/تحلیل-عبدالباری عطوان/

پیروزی بزرگ اردوغان چه چالش‌هایی را پیش‌رو دارد

"نتایج انتخابات ترکیه پیروزی بزرگی را برای رجب طیب اردوغان رقم زد و ثابت کرد که وی رهبری قوی است که می‌داند چگونه مردم خود را راهبری کند و برنامه‌های انتخاباتی‌ای را مطرح سازد که برای وی رای جمع کند و مخالفانش را کوچک جلوه دهد."

"نتایج انتخابات ترکیه پیروزی بزرگی را برای رجب طیب اردوغان رقم زد و ثابت کرد که وی رهبری قوی است که می‌داند چگونه مردم خود را راهبری کند و برنامه‌های انتخاباتی‌ای را مطرح سازد که برای وی رای جمع کند و مخالفانش را کوچک جلوه دهد."

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، عبدالباری عطوان، تحلیل‌نویس مشهور عرب در تحلیلی درخصوص انتخابات اخیر ترکیه که به پیروزی حزب عدالت و توسعه انجامید، عنوان داشت: «این پیروزی بزرگ به معنای این است که تمام گمانه‌زنی‌ها از پنج ماه قبل و مشخصاً از زمان انتخابات ژوئن که در آن حزب عدالت و توسعه اکثریت را از دست داد و این گمانه‌زنی‌ها با محوریت پایان دوره رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه و حزب وی بود، صحت ندارد.

به محض اعلام نتایج نهایی، بورس ترکیه بهبود یافت و ارزش لیر ترکیه نیز به میزان سه درصد بالا رفت و این مساله تاکیدی بر این است که اسم شبی که رجب طیب اردوغان و احمد داووداوغلو، نخست‌وزیر ترکیه برای جذب رای‌دهندگان به کار بردند تاثیر خود را برجای گذاشت.

در حال حاضر و پس از اینکه اردوغان توانست اکثریت را از طریق طرح‌های انتخاباتی هوشمندانه خود به دست آورد وی می‌تواند قانونی را مبنی بر برگزاری همه‌پرسی قانون اساسی جهت تغییر نظام حکمرانی از پارلمانی به ریاست‌جمهوری صادر کند و در نتیجه اختیارات خود را افزایش دهد و ترکیه همانند نحوه حکمرانی در فرانسه و آمریکا شود. اما این گام احتمالاً "یک قمار" مملو از خطر خواهد بود.

اردوغان که اولین رئیس‌جمهور منتخب از سوی مردم در تاریخ ترکیه است کلمه نه را نمی‌شناسد و پیروزی بزرگ و غیرقابل پیش‌بینی وی تاکیدی است که وی همچنان جایگاه مهمی نه فقط روند سیاسی ترکیه بلکه در تمام منطقه دارد. این مساله قطعی است که این انتخابات به عنوان همه‌پرسی برای رهبری وی برگزار شد و وی در این چالش با نمره بسیار بالا موفق شد اما او باید این مساله را مدنظر قرار دهد که این پیروزی موضع دشمنان کنونی‌اش را شدیدتر می‌کند و دشمنان جدیدی را در داخل و خارج از کشور به وجود می‌آورد.

به دلیل این پیروزی، مخالفان ترکیه‌ای دچار شکست بزرگی شده‌اند اما آنچه که روزنامه‌ها در عناوین اصلی خود پیرامون "پیروزی ترس" از آن سخن به میان آورده‌اند تا حدودی درست است چراکه انفجارهای شدیدی که در سوروچ در شرق ترکیه و انفجار انتحاری دیگری در ایستگاه قطار آنکارا رخ دادند و جان بیش از 100 تن از کردها و حامیانشان را گرفت، نقش گسترده‌ای در تغییر روند انتخابات و نتایج آن رقم زد و باعث شد که رای‌دهنده ترکیه‌ای امنیت را به رشد اقتصادی ترجیح دهد و به دنبال دولتی قوی باشد که برای او این خواسته‌ها را محقق سازد و شهروند ترکیه‌ای دولت حزب عدالت و توسعه را انتخاب کرد که برای بیش از 13 سال آن را آزموده بود.

اردوغان اکثریتی را که خواهان آن بود به دست آورد و با دعوت به انتخابات زودهنگام برای به دست آوردن این اکثریت در واقع دست به قمار زد اما خطرات متعددی همچنان در مسیر دولت آتی وی وجود دارد که برجسته‌ترین آنها دودستگی طائفه‌ای و نژادی است که عمیق شده است و ترکیه به جنگ خونینی با کردها بازگشته است که ظرف روزهای آتی نیز این جنگ شدت خواهد گرفت.

جنگ دوگانه‌ای که دولت عدالت و توسعه به رهبری اردوغان علیه دو دشمن رقیب و در عین حال مشترک وارد آن شده است دوگانه خواهد بود و خطر بیشتری نیز خواهد داشت که دشمن نخست حزب کارگران کردستان ترکیه (پ‌ک‌ک) و دشمن دوم داعش است و اردوغان علی‌رغم زیرکی بسیارش نمی‌تواند وارد یک جنگ با یکی از این طرف‌ها شده و جنگ با طرف دیگر را به تاخیر بیندازد و نتایج حتمی این جنگ دوگانه احتمالا بر ناآرامی‌ها و انفجارها در ترکیه تاثیر می‌گذارد.

دولت ترکیه انفجارهای حزب کارگران کردستان را شناخته است و دانسته است که چگونه ظرف 20 سال گذشته یا بیشتر با این انفجارها برخورد کند اما قطعاً این دولت نمی‌داند که چگونه با انفجارهای صورت گرفته توسط داعش در آینده برخورد خواهد کرد همانند آنچه که در دو انفجار ایستگاه قطار آنکارا و سوروچ در شرق ترکیه رخ داد و اینجا چالش بزرگتر مطرح می‌شود چراکه این عناصر داعش در بافت اجتماعی ترکیه نفوذ کرده‌اند.

از نظر ما بعید نیست اردوغان که یک رهبر سیاسی عمل‌گرا است دست به گزینه دیگری بزند یعنی از ورود به هر یک از این جنگ‌ها دور شود و صرفاً به امور داخلی بپردازد و به روش اولیه خود برگردد یعنی بر اقتصاد ترکیه تمرکز کند و این روشی بود که باعث شد ترکیه میانگین‌های رشد را بیشتر از چین رقم بزند و در جایگاه هفدهم به عنوان قوی‌ترین اقتصاد در جهان قرار بگیرد.

اختلاف‌نظری در مورد خوشحالی اخوان‌المسلمین و هم‌پیمانانشان در کشورهای عربی و جهان از پیروزی اردوغان و حزب وی وجود ندارد چراکه شکست اردوغان برای آنها گران تمام می‌شد به این دلیل که اردوغان تنها کسی است که همچنان به صورت علنی به آنها کمک می‌کند و درهای ترکیه در مقابل اصحاب رسانه، سیاستمداران و اعضایی از اخوان‌المسلمین که به دلیل سرکوبگری‌های نظامشان آواره شده‌اند، باز است و ترکیه به عنوان یک کشور خاستگاه و حامی آنها به شمار می‌آید. همانطور که پیروزی وی همچنین به منزله پیروزی دو ضلع ائتلاف منطقه‌ای است که عربستان و قطر هستند و راهبری جنگ علیه سوریه را برعهده دارند.

اردوغان، حامیانش و هم‌پیمانانش امیدوارند که این انتخابات به برتری کفه سیاست‌های داخلی و منطقه‌ای آنها بیانجامد و برای آنها ثبات را رقم بزند. اما با توجه به تحولات خونین در منطقه و حضور نظامی مستقیم روسیه در سوریه و احتمال‌ تشدید جنگ کردها با ترکیه، چه بسا دستیابی به این ثبات اقدام آسانی نباشد و ما گمان نمی‌کنیم که این واقعیت از نظر اردوغان و شریکش داووداوغلو دور مانده باشد. به همین دلیل احتمال‌ها برای تغییر در سیاست‌ها و مواضع را نمی‌توان نادیده گرفت و کاملا رد کرد.»

انتهای پیام

  • سه‌شنبه/ ۱۲ آبان ۱۳۹۴ / ۱۱:۴۳
  • دسته‌بندی: گزارش و تحلیل
  • کد خبر: 94081206916
  • خبرنگار : 71457