«تندرستون»، جشن باستانی کرمانی‌ها

در ایران باستان در روزهای بخصوصی از سال جشن‌هایی ترتیب داده می‌شد که امروزه به جشن‌های ایرانیان باستان معروف است. عمر برخی جشن‌های ایرانیان باستان با عمر این ملت و مردم برابر است. پاره‌ای از جشن‌های ایران چون نوروز و مهرگان و گاهنبارها که ریشه‌ای طبیعی دارند، از یاد و تاریخ و رسوم و آداب و زندگی مردم ایران جدا نیستند و همهٔ این معتقدات و آداب و رسوم، از جمله جشن‌ها هویت و خصایل و ویژگی‌های ماست.

به گزارش ایسنا، در طول تاریخ، هر سال جشن باشکوه «تندرستون» در کرمان، 40 روز پس از نوروز برای سلامتی و گشایش بخت، برگزار می‌شود، که قدمت این جشن به 3000 سال قبل برمی‌گردد و تاکنون ادامه داشته است.

این جشن یکی از مهم‌ترین آئین‌های مردم کرمان بشمار می‌رفت، هم‌چنین برخی ایرانیان نیز در این جشن حضور پیدا می‌کردند.

این جشن هر سال با حضور خانواده‌های کرمانی با محوریت بزرگان خانواده‌ها و طایفه در دامنه سپندینه(مقدس) شیوشگان، در پشت پارک پردیسان امروزی و در هم‌جواری قلعه دختر و در پایه‌کوه که تپه‌هایی سنگی نام تندرستان است، برگزار می‌شود.

کرمانی‌های باستان معتقد بودند که دامنه شیوشگان در شرق قلعه کهن گواشیر و قلعه دختر، مکانی مقدس است و ‌موجبات حیات و سلامت و روزی آن‌ها را فراهم می‌کند، از این‌رو هر سال در روز چهلم عید نوروز به مکانی به نام تندرستان که در منطقه شیوشگان قرار دارد، می‌رفتند و از الهه آناهیتا یا اهورا مزدا و پس از اسلام از خداوند بزرگ تقاضای ادامه روزی، باران و سلامتی خانواده خود را می‌کردند. 

«محمدعلی گلاب‌زاده»، رئیس مرکز کرمان‌شناسی در این‌باره به ایسنا می‌گوید: در گذشته که امکانات بهداشتی و درمانی مانند امروز در جوامع فراهم نبود، امکاناتی در مکان‌های خاص وجود داشت که به‌صورت غیربهداشتی زمینه درمان را فراهم می‌کردند.

وی با بیان این مطلب که یکی از این مکان‌ها، ارتفاعی به نام تندرستون در کرمان بود، اظهار کرد: امروز بخشی از این تندرستون به پارک(پارک سنگی) تبدیل شده است که اتاقی در بالای این تندرستون وجود داشت که در این اتاق بوی خوش جاری بود.

رئیس مرکز کرمان‌شناسی درباره علت بوی خوش در فضای اتاق گفت: بوی خوش برای آن بود که معتقد بودند اجنه‌ها به جان این بیمار افتاده‌اند و در این اتاق سفره‌ای پهن و عودی را روشن می‌کردند، هم‌چنین غذاهایی را روی این سفره می‌گذاشتند و بیمار باید وارد اتاق می‌شد و سلام می‌کرد. این در حالی بود که در اتاق هیچ کس نبود و تصور بر این بود که اجنه در این اتاق حضور دارند و بیمار باید به اجنه سلام کند.

وی خاطرنشان کرد: پس از آن‌که سلام کرد، باید بیمار کفش‌های خود را بیرون می‌آورد و دو زانو می‌نشست و به آینه‌ای در آینه‌ای که در اتاق بود، نگاه می‌کرد و به این کار « بوی خوش» گفته می‌شد.

گلاب‌زاده از اعتقادات گذشتگان در رابطه با بوی خوش، سخن به میان آورد و تصریح کرد: گذشتگان بر این اعتقاد بودند که بوی خوش درمان بخش بیماران است و البته شیوه‌های دیگری نیز وجود داشت که آن‌ها را نیز انجام می‌دادند.

وی با اشاره به این‌که این مکان در گذشته به‌عنوان یکی از مکان‌های تفریحی و گردشی کرمان نیز بشمار می‌آمد، خاطرنشان کرد: چون این محل، مکانی برای درمان کردن بوده و معتقد بودند که تندرستی مردم در اینجا امکان‌پذیر است، به تندرستون مشهور شد.

رئیس مرکز کرمان‌شناسی ادامه داد: در زمان گذشته امکانات بهداشتی و درمانی فراهم نبوده است، بنابراین باید این زمینه فراهم می‌شد، تا بیمار با تلقین مداوا شود، البته در کنار این کوه، کوهی دیگری به نام کوه بریده بود که زنانی باردار نبودند، به آنجا می‌رفتند و معتقد بودند که درمان می‌شوند.

وی زمان برگزاری این مراسم را 40 روز پس از نوروز دانست و یادآور شد: مراسم تندرستون در بهار که هوا مطبوع بوده، برگزار می‌شده است و مردم به این مکان به تفریح و درمان خود می‌پرداختند و این یک سنت خوب است.

گزارش از «سارا سلطانی» خبرنگار ایسنای منطقه کویر

انتهای پیام

  • یکشنبه/ ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۶ / ۱۳:۵۸
  • دسته‌بندی: کرمان
  • کد خبر: 96021005559
  • خبرنگار :