پادشاه عربستان وزیر کارکشته نفت کشورش را روز شنبه تغییر داد و برخی از وزارتخانه‌های مهم را در تجدید ساختاری عمده دچار تحول کرد که هدف آن ظاهرا حمایت از برنامه اصلاحات اقتصادی گسترده‌ای است که هفته‌ پیش رونمایی شد.

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، به نقل از خبرگزاری رویترز، چشم‌نوازترین اقدام، ایجاد یک وزارتخانه جدید انرژی، صنعت و منابع طبیعی تحت ریاست خالد الفالح، رئیس شرکت دولتی نفت آرامکو بود. او جایگزین وزیر نفت 80 ساله، علی النعیمی، مسئول سیاستگذاری انرژی در بزرگترین صادرکننده نفت در جهان از سال 1995 شد.

اما تغییرات عمده‌ای نیز در رهبری اقتصادی ایجاد شدند؛ ماجد القصبی به عنوان رئیس جدید وزارت تجارت و سرمایه‌گذاری و احمد الخلیفی به عنوان رئیس آژانس مالی عربستان یا به عبارتی بانک مرکزی موسوم به "سما" انتخاب شد.

این تغییرات که با صدور یک سری احکام سلطنتی اعلام شد، فراتر از تغییرهای پیشین سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه سالخورده عربستان بود که از ژانویه سال گذشته به قدرت رسیده است. هم‌چنین این اقدامات ملک سلمان در راستای تایید برنامه اصلاحات "ویژن 2030" است که توسط پسرش محمد بن سلمان، ولیعهد ولیعهد و وزیر دفاع ارائه شده و مهر تاییدی بر آن است.

برنامه شاهزاده محمد بن سلمان به عنوان تجدیدنظر گسترده در مسیر کلی حرکت دولت و اقتصاد عربستان ارائه شده که عربستان را برای آینده‌ای بدون وابستگی به درآمدهای نفتی آماده خواهد کرد.

برخی از مهم‌ترین عناصر این طرح که در هفته‌های آینده رونمایی می‌شود، شامل ایجاد صندوق ذخیره ارزی عظیم، خصوصی‌سازی شرکت آرامکو، قطع یارانه‌های انرژی، گسترش سرمایه‌گذاری و کوچک‌سازی دولت است. این طرح همچنین به دنبال افزایش درآمدها از طریق افزایش تعداد زائران خارجی جدای از مناسک اصلی سالانه حج است و قصد دارد سعودی‌ها را به هزینه بیشتر پول در داخل از طریق ایجاد فرصت‌های تفریحی بیشتر ترغیب کند.

افزایش سریع

قدرت‌گیری گیج‌کننده شاهزاده محمد بن سلمان از زمان پادشاه شدن پدرش سعودی‌ها را شگفت‌زده کرده و وی به دومین فرد در تصدی قدرت پس از پسرعمویش قرار گرفته و در گذشته نیز ده‌ها رقیب دیگر را پشت سر گذاشته است.

النعیمی 80 ساله، به نوبه خود در طول دو دهه با نفوذترین فرد در عرصه انرژی جهان بود و می‌توانست بازار نفت را صرفا با یک کلمه به تحرک وادار کند، اما تاثیر و نفوذ او به شدت در دوران پادشاهی سلمان کاسته شده بود. او به عنوان مشاور دربار سلطنتی منصوب شده است.

الفالح از مدت‌ها پیش به عنوان یک مدعی اصلی برای جایگزینی او دیده می‌شد. الفالح همانند النعیمی در غول نفتی آرامکو فردی قدرتمند بود و از سال 2009 تا سال گذشته میلادی یک مدیر اجرایی بود و همزمان به عنوان وزیر بهداشت هم تعیین شد. با این حال مشخص نیست که او هم همانند النعیمی در سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و یا تدوین سیاست نفتی عربستان عمل کند یا خیر.

احمد الخلیفی، رئیس جدید بانک مرکزی عربستان از سمت معاونت در امور تحقیقات و امور بین‌المللی سما ارتقا درجه گرفته است. وی جایگزین فهد المبارک شد که این پست را از دسامبر 2011 در دست داشت.

الخلیفی به عنوان یک کهنه‌کار در سما و فارغ‌التحصیل دانشگاه ملک سعود در ریاض و دانشگاه ایالتی کلرادو، همچنین از سال 2011-2013 به عنوان مدیر اجرایی عربستان سعودی در صندوق بین‌المللی پول در واشنگتن خدمت کرده بود.

او قرار است ریاست بانک مرکزی عربستان را با اختیارات و عملکردی کمتر از آنچه در دست فهد المبارک بود، به دست بگیرد. در حالی که سما مسئول سیاست پولی باقی می‌ماند، دیگر به عنوان بزرگترین صندوق‌ ثروت ملی کشور عربستان عمل نمی‌کند چرا که یک صندوق بزرگتر براساس چشم‌انداز 2030 اصلاحات ایجاد شده است.

تشنه برای بهره‌وری

ابراهیم العاصف، وزیر دارایی عربستان که این سمت را از 1996 در دست داشت، در سمت خود باقی ماند. با این حال، سایر بخش‌های اقتصادی قسمت‌هایی از اختیارات و مسوولیت‌های وزارتخانه وی را گرفته‌اند.

براساس احکام سلطنتی روز شنبه، وزارت آب و برق جدا شد؛ آب به یک وزارت جدید محیط‌زیست، آب و کشاورزی افزوده شد و برق هم به وزارت جدید انرژی الحاق شد.

این تغییرات ممکن است به عربستان سعودی برای قطع سوبسیدها، کاهش قدرت داخلی و مصرف بهینه آب کمک کند و اطمینان حاصل کند که قیمت‌گذاری انرژی به وضوح با اهداف توسعه صنعتی همخوانی دارد و سیاست‌های هسته‌ای و انرژی خورشیدی با دقت بیشتری یکپارچه می‌شوند.

جان اسفاکیاناکیس، مشاور سابق دولت ریاض و رئیس اقتصاد در مرکز تحقیقات خلیج‌فارس مستقر در جده و ژنو می‌گوید: ادغام وزارتخانه‌ها باز کردن درب به روی دستاوردهای بهره‌وری است که دولت مشتاق به اجرای آنهاست.

دو چهره ارشد اقتصادی دیگر، یاسر الرمیان، مشاور دربار سلطنتی و محمد الجاسر، رئیس سابق سما به عنوان مشاوران دبیرخانه کابینه منصوب شدند. توفیق الربیعه، وزیر سابق تجارت به جای الفالح به عنوان وزیر بهداشت، و سلیمان الحمدان به عنوان وزیر راه و ترابری منصوب شد و وزارت حج به وزارت حج و عمره تغییر نام یافت. براساس احکام سلطنتی همچنین وزارت کار و امور اجتماعی با هم ادغام شدند و یک کمیسیون جدید برای تفریح و فرهنگ ایجاد شد.

انتهای پیام