سالانه پنج ميليون تن سيب‌زميني توليد مي‌شود كه حدود 400 هزار تن آن مازاد بر مصرف كشور است. همچنين سالانه بيش از دو ميليون و 700 هزار تن پياز توليد مي‌شود كه 720 هزار تن از اين ميزان نيز مازاد مصرف تازه‌خوري كشور مان است.
به گزارش خبرنگار كشاورزي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، سالانه حدود پنج ميليون تن سيب‌زميني از مزارع كشور برداشت مي‌شود كه با توجه به مصرف سرانه 45 كيلوگرمي براي هر نفر، ميزان تازه‌خوري اين محصول سه ميليون و 300 هزار تن است و 700 هزار تن در صنايع مصرف مي‌شود.
كشاورزان نيز 600 هزار تن سيب‌زميني براي سطح زيركشت 180 هزار هكتاري خود به عنوان بذر ذخيره مي‌كنند كه در مجموع مي‌توان گفت سالانه چهار ميليون و 600 هزار تن سيب‌زميني مورد مصرف تازه‌خوري، صنايع و بذر كشاورزان است و حدود 400 هزار تن سيب‌زميني مازاد بر مصرف كشور توليد مي‌شود.
همچنين سالانه بيش از دو ميليون و 700 هزار تن پياز توليد مي‌شود كه 720 هزار تن از اين ميزان مازاد مصرف تازه‌خوري كشور مان است.
در شرايط كشاورزي كشورمان با محدوديت منابع آبي مواجه بوده و به دليل برداشت بي‌حساب آب تاكنون 300 دشت و سفره آب زيرزميني خشك شده‌اند و تاكيد كشاورزي علمي بر توليدمحصولات پر مزيت اقتصادي است و سيب‌زميني و پياز دو محصولي هستند كه با آب شيرين توليد مي‌شوند و در زمره محصولات پرآب به شمار مي‌روند، تدوين و الزام براي اجراي الگوي كشت و توليد اين محصولات به اندازه مصرف كشور ضرورت دارد.
اما در حال حاضر هيچ ابزاري براي ساماندهي كشت اين محصولات وجود ندارد و كشاورزان رها شده‌اند و هر كس به هر اندازه كه بخواهد، مي‌كارد و به منابع آب و خاك و محيط زيست آسيب مي‌رساند.
يكي از ابزار‌هاي كنترل كشاورزان، كنتور هوشمند براي برداشت بهينه مصرف آب است كه چنين سيستمي اكنون وجود ندارد و برداشت آب بدون حساب صورت مي‌گيرد. ابزار ديگر براي كنترل كشت، نهاده‌ها هستند كه آنها هم از اختيار دولت درآمده و وزارت كشاورزي هيچ‌گونه سم و كود يارانه‌اي ندارد كه بتواند از اين شيوه كنترلي براي تشويق يا تنبيه كشاورزان استفاده كنند.
همچنين خدمات فني ـ مهندسي يكي ديگر از ابزار‌هاي كنترل كشاورزان و كشت محسوب مي‌شود، اما چنين خدماتي هم در كشور ارائه نمي‌شود كه با ارائه رايگان اين خدمات يا قطع آن بتواند سياست تنبيه و يا تشويق براي توليد‌كننده باشد.
از سوي ديگر با توجه به نبود صنايع فرآوري و بسته‌بندي، نداشتن صادرات مناسب و منسجم و همچنين انبار‌هاي مناسب براي نگهداري اين دو محصول، مازاد مصرف هميشه براي كشاورزان دردسر شده كه يا از زمين برداشت نمي‌شوند يا روي دستشان مي‌‌ماند و قيمت بازار را بر هم مي‌زند.
به طوري كه سيب‌زميني كه براي توليد هر كيلوي آن حدود 600 تومان هزينه صرف مي‌شود كيلويي 200 تا 300 تومان از كشاورز خريداري مي‌شود و پياز هم در اوج فصل برداشت به كيلويي 50 و 100 تومان مي‌رسد و در زمان كاهش برداشت كيلويي 1200 تومان مي‌شود!
البته در ماه‌هاي از سال هم سرنوشت اين محصولات مازاد در پوسيده شدن و دور ريختن است؛ به گونه‌اي 100 هزار تن سيب‌زميني توليد شده در استان‌هاي همدان، كردستان، فارس، اصفهان و گرگان روانه حاشيه جاده‌ها و رودخانه‌ها مي‌شود كه فاجعه زيست محيطي در بر دارد.
همچنين بسياري از محصول پياز كشت شده در منطقه جيرفت حتي برداشتش مقرون به صرفه نبود و در گل ماند كه البته ديري نپاييد اين محصول مازاد و در گل مانده با كاهش توليد و افزايش قيمت مواجه شد.
انتهاي پيام