امروز هفدهم ذیقعده سالگرد رحلت آیت الله العظمی شیخ عبدالکریم حائری یزدی از مجتهدان و مراجع تقلید شیعه و بنیان‌گذار حوزهٔ علمیهٔ قم بود که به وی، آیت الله موسس نیز می‌گفتند.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه یزد، آیت الله العظمی شیخ عبدالکریم حائری در سال ۱۲۳۸ هجری خورشیدی در روستای مهرجرد از توابع شهرستان میبد در استان یزد به دنیا آمد.

وی، تحصیلات مقدماتی خود را در حوزه‌ی علمیه شهر عقدا گذراند و سپس در 6 سالگی یکی از بستگانش معروف به میر ابوجعفر که آخوند بود به مهرجرد آمد و تحصیل عبدالکریم را عهده‌دار شد و با رضایت پدر و مادرش، او را به اردکان برد و به مکتب سپرد.

عبدالکریم روزها در درس استادان حاضر می‌شد و شب‌ها در خانه میر ابوجعفر به سر می‌برد و گاهی در شب‌های جمعه به منظور دیدار با پدر و مادر راه مهرجرد را پیش می‌گرفت. با درگذشت پدر مدتّی از تحصیل باز ماند، امّا بعد از چندی به حوزه علمیه یزد رفت و در مدرسه محمدتقی خان سکنی گزید و به تحصیل علوم اسلامی پرداخت.

در ۱۸ سالگی به همراه مادرش با کاروان زیارتی به عراق رفت و چند سالی در کربلا در محضر آیت‌الله فاضل اردکانی بود و پس از آن با راهنمایی استادش به سامرّا و به محضر میرزای شیرازی که مرجع زمان و سرپرست حوزه علمیه سامرّا بود، رفت.

میرزای شیرازی از آنجا که به آیت‌الله اردکانی احترام زیادی می‌گذاشت، شیخ عبدالکریم را مورد توجه قرار داد به طوری که می‌گویند وقتی نامه فاضل اردکانی را خواند به شیخ عبدالکریم گفت: "من به شما اخلاص پیدا کردم" لذا او را در منزل خود جای داد.

البته حائری نیز پس از این که به اجتهاد رسید از این دوران به نیکی یاد کرده و از خاطرات خانه میرزا این گونه می‌گوید: "سرداب خانه میرزا هم محل مطالعه‌ام بود و هم محل استراحتم و در ماه رمضان، سحری را نیز در آنجا می‌خوردم امّا برای افطار به خانه میرزا باز نمی‌گشتم، بلکه به علت گرمای طاقت فرسای هوا، به سوی فرات رفته، آب مفصلی می‌خوردم و شنا می‌کردم."

شیخ عبدالکریم، 12 سال در سامرّا به تحصیل پرداخت و در این مدت از درس‌های فقیهانی چون آیت‌الله "سید محمد فشارکی" و آیت‌الله "شیخ فضل‌الله نوری" سود برد.

وی پس از رحلت میرزای شیرازی، به نجف و پس از مدت کوتاهی از آنجا به کربلا رفت و اینجا بود که او لقب حائری را برای خود برگزید. (حائر در لغت به گودالی گفته می‌شود که در آنجا آب جمع می‌شود. زمین کربلا را حائر می‌خوانند.)

آیت‌الله حائری در این مدّت دو درس عمده خارج اصول و فقه آموزش را درس ‌داد و باقی اوقاتش را در اختیار طلاب قرار داد. حائری در ۱۲۹۳ خورشیدی هنگامی که دامنه آشوب‌های ضد انگلیس در بین‌النهرین به شهر کربلا نیز کشیده شد به دعوت مردم سلطان آباد(اراک) به ایران بازگشت و تا سال ۱۳۰۱ خورشیدی که به قم رفت، در حوزه علمیه اراک بود. آیت‌الله حائری به مدّت هشت سال در این حوزه تدریس کرد و در کنار مسؤولیت مرجعیت از پرورش استعدادهای طلاب جوان نیز غافل نبود.

وی سپس از اراک قصد زیارت مشهد می‌کند و سر راه از قم می‌گذرد ولی در قم به او اصرار می‌کنند که در شهر بماند و حوزه قم را احیا کند، البته شیخ پیشنهاد را رد می‌کند اما در بازگشت از مشهد، علمای قم بار دیگر این پیشنهاد را تکرار می‌کنند و به یاد حاج شیخ می‌آورند روایات منسوب به امام زمان را که در آخرالزمان علم از قم طلوع می‌کند و به شیخ وعده یاری می‌دهند و سرانجام شیخ عبدالکریم حائری در قم می‌ماند و حوزه را احیا می‌کند.

همین امر سبب شد که آیت الله حائری را پس از آن آیت الله موسس لقب دهند. وی، سرانجام در سن 77 سالگی در نهم بهمن 1315 (17 ذی القعده 1355) از جهان فروبست و در زمانی که هرگونه عزاداری ممنوع بود، تشییع و در مسجد بالاسر که محل تدریس و نمازش بود، دفن شد.

انتهای پیام