برج "قابوس بن وشمگیر" بلندترین برج آجری دنیا با قدمت بیش از یك‌هزار سال، سرفرازانه تمدن ایران كهن را رخ جهانیان می‌كشد و آماده پذیرایی از مسافران نوروزی است، اين برج در بین مردم به "میل گنبدكاووس" نیز معروف است در مركز شهرستان گنبدكاووس در فاصله 95 كیلومتری مركز استان گلستان در شمال ایران واقع شده است.

به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ایسنا)، این برج كه از بی‌نظیرترین آثار ارزشمند معماری ایران در دوره اسلامی است، در سال ۳۹۷ هجری قمری برابر با ۳۷۵ هجری خورشیدی و در زمان سلطنت شمس‌المعالی قابوس بن وشمگیر و در سه كیلومتری شهر جرجان پایتخت پادشاهان آل زیار بنا شده ‌است.

پرونده بلندترین برج آجری دنیا(قابوس بن وشمگیر) برای ثبت جهانی به یونسكو ارسال شده است و قرار است ثبت جهانی این برج در سال 2012 انجام شود. این مقبره تماشایی به وسیله امیر شمس‌المعالی قابوس بن وشمگیر كه علاوه بر شاعر، پژوهشگر و ستاره‌شناس بود، فردی جنگجو و نیرومند هم بود، ساخته شده است. گفته می‌شود كه قابوس بن وشمگیر مدت 40 سال فرمانروای گنبد بوده كه در اواخر عمر خودش دستور داد تا این بنای تاریخی در این منطقه احداث شود و پس از شش سال از ساخت این برج، به قتل رسید.

این بنا بر روی تپه‌ای به ارتفاع 15 متر ساخته شده است و ارتفاع آن نیز 55 متر است كه در مجموع 70 متر ارتفاع دارد، میل گنبد در نقشه، ستاره‌ای شكل است و بر بالای این برج گنبد مخروطی به ارتفاع 17 متر همانند چتری بر بلندی این برج قرار گرفته است. بدنه این برج شامل10 ترك است كه ترك رأس آن حدود شش متر و قاعده آن نیز حدود چهار متر از هم فاصله دارد، محیط اصلی گنبد نیز 30 متر است. در ضلع جنوبی این بنا یك در ورودی قرار دارد و در درون طاق هلالی و سر در آن نیز دو رشته مقرنس كاری شده كه در عین سادگی از شاهكارهای دوران اسلامی به شمار می‌رود.

بر روی بدنه آجری این بنا دو ردیف كتیبه آجری به خط كوفی ساده در میان قاب‌های آجری كه از نظر متن و كلمات عینا همانند یكدیگرند نصب شده است. كتیبه‌ها با آجر ساده و برجسته و قابل خواندن مشاهده می‌شود. متن این كتیبه كه ترجمه فارسی آن اين است، "این كاخ شمس المعالی است، امیر شمس‌المعالی الامیر، فرزند امیر قابوس بن وشمگیر به ساختن آن در طول حیات خود دستور داد و سال 397 هجری قمری است" وجود دارد.

پروفسور ارتواقام یوب در مورد این بنا چنین نوشته است: در زیر سمت شرق كوه‌های البرز و در برابر صحراهای پهناور آسیا یكی از بزرگترین شاهكارهای معماری ایران با تمام شكوه و عظمت خود قد برافراشته است. بنای گنبد قابوس بقعه آرامگاه قابوس بن وشمگیر است و برج آرامگاه از هرگونه آرایش مبراست.

همچنین این بنا درسال 1310 ثبت بنا در فهرست آثار ملی به شماره 86 به انجام رسید و در سال 1348و 1349 مرمت تزئینات آجری اجرا شد. همه ساله تعداد زیادی از گردشگران داخلی و خارجی از این مكان تاریخی بازدید می‌كنند، امسال نیز به منظور آشنایی مسافران نوروزی با فرهنگ این منطقه قرار است، نمایشگاه و فروشگاه صنایع دستی، لباس‌های سنتی قوم تركمن به همراه طبخ غذایی سنتی و ... اقوام ساكن در این شهرستان در چندین غرفه به نمایش گذاشته شود.

یكی از ویژگی‌های نمایشگاه امسال، به دلیل قدمت تاریخی این برج، قرار است علاوه بر استقرار سفره هفت سین، غرفه‌های نمایشگاه به صورت آلاچیق تركمنی طراحی شود تا مسافران نوروزی علاوه بر خرید صنایع دستی از فضای سنتی این مكان نیز کاملا بهره‌مند شوند.

انتهای پیام