آیا ترامپ می‌تواند توافق هسته‌ای ایران و گروه 1+5 را نابود کند؟

روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی تحلیلی درباره آینده توافق هسته‌ای ایران و گروه 1+5 در دولت جدید آمریکا نوشت: اگر رییس جمهور آمریکا توافق را به نابودی بکشاند باید پاسخگوی واکنش ایران و دیگر طرف‌های این توافق به اقدام خود باشد چرا که در هر صورت آمریکا مقصر این اتفاق خواهد بود.

به گزارش ایسنا، به نوشته روزنامه نیویورک تایمز، مسائل زیادی وجود ندارد که هم اروپا، هم روسیه و هم چین روی آن اتفاق نظر داسته باشند اما یک نقطه مشترک وجود دارد؛ این که اطمینان حاصل کنند دونالد ترامپ، رییس‌جمهور منتخب آمریکا توافق هسته‌ای را تضعیف نکند. دلایل جدی برای نگرانی نسبت به تصمیم دولت آینده آمریکا و کنگره درباره توافق هسته‌ای وجود دارد،‌ توافقی که ترامپ آن را فاجعه خواند و گفته است آن را کنار خواهد گذاشت. رییس‌جمهور منتخب هم‌چنین اطراف خود را پر کرده است از کسانی مثل رادولف جولیانی و جان بولتون گزینه‌های احتمالی برای وزارت امور خارجه که خواستار توقف اجرای توافق هسته‌ای و حتی تغییر نظام در ایران هستند. از این رو، هم‌زمان که دونالد ترامپ درباره چگونگی خط سیاسی‌اش در قبال ایران تصمیم‌گیری می‌کند ، کشورهایی که تاکنون آمریکا را در زمینه سیاست‌هایش در خصوص ایران همراهی کرده‌اند باید مسیر خود را مشخص کنند. آن‌ها باید مشخصا و به طور مستقیم به رییس‌جمهور منتخب  آمریکا بگویند که تا زمانی که ایران به تعهداتش طبق توافق هسته‌ای عمل می‌کند آن‌ها نیز چنین خواهند کرد. آن‌ها علاوه بر این باید به طور شفاف اعلام کنند که اگر کنگره یا دولت آمریکا توافق را کنار بگذارد دیگر قدرت‌های جهانی به راه خود در خصوص توافق با ایران ادامه خواهند داد.

جای تعجب نیست که اغلب این کشورها از توافق هسته‌ای به طور قوی پشتیبانی می‌کنند و باراک اوباما، رییس‌جمهور کنونی آمریکا نیز گفته است هرگونه اقدام جمهوری خواهان برای نابودی این دستاورد دیپلماتیک را وتو خواهد کرد. توافق هسته‌ای که منجر به لغو تحریم‌های ایران در ازای محدودیت برنامه هسته‌ای این کشور شده است،‌از متوسل شدن واشنگتن به گزینه‌های نظامی نیز جلوگیری کرده است.

دونالد ترامپ پس از آن که دریابد منافع امنیتی آمریکا چقدر با وجود این توافق تامین شده است، به این نتیجه خواهد رسید که باید اجرای توافق هسته‌ای را هم‌چنان ادامه دهد. با توجه به پتانسیل موجود برای دسترسی شرکت‌های آمریکایی به بازار ایران، وی حتی ممکن است از طریق لابی شرکت‌های بزرگ و منافع اقتصادی متقاعد شود که توافق را حفظ کند.

این رویکرد می‌تواند حمایت بازرگانان آمریکایی، متحدان اروپایی و به علاوه روسیه و چین را کسب کند. چنین تصمیمی حتی اعتبار بین‌المللی آمریکا و رییس‌جمهور جدیدش را تقویت و فضای دیپلماتیک وسیع‌تری را برای ترامپ فراهم خواهد کرد تا بتواند به هدف خود برای همکاری با روسیه در جهت مقابله با داعش دست یابد.

اما ممکن است ترامپ از افکار جنگ‌طلبانی ترغیب شود که احاطه‌اش کرده‌اند.

او با توقف اجرای تعهدات آمریکا،‌ انتقاد از توافق و تلاش برای مذاکره مجدد بر سر تعهدات واشنگتن در خصوص رفع تحریم‌ها می‌تواند به سرعت توافق هسته‌ای را به نابودی بکشاند.

چنین سیاستی به وضع دوباره تحریم‌های ثانویه آمریکا علیه شرکت‌های بین‌المللی تعامل کننده با ایران منجر خواهد شد اما حقیقت این است که باقی جهان آن گونه که در گذشته آمریکا را همراهی کرده بود، اگر به این باور برسد که آمریکا در حال نقض روح توافق است دیگر تحریم‌ها را اعمال نخواهد کرد.

آقای ترامپ می‌تواند یک کار دیگر هم انجام دهد؛ قانونی را امضا کند که تحریم‌های جدید علیه ایران وضع می‌کند یا این که فراتر از مفاد توافق هسته‌ای اقدامات نظارتی بر برنامه هسته‌ای تهران اعمال کند و با این کار توافق هسته‌ای به نابودی کشیده شود. در تمام این سناریوها، آمریکا به عنوان نابود کننده توافق شناخته خواهد شد که به ایران اجازه خواهد داد تا از تعهداتش سرپیچی کند. در این صورت همراهی باقی جهان در این پرونده با ایرانی‌ها خواهد بود.

این دونالد ترامپ است که باید با این واکنش‌ها مواجه شود زیرا ائتلاف بین‌المللی که پیش از این از تحریم‌ها علیه ایران حمایت کرده بودند دوباره این کار را نخواهند کرد. بنابراین فشار اقتصادی آمریکا بر ایران بسیار ضعیف‌تر خواهد شد و احتمال این که ایران برنامه هسته‌ای‌اش را توسعه دهد، افزایش خواهد یافت و در نهایت خطر اقدام نظامی آمریکا بالا خواهد رفت.

رهبران اروپا پس از پیروزی ترامپ در انتخابات در 14 نوامبر به اتفاق آراء بر تعهد خود برای ادامه اجرای توافق هسته‌ای تاکید کردند. سران کشورهای دیگر مذاکره کننده با ایران نیز در برابر اقدام رییس‌جمهور جدید برای نابودی توافق کوتاه نخواهند آمد. این شرایط به شدت آمریکا را در معرض تقابل با روسیه،‌چین و اروپا نه فقط در خصوص ایران، بلکه در زمینه دیگر مسائل که آقای ترامپ نیازمند کمک آن‌هاست هم‌چون جنگ سوریه قرار خواهد داد.

نیویورک تایمز در ادامه نوشت:‌ اگر رییس‌جمهور آمریکا یا کنگره در اجرای توافق کارشکنی کنند، اتحادیه اروپا به همراه روسیه و چین باید با رفع تحریم‌های دیگری که علیه ایران وضع شده، توافق هسته‌ای را نجات دهند و محدودیت‌های هسته‌ای وضع شده برای ایران را حفظ کنند. این اقدام باید شامل ادامه لغو تحریم‌های بانک‌های اروپایی و محدودیت نفتی باشد که روزی به دلیل برنامه هسته‌ای ایران وضع شده بود. هم‌چنین شرکت‌های اروپایی باید در برابر تحریم‌های وزارت خزانه‌داری آمریکا که هدف‌شان جلوگیری از تجارت با ایران است محافظت شوند.

شرکت‌های اروپایی نیز باید با ایران همکاری کنند و دولت اوباما موظف است کانال های میان تهران وواشنگتن را گسترش دهد به گونه ای که پس از پایان دوران ریاست جمهوری اوباما نیز کارآمدی خود را داشته باشند و پیامی قوی را در تائید ادامه تعهد سیاسی آمریکا به توافق هسته‌ای ارسال کند. رهبران اقتصادی جهان نیز باید مشخص کنند که توافق هسته‌ای هم به نفع آمریکا و هم در راستای منافع امنیتی جهانی است.

به نوشته این روزنامه آمریکایی، موضع فوری ترامپ در قبال توافق هسته‌ای ایران و گروه 1+5 یکی از اولین آزمون‌های ریاست جمهوری ترامپ است. این مساله هم‌چنین مشروعیت شورای امنیت سازمان ملل را مورد آزمون قرا می‌هد. عموم مردم آمریکا همانند رهبران جهان باید برای رئیس‌جمهور منتخب این مساله را روشن کنند که نمی‌خواهند درگیر یک مناقشه نظامی دیگر در خاورمیانه به ویژه این مورد خاص شوند که جهان تاکنون برای ممانعت از آن تلاش بسیار سختی کرده است.

انتهای پیام

  • شنبه/ ۶ آذر ۱۳۹۵ / ۱۷:۰۹
  • دسته‌بندی: انرژی هسته‎‌ای
  • کد خبر: 95090603919
  • خبرنگار : 71443