مدیریت پایدار جنگل این روزها به چالشی میان سازمان محیط زیست و مجریان طرحهای جنگلداری تبدیل شده است.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، منطقه مازندران، از زمانی که ابتکار -رئیس سازمان محیط زیست- طرح تنفس جنگل را به عنوان عاملی برای احیاء جنگلهای کشور معرفی کرد؛ به معنای این بود که طرحهای بهرهبرداری از جنگل به مدت 10 سال باید متوقف شود.
این امر موجب اعتراض مجریان طرحهای جنگل در استانهای دارای مناطق جنگلی از جمله مازندران شد.
اگرچه فعالان محیط زیست معتقدند که طرحهای جنگلداری به این سیستم آسیب میزند اما مجریان طرحهای جنگلداری و اساتید دانشگاه در این حوزه مواردی را به غیر از این امر مطرح میکنند.
در آخرین اظهارنظر در نخستین نشست هماندیشی استادان و کارشناسان علوم جنگل که با موضوع توسعه پایدار جنگلهای شمال در دانشگاه علوم کشاورزی ساری برگزار شد؛ به مواردی برای تغییرنظر سازمان محیط زیست در این باره اشاره شد.
حسن کاظمزاده -معاون بخش جنگل شرکت چوب و کاغذ مازندران- در این نشست با اشاره به اینکه در سال یک میلیون اصله نهال تولید و 600 هکتار جنگلکاری در این منطقه صورت گرفته است، عنوان کرد: امروزه مجریان طرح را به عنوان بهرهبرداران میشناسند اما واقعیت این نیست و مجریان طرح جنگلداری 30 وطیفه برای آنها مشخص شده است.
وی افزود: از مجموع جنگلهای صنایع چوب و کاغذ مازندران 125 هزار هکتار تحت مدیریت بهرهبرداری قرار دارد و جنگل کاری شده است.
معاون بخش جنگل شرکت چوب و کاغذ مازندران با بیان اینکه دام با جنگل عجین نیستند و در تضاد با هم هستند، تصریح کرد: تا کنون 81 درصد از دامداران را از جنگل خارج کردیم.
وی با بیان اینکه 30 پست نگهبانی 24 ساعته برای حفاظت از جنگل ایجاد شده است، افزود: چوب و کاغذ مازندران نه تنها عرصهای را از دست نداد بلکه برخی از عرصههای تصرف شده را با طرح دعوی به جنگل ملحق کرده است.
کاظمزاده با اشاره به اشتغال 2000 نفر به صورت مستقیم و 2000 نفر به صورت غیرمستقیم در صنعت چوب و کاغذ مازندران اظهار کرد: چوب و کاغذ در بحث اشتغال در سطح کشور 9000 نفر به صورت مستقیم و به صورت غیر مستقیم هم 9000 نفر و سر جمع با حساب صنایع تبدیلی 250 هزار نفر را شاغل کرده است.
وی افزود: جنگل، اشتغال و صنایع باید با راهکارهای کارشناسانه به مدد هم بیایند و این چرخه را در دور صحیح قرار دهند.
معاون بخش جنگل شرکت چوب و کاغذ مازندران با تاکید بر اینکه قادر به احیاء دو میلیون هکتار جنگلهای هیرکانی هستیم، گفت: بحث تنفس جنگل مردود است و تبعات زیادی در ابعاد مختلف دارد.
تاثیر تعطیلی بهرهبرداری از جنگل بر رونق قاچاق چوب
وی ادامه داد: اگر بهرهبرداری از چوب تعطیل شود به علت گران شدن چوب، قاچاق رونق میگیرد.
کاظمزاده با تاکید بر اینکه دولت اجازه دهد درآمد صنعت وارد جنگل شود، اظهار کرد: این ایده که افرادی مجریان طرح باشند ولی از دولت حقوق بگیرند اقدامی نادرست است.
وی افزود: طرح جنگلداری هم مانند همه طرحها معایبی دارد و باید تلاش کنیم این معایب رفع شود.
فخاری دانشجوی دکترای رشته جنگلداری و ناظر طرح جنگلداری نیز در این نشست گفت: در حال حاضر با وجود بهرهبرداری غیر اصولی و قاچاق و سوءاستفادههای متفرقه همچون برداشت شن و ماسه از جنگلها به اندازه آسیب بهرهبرداران مجری قابل طرح نیست.
وی افزود: کمتوجهی و نبود سیاست مدیریت جنگل و نبود استراتژیک مدیریت جنگل سبب شده است این ثروت خدادادی آسیب ببیند.
این دانشجوی دکترای رشته جنگلداری با اشاره به اینکه بهرهبرداری ابزار مدیریت جنگل است، تصریح کرد: جنگلداری در خطه شمال به صورت آرمانی و نگهداری آن همچون یک نگین ارزشمند با توجه به توسعه نیافتگی، فقر فرهنگی و بیکاری جامعه امکانپذیر نیست.
وی با اشاره به اینکه چهار سناریو در حفظ جنگل وجود دارد، افزود: سناریوی اول مدیریت جنگل بر اساس کاشت، داشت و برداشت، سناریوی دوم مدیریت جنگل بر اساس پتانسیل و وضعیت موجود، سناریوی سوم مدیریت آرمانی که بر اساس واقعیتها نیست و سناریو چهارم مدیریت احساسی است.
فخاری با بیان اینکه برداشت درخت با غارتگری متفاوت است، افزود: مدیریت احساسی نمیتواند راهگشاری مدیریت کنونی کشور ما باشد و باید یکی از این مدیریتها را برای امروز کشور انتخاب کنیم.
مجید لطفعلیان دانشجوی دکترا علوم جنگل نیز گفت: مقرر شده یک هسته اولیه برای حرکت کارشناسانه در حفظ جنگل به وجود آید و این نشستها در راستای این هدف است.
وی افزود: ما معتقدیم مدیریت در حفظ جنگلها باید منطقهای باشد و دستورالعمل کلی و یکنواخت برای همه جنگلهای کشور و یا شمال راهکار مناسبی نیست.
رییس دانشکده منابع طبیعی ساری اظهار کرد: در کشورهای دیگر دنیا با تعریف شاخص و دستورالعمل و با اعزام کارشناسان در منطقه با توجه به شرایط جنگل تصمیمگیری و اقدام میشود.
وی با بیان اینکه سازمان محیط زیست متخصص جنگل نیستند و حق ارائه راهحل ندارد، افزود: تصمیمگیریها باید کارشناسانه باشد و از نگاه سیاسی در حفاظت از جنگل پرهیز شود.
لطفعلیان اظهار کرد: طرحهای جنگلداری نسبت به اماکنی که طرح جنگلداری نبوده 10 برابر بهتر حفاظت شده است و تجربههای بینالمللی نشان میدهد که هزینه حفاظت از جنگل باید از درآمد طرح جنگل باشد و نباید به درآمد دولت و پول نفت در حفاظت از جنگل تکیه شود.
وی ادامه داد: درآمدهای درونی طرحهای جنگلداری در گام اول بهرهبرداری از درختان و چوب است و درآمدهای منشا گرفته از پتانسیل جنگل غیر از چوب همچون زنبورداری، برداشت تمشک و.. بسیار ناچیز است.
عضو هیئت علمی دانشگاه منابع طبیعی ساری گفت: ارادهای در سازمان برای حفظ جنگل شکل گرفته که کارشناسی نیست و اغلب بوی سیاسی از آن به مشام میرسد.
انتهای پیام