تورج محمدی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، در خصوص علل بروز پدیده فروش پایان‌نامه اظهار کرد: از دلایل اصلی در بروز چنین پدیده‌ای باید به افزایش ظرفیت‌های تحصیلات تکمیلی در دانشگاه‌های دولتی و به ویژه دانشگاه آزاد، رشد بی‌رویه تعداد دانشجویان در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری و پذیرش دانشجوی دکتری و موافقت با همه تقاضاها در واحدهایی که فاقد آمادگی کامل هستند، اشاره کرد.
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه علم وصنعت ایران افزود: از این رو افزایش فروش پایان‌نامه یک فرآیند پیچیده و چندجانبه‌ای شامل دانشجو، استاد، دانشگاه و دلال می‌شود که از فرصت‌ها در حال سوءاستفاده هستند.
وی با انتقاد از رشد بی‌رویه ظرفیت‌ها بدون تقویت ظرفیت هیات علمی در بسیاری از واحدها و دانشگاه‌ها،گفت: البته دانشگاه‌های بزرگ در این زمینه روابط و ضوابط خاص خود را دارند اما دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی که در چند سال گذشته وارد عرصه پژوهشی دانشجویان دکتری شده‌اند فاقد زیرساخت و نظارت لازم و جدیت در برخورد با تخلفات هستند.
محمدی با بیان اینکه به هر حال باید پذیرفت که سیاستگذاری‌هایی که در گذشته شده اثرات خود را گذاشته است، ادامه داد: از طرفی واحدها و سازمان‌های مختلف در دستگاه‌های دولتی، دانشجویان را به نوشتن مقاله‌های تشویق می‌کنند و مورد حمایت قرار می‌دهند که به هیچ عنوان مختص تز دانشجو هم نیست.
رئیس پژوهشگاه علم وصنعت ایران خاطرنشان کرد: تشویق دانشجویان به مشارکت داشتن هر چه بیشتر در نوشتن مقالات بدون توجه به کیفیت و ارتباط این مقاله با فعالیت دانشجویی در چند سال گذشته منجر به این شده که نوشتن پایان‌نامه و مقاله به تجارت تبدیل شود البته گام خوبی در وزارت علوم در راستای ابلاغ برخورد با تخلفات پژوهشی به دانشگاه‌ها برداشته شده که دانشگاه‌ها باید این ابلاغیه را مورد توجه جدی قرار دهند و دانشگاه‌های بزرگ در حال اجرای آن هستند.
محمدی ادامه داد: وزارت علوم باید بر فعالیت و عملکرد کمیته‌های بررسی تخلفات پژوهشی نظارت داشته باشد و ارسال نتایج این فعالیت‌ها به وزاتخانه را از دانشگاه‌ها درخواست کند.
وی با بیان اینکه کشور از توسعه کمی عبور کرده و در جایگاه مناسبی از این لحاظ قرار گرفته است، گفت: دانشگاه‌ها باید به سمت توسعه کیفی حرکت و با تخلفات در این حوزه (استاد، دانشجو، دانشگاه، دلال) برخورد کنند زیرا وقتی شبکه‌ای شکل می‌گیرد اجزای اجتناب‌ناپذیر دارد و دانشجو یا استاد به لحاظ اینکه وقت خواندن پایان نامه را ندارند به تنهایی نمی‌توانند در این زمینه نقش داشته باشند.
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه علم وصنعت ایران با تاکید بر اینکه دانشگاه‌ها باید روی تعریف پروژه‌ها نظارت جدی داشته باشند،اظهار کرد: انتظارها باید تعدیل شده و دانشگاه‌ها متناسب با ظرفیت‌ها به دنبال جذب دانشجو باشند همچنین اساتید و دانشگاه‌ها به خصوص دانشگاه‌هایی که به تازگی به زمره دانشگاه‌های پذیرنده دانشجوی دکتری پیوسته‌اند با مدیریت وزارتخانه ارزشیابی شوند.
رئیس پژوهشگاه علم و صنعت ایران با بیان اینکه علاوه‌بر وزارت علوم، بدنه دولت نیز باید روی این مسئله حساس شده تا این معضل ریشه‌کن شود، گفت: وظیفه داریم در دانشگاه‌ها متناسب با میزان تخلفات برخورد کنیم که البته دانشگاه علم وصنعت این کار را به صورت جدی شروع کرده است زیرا مجازات، نقش بازدارنده داشته و می‌تواند به فرهنگ‌سازی کمک کند.
وی افزود: اگر این مجازاتها در قانون به خوبی پیش بینی شده و هرکسی متناسب با تخلفش بازخواست شود می‌توانیم از بروز این تخلفات جلوگیری کنیم.
محمدی تاکید کرد: کنترل و مدیریت تشویق‌ها در نوشتن مقاله و ایجاد تناسب منطقی بین ظرفیت‌های موجود و تعداد دانشجویان تحصیلات تکمیلی ورودی ضروی است و در پس این اقدامات می‌توانیم متناسب با «عملکرد کیفی» دستاوردهای پژوهشی، تقدیراتی را به عمل آورده و از تشویق‌های کمی و توجه به دستاوردهای کمی فاصله بگیریم.
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه علم وصنعت ایران، همچنین در خصوص تاثیر سهم نیم درصدی پژوهش در تولید ناخلاص داخلی بر کاهش اهمیت نگارش پایان‌نامه‌ها و مقالات، گفت: اگر زیرساخت‌های پژوهشی را تقویت کنیم ظرفیت دانشگاه‌ها ناخودآگاه افزایش می‌یابد یا اگر در آزمایشگاه‌ها دستگاه‌های مجهز آزمایشگاهی وامکان محاسبات سریع برای حوزه‌های محاسباتی تعبیه کنیم زمینه برای اینکه استاد بتواند همزمان تعداد بیشتری دانشجو را مدیریت کند فراهم می‌شود، اما با دلیل اینکه در چند سال گذشته زیرساخت‌های پژوهشی را به روزرسانی و بازسازی نکردیم ظرفیت‌ها از نظر سخت‌افزاری پایین آمده و اثر خود را در بحث مقالات و پایان‌نامه‌ها گذاشته بنابراین افرایش سهم پژوهش می‌تواند به بالا رفتن ظرفیت، بهبود روند و افزایش دستاوردهای کیفی کمک کند.
وی در پایان یادآور شد: البته مساله فروش علم و پایان‌نامه مختص کشور ما نیست اما به دلیل عدم توجه کافی به این موضوع قابل پیش‌بینی بود که بازتاب بین‌المللی پیدا کند از این رو لازم است با کنترل مساله و توجه بیشتر به کیفیت دستاوردهای پژوهشی و حضور در همایش‌های معتبر بین‌المللی و چاپ مقاله در مجلات بسیار معتبر، این خدشه‌ای که به بدنه آموزش عالی کشور وارد شده را برطرف کنیم.
انتهای پیام