وزارت راه و شهرسازی و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با هدف حفاظت و صیانت از میراث فرهنگی، تفاهم‌نامه امضا کردند.

به گزارش خبرنگار سرویس میراث فرهنگی ایسنا، در جلسه‌ای که امروز (چهارشنبه، پنجم شهریورماه) با حضور معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت مادرتخصصی عمران و بهسازی شهرهای ایران - محمدسعید ایزدی - و معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری - محمدحسن طالبیان - برگزار شد، تفاهم‌نامه‌ای با هدف حفاظت و صیانت از میراث فرهنگی‌ و همسو کردن دستگاه‌های مختلف برای این اقدام امضا شد، تا با توجه به قرار دادن برخی استان‌های اولویت‌دار کشور به‌عنوان پایلوت، این اقدام به مرور در همه‌ی شهرهای کشور اجرایی شود.

معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در این جلسه، وزارت راه و شهرسازی را یکی از دستگاه‌های مهمی دانست که سازمان میراث فرهنگی امکان تعامل همه‌جانبه را می‌تواند با آن داشته باشد و اظهار کرد: در حدود سه‌ماه گذشته، برخی شهرها به‌عنوان پایلوت انتخاب شدند و صحبت‌هایی با مسوولان شهری با هدف حفاظت‌، صیانت‌، مرمت و احیا، بویژه در بافت‌های تاریخی کشور انجام شد.

وی انتخاب یک محور تاریخی در بوشهر و امضای تفاهم‌نامه در یزد را با هدف ترویج موضوع حفاظت از میراث فرهنگی و توجه صاحبان بناها به این بحث ارزیابی و بیان کرد: در این تفاهم‌نامه تأکید شده است که همکاری برای مشارکت بخش خصوصی‌، عمومی و نهادهای تخصصی و سایر مجامع مردمی که در امر حفاظت از احیای بافت‌های تاریخی تلاش می‌کنند‌، باید مورد توجه قرار گیرد. همچنین براساس این تفاهم‌نامه همه‌ی تلاش‌مان باید بر این اساس باشد تا در دولت «تدبیر و امید» همه‌ی دستگاه‌ها با یکدیگر همسو باشند و از ظرفیت‌ها استفاده کنند.

او با اشاره به تفاهم‌نامه‌ای که سازمان میراث فرهنگی با وزارت راه و شهرسازی در یزد امضا کرده است‌، گفت: این تفاهم‌نامه در راستای اهدافی است که موضوع ثبت ملی هستند و قرار است گام بعد برای ثبت در فهرست میراث جهانی برداشته شود. در شهرهای ساری‌، کاشان‌، دزفول‌، شوشتر‌، خوزستان و شیراز‌ نیز تفاهم‌نامه‌هایی با این موضوع امضا شده و قرار است در همدان‌، ساری و گرگان تفاهم‌نامه‌های دیگری با این هدف به امضا برسد تا یک سازوکار رسمی‌تر برای حفاظت از میراث فرهنگی کشور توسط این سازمان و وزارت راه و شهرسازی اجرایی شود.

به گزارش ایسنا‌، معاون وزیر راه و شهرسازی نیز در این زمینه اظهار کرد: بحث توجه به حفاظت و مرمت محدوده‌های مناطق تاریخی ارزشمند شهرها از مأموریت‌هایی است که باید توسط دستگاه‌های دخیل اجرایی شود.

ایزدی یکی از آسیب‌ها در سال‌های گذشته را هماهنگ نبودن نهادهای مختلف در همه‌ی عرصه‌ها دانست و ادامه داد: خوشبختانه در طول یک سال گذشته، دولت در حال ایجاد کردن هماهنگی بوده است، به‌گونه‌ای که اکنون دستگاه‌ها، هم‌جهت و هم‌سو هستند. همچنین دو نهاد سازمان میراث فرهنگی و راه و شهرسازی، گام‌های موثری در این زمینه برداشته‌اند.

وی افزود: شرکت مادرتخصصی عمران و به‌سازی شهرهای ایران به نمایندگی از وزارت راه و شهرسازی در نخستین اقدام، اطلاق «فرسوده» را از روی بافت‌های ارزشمند حذف کرد؛ این بافت‌ها، ثروت‌های کشور هستند و مقرر شد، در نامگذاری این محدوده و شیوه‌ی شناسایی آن‌ها تجدید نظر شود. همچنین روند شناسایی محدوده‌های تاریخی باید ادامه داشته باشد و اسنادی برای آن‌ها تنظیم شود که بتوان در حفاظت، مرمت و هر نوع صیانت از آن‌ها مداخله کرد.

او تهیه‌ی شرح خدمات برای طرح‌های موضوعی در مناطق هدف را که عمدتا بافت‌های تاریخی ارزشمند هستند، از جمله اقداماتی دانست که در این زمینه انجام می‌شود و گفت: با مشارکت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، شرح خدمات معین و شخصی از بافت‌های تاریخی تهیه می‌شود و در اختیار دستگاه‌ها از جمله شهرداری قرار می‌گیرد.

وی مستندسازی و استفاده از تجارب ارزشمند در حوزه‌ی مرمت و حفاظت از آثار تاریخی را یکی از مهم‌ترین اقداماتی دانست که وزارت راه و شهرسازی در حال انجام آن است و تأکید کرد: در شهرهایی مانند کاشان و یزد، نخست قرار است تجارب ارزشمند مستندسازی شوند و سپس نقاط ضعف و قوت این تجارب بررسی و حتی در صورت نیاز، در آینده به کار برده شوند.

ایزدی شروع عملیات اجرایی در شهرهای ساری، کاشان، بوشهر، همدان، یزد و گرگان را از دیگر اقدامات شرکت مادرتخصصی عمران وابسته به وزارت راه و شهرسازی دانست و افزود: این شرکت با اقدامات اجرایی در حال انجام، بهسازی، حفاظت و مرمت شهری را در دستور کار خود قرار داده که با مشارکت سازمان میراث فرهنگی در شهرهای مختلف در حال انجام است.

معاون وزارت راه و شهرسازی تهیه‌ی سند ملی با مشارکت شهرداری و سازمان میراث فرهنگی با هدف بازآفرینی شهری را از دیگر اقدامات این وزارتخانه دانست و تأکید کرد: با این سند، اسناد کاربردی را زیر نظر سازمان میراث فرهنگی و مدیریت آن‌ها تهیه می‌کنیم. ملاک عمل متخصصان و شیوه‌ی حفاظت، مرمت و محدوده‌های تاریخی در قالب این دستورالعمل‌ها اعلام می‌شود.

او امضای این تفاهم‌نامه را عاملی برای انجام کارهای مشترک در ابعاد مختلف اعم از آموزش، پژوهش و تهیه‌ی طرح دانست و افزود: این اقدام یک فرصت استثنایی در کشور فراهم می‌کند که دستگاه‌ها نسبت به هدف و مقصد اصلی همگام باشند.

وی تأکید کرد: بی‌توجهی به آثار، بافت‌ها و ارزش‌های تاریخی باعث شده تا کنون بخش زیادی از آن‌ها را از دست بدهیم. بنابراین در شرایط بحرانی، ضروری است که این همیاری ایجاد شود تا بتوانیم آن‌ها را نجات دهیم و دوباره به زندگی برگردانیم.

به گزارش ایسنا، مدیر اداره کل موزه‌ها نیز در این جلسه با اشاره به مجوزهایی که با وجود ضوابط ساختمان‌های مرتفع در حریم بناهای تاریخی امضا شده است، گفت: تقریبا هیچ بافت سالم و یک‌دستی را در مکان‌های تاریخی نمی‌توان پیدا کرد، برخی بافت‌ها کاملا متشنج شده‌اند. باید در چنین هم‌اندیشی‌هایی، راه‌هایی برای حافظت از بافت‌ها پیدا کرد.

محمدرضا کارگر با تأکید بر لزوم تغییر نگاه برای حفاظت از شهرهای تاریخی مانند یزد و اصفهان، اظهار کرد: راهی به‌جز توجیه اقتصادی برای پایدار ماندن این شهرها وجود ندارد، چون با توجه به ولعی که برخی افراد برای پول دارند، باید این شهرها به سمت اقتصاد پیش برود. برخی از آن‌ها در حال افتادن به دام سرمایه‌گذاران هستند.

معاون وزارت راه و شهرسازی نیز در ادامه‌ی صحبت‌های کارگر، یادآوری کرد: کارگروه مشترکی بین وزارت کشور، سازمان میراث فرهنگی و وزارت راه و شهرسازی تشکیل شده، تا زمینه‌ای فراهم شود که شهرداری و نهادهای دخیل برای سیاست‌گذاری و تأمین منابع موجود، اقدامات لازم را انجام دهند.

ایزدی همکاری مشترک بین شهرداری‌ها و صندوق احیا و بهره‌برداری از امکان تاریخی و وزارت راه و شهرسازی را از دیگر اقداماتی دانست که در راستای حفاظت و صیانت از میراث فرهنگی در حال انجام است و تأکید کرد: هفته‌ی آینده، امضای نخستین تفاهم‌نامه‌ی مشترک بین این سه حوزه برای واگذاری ساختمان ملک‌التجار به شهرداری در کردستان امضا می‌شود و وزارت راه نیز قرار است از این اقدام حمایت کند تا در آینده‌ی نزدیک، چنین حرکت‌هایی به شهرهای سمنان و بیرجند نیز برسد.

معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری نیز از تصویب پلان مدیریت اصفهان به‌عنوان یک طرح تفصیلی ویژه با توجه به حفظ منابع زیستی و یک پلان مدیریت که شهرهای جهانی را دربرمی‌گیرد، در شورای عالی معماری و شهرسازی خبر داد و گفت: سه نهاد سازمان میراث فرهنگی، شهرداری و وزارت راه، این اقدام را انجام می‌دهند.

معاون توسعه و سامان‌دهی بافت‌های تاریخی وزارت راه و شهرسازی - علیرضا ابلغی - نیز با اشاره به اقداماتی که در دوره‌های گذشته برای حفاظت از آثار تاریخی انجام می‌شد، ادامه داد: در آن زمان، در کنار توجه به تک‌بنا، به بافت‌های تاریخی نیز توجه ویژه‌ای می‌شد، به همین دلیل، مجموعه‌های تاریخی به‌عنوان یک بخش مهم از پیکره‌ی شهر در نظر گرفته می‌شدند.

معاون وزارت راه و شهرسازی در ادامه‌ی نشست، در پاسخ به پرسش خبرنگار ایسنا درباره‌ی زمان ابلاغ دستور حذف اطلاق «فرسوده» از بافت‌های تاریخی، گفت: مصوبه‌ی شورای عالی شهرسازی برای تجدید نظر در این زمینه، یک‌ماه پس از تشکیل دولت «تدبیر و امید» تصویب و قرار شد، در تعاریف و شاخص‌های تعیین‌شده کلمه‌ی «بافت فرسوده» از بناهای ارزشمند حذف و براساس مصوبه‌ی سال 1364 سه شاخص محدوده‌های بافت تاریخی شناسایی شود، از آن زمان تا کنون این محدوده‌ها، نیازمند بازشناسایی و تعریف مجدد هستند.

ایزدی همچنین از احیا و بازسازی بافت‌های شهری توسط سند ملی خبر داد و گفت: در دولت جدید قرار است، با تجدید نظر در تعاریف و رویکردها، به این موضوع توجه شود. به همین دلیل، اکنون کار تهیه‌ی سند ملی، مراحل آخر را طی می‌کند و به‌عنوان یک مرجع است.

وی پس از طرح سوال از سوی خبرنگاران مبنی بر این‌که آیا حذف اطلاق «فرسوده» به شهرداری اعلام شده است؟ گفت: ما اصرار نداریم که واژه را حذف کنیم، در دنیا، واژه‌ها را حذف نمی‌کنند، در ادبیات دنیا، واژه‌ها بار مفهومی درباره‌ی سیاست‌های یک دوره‌ی خاص دارند. به اسناد مصوبه‌ی سال 1364 تا سال 1392، این اقدام بیانگر سیاست بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده بوده است. ما از حفاظت، بهسازی و باز زنده‌سازی محدوده استقبال می‌کنیم.

ایزدی با اشاره به ارائه شدن متن پیشنهادی سند ملی به شورای عالی شهرسازی و معماری در هفته‌ی گذشته، بیان کرد: در صورتی که این سند را قبول کنند، اعلام می‌کنیم که محدوده‌ی بافت باید حفظ شود.

وی با اشاره به نامگذاری پنج عرصه در محدوده‌های مختلف به نام «فرسوده» اظهار کرد:‌ محدوده‌ی بافت‌های تاریخی، محدوده‌ی بافت‌های میانی و محلات میانی، سکونتگاه‌های غیررسمی، بافت‌های روستایی و ادغام‌شده و محدوده‌ی کاربری‌های نامغفول در گذشته به نام بافت فرسوده خوانده می‌شدند که اکنون این تعریف برای آن‌ها باید تغییر کند و باید ضابطه‌مند باشند.

مدیر اداره کل موزه‌ها نیز در این زمینه تأکید کرد: جای تأسف است، در کشوری که این همه بافت تاریخی دارد، باید حالا به این موضوع پرداخته شود. در حالی که موظف بوده‌ایم سال‌ها پیش، این گونه مصوبه‌ها را تهیه و آن‌ها را اجرا می‌کردیم.

معاون وزارت راه و شهرسازی نیز در پایان، با اشاره به این‌که ایران در سال 2012 جایزه‌ی «آقاخان» را گرفت، گفت: آن جایزه به این دلیل به ایران داده شد که زندگی جدیدی را در کالبد قدیم نشان داده بود، نه به‌خاطر یک تجربه‌ی مرمت. استفاده و بهره‌برداری مجدد به‌عنوان محرک بازآفرینی بافت‌های تاریخی، یک سیاست در دنیاست که باید مورد توجه قرار گیرد.

انتهای پیام