چالش با دبیر جشنواره‌ی شعر فجر / «ما مقصر نیستیم»

دبیر هفتمین جشنواره‌ی شعر فجر می‌گوید، از همه‌ی سلیقه‌ها برای حضور در جشنواره‌ دعوت شده است و اگر کسی شرکت نکرده، وزارت ارشاد مقصر نیست.

دبیر هفتمین جشنواره‌ی شعر فجر می‌گوید، از همه‌ی سلیقه‌ها برای حضور در جشنواره‌ دعوت شده است و اگر کسی شرکت نکرده، وزارت ارشاد مقصر نیست.

به گزارش خبرنگار ادبیات خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، رضا حمیدی - دبیر هفتمین دوره جشنواره‌ی شعر فجر - جایگاه جشنواره‌ی شعر فجر را در بین دیگر جشنواره‌های فجر، بعد از فیلم در رتبه‌ی دوم می‌داند. او در عین حال در پاسخ به این‌که چرا جشنواره‌ی شعر فجر فراگیر نشده و همه‌ی طیف‌های شاعران در آن حضور ندارند، توضیحاتی می‌دهد و می‌گوید، در تلاش‌اند تا بستر حضور سلیقه‌های مختلف در جشنواره فراهم شود.

حمیدی بر تفاوت این دوره از جشنواره‌ی شعر فجر با دوره‌های پیش تأکید دارد و می‌گوید، دور هشتم هم با امسال بسیار متفاوت خواهد بود.

او با دفاع از کیفیت شعرهای رسیده به این دوره از جشنواره، در عین حال اذعان دارد که جشنواره باید به سوی بررسی کتاب‌های شعر برود.

حمیدی همچنین انتقادهای واردشده به بخش بین‌الملل جشنواره را می‌پذیرد و می‌گوید، این بخش باید تغییر کند.

رضا حمیدی که به همراه سیدحمید رضوی - مدیر روابط عمومی هفتمین جشنواره‌ی شعر فجر – در ایسنا حضور یافت، به پرسش‌هایی مربوط به این جشنواره پاسخ داد.

در این نشست، ساسان والی‌زاده - مدیرعامل خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) - با اشاره به در حاشیه بودن شعر در میان سایر هنرها گفت: علی‌رغم این‌که رهبری هر سال در سال‌روز تولد امام حسن (ع) شاعران را به حضور می‌پذیرند و شاعران در حضور ایشان شعرخوانی می‌کنند، اما جایگاه شعر در کشور ما مناسب و واقعی نیست. این در حالی است که همه‌ی مردم ایران به نوعی شاعرند، اما جایگاه شعر در جامعه‌ی ما درست تعریف نشده است.

در پی این سخنان، رضا حمیدی - دبیر جشنواره‌ی شعر فجر - عنوان کرد: البته به نظر می‌رسد که بعد از فیلم، در میان سایر جشنواره‌هایی که در دهه‌ی فجر برگزار می‌شود، مانند جشنواره‌ی تئاتر و هنرهای تجسمی‌، مد و لباس و ...، جشنواره‌ی شعر فجر جایگاه دوم را پیدا کرده است و از نظر اقبال مخاطبان هم بعد از فیلم، رتبه‌ی دوم را دارد.

در ادامه، والی‌زاده گفت: این جشنواره اکنون به خوبی در حال برگزاری است، اما جشنواره بدون حواشی نمی‌شود و حواشی - نه لزوما شکل منفی آن - است که به جشنواره معنا می‌دهد. وقتی جشنواره‌ای حواشی پیدا نکرده، یعنی وارد متن جامعه نشده است.

او همچنین اظهار کرد: ایسنا بیش از هر رسانه‌ای به شعر اهمیت می‌دهد. ما به شعر حساسیت نشان می‌دهیم و این آمادگی در ما هست که برای شعر اهمیت ویژه‌ای قائل باشیم.

حمیدی در ادامه‌ی این سخنان گفت: در کشورهای مختلف همسایه هم اقبال خوبی به شعر ما وجود دارد. در آذربایجان و تاجیکستان و ... که ما شاعران را برده‌ایم، شعر ایران جایگاه و طرفدار دارد و در سه ماه آینده هم این قصد را داریم که شاعران را به کشورهای مختلف ببریم.

دبیر جشنواره‌ی شعر فجر در ایسنا

ما مقصر نیستیم

به گزارش خبرنگار ایسنا، در ادامه‌ی این نشست، این سؤال از حمیدی پرسیده شد که چرا جشنواره‌ی شعر فجر با وجود هفت سالی که از برگزاری‌اش می‌گذرد، فراگیری لازم را در بین شاعران ندارد و ملی نشده است؛ زیرا در جشنواره‌های دیگر فجر مانند فیلم، همه با گرایش‌ها و رویکردهای مختلف دنبال فرصت حضور در جشنواره هستند، اما در جشنواره‌ی شعر فجر تنها طیفی از شاعران حضور دارند و طیف‌های دیگر غایب‌اند. برنامه‌ی شما برای دربرگیری بیش‌تر این جشنواره چیست؟

حمیدی در پاسخ به این سؤال گفت: جشنواره‌ی شعر فجر در دو سال اول برگزاری خود تنها به تجلیل از شاعران اختصاص داشت و در دوره‌ی سوم حالت رقابتی به خود گرفت و در آن 260 نفر شرکت کردند. سال گذشته 1451 نفر در جشنواره‌ی شعر فجر حاضر شدند. امسال هم 2037 ‌نفر آثار خود را به جشنواره ارسال کردند که این نشان‌دهنده‌ی این است که جشنواره‌ی شعر فجر در حال فراگیری است.

او افزود: اکثر داوران این دوره از جشنواره معتقد بودند که شعرهای رسیده به جشنواره از جایگاه خوبی برخوردارند و محتوای بهتری نسبت به گذشته دارند. حتا علیرضا قزوه که از داوران این جشنواره است، از کلمه‌ی غافل‌گیرکننده برای توصیف این شعرها استفاده کرد.

دبیر هفتمین جشنواره‌ی شعر فجر خاطرنشان کرد: ما از تمام سلایق شعری دعوت کرده‌ایم که برای شرکت در جشنواره اثر بفرستند و هر کسی که اثرش را بفرستد، ما آن را داوری می‌کنیم. حالا اگر کسی آثارش را برای شرکت در جشنواره‌ی شعر فجر نمی‌فرستد، ما مقصر نیستیم.

حمیدی در ادامه تأکید کرد: از نظر من نمی‌شود سینما را با شعر مقایسه کرد. حوزه‌ی سینما با شعر متفاوت است. کسی که قبل از انقلاب فیلم می‌ساخته و امام (ره) از فیلمش تعریف کرده، اکنون هم در جشنواره حضور دارد. چون فیلم صنعت است، حضور در جشنواره‌ی مربوط به آن هم چشم‌گیر است.

دبیر جشنواره‌ی شعر فجر در ایسنا

راه حل حضور پیشکسوتان در جشنواره

او در ادامه درباره‌ی حضور پیشکسوتان در جشنواره‌ی شعر فجر گفت: اکثر پیشکسوتان در رقابت جشنواره‌ی شعر فجر حضور پیدا نکرده‌اند و معتقدند که باید میدان را برای جوان‌ترها خالی کرد. ما برای حضور آن‌ها در جشنواره در اسفندماه مصوبه‌ای را در شورای سیاست‌گذاری تصویب می‌کنیم که براساس آن از سال آینده داوری جشنواره کتاب‌محور باشد. اگر کتاب را ملاک داوری قرار دهیم، بخش ارسال آثار، بخشِ جانبی جشنواره می‌شود و این سبب می‌شود هم کسانی که کتاب ندارند، در جشنواره حضور داشته باشند و هم کسانی که کتاب دارند، آثارشان داوری ‌شود و با این شیوه مشکل فراگیر نبودن جشنواره از بین‌ می‌رود.

فراهم کردن بستر حضور سلیقه‌های مختلف

در ادامه این موضوع مطرح شد که گویا مقاومت شاعران برای شرکت نکردن در برخی عرصه‌ها مثل تلویزیون و یا جشنواره‌ی شعر فجر بیش‌تر از سایر هنرمندان است. از سوی دیگر به نظر نمی‌رسد مخاطبان فکر کنند در جشنواره‌ی شعر فجر بسته‌ای از آثار سال آینده را خواهند دید؛ چیزی که در جشنواره فیلم و تئاتر این اتفاق می‌افتد، یعنی مخاطب این توجیه را ندارد که من با شرکت نکردن در جشنواره چیزی را از دست می‌دهم. شما چه برنامه‌ای برای جذب شاعران دارید؟

حمیدی در این‌باره گفت: ما باید بتوانیم کاری کنیم تا تمام سلایق شعری در جشنواره حضور داشته باشند. البته تاکنون این اتفاق افتاده، اما پررنگ نبوده است و بیش‌تر شاعران انقلاب در جشنواره حاضر بوده‌اند. با برنامه‌ریزی برای دوره‌های بعد می‌توان بستر حضور سلایق مختلف را فراهم کرد و فکر می‌کنیم این بستر در جشنواره‌ی هشتم فراهم شود.

رضا حمیدی

آیین‌نامه به بازنگری نیاز دارد

در ادامه این سؤال مطرح شد که آیا جشنواره‌ی شعر فجر آیین‌نامه‌ی مشخصی دارد که از اعمال سلایق مختلف تحت تاثیر تغییر دبیران دوره‌ها جلوگیری کند؟

دبیر هفتمین جشنواره‌ی شعر فجر در این‌باره گفت: جشنواره آیین‌نامه‌ای دارد که البته به بازنگری نیاز دارد. این در دستور کار شورای سیاست‌گذاری است که بخشی از آیین‌نامه دوباره تدوین شود و در ادامه ثابت بماند. برای مثال ما می‌خواستیم تندیس جشنواره‌ی شعر فجر را به ققنوس تغییر دهیم، اما گفتند سرو بلورین به عنوان تندیس جشنواره از اولین دوره انتخاب شده است و نمی‌توانیم آن را تغییر دهیم.

تقدیر از حامیان شعر

حمیدی در ادامه درباره‌ی بخش‌های مختلف جشنواره‌ی شعر فجر گفت: امسال درنظر داریم از حامیان شعر تقدیر کنیم و برترین آن‌ها را انتخاب کنیم که این حامیان شامل ناشران‌، پژوهشگران‌ و انجمن‌های فعالی می‌شود که در حوزه‌ی شعر فعالیت می‌کنند. همچنین تقدیر از شاعر مردمی را در دستور کار داریم. بخشی از کتاب‌ها را بررسی می‌کنیم و از شاعرانی که در جشنواره شرکت نکرده‌اند، تقدیر خواهیم کرد. برنامه‌ی تقدیر از شاعر پیشکسوت را هم داریم که هنوز مشخص نشده از چه کسی تقدیر کنیم.

در انتخاب شاعر برتر مردمی سوگیری خاصی نداریم

دبیر جشنواره‌ی شعر فجر در پاسخ به این‌که درباره‌ی انتخاب شاعر مردمی شبهه‌هایی وجود دارد و شما چه سازوکاری را اتخاذ کرده‌اید که انتخاب شاعر مردمی معتبر باشد، گفت: وقتی وزیر پیشنهاد دادند که شاعر برتر 10 سال اخیر انتخاب شود، ما فرمی را ایجاد کردیم که کاملا علمی است و سوگیری ندارد. اسمی را مشخص نکرده‌ایم و گذاشته‌ایم تا مردم خودشان به شاعر مورد علاقه‌شان که در قید حیات است، اشاره کنند. جامعه‌ی آماری این نظرسنجی 10هزار نفر است و شامل دانشجویان،‌ معلمان ادبیات‌، دانش‌آموزان‌، نمایندگان مجلس، کتاب‌فروشی‌ها‌،‌ شورای عالی انقلاب فرهنگی‌، انجمن‌ها و مردم و... می‌شود. خروجی این نظرسنجی هر کسی که باشد، ما او را معرفی می‌کنیم و نمی‌گوییم که این شاعر از همه بهتر است؛ بلکه این نگاه مردم است و باید به نگاه مردم توجه کنیم.

بردن شعر بین مردم

حمیدی سپس با اشاره به تلاش برای مردمی کردن شعر گفت: امسال در کلیه‌ی جایگاه‌های نماز جمعه شاعران شعرخوانی کردند. همچنین در برخی از مدرسه‌های کشور شاعران شعر خواندند. حتا ما تلاش کردیم شعر را به شهرهای مختلف ببریم و شاعران در جزیره‌ی ابوموسی شعر خواندند. این اقدامات برای حفظ و ایجاد رویکرد مردمی به شعر است.

دبیری از وزارت‌خانه

در ادامه، رضا حمیدی در پاسخ به این پرسش که این اولین‌بار است که دبیر جشنواره از داخل وزارت‌خانه انتخاب می‌شود و آیا این نگرانی وجود ندارد که جشنواره اداری شود‌، گفت: ما شورای علمی تشکیل داده‌ایم که هیچ‌یک از اعضای آن اداری نیستند. دبیر جشنواره تنها نقش سازمان‌دهی دارد و نقش اصلی جشنواره داوری است که امسال داورها از چهره‌های ماندگار و نخبه هستند. همه اذعان دارند که کسانی که در داوری حضور دارند، از بهترین‌های داوری هستند و یک شیوه‌ی فکری در آن‌ها دیده نمی‌شود و برای هر گروه فکری، داوران مختلفی درنظر گرفته شده است.

نگاه به بخش بین‌الملل باید تغییر کند

دبیر جشنواره‌ی شعر فجر همچنین درباره‌ی بخش بین‌الملل جشنواره‌ی شعر فجر گفت: در بخش بین‌الملل ما از شاعران فارسی‌زبان دعوت کرده‌ایم که شعرهای خود را بفرستند، اما نگاه به بخش بین‌الملل باید تغییر کند و رقابتی شود، زیرا تا کنون حالت شعرخوانی داشته است. شاعران از کشورهای مختلف به ایران می‌آمدند و با شاعران ایرانی آشنا می‌شدند و حتا گاه در رفت و آمدشان به ایران آثاری را به کشور خود می‌بردند و ترجمه می‌کردند، اما اگر ساز و کار رقابتی برای حضور شاعران بخش بین‌الملل در ایران اتخاذ شود‌، حضور آن‌ها کیفی می‌شود. ما امسال هم آثار شاعران را خواندیم و آن‌هایی را که شعرشان خوب نبود، دعوت نکردیم.

دبیر جشنواره‌ی شعر فجر در ایسنا

دبیر جشنواره‌ی شعر فجر در ایسنا

انتهای پیام

  • یکشنبه/ ۲۹ بهمن ۱۳۹۱ / ۰۹:۴۶
  • دسته‌بندی: ادبیات و کتاب
  • کد خبر: 91112917496
  • خبرنگار :