عضو هیئت علمی دانشگاه هنر شاهد گفت: متأسفانه روند نقاشی دیواری در مناطق مختلف تهران تا به حال شکل درستی به خود نگرفته و هماهنگ با سازمان زیباسازی نبوده است و به همین دلیل، شاهد به‌وجود آمدن یک بلبشو در فضای شهری هستیم.
سیدنظام‌الدین امامی‌فر در گفت‌وگو با خبرنگار بخش هنرهای تجسمی ایسنا، درباره‌ی وضعیت نقاشی‌های دیواری در تهران، اظهار کرد: نقاشی دیواری و دیوارنگاری از چند جهت در تهران بررسی می‌شود؛ نقاشی دیواری روند متفاوتی را در دوره‌های مختلف طی کرده تا به امروز رسیده است. این هنر امروزه در کل کشور تسری پیدا کرده است، چون شهرهای دیگر هم تحت تأثیر پایتخت هستند.
او گفت: آن چیزی که به‌طور جدی باعث به‌وجود آمدن نقاشی دیواری شد، انتقال پیام در دوران انقلاب بود که به‌صورت شعارنوشته‌ها نمود پیدا کرد. این شعارنوشته‌ها پیام خاصی در خود داشتند و برای اطلاع‌رسانی بودند. بعد از انقلاب، نقاشی دیواری در قالب هنری فرو رفت و علاوه بر پیام‌های انقلابی به پیام‌های فرهنگی و بیشتر به مسائل مربوط به جنگ تحمیلی اختصاص پیدا کرد.
امامی‌فر ادامه داد: وقتی از جنگ فاصله گرفتیم، اتفاق‌های دیگری افتاد و نقاشی دیواری به این سمت رفت که عوارض ناشی از ساخت و سازهای اشتباه شهری را پوشش بدهد. تصمیم این بود که هر جایی که معماری یک ساختمان، نازیبا بود و شکل بدی به شهر داده بود، نقاشی دیواری آن را تلطیف کند. دیواره‌های تختی که به‌خاطر کنار هم قرار گرفتن خانه‌ها و ساختمان‌ها به‌وجود آمده بود باعث شد این تفکر به‌وجود بیاید که نقاشی دیواری می‌تواند نیازهای فرهنگی و شهری را برطرف و فضای شهر را کمی تلطیف کند.
او به روند این هنر شهری اشاره کرد و گفت: بعد از این دوره، برخی نقاشی‌های دیواری شکل خدماتی پیدا کرد تا در جاهایی از شهر که ترافیک و سروصدا زیاد است، این نقاشی‌ها به محیط آرامش و زیبایی بدهند. در این دوره، پیام‌رسانی در مرحله‌ای پایین‌تر از تزیینی بودن این نقاشی‌ها قرار گرفت. البته این را باید از مدیران پرسید که این نوع نقاشی‌ها چقدر باید در اختیار تزیین شهر باشند و چقدر برای رساندن پیام.
عضو هیئت علمی دانشگاه هنر شاهد در بخش دیگری از سخنانش به ناهماهنگی‌های موجود در این زمینه اشاره و اظهار کرد: تهران به‌خاطر گستردگی‌اش، 22 منطقه دارد که هر کدام از این مناطق تعداد زیادی ناحیه دارند. همین گستردگی باعث شده است که امکان مدیریت جامع برای هدایت موضوع نقاشی‌های دیواری وجود نداشته باشد. در بسیاری از مواقع می‌بینیم که مناطق، به میل و انتخاب خودشان و بدون این‌که با سازمان زیباسازی در ارتباط باشند، دیوارهای شهر را به سلیقه‌ی خودشان نقاشی می‌کنند. همین موضوع باعث به‌وجود آمدن نوعی ناهماهنگی در شهر شده است.
او توضیح داد: اصول نقاشی دیواری این است که یک طرح برای نهایی شدن باید به شورای هنری سازمان زیباسازی برود و چند استاد نقاش روی آن نظر بدهند، اصلاحات صورت بگیرد و در نهایت به تصویب برسد؛ ولی متأسفانه این روند تا به حال شکل درستی نداشته و به همین دلیل شاهد به‌وجود آمدن یک بلبشو در فضای شهری هستیم.
امامی‌فر درباره‌ی راهکار این مشکل نیز گفت: اگر در هر منطقه، افراد متخصص در کمیسیون‌های هنری حضور داشته باشند و کار از مجرای درستش هدایت شود، بسیاری از این مشکلات حل خواهد شد. مشکل در اشخاص یا شورای تخصصی مناطق است که با سازمان زیباسازی در ارتباط نیستند و نمی‌دانند که باید براساس بافت اجتماعی، تاریخی یا موقعیت شهری یک منطقه برای دیوارهای آن تصمیم گرفت. مثلا ما نمی‌توانیم در یک بافت قدیمی یک نقاشی فوق‌العاده مدرن کار کنیم یا در بزرگراه‌هایی که سرعت ماشین‌ها خیلی زیاد است، کارهایی طراحی و اجرا شود که زاویه‌ی دید بدی دارد و حواس راننده‌ها را پرت می‌کند. خیلی از اساتید هنر نقاشی بر این موضوع تأکید کرده‌اند.
او همچنین تأکید کرد: باید دیوارهایی که به برای نقاشی دیواری مناسب هستند، شناسایی و شناسنامه‌دار شوند. شاید نیاز باشد که یک مصوبه از طرف سازمان زیباسازی به شورای شهر برود تا از این به بعد آن‌هایی که دستی در ساخت و سازهای شهری دارند، یک فکری هم به حال دیوارهای آن بکنند. مشکل ما دیوارهایی هستند که در بافت متراکم شهری وجود دارند و عوارض بدی را در شهر ایجاد کرده‌اند.
امامی‌فر افزود: پس از شناسایی دیوارها، هنرمندان با شیوه‌های فنی و تخصصی خودشان از دیوارها عکس می‌گیرند و پیشنهادهای‌شان را به کمیسیون هنری سازمان زیباسازی ارائه می‌کنند تا پس از تأیید و اصلاحات وارد مرحله اجرا شود. بهتر است هنرمندان به‌عنوان پیمانکار، این کار را در دست بگیرند، نه این‌که پیمانکاران به‌عنوان هنرمند وارد این کار شوند. امیدوارم هنرمندان صاحب‌نظر و فارغ‌التحصیل این رشته کم‌کم نقاشی دیواری را در دست بگیرند.
انتهای پیام