به گزارش ایسنا، حدود ۱۵ سال از فعالیت معادن در حریم غار – دژ تاریخی «اسپهبد خورشید» میگذرد، معادنی که درون حریم 500 هکتاری این محوطهی تاریخی، یعنی با حدود ۲۰۰ متر فاصله از این بنا فعالیت میکردند. در واقع لودرهای 18 معدن در پائین دامنهی غار اسپهبد خورشید فعالیت میکردند و باستانشناسان داخل غار و در بالای تپه 1420 پایی مطالعات باستانشناسی خود را انجام میدادند، تا اینکه بالاخره سازمانهای مرتبط تصمیم گرفتند این محوطهی تاریخی را نجات دهند.
سامان توفیق، سرپرست پروژه غار - دژ اسپهبد خورشید خبر داد: سرانجام تلاش و پیگیریهای مداوم برای توقف فعالیتهای مخرب معادن و شکست محاصره سنگین بلندترین طاق طبیعی تاریخی جهان به نتیجه رسید.
وی افزود: جلسات متعدد همراه با پیگیریها و اقدامات رسانهها در ماههای گذشته منجر به توقف فعالیت معادن در حریم اثر غار –دژ اسپهبد خورشید در منطقه دوآب جاده فیروزکوه شد.
وی با اشاره به برگزاری نشستی با حضور مسئولان صنایع و معادن و میراث فرهنگی در عصر روز گذشته (یکشنبه 13 تیر) گفت: در نشست روز گذشته مسوولان اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری، اداره کل صنعت، معدن و تجارت و استانداری مازندران تصمیم گرفته شد که فعالیت معادن در حریم اسپهبد خورشید تا اطلاع ثانوی متوقف و نسبت به جابجایی معادن توسط اداره کل صنعت، معدن و تجارت استان مازندران اقدامهای لازم صورت گیرد.
به گفته وی با این تصمیم، یگان حفاظت میراث فرهنگی همراه با نیروی انتظامی شهرستان سواد کوه به منطقه اعزام و نسبت به ابلاغ دستور توقف و پلمپ معادن در حریم این بنای تاریخی و ارزشمند از جمله معادن «فلوئورین» در بالا دست غار دژ اسپهبد خورشید و معدن «پروچشمه» در پایین دست آن اقدام کردند.
توفیق بیان کرد: همزمان با اقدامهای پژوهشی، مکاتبات و پیگیریها و بازدید خبرنگاران از منطقه و تأکید بر ضرورت جابجایی معادن که تا کنون ادامه داشت، این تلاشها به ثمر نشست و سرانجام محاصرهی بیش از 10 سالهی غار -دژاسپهبد خورشید توسط معادن و تخریب آن پایان یافت .
به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، پروژه غار دژ اسهبد خورشید زیر نظر پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با محوریت بررسیهای باستانشناسی و ساماندهی برای رفع تهدیدات اثر توسط سامان توفیق از مهر ماه 1394شروع شده است .
معادن حریم غار –دژ اسپهبد خورشید و معادن متعدد دیگر منطقه که یکی از زیستگاههای حفاظت شده مازندران است نابودی محیط زیست، آلودگی آب، نامرغوب شدن محصولات کشاورزی، تهدید سلامتی مردم و کاهش تراکم درختان را به همراه داشته است. غار - دژ اسپهبد خورشید از منحصر به فردترین استحکامات دفاعی ایران بشمار رفته و شاهکاری از ساختار معماری دوره ساسانی است . این طاق طبیعی با دهانه 85در 95متر به عنوان بلندترین طاق طبیعی دنیا بعد از طاق شیبتون در چین است . ساختار طبقات پلکانی شامل 17پله ، قوس های گهواره ای ، بقایای ورودی شاه نشین ، قوس های مستحکم دوران ساسانی ، راهروهای منتهی به انبار ها ، بقایای 6اتاق ، اتاق های نگهبانی و.... از آثار معماری به جای مانده در اسپهبد خورشید است.
انتهای پیام