بکتاش آبتین با بیان این‌که به نظر می‌رسد امروز هنر ملی ما شعر نیست؛ بلکه شعار است، گفت: شعر از جامعه دور مانده است.

برگزیده‌ی هفتمین دوره‌ی «کتاب سال شعر – خبرنگاران» برای مجموعه‌ی شعر «پتک» در گفت‌وگو با خبرنگار ادبیات خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، درباره‌ی وضعیت شعر امروز گفت: تصور می‌کنم الآن در ادامه‌ی منطقی شعر دهه 70 هستیم و شعر تداعی‌کننده‌ی روزگار خود است که وجود رسانه‌ها، شبکه‌های اجتماعی و مجلات متعدد نیز باعث شده تعداد شاعران بیش‌تر شود که در نهایت به تکثر و تنوع انواع شعر در بیان و مفهوم منجر شده است. این موضوع طبیعتا به نفع شعر است، اما تصور من این است که این شعرها جای بروز ندارند، چون شاعران نمی‌توانند شعرهای خود را چاپ کنند، ناشران فروش بالایی ندارند و از چاپ کتاب‌های شعر استقبال نمی‌کنند. بنابراین این موضوع خیلی سخت به نظر می‌سد که چه کلاف پیچیده‌ای وجود دارد که کتاب‌های شعر فروش نمی‌روند و این باعث شده شعر به صورت کلی از جامعه دور بماند.

او در ادامه درباره‌ی دور ماندن شعر از فضای عمومی جامعه اظهار کرد: دلیل این دور ماندن شعر از جامعه به خاطر انتشار پیدا نکردن شعرهاست؛ وگرنه در صفحه‌های اجتماعی می‌بینیم که شعر به جامعه نزدیک است؛ اما درباره‌ی چاپ مجموعه‌ی‌ شعر به صورت کتاب و یا در ‌روزنامه‌ها و مجلات، شعر از جامعه دور مانده است که دلیل آن هم ممیزی است؛ چون شعر شاعر نمی‌تواند با همان کیفیتی که سروده شده است، با مخاطب مواجه شود و نهایتا مخاطب با اثری مواجه می‌شود که بخشی از آن نیست یا شکل آن تغییر پیدا کرده است. مخاطب هم گمان می‌برد که شاعر از قریحه‌ی شاعری برخوردار نیست یا تکنیک را بلد نیست و سرانجام شعر مثل بچه‌ی مُنگُل حاصل ازدواج فامیلی از آب درمی‌آید.

این شاعر در ادامه با بیان این‌که امروز بزرگ‌ترین مشکل شاعران و به طور کلی هنرمندان ممیزی است، ادامه داد: تا موقعی که موضوع ممیزی به همین شکل وجود داشته باشد و مسؤولان با سعه‌ی صدر با شعر برخورد نکنند، همین روند دور ماندن شعر از جامعه ادامه خواهد داشت.

آبتین همچنین درباره جایزه‌های ادبی و جایزه‌های شعر عنوان کرد: به طور کلی جایزه‌ها در سرنوشت شعر و شاعر نقش دارند. وجود جوایز شعر از چندین جهت می‌تواند مورد بررسی قرار گیرد. به طور مثال با توجه به مشکلات فروش کتابی که در جامعه هست، اگر بر روی کتاب من که برنده‌ی جایزه‌ی شعر خبرنگاران شده است، نوشته شود، فروش کتابم راحت‌تر می‌شود، اما باز در این‌جا مشکل دیگری پیش می‌آید؛ چون در حال حاضر ناشری که کتاب من را چاپ کرده، توقیف است و این سؤال به وجود می‌آید که آیا الآن کتاب می‌تواند به چاپ بعدی برسد.

او در ادامه گفت: وجه دیگر جوایز شعر این است که هیچ‌گاه جایزه‌های سیاسی و دولتی نمی‌توانند اهمیت جایزه‌های مستقل را کم‌رنگ کنند؛ چرا که همیشه در جوامع توسعه‌یافته و همچنین جوامعی مانند ما وجود جایزه‌های دولتی بوده است و همواره هم شاعران دولتی‌ جایزه‌های آن‌ها را از آن خود می‌کرده‌اند که بخش قابل توجهی هم هستند؛ اما یک ضعفی که دارند، این است که این شاعران و جوایز برایند جامعه‌ی خود نیستند؛ بلکه برآیند یک جامعه‌ی سیستماتیک‌اند. با این حال شعر مستقل ایران فارغ از همه‌ی جوایز امروز در حال پیمودن راه است.

آبتین در عین حال با بیان این‌که یک جایزه هرگز نمی‌تواند به شاعری شأنیت شاعری ببخشد، اظهار کرد: مردم شعر می‌خوانند و اگر شاعری چندین جایزه بگیرد، اما شعرهایش خوب نباشد، در یاد نمی‌ماند و اگر شاعر خوبی هیچ جایزه‌ای نگیرد، باعث نمی‌شود که از یاد برود و شعرهایش باقی نماند. از این حیث جایزه‌ها نمی‌توانند پیش‌برنده باشند؛ بلکه بیش‌تر یک معرفی‌کننده هستند.

برگزیده‌ی هفتمین دوره‌ی جایزه‌ی «کتاب سال شعر – خبرنگاران» در ادامه با اشاره به این‌که گفته می‌شود شعر هنر ملی ماست، اظهار کرد: به نظر می‌رسد امروز هنر ملی ما، شعر نیست؛ بلکه شعار است؛ چون ما هرگز نتوانسته‌ایم به شعر فاخری که آینه‌ی تمام‌نمای جامعه‌مان در آن باشد، روی خوش نشان دهیم. از این حیث جامعه خیلی بیمار است. شعرهای مستقل در کتاب‌های‌مان نیست. حتا من کتاب‌ خودم را که نگاه می‌کنم، می‌بینم بی‌رمق و بی‌روح است و این به خاطر این است که بسیاری از شعرهایم حذف شده‌اند.

انتهای پیام