آمانو در آخرین گزارشش درباره برنامه هستهیی ایران با تایید افزایش تعداد سانتریفیوژهای سایت فردو اعلام کرد ایران 82.7 کیلوگرم اورانیوم غنیسازی شده تا 20 درصد را به 38 کیلوگرم اورانیوم به صورت پودرU3O8 تبدیل کرده است.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، متن کامل گزارش یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی که جمعه شب در اختیار شورای حکام آژانس قرار گرفت و به طور غیررسمی منتشر شد به این شرح است:
« 16 نوامبر 2012
اجرای موافقتنامه پادمان NPT و مفاد مربوطه قطعنامههای شورای امنیت در جمهوری اسلامی ایران
(گزارش مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی)
A. مقدمه
1. این گزارش مدیرکل به شورای حکام و به صورت همزمان به شورای امنیت در خصوص اجرای موافقتنامه پادمانNPT و مفاد مربوطه قطعنامههای شورای امنیت در جمهوری اسلامی ایران (ایران) است.
2. شورای امنیت تاکید کرده است که اقدامات مورد درخواست شورای حکام در قطعنامههایش در خصوص ایران الزامآور است. مفاد مربوطه قطعنامههای یادشده شورای امنیت که بر اساس فصل هفتم منشور سازمان ملل تصویب شدهاند مطابق شرایط این قطعنامهها الزامآور هستند.
3. در راستای درخواست شورای حکام در قطعنامه GOV/2012/50 در (13 سپتامبر 2012)، این سند گزارش جامعی را در خصوص اجرای اساسی آن قطعنامه و قطعنامه GOV/2011/69 در (18 نوامبر 2012) در ارتباط با ابعاد احتمالی نظامی برنامه هستهیی ایران فراهم میکند. این سند همچنین به تحولات بعد از آخرین گزارش مدیرکل
(Gov/2012/37, 30 August 2012) و همچنین مسائل باقیمانده بلند مدت میپردازد. این گزارش بر آن حوزههایی که ایران به طور کامل تعهدات الزامآور خود را اجرا نکرده است متمرکز است چنان که ایجاد اعتماد بینالمللی به ماهیت صرفا صلحآمیز برنامه هستهیی ایران مستلزم اجرای کامل این تعهدات است.
B . روشنسازی مسائل حل نشده
4. همانطور که قبلا گزارش شد شورا در قطعنامه GOV/2011/69 تاکید کرد که برای ایران و آژانس ضروری است به منظور حل فوری همه مسائل اساسی باقیمانده برای اهداف ارایه توضیحات در خصوص آن مسائل از جمله دسترسی به کلیه اطلاعات مربوطه، مستندات، سایتها، مواد و اشخاص در ایران، به گفتوگوهای خود شدت بخشند. شورا همچنین در آن قطعنامه از ایران خواست که با هدف اعاده اعتماد بینالمللی به ماهیت منحصرا صلحآمیز برنامه هستهیی ایران به طور جدی و بدون پیش شرط در مذاکرات مشارکت کند. در پرتو این، از ژانویه 2012 به بعد، مقامات آژانس و ایران چندین دور گفتوگو در تهران و وین از جمله طی یک دیدار مدیرکل از تهران در مه 2012 انجام دادند. با این حال، هیچ نتیجه مشخصی حاصل نشد. به ویژه هیچ توافقی در خصوص یک رویکرد ساختاری برای حل و فصل مسائل باقیمانده مرتبط با ابعاد احتمالی نظامی در برنامه هستهیی و هیچ موافقتی توسط ایران با درخواست آژانس برای دسترسی به سایت پارچین حاصل نشد.
5. شورا در قطعنامه GOV/2012/50، در کنار دیگر مسائل، تاکید کرد که برای ایران ضروری است فورا یک رویکرد ساختاری را نهایی و اجرا کند از جمله در گام نخست، دسترسی آژانس را به سایتهای مربوطهای که درخواست کرده بود، فراهم کند. شورا در آن قطعنامه همچنین تصمیم گرفت که همکاری ایران با درخواستهای آژانس با هدف حل و فصل همه مسائل باقیمانده برای احیای اعتماد بینالمللی به ماهیت صرفا صلحآمیز برنامه هستهیی ایران، اساسی و فوری است.
6. آژانس در پرتو قطعنامه GOV/2012/50 و بلافاصله متعاقب نشست سپتامبر 2012 شورای حکام، گامهایی برای ترغیب ایران به گفتوگوهای بیشتر از جمله ملاقات بین مدیرکل و جناب آقای فریدون عباسی، معاون رییسجمهور ایران و رییس سازمان انرژی اتمی ایران در 17 سپتامبر 2012 برداشت. آژانس در تاریخ 24 اکتبر در نامهای به ایران بر تعهد آژانس برای گفتوگو تاکید و پیشنهاد کرد که نشستی در سطح عالیرتبه در 13 و 14 نوامبر 2012 با هدف نهایی کردن سند رویکرد ساختاری برگزار شود که توافق درباره آن به آژانس و ایران این امکان را بدهد تا کار اساسی در خصوص مسائل باقیمانده را شروع کنند. ایران در نامه مورخ اول نوامبر 2012 تعهدش را برای گفتوگو با آژانس مورد تایید قرار داد و از یک هیات آژانس برای بازدید از تهران در نیمه دسامبر 2012 به منظور "بحث در خصوص مدالیته برای حل و فصل ادعاها، بر اساس اصول ایجاد شده در دیدار بین جناب آقای دکتر جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی و مدیرکل در 30 مه 2012" دعوت کرد. متعاقبا توافق شد که آژانس و ایران در 13 دسامبر در تهران ملاقات کنند.
C . تاسیسات اعلام شده تحت موافقتنامه پادمان ایران
7. ایران تحت موافقتنامه پادمان خود 16 تاسیسات هستهیی و 9 مکان خارج از تاسیسات که مواد هستهیی به طور معمول در آنجا استفاده میشود (LOFs) را به آژانس اعلام کرده است. با وجود این که بعضی از این فعالیتها که ازسوی ایران در برخی از تاسیسات انجام میشود بر خلاف قطعنامههای شورای حکام و شورای امنیت، همانطور که در ذیل آمده، است، آژانس به راستیآزمایی نبود انحراف مواد هستهیی اعلام شده در این تاسیسات و مکانهای خارج از تاسیسات (LOFs) ادامه میدهد.
D. فعالیتهای مرتبط با غنیسازی
8. برخلاف قطعنامههای مربوطه شورای حکام و شورای امنیت، ایران فعالیتهای مرتبط با غنیسازی خود را در تاسیسات اعلام شده ذیل، تعلیق نکرده است. کلیه این فعالیتها تحت پادمان آژانس است و همه مواد هستهیی، آبشارهای نصب شده و ایستگاههای خوراکدهی و دورریزی در آن تاسیسات تحت مراقبت و نظارت آژانس است.
9. ایران بیان کرده است که هدف غنی سازی UF6 تا 5 درصد U-235 تولید سوخت برای تاسیسات هستهیی خود است و هدف غنیسازی UF6 تا 20 درصد U-235 ساخت سوخت برای راکتورهای تحقیقاتی است.
10. از زمانی که ایران غنیسازی اورانیوم را در تاسیسات اعلام شدهاش را شروع کرد، در آن تاسیسات تقریبا (مقادیر زیر را) تولید کرده است:
• 7611 کیلوگرم (735+ کیلوگرم از زمان گزارش قبلی مدیر کل) UF6 غنی شده تا 5 درصد U-235 که از این مقدار: 5303 کیلوگرم در حال حاضر در انبار است؛ 1226 کیلوگرم در کارخانه آزمایشی غنیسازی سوخت (PFEP) خوراکدهی شده است و 1029 کیلوگرم در کارخانه غنیسازی سوخت فردو برای غنیسازی تا 20 درصد U-235 خوراک دهی شده است؛ و 53 کیلوگرم به داخل تاسیسات تبدیل اورانیوم (UCF) برای تبدیل به UO2 خوراک دهی شده است؛ و
• 232,8 کیلوگرم (43,4+ کیلوگرم از زمان گزارش قبلی مدیرکل) UF6 غنی شده تا 20 درصد U-235 که از این مقدار: 134,9 کیلوگرم در حال حاضر در انبار است؛ 1,6 کیلوگرم باقی مانده است؛ و 96,3 کیلوگرم به کارخانه تولید صفحه سوخت (FPFP) برای تبدیل به U3O8 خوراک دهی شده است.
D.1 . نطنز
11. کارخانه غنیسازی سوخت (FEP): کارخانه غنیسازی سوخت یک کارخانه غنیسازی با استفاده از سانتریفیوژ برای تولید اورانیوم با غلظت پایین تا غنای 5 درصد U-235 است که اولین بار در سال 2007 مورد بهرهبرداری قرار گرفت. این کارخانه به دو سالن تولید A و سالن تولید B تقسیم شده است. مطابق با اطلاعات طراحی ارائه شده توسط ایران، هشت واحد برای سالن تولیدA با 18 آبشار در هر واحد و روی هم حدود 25000 سانتریفیوژ برنامهریزی شده است. هنوزهیچ گونه اطلاعات طراحی مکتوب برای سالن تولید B ارائه نشده است.
12. تا تاریخ10 نوامبر 2012، ایران به طور کامل 61 آبشار را در سالن تولید A نصب کرده بود که ایران اعلام کرده بود 54 آبشار آن با UF6 طبیعی تغذیه میشود. ایران یک آبشار دیگر را نیز تا حدودی نصب کرده بود. کارهای مقدماتی نصب برای 28 آبشار دیگر تکمیل شده بود و در ارتباط با 54 آبشار فوقالذکر ادامه دارد. همه سانتریفیوژهایی که در سالن A نصب شدهاند از نوع IR-1 هستند.
13. آژانس بین 20 اکتبر 2012 و 11 نوامبر 2012 راستیآزمایی موجودی فیزیکی (PIV) را در کارخانه غنیسازی سوخت انجام داد و راستیآزمایی کرد که تا 21 اکتبر 2012 مقدار 85644 کیلوگرم از UF6 طبیعی از زمان شروع تولید در فوریه 2007 در آبشارها تزریق شده و مقدار 7451 کیلوگرم UF6 غنیسازی شده تا 5 درصد U-235 تولید شده بود. ایران برآورد کرده است که بین 22 اکتبر 2012 و 9 نوامبر 2012 مقدار کل 1576 کیلوگرم UF6 طبیعی به آبشارها تزریق شده و مقدار تقریبا 160 کیلوگرم UF6 غنیسازی شده تا 5 درصد U-235 تولید شده است که در نتیجه از زمان شروع تولید، مقدار کل 7611 کیلوگرم UF6 غنیسازی شده تا 5 درصد U-235 تولید شده است.
14. بر اساس نتایج تحلیل نمونههای محیط زیستی که از تاریخ فوریه 2007 در کارخانه غنیسازی سوخت برداشته شده است و سایر اقدامات راستیآزمایی، آژانس به این نتیجه رسیده است که این تاسیسات همان گونه که ایران در پرسشنامه اطلاعات طراحی (DIQ) مربوطه اعلام کرده، عمل کرده است.
15. کارخانه آزمایشی غنیسازی سوخت (PFEP): کارخانه آزمایشی غنیسازی سوخت جزو تاسیسات تحقیقات و توسعه و جزو تاسیسات تولید اورانیوم با غنای پایین است که نخستینبار در اکتبر 2003 راهاندازی شد. این تاسیسات دارای یک سالن آبشار است که میتواند شش آبشار را در خود جای دهد و به دو محوطه تقسیم میشود که یکی برای تولید اورانیوم با غنای پایین غنیسازی شده تا 20 درصد اورانیوم 235 (آبشارهای 1 و 6) تعیین شده و محوطه دیگر برای تحقیق و توسعه (آبشارهای 2، 3، 4 و 5) تعیین شدهاند.
16. در نتیجه راستیآزمایی موجودی فیزیکی (PIV) که بین 15 سپتامبر 2012 و اول اکتبر 2012 توسط آژانس انجام شده است، آژانس، در چارچوب قطعیت نداشتن اندازهگیری که به طور عادی به چنین تاسیساتی مربوط است، موجودی را همانطور که ایران در تاریخ 15 سپتامبر 2012 اعلام کرد، راستیآزمایی کرد.
17. محوطه تولید: تا تاریخ 6 نوامبر 2012 ایران UF6 با غنای پایین را به دو آبشار متصل به هم (آبشارهای 1 و 6) شامل کلا 328 سانتریفیوژ IR-1 خوراکدهی میکرد.
18. آژانس راستیآزمایی کرد که از تاریخ 15 سپتامبر 2012، 1119.6 کیلوگرم UF6 با غنای 5 درصد U-235 تولید شده درFEP به آبشارها در محوطه تولید از زمانی که تولید در فوریه 2010 آغاز شده، تزریق شده است، و این که مجموع 129.1 کیلوگرم UF6 با غنای 20 درصد U-235 تولید شده است. ایران تخمین زده است که بین 16 سپتامبر 2012 و 11 نوامبر 2012، مجموع 57.4 کیلوگرم UF6 با غنای 5 درصد U-235 تولید شده در FEP به آبشارهای محوطه تولید تزریق شده است و این که تقریبا 8.2 کیلوگرم UF6 با غنای 20 درصد U-235 تولید شده است. این به تولید مجموعا 137.3کیلوگرم UF6 با غنای 20 درصد U-235 در PFEP از زمان آغاز تولید، منجر شده است.
19. محوطه تحقیق و توسعه (R&D): پس از گزارش قبلی مدیرکل، ایران به طور متناوب UF6 طبیعی را به سانتریفیوژهای IR-2m و IR-4، بعضی اوقات به ماشینهای مجزا و گاهی به آبشارهای کوچک یا بزرگتر تزریق کرده است. ایران هنوز سه نوع جدید از سانتریفیوژها را (IR-5 ,IR-6,IR-6s) آن گونه که قصد انجام آن را نشان داده بود، نصب نکرده است.
20. بین 22 اوت 2012 و 11 نوامبر 2012، تقریبا در مجموع 198.6 کیلوگرم UF6 طبیعی به سانتریفیوژهای محوطه تحقیق و توسعه خوراکدهی شده است، اما هیچ LEU ( اورانیوم با غنای پایین) به عنوان محصول گرفته نشده و باقیمانده آن در پایان فرآیند مجددا ترکیب شده است.
21. براساس نتایج تحلیل نمونههای محیطی برداشته شده درPFEP و سایر فعالیتهای راستیآزمایی، آژانس نتیجه گرفته است که این تاسیسات همانطور که ایران در پرسشنامه اطلاعات طراحی(DIQ) مربوطه اعلام کرده، فعالیت کرده است.
D.2. کارخانه غنیسازی سوخت فردو
22. کارخانه غنیسازی سوخت فردو (FFEP): کارخانه غنیسازی سوخت فردو، بر اساس پرسشنامه اطلاعات طراحی مورخ 18 ژانویه 2012، یک کارخانه غنیسازی با استفاده از سانتریفیوژ برای تولید UF6 غنی شده تا سقف 20 درصد از اورانیوم 235 و تولید UF6 غنی شده تا سقف 5 درصد از اورانیوم 235 است. همچنان به اطلاعات بیشتری از سوی ایران در مورد این تاسیسات، به ویژه در پرتو اختلاف بین هدف اولیه اعلام شده این تاسیسات و هدفی که اکنون برای آن مورد استفاده قرار میگیرد، نیاز است. این تاسیسات که برای اولینبار در سال 2011 عملیاتی شد دارای 16 آبشار است که به طور مساوی بین واحد یک و واحد دو تقسیم شدهاند و در مجموع 2784 سانتریفیوژ را در خود جای داده است. تا امروز تمامی سانتریفیوژهایی که نصب شدهاند از نوع ماشینهای IR-1 هستند. ایران هنوز باید آژانس را از این امر مطلع کند که کدام آبشارها را برای غنیسازی تا 5 درصد اورانیوم 235 و یا برای غنیسازی تا 20 درصد اورانیوم 235 به کار میگیرد.
23. از زمان گزارش قبلی مدیرکل، ایران 644 سانتریفیوژ را در تاسیسات فردو نصب کرده است که در نتیجه نصب سانتریفیوژها در هشت آبشار در واحد یک کامل شده است که به هیچ یک از آنها گاز UF6 تزریق نشده است. ایران تمامی هشت آبشار را در واحد دو نصب کرده بود که چهار آبشار (که به شکل دو مجموعه از دو آبشار متصل به هم پیکربندی شدهاند) با UF6 غنی شده تا 5 درصد اورانیوم 235 تغذیه میشدند و چهار آبشار آن، که تحت آزمایش خلإ قرار داشت، آماده تغذیه با UF6 بودند.
24. ایران برآورد کرده است که بین 14 دسامبر 2011، یعنی موقعی که تغذیه نخستین مجموعه از دو آبشار به هم پیوسته آغاز شد، و 10 نوامبر 2012 مجموع 693 کیلوگرم UF6 غنی شده تا 5 درصد اورانیوم 235 به آبشارهای موجود در تأسیسات فردو خوراکدهی شده و تقریبا 95.5 کیلوگرم UF6 غنی شده تا 20 درصد اورانیوم 235 تولید شده که از این میزان، 73.7 کیلوگرم از این فرآیند خارج شده و توسط آژانس مورد راستیآزمایی قرار گرفته است.
25. بر اساس نتایج تحلیل نمونههای زیست محیطی برداشته شده در تاسیسات فردو و سایر اقدامات راستیآزمایی، آژانس به این نتیجه رسیده است که این تاسیسات همان گونه که ایران در آخرین پرسشنامه اطلاعات طراحی مربوطه اعلام داشته فعالیت کرده است.
D.3. سایر اقدامات مرتبط با غنیسازی
26. آژانس همچنان در انتظار دریافت پاسخ اساسی ایران به درخواستهای آژانس برای اطلاعات بیشتر در رابطه با اعلام اخباری از طرف ایران در خصوص ساخت 10 تاسیسات جدید غنیسازی اورانیوم است که براساس گفته ایران درباره محل استقرار پنج مورد آن تصمیمگیری شده است. ایران اطلاعاتی را در رابطه با اعلامیه 7 فوریه 2010 مبنی بر این که تکنولوژی غنیسازی لیزری را در اختیار دارد، آن گونه که از طرف آژانس درخواست شده است، در اختیار آژانس قرار نداده است. در نتیجه نبود همکاری ایران درباره آن موضوعات، آژانس قادر به انجام راستیآزمایی و ارایه گزارش کامل در این موارد نیست.
E. فعالیتهای بازفرآوری
27. متعاقب قطعنامههای مربوطه شورای حکام و شورای امنیت، ایران ملزم است تا فعالیتهای بازفرآوری خود از جمله تحقیق و توسعه را به حال تعلیق درآورد. ایران بیان کرده است که «فعالیتهای بازفرآوری ندارد». آژانس به نظارت خود بر کاربرد سلولهای داغ در راکتور تحقیقاتی تهران TRR و تاسیسات تولید رادیوایزوتوپ مولیبدن، ید و گزنون MIX ادامه داده است. آژانس در تاریخ 11 نوامبر 2012 یک بازرسی و راستیآزمایی اطلاعات طراحی در TRR و در تاریخ 11 نوامبر 2012 و یک راستیآزمایی اطلاعات طراحی در تاسیسات MIX در تاریخ 12 نوامبر 2012 انجام داده است. آژانس تنها در ارتباط با TRR، تاسیسات MIX و دیگر تاسیساتی که آژانس به آنها دسترسی دارد، می تواند تایید کند که هیچ اقدامی در جریان مرتبط با بازفرآوری در ایران وجود ندارد.
F. پروژههای مرتبط با آب سنگین
28. برخلاف قطعنامههای شورای حکام و شورای امنیت، ایران کار بر روی تمامی پروژههای مرتبط با آب سنگین از جمله ادامه ساخت راکتور تعدیل شده تحقیقاتی آب سنگین در اراک و راکتور تحقیقات هستهیی ایران (راکتور IR-40) را که تحت پادمانهای آژانس قرار دارد، به حال تعلیق در نیاورده است.
29. در 10 نوامبر 2012، آژانس یک راستیآزمایی اطلاعات طراحی در راکتور IR-40 در اراک انجام داد و مشاهده کرد که نصب لولههای مدار خنک کننده و تعدیل کننده همچنان ادامه دارد. در جریان راستیآزمایی اطلاعات طراحی، ایران اظهار کرد که اکنون انتظار میرود عملیات راکتور IR-40 در سه ماهه اول 2014 آغاز شود.
30. آژانس از زمان بازدید خود از کارخانه تولید آب سنگین در مورخ 17 اوت 2011 امکان دسترسی بیشتر به این کارخانه را نداشته است. در نتیجه، آژانس برای نظارت بر وضعیت این کارخانه بار دیگر بر عکسهای ماهوارهیی اتکا میکند. براساس عکسهای اخیر، به نظر میرسد که این کارخانه آب سنگین در حال فعالیت است. تا این تاریخ، ایران اجازه نداده است تا آژانس از آب سنگین ذخیره شده در تاسیسات فرآوری اورانیوم UCF نمونهبرداری کند.
G. تبدیل اورانیوم و تولید سوخت
31. اگرچه ایران ملزم است همه فعالیتهای مرتبط با غنیسازی و پروژههای مرتبط با آب سنگین را تعلیق کند، اما برخی فعالیتها را در تاسیسات تبدیل اورانیوم (UCF)، کارخانه تولید سوخت (FMP) و FPFP در اصفهان، انجام میدهد، که مغایر آن الزامات است، با وجودی که این تاسیسات تحت پادمانهای آژانس قرار دارند.
32. براساس آخرین اطلاعات در دسترس آژانس :
• ایران در UCF به مقدار 550 تن UF6 تولید کرده است که 99 تن از آن به FEP ارسال شده است؛ و
• ایران اقلام سوخت تولید شده در FMP و FPFP را (که ذیلا ذکر میشود) به TRR (راکتور تحقیقاتی تهران) منتقل کرده است: 10 ظرف حاوی اورانیوم غنی شده تا غنای 20 درصد U-235 و 4 ظرف حاوی اورانیوم غنی شده تا غنای 3.34 درصد U-235 و پنج ظرف حاوی اورانیوم طبیعی.
33. تاسیسات تبدیل اورانیوم: همانگونه که قبلا گزارش شد، آژانس در مارس 2012 یک PIV در UCF انجام داد. به منظور نهایی کردن ارزیابی نتایج PIV، آژانس از ایران درخواست کرد اطلاعات بیشتری ارائه کند.
34. در DIQ (پرسشنامه اطلاعات طراحی) برای UCF مورخ 13 اکتبر 2012، ایران آژانس را از افزایش ظرفیت تولید UO2 طبیعی در UCF از 10 تن در سال به 14 تن در سال آگاه کرد.
35. آژانس، در مورخ 5 نوامبر 2012، راستیآزمایی کرد که ایران 24 کیلوگرم از اورانیوم به شکل UO2 را در جریان فعالیتهای تحقیق و توسعه تولید کرده که شامل تبدیل UF6 غنی شده تا 3.34 درصد از U-235 بوده است. ایران متعاقبا 13.6 کیلوگرم از اورانیوم را به شکل UO2 به FMP منتقل کرد. در تاریخ 6 نوامبر 2012 ایران فعالیتهای تحقیق و توسعه را از سر گرفته، اما اورانیوم اضافی به شکل UO2 را از تبدیل UF6 غنیسازی شده تا 3.34 درصد اورانیوم 235 تولید نکرده است. در همین تاریخ، ایران از طریق تبدیل کنستانتره سنگ معدن اورانیوم در حدود 6231 کیلوگرم از اورانیوم طبیعی به شکل UO2 تولید کرده که آژانس راستیآزمایی کرده ایران 3100 کیلوگرم از آن را به FMP منتقل کرده است.
36. در جریان DIV انجام شده درUCF در تاریخ 6 نوامبر 2012، ایران به آژانس اطلاع داد که به دلیل ترکیدگی مخزن ذخیره، مقادیر فراوانی از مایع محتوی مواد ضایعات اورانیوم طبیعی، روی کف تاسیسات ریخته است. بازرسان آژانس سرریز شدن این مواد را تایید کردند. آژانس در حال گفتوگو با ایران در مورد حسابرسی مواد هستهیی سرریز شده از این مخزن است.
37. کارخانه تولید سوخت: بین 4 تا 6 سپتامبر 2012، آژانس به انجام یک PIV در FMP مبادرت ورزید که هنوز در حال ارزیابی نتایج آن است. در 7 نوامبر 2012 آژانس یک راستیآزمایی اطلاعات طراحی و یک بازرسی در FMP انجام داده و تایید کرد که ساخت صفحهها برای راکتور IR-40 با استفاده از UO2 طبیعی در حال انجام است. ایران به آژانس اطلاع داد که تولید مجتمعات سوخت نمونه برای راکتور IR-40 را تکمیل کرده است. در 7 نوامبر 2012 ایران تولید مجتمعات سوخت حاوی مواد هستهیی را آغاز نکرده بود. در همان زمان، آژانس همچنین دو نمونه میله سوخت ساخته شده از UO2 غنی شده تا 3.34 درصد اورانیوم 235 را قبل از انتقالشان به راکتور تحقیقاتی تهران راستیآزمایی کرد.
38. کارخانه ساخت صفحه سوخت: آژانس در مورخ 29 سپتامبر 2012 یک PIV در FPFP انجام داد و راستیآزمایی کرد که بین آغاز فعالیتهای تبدیل در 17 دسامبر 2011 و 26 سپتامبر 2012، به میزان 82.7 کیلوگرم UF6 غنیسازی شده تا 20 درصد اورانیوم 235 به فرآیند تبدیل تزریق شده و 38 کیلوگرم اورانیوم به صورت پودرU3O8 و اقلام سوخت تولید شده است. ایران اعلام کرده است که بین 27 سپتامبر 2012 و 10 نوامبر 2012 هیچ مقدار دیگری از UF6 غنیسازی شده تا 20 درصد اورانیوم 235 در سیلندرهای متصل به این فرآیند را تبدیل نکرده است. در 11 نوامبر 2012 آژانس یک مجتمع سوخت جدید را قبل از انتقال آن به راکتور تحقیقاتی تهران راستیآزمایی و وجود 46 صفحه سوخت را تایید کرد. در 12 نوامبر 2012، آژانس و ایران در خصوص یک رویکرد پادمانی روزآمد شده برای FPFP توافق کردند.
H. ابعاد نظامی احتمالی
39. گزارشهای قبلی مدیر کل مسایل باقیمانده مربوط به ابعاد نظامی احتمالی در برنامه هستهیی ایران و اقداماتی را که لازم است ایران برای حل این مسایل انجام دهد مشخص کردهاند. آژانس از سال 2002 به نحو فزایندهای نسبت به وجود احتمالی فعالیتهای آشکار نشده مرتبط با امور هستهیی که سازمانهای نظامی مربوطه در آن دخیل بودهاند از جمله فعالیتهای مرتبط با توسعه خرج هستهیی موشک ابراز نگرانی کرده است.
40. ضمیمه گزارش نوامبر 2011 مدیرکل (GOV/2011/65) تحلیل مفصلی از اطلاعات در دسترس آژانس را ارائه کرد که نشان میداد ایران فعالیتهایی را انجام داده است که با توسعه یک وسیله انفجاری هستهیی مرتبط است. این اطلاعات از طیف گستردهای از منابع مستقل از جمله از تعدادی از دولتهای عضو، تلاشهای آژانس و از اطلاعاتی که خود ایران ارائه کرده به دست آمده و روی هم رفته آژانس آنها را معتبر ارزیابی کرده است. اطلاعات مزبور نشان میدهند که این فعالیتها قبل از پایان سال 2003 تحت یک برنامه ساختاربندی شده رخ دادهاند؛ و برخی از آنها بعد از سال 2003 نیز ادامه یافتهاند؛ و ممکن است برخی از آنها هنوز هم ادامه داشته باشند. آژانس از نوامبر 2011 اطلاعات بیشتری را به دست آورده که تحلیل مندرج در ضمیمه مذکور را بیشتر مورد تایید قرار میدهد.
41. شورای امنیت در قطعنامه 1929 (2010) تعهدات ایران را برای برداشتن گامهایی که شورای حکام در قطعنامه های GOV/2006/14 و GOV/2009/82 ایران را ملزم به آن کرده است و برای همکاری کامل با آژانس در خصوص کلیه مسایل باقی مانده مخصوصا مسایلی که موجب نگرانیهایی درباره ابعاد نظامی احتمالی برنامه هستهیی ایران شدهاند از جمله دسترسی بدون تاخیر به سایتها، تجهیزات، اشخاص و اسناد مورد درخواست آژانس مجددا مورد تاکید قرار داد. شورای حکام در قطعنامه GOV/2011/69، در کنار دیگر مسایل، نگرانی عمیق و فزاینده خود را در مورد مسایل حل نشده مربوط به برنامه هستهیی ایران از جمله مواردی که برای منتفی کردن وجود ابعاد نظامی احتمالی نیازمند روشن شدن هستند ابراز کرد. همان طور که در بالا اشاره شد، شورای حکام در قطعنامه GOV/2012/50 تصمیم گرفت که در کنار دیگر مسایل، همکاری ایران با درخواستهای آژانس با هدف حل کلیه مسایل باقی مانده، برای احیای اعتماد بینالمللی به ماهیت صرفا صلحآمیز برنامه هستهیی ایران ضروری و فوری است.
42. همانطور که در بخش B ذکر شد، از نشست نوامبر 2011 شورای حکام، آژانس در چند دور مذاکره رسمی و چندین تماس غیررسمی با ایران، تلاش فشردهای را برای حل همه مسایل باقیمانده مربوط به برنامه هستهیی ایران، مخصوصا در رابطه با ابعاد نظامی احتمالی، انجام داده اما به نتایج ملموسی منجر نشده است. آژانس به طور خاص:
• به دنبال توافق با ایران درباره یک رویکرد ساختاری برای شفافسازی همه مسایل باقیمانده (که در پاراگراف چهار بالا به آن اشاره شد)، با تمرکز بر مسایل ترسیم شده در ضمیمه سند GOV/2011/65 بوده است. در این زمینه هنوز توافقی حاصل نشده است؛
• درخواست کرده است که ایران اظهارات اولیه در ارتباط با مسایل تعیین شده در بخش C ضمیمه GOV/2011/65 را به آژانس ارائه کند. اظهارات بعدی ایران نگرانیهای آژانس را در ارتباط با این موضوعات را رد کرد، عمدتا با این استدلال که ایران آنها را مبتنی بر ادعاهایی بیاساس میداند.
• به عنوان بخشی از رویکرد ساختاری، 13 موضوع را تعیین کرده است که منطبق با موضوعات مندرج در ضمیمه سند GOV/2011/65 است که لازم است به آنها پرداخته شود.
• توضیحاتی در مورد ماهیت نگرانیهای آژانس و اطلاعات در دسترس آن، در مورد پارچین و کارشناس خارجی، به ایران ارایه کرد و سوالاتی اولیه را در این راستا به ایران ارائه کرد که ایران تاکنون به آنها پاسخی نداده است، و
• در مواقع مختلف، از 26 ژانویه 2012 به این طرف، دسترسی به سایت پارچین را درخواست کرده. ایران بر خلاف قطعنامه GOV/2012/50 هنوز دسترسی به این سایت را برای آژانس فراهم نساخته است.
43. پارچین: چنان که در ضمیمه گزارش نوامبر 2011 مدیر کل بیان شده است اطلاعاتی که توسط دولتهای عضو ارایه شده نشان میدهند که ایران برای انجام آزمایشهای هیدرودینامیک یک مخزن بزرگ مواد انفجاری ساخته است؛ چنین آزمایشهایی شاخصههایی قوی برای توسعه احتمالی سلاح هستهیی است. اطلاعات مزبور همچنین نشان میدهند که این مخزن در سال 2000 در پارچین نصب شده بود. همانگونه که قبلا گزارش شد، محل استقرار این مخزن در سایت پارچین در ماه مارس 2011 مشخص شد، و آژانس در ژانویه 2012 ایران را از این محل مطلع ساخت. ایران بیان کرده است که "ادعای فعالیتهای هستهیی در سایت پارچین بیاساس است".
44. همانگونه که قبلا گزارش شد، عکسهای ماهوارهیی دوره زمانی فوریه 2005 تا ژانویه 2012 که در اختیار آژانس هست تقریبا هیچ فعالیتی را در داخل یا نزدیک ساختمانی که این مخزن در آن قرار دارد نشان نمیدهد. با این حال، از زمان نخستین درخواست آژانس برای دسترسی به این محل، عکسهای ماهوارهیی نشان میدهند که فعالیتهای گسترده انجام شده و تغییراتی در نتیجه آن در این محل روی داده است. از جمله قابل توجهترین تحولاتی که آژانس از فوریه 2012 به بعد در این محل نظاره کرده، این موارد است:
* حضور مکرر و فعالیتهایی شامل تجهیزات، کامیونها و پرسنل؛
* جاری شدن مقدار زیادی مایع در مدت زمانی طولانی از ساختمانی که مخزن در آن قرار دارد؛
* برداشتن لولههای خارجی از ساختمانی که مخزن در آن قرار دارد؛
* تخریب و برداشتن 5 ساختمان یا ساختار دیگر و حصار پیرامون محل؛
* شکلدهی مجدد به زیرساختهای تامین آب و برق؛
* پوشاندن ساختمانی که مخزن در آن قرار دارد و یک ساختمان دیگر؛ و
* زدودن اولیه و برداشتن میزان قابل توجهی از خاک محل و منطقه اطراف آن، در محدودهای بیش از 25 هکتار، و برداشتن میزان بیشتری از خاک محل در عمقی بیشتر و جایگزین کردن خاک جدید به جای آن؛
45. با توجه به فعالیتهای گسترده انجام گرفته و تداوم آن توسط ایران تاکنون در محل مذکور در سایت پارچین، زمانی که آژانس به این محل دسترسی یابد، تواناییاش برای انجام راستیآزمایی موثر به نحو جدی تحلیل خواهد رفت. در حالی که آژانس هم چنان ارزیابی میکند که دسترسی به این محل بدون تاخیر بیشتر لازم است، ضرورت دارد که ایران بدون تاخیر بیشتر پاسخهای اساسی به سوالات مشروح آژانس درخصوص سایت پارچین و کارشناس خارجی، که در فوریه 2012 مطرح شد، ارائه کند.
I. اطلاعات طراحی
46. ایران بر خلاف موافقتنامه پادمان و قطعنامههای شورای حکام و شورای امنیت، مفاد کد اصلاحی 3.1 بخش عمومی ترتیبات فرعی موافقتنامه پادمان ایران را اجرا نمیکند که مقرر میدارد اطلاعات طراحی برای تاسیسات جدید به آژانس تسلیم شود به محض تصمیم به ساخت آن، یا صدور مجوز برای ساخت تاسیسات جدید، هر کدام که اول باشد. کد اصلاحی 3.1 همچنین مقرر میکند که اطلاعات طراحی کاملتر به محض این که طراحی در تعریف پروژه، طراحی اولیه، ساخت و مراحل شروع اجرا توسعه یافت باید تسلیم شود. ایران تنها کشور با فعالیتهای عمده هستهیی است که آژانس در آنجا موافقتنامه جامع پادمان را انجام میدهد و این کشور مواد کد اصلاحی 3.1 را اجرا نمیکند. اشاره به این نکته حائز اهمیت است که فقدان این گونه اطلاعات اولیه زمانی را که برای برنامهریزی ترتیبات ضروری پادمان در اختیار آژانس است کاهش میدهد به ویژه در مورد تاسیسات جدید و نیز سطح اعتماد را در صورت فقدان سایر تاسیسات هستهیی تقلیل میدهد.
47. برخلاف تعهدات ایران تحت کد اصلاحی 3.1، ایران از سال 2006 پرسشنامه اطلاعات طراحی روزآمد شده مربوط به راکتور IR-40 را به آژانس ارایه نکرده است. فقدان اطلاعات به روز شده IR-40 تاثیر نامطلوبی بر توانایی آژانس جهت راستیآزمایی موثر طراحی این تاسیسات و اجرای یک رویکرد پادمانی موثر داشته است.
48. پاسخ ایران به درخواستهای آژانس مبنی بر این تایید یا ارائه اطلاعات بیشتر در مورد قصد اعلام شدهاش برای ساخت تاسیسات هستهیی جدید این است که اطلاعات لازم را در "زمان مقتضی" به آژانس ارائه خواهد داد به جای این که براساس ملزومات کد اصلاحی 3.1 بخش عمومی ترتیبات فرعی موافقتنامه پادمانش عمل کند.
J. پروتکل الحاقی
49. برخلاف قطعنامههای مربوطه شورای حکام و شورای امنیت، ایران پروتکل الحاقی را اجرا نمیکند. آژانس در موقعیتی نخواهد بود که تضمین معتبری درباره فقدان مواد و فعالیتهای هستهیی اعلام نشده در ایران را ارائه دهد مگر این که و تا زمانی که ایران همکاری لازم را با آژانس از جمله با اجرای پروتکل الحاقی به عمل آورد.
k. سایر موضوعات
50. آژانس و ایران به بحث پیرامون اختلاف وزن بین مقدار مواد هستهیی اعلام شده توسط مجری طرح و اندازهگیری به عمل آمده توسط آژانس در ارتباط با آزمایشات تبدیل توسط ایران بین سالهای 1995 و 2002 در آزمایشگاه تحقیقاتی چندمنظوره جابربن حیان (JHL) ادامه داده است.
51. همان طور که قبلا گزارش شده بود، ایران اکنون در قلب راکتور تحقیقاتی تهران تعدادی از مجتمعات سوخت را که در ایران تولید شدهاند و شامل مواد هستهیی است که در ایران تا 3.5 درصد و تا 20 درصد از اورانیوم 235 غنی شدهاند، استفاده میکند.
52. همان طور که در گزارش قبلی مدیرکل آمده بود، در روزهای 29 و 30 ژوییه 2012 آژانس یک بازرسی در نیروگاه هستهیی بوشهر در حالی که راکتور با 75 درصد قدرت اسمیاش فعالیت داشت، انجام داد. در نامهای به تاریخ 15 اکتبر 2012 ایران به آژانس اطلاع داد که "مجتمعات سوخت از تاریخ 22 تا 29 اکتبر 2012 از قلب به حوضچه سوخت مصرف شده انتقال خواهد یافت". در روزهای 6 و 7 نوامبر آژانس یک بازرسی در نیروگاه انجام داد و راستیآزمایی کرد که مجتمعات سوخت در حوضچه سوخت مصرف شده قرار دارند.
L. خلاصه:
53. درحالی که آژانس به راستیآزمایی نبود انحراف مواد هستهیی اعلام شده در تاسیسات هستهیی و مکانهای خارج از تاسیسات هستهیی اعلام شده از سوی ایران که تحت توافقنامه پادمان هستند، ادامه میدهد، از آنجا که ایران همکاری لازم را از جمله با اجرا نکردن پروتکل الحاقی، به عمل نمیآورد، آژانس قادر نیست درخصوص نبود فعالیتها و مواد هستهیی اعلام نشده اطمینان موثقی ارائه دهد و بنابراین نمیتواند نتیجهگیری کند که تمامی مواد هستهیی در ایران برای فعالیتهای صلحآمیز هستند.
54. بر خلاف قطعنامههای نوامبر 2011 و سپتامبر 2012، و با وجود گفتوگوی فشرده بین آژانس و ایران از ژانویه 2012 تا کنون، هیچ نتیجه ملموسی جهت حل و فصل موضوعات باقی مانده، حاصل نشده است، از جمله این که ایران رویکرد ساختاری را منعقد و اجرا نکرده است. بنابراین، مدیرکل قادر به گزارش هیچگونه پیشرفتی در شفافسازی مسایل مربوط به ابعاد نظامی احتمالی در برنامه هستهیی ایران نیست.
55. باعث نگرانی است که فعالیتهای گسترده و مهم انجام شده از فوریه 2012 تا کنون در مکان واقع شده در سایت پارچین که آژانس دسترسی به آن را خواستار شده است، توانایی آژانس جهت راستیآزمایی موثر را تحلیل برده است. آژانس درخواست خود را مبنی بر این که ایران بدون تاخیر بیشتر دسترسی به آن مکان و پاسخهای اساسی به سوالات مفصل آژانس در خصوص سایت پارچین و کارشناس خارجی را فراهم کند، تکرار میکند.
56. با توجه به ماهیت و دامنه اطلاعات معتبر در دسترس، آژانس همچنان این را برای ایران ضروری در نظر میگیرد که بدون تاخیر بیشتر وارد تعامل با آژانس در مورد محتوای نگرانیهای آژانس شود. در فقدان چنین تعاملی، آژانس قادر نخواهد بود نگرانیهای مربوط به مسایل مرتبط با برنامه هستهیی ایران از جمله موضوعاتی که نیاز به شفافسازی دارند تا وجود ابعاد نظامی احتمالی در برنامه هستهیی ایران را منتفی کنند، رفع کند.
57. مدیرکل، همانگونه که در قطعنامههای الزامآور شورای حکام و اجباری شورای امنیت درخواست شده، همچنان اصرار دارد که ایران گامهایی در جهت اجرای کامل موافقتنامه پادمان و سایر تعهداتش بردارد و از ایران میخواهد وارد تعامل با آژانس برای رسیدن به نتایج ملموس در مورد همه مسایل اساسی باقیمانده شود.
58. مدیرکل به نحو مقتضی به ارایه گزارش دهی خود ادامه خواهد داد.»
انتهای پیام