کامران عدل به مناسبت شصتمین سال عکاس شدنش از اصول عکاسی اجتماعی و لذت دیدن عکس‌های قدیمی گفت.

این عکاس به مناسبت شصتمین سال عکاس شدنش، نمایشگاهی از آثار خود را با عنوان «آمال آرزوهای نیامده و برباد رفته» در گالری اعتماد برگزار می‌کند.

عدل در گفت‌وگو با خبرنگار بخش تجسمی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، درباره جایگاه عکاسی اجتماعی و خبری در بین مردم، اظهار کرد: متاسفانه در کشور ما عکاسی خبری و اجتماعی، بعد از گذشت این همه سال، جایگاهی روی دیوار خانه‌هایمان پیدا نکرده است، در حالی که این عکس‌ها در کشورهای اروپایی و امریکایی جایگاهی والا دارند. عکاسی خبری و اجتماعی ایران، بعد از پیدایش اینترنت و ایمیل، راهی برای نشان دادن گذشته‌ی جامعه ما به ‌خود ما، و تاسف خوردن به‌ آن‌چه داشتیم و از دست دادیم پیدا کرد.

او افزود: وقتی تصاویر خیابان‌های تهران را با اتوبوس‌های قرمز رنگ دو طبقه با تاسف نگاه می‌کنیم، حسرت می‌خوریم. عکس اولین پیکان را که دوست خودم، رضا نوربختیار گرفته است، با هزار تاسف نگاه می‌کنیم و می‌گوییم یادش به‌ خیر.

این عکاس درباره انگیزه برپایی نمایشگاه «آمال آرزوهای نیامده و برباد رفته» در گالری اعتماد گفت: انگیزه‌ی من از برگزاری این نمایشگاه، در مرحله‌ی اول این نبود که از احساس تاسف شما استفاده کرده، خرم را برانم. انگیزه‌ی من بر مبنای احساسی بود که که وقتی دوستان و آشنایان، آلبوم کودکی و نوجوانی من را می‌دیدند و با خواندن شرح عکس‌ها، کلی حال می‌کردند و می‌خندیدند و هنوز هم موضوع ادامه دارد. طرح این نمایشگاه، از سه سال پیش با امیرحسین اعتماد مطرح شده بود.

او همچنین به چگونگی ورودش به دنیای عکاسی و برگزاری نخستین نمایشگاهش اشاره و اظهار کرد: دوم فروردین 1333، من اولین عکس جدی خودم را در سن 12 سالگی گرفته بودم. حرکت عکاسی نوین ایران و برگزاری نمایشگاه عکس را با نمایشگاه «سیب‌زمینی‌ها» من در 1347 آغاز کردم.

عدل همچنین عنوان کرد: البته من اولین کسی نبودم که نمایشگاه برگزار کردم. پیش از من کسانی مثل احمد عالی، رضا نوربختیار و ابراهیم گلستان نمایشگاه عکس گذاشته بودند، ولی جامعه‌ی ما در آن دوران، آمادگی پذیرش این حرکت را نداشت. من در آن دوران، بر این باور بودم که نمایشگاه عکس گذاشتن، با ابزاری که من در دست داشتم و آن ابزار «سازمان تلویزیون ملی ایران» با میلیون‌ها تماشاگر بود، کار احمقانه‌ای است.

این عکاس در ادامه گفت: برگزاری نمایشگاه «سیب‌زمینی‌ها» با موضوع مجسمه‌های «هنری مور» هم خیلی تصادفی اتفاق افتاد. برپایی آن در گالری برگ باعث شد هزاران نفر روز افتتاحیه برای دیدن عکس‌ها بیایند. شور و شعف مردم و اتفاقاتی که افتاد، مجبورم کرد که طور دیگری به‌عکاسی نگاه کنم. برگزاری نمایشگاه‌ها ادامه پیدا کرد و در یکی از سال‌ها بالاترین رکورد فروش سال را در گالری برگ به ‌دست آوردم. بعدها دیگر عکاسان هم وقتی دیدند که مردم عکس ‌هم می‌خرند، شروع به ‌برگزاری نمایشگاه عکس کردند.

او افزود: امروز غیر از خودم که پاییز عمرم را هم پشت سر گذاشته‌ام، کسی نمی‌تواند مردم را با این نوع عکاسی آشنا کند و آنان را ترغیب کند که روی دیوارهای‌شان، عکس‌های اجتماعی و خبری هم نصب کنند. آنان را باید آماده و ترغیب نمایم که طور دیگری هم می‌توانند نگاه کنند. من نزدیک به‌ یک سال این عکاسی را با سبک قدیم و با اولین دوربینی که در دست گرفتم و با اولین دوربین S.L.R که در جهان اختراع شد و با اولین دوربین «هاسلبلادم» و با فیلم‌هایی که از انگلستان وارد کردم عکاسی کردم. برای این که مردمِ 60 سال دیگر این کشور، ببینند که کشورشان چگونه بود. همان‌طور که من با چند عکس از 60 سال پیش ایران که گرفتم، تغییرات را به‌ شما نشان می‌دهم.

عدل همچنین درباره تحولی که عکاسی اجتماعی در کار و حرفه یک عکاس به وجود می‌آورد، اظهار کرد: عکاسی اجتماعی نوعی از عکاسی است که عکاس باید با نگاهی تیزبین، حرکتی را که شاید بیش از یک هزارم ثانیه طول نمی‌کشد را ببیند و بتواند آن را عکاسی کند. زیرا زمان صفر، که همان زمان فشار دادن به ‌شاتر است، صبر نمی‌کند که شما آنالیز داستان «حسین کرد شبستری» را انجام دهید! در این موقع، عکاسی به یک نوع رفلکس تبدیل می‌شود.

او ادامه داد: عکاسی اجتماعی یعنی نگاه کردن و درک تمام مسائلش اعم از آنالیز، نور، سایه، حجم، فرم، حرکت و یا ایستادگی، اکسپرسیون حالت صورت‌ها و ... . همه این‌ها باید در یک هزارم ثانیه انجام شود. عکاس حرفه‌ای نباید دیجیتال فکر کند که خوب حالا می‌گیرم و بعد فکرش را می‌کنم. عکاس حرفه‌ای باید آنالوگ فکر کند چرا که بعدها، موقع آرشیو کردن عکس‌ها دچار اشکال می‌شود. فراموش نکنید که عکاس حرفه‌ای دائم عکس می‌گیرد. او مثل راننده‌ی حرفه‌ای کامیون است که هر روز و روزی 10 ساعت رانندگی می‌کند. به‌همین علت است که هرگز کسی از زبان من نشنیده است که:«عکاسی هنر است». نه، عکاسی بر دو نوع است: عکاسان حرفه‌ای و آماتور، همین.

این عکاس درباره نمایشگاهش نیز گفت: عکس‌های این مجموعه، نمایش لحظه‌های ثبت شده دهه‌های گذشته و امروز است. عکس‌ها از مقاطع مختلف زمانی انتخاب شده‌اند و برای هر کدام از آن‌ها شرحی در نظر گرفته شده است. این سری عکسبرداری را از فروردین 1392 شروع کردم و تا نیمه‌ی اسفند 1392 ادامه دادم. عکاسی به ‌شیوه‌ی سیاه و سفید انجام شد. در این یک سال متوجه شدم که چه‌قدر مردم ما شهر و کشورشان را ویران کرده‌اند و دارند ادامه می‌دهند و تاسف گذشته را هم می‌خورند.

عدل خاطر نشان کرد: عنوان نمایشگاه که «آمال و آرزوهای نیامده و برباد رفته» است، از یکی از عکس‌های نمایشگاه برداشته شد. در این عکس نمایی از یک خانه‌ی رویایی و یک اتومبیل که در جلوی یک درب رویایی از گذشته‌ی کشورمان پارک کرده است و یک زن چادری در حال عبور که حیات و زندگی واقعی در این عکس هست نمایش داده شده است. این جا بود که نام و تم نمایشگاه پیدا شد.

نمایشگاه «آمال و آرزوهای نیامده و برباد رفته» روز جمعه 22 فروردین ماه در گالری اعتماد به نشانی خیابان نیاوران، میدان یاسر، خیابان صادق قمی، خیابان بوکان، شماره 4، افتتاح می‌شود و تا دوم اردیبهشت همه روزه از ساعت 14 تا 20 میزبان علاقه‌مندان به عکاسی است.

کامران عدل متولد سال 1320 در تهران است. او در ایران و فرانسه تحصیل کرد و از هنرستان عکاسی پاریس فارغ التحصیل شد. عدل فعالیت حرفه‌ای خود را با کار در یک لابراتوار چاپ عکس‌های بزرگ آغاز کرد. پس از آن، مدت دو سال‌و نیم در کارگاه عکاسی"ژاک روشون" که یکی از معتبرترین مؤسسه‌های عکاسی مد پاریس بود، به کار پرداخت.

این عکاس در سال 1347 به دعوت سازمان تلویزیون ملی ایران که به تازگی تأسیس شده بود، به ایران آمد و شش سال با این سازمان همکاری کرد. همزمان، در مدرسه عالی تلویزیون که در همان دوران پایه گذاری شده بود، به تدریس عکاسی پرداخت.

کامران‌عدل در سال 1359 به عنوان عکاس هیئت داوران جایزه بین‌المللی معماری آقاخان ( A.K.A.A ) در ژنو برگزیده شد.

علاوه بر این، کتاب‌های تصویری «آنان که خاک را به نظر کیمیا کنند»، «اجرای نقش در کاشیکاری ایران»، «بازارهای ایرانی»، «خط بنایی»، «سفارت ایتالیا در تهران»، «گذری به چهار محال و بختیاری» و «یاد باد، آن روزگاران یاد باد» (معماری شیراز) در کارنامه فعالیت‌های این عکاس ثبت شده‌اند.

انتهای پیام