/ثبت جهاني 9 باغ ايراني/ شاخصترين عناصر يك باغ ايراني در باغ فين كاشان
سرپرست ادارهي ميراث فرهنگي و گردشگري شهرستان كاشان گفت: باغ فين كاشان از جمله باغهاي ايراني، قديمي و بزرگي است كه با توجه به خصوصياتش، از آن بهعنوان يكي از شاخصترين نمونه باغهاي ايراني ميتوان نام برد. حسين يزدانمهر در گفتوگو با خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، با تأكيد بر اينكه باغ فين شاخصترين و كاملترين عناصر يك باغ ايراني را دارد، اظهار كرد: محصور بودن باغ با بارو و برجها در گوشهها، ساختمانهاي مختلف و متنوع مربوط به باغ از جمله دو كوشك صفوي و قاجاري، وجود دو حمام و عمارتهاي مسكوني و فضاهاي خدماتي جانبي در حاشيههاي باغ از جمله عناصر باغهاي ايراني است كه در باغ فين وجود دارد. او شيوهي آبرساني منحصربهفرد اين باغ را كه طراحي آن را به «غياثالدين جمشيد كاشاني» نسبت ميدهند، از جمله كاملترين نمونههاي آبرساني در باغهاي ايراني ارزيابي و بيان كرد: داشتن سابقهي تاريخي، سياسي و اجتماعي تأثيرگذار از جمله تاجگذاري شاهعباس دوم صفوي، برگزاري مراسم و جشنهاي ملي در دورههاي صفوي و قاجار و شهادت ميرزاتقيخان اميركبير در حمام قاجاري اين باغ، از مهمترين وقايعي است كه در اين باغ رخ داده است. يزدانمهر همچنين دربارهي وضعيت كنوني اين باغ، گفت: ساختمانهاي موجود در باغ فين در طول چند دههي گذشته توسط ادارهي ميراث فرهنگي و گردشگري كاشان مرمت كامل و اساسي شدهاند و اكنون وضعيت مناسبي دارند. در سال گذشته، اعتبار قابل توجهي براي فضاي سبز و درختان اين باغ (پس از بررسي، مطالعه و ارائهي طرح توسط كارشناسان مجرب) هزينه شد و از سيستمهاي جديد براي آبياري درختان و فضاي سبز آن استفاده شد. مدير ادارهي ميراث فرهنگي و گردشگري كاشان ادامه داد: سال گذشته، پشت بامهاي بيشتر بناهاي اين مجموعه كه آوار و آسيب فراواني را متحمل شده بودند، تعمير شدند. همچنين موزهي باغ كه سال 1346 افتتاح و آثار و اشياي تاريخي ارزشمندي از منطقه در آن بهنمايش درآمدند، سال پيش مرمت شد. او دربارهي وضعيت فضاي سبز باغ فين و درختاني كه در طول دو سال گذشته خشك شده و از بين رفتهاند نيز اظهار كرد: اقدامات انجامشده در ماههاي گذشته در فضاي سبز باغ فين سبب احياي نسبي درختان سرو در اين باغ شده است و ديگر هيچ درخت خشكي در اين فضا وجود ندارد. وي در توضيح اقدامات صورتگرفته، گفت: با شستوشوي درختان سرو، همهي آنها از گرد و غبار عاري شدند، با اين كار، مبارزهي نسبي عليه برخي آفات آغاز شد. همچنين شاخههاي خشكشدهي درختان سرو با هدف بهبود يافتن منظرهي درختان باغ و از بين بردن زيستگاه طبيعي آفات و امراض حذف شدند. تنهي درختان سرو نيز كه سبب از بين بردن زيستگاه طبيعي آفات و امراض مختلف و جلوگيري از آلودگي خاك و به خطر افتادن بستر درختان و گياهان موجود در فضاي سبز باغ شده بود، ريشهكن شد. او با اشاره به كاشت درختان سرو 10 ساله در باغ فين كاشان، هدف از اين كار را برگرداندن و احياي دوبارهي باغ با استمرار حضور اصيلترين درخت در باغهاي اصيل ايراني و بخصوص باغ فين كاشان دانست و افزود: اين درختان از نقاط مختلف ايران جمعآوري شدهاند و پس از كدبندي در محلهاي مورد نظر و در شرايط كاملا مشابه از نظر بستر كاشت، ميزان رطوبت و دما در كنار ديگر درختان سرو در باغ كاشته شدند تا پس از طي شدن چند فصل رويشي، درختاني كه با شرايط موجود سازگاري داشتند، به جمع ديگر درختان بپيوندند و درختان ناسازگار از عرصه حذف شوند و درختاني مشابه با شرايط درختاني كه جواب مثبت نشان دادهاند، جايگزين آنها شوند. وي باغ فين كاشان را مجموعهاي شكلگرفته در دورههاي مختلف تاريخي دانست و ادامه داد: از وجود باغ فين در قرنهاي اوليهي اسلامي در متون تاريخي نام برده شده كه ظاهرا به مكاني در حدود 350 متري باغ كنوني مربوط است كه به باغ كهنه معروف بوده و تا اواسط دورهي صفوي برپا بوده، است؛ ولي در زلزلهي سال 982 هجري قمري دچار آسيب و تخريب اساسي شده است. او گفت: باغ كنوني بهدستور شاهعباس اول در زميني به ابعاد تقريبي 130 در 150 متر پيريزي شد، دور تا دور باغ با ديواري بلند و برجهايي در چهار گوشه محصور و خيابانها، جويها و باغچهها طراحي و عمارتهاي كوشك مياني و سردر باغ در همين دوره ساخته شدند. در دورههاي بعدي، باغ بهصورت دائم تعمير و مرمت شد و فضاهايي نيز به آن الحاق شد كه از مهمترين موارد آن به ساخت طبقهي فوقاني كوشك مياني (شترگلوي صفوي) در زمان شاهصفي، مرمت كامل باغ و ساختمانها پس از زلزلهي سال 1192 در دورهي زنديه به فرمان كريمخان زند، اضافه شدن بناي مسكوني معروف به خلوت كريمخاني در گوشهاي از باغ و تعميرات دوباره و نوسازيهاي عمده در دورهي فتحعليشاه قاجار از جمله ساخت شترگلوي قاجاري در جنوب باغ، ساخت حمام بزرگ باغ و خلوت نظامالدوله ميتوان اشاره كرد. به گزارش ايسنا، باغ فين حدود 23هزار مترمربع مساحت دارد و از جمله آثار تاريخي ايران است كه بيشترين تعداد بازديدكننده را دارد. اين باغ كه 15 آذرماه 1314 در فهرست آثار ملي به ثبت رسيد و در منتهياليه ضلع جنوب غربي شهر كاشان قرار دارد. اين مكان در گذشته «قريهي فين» ناميده ميشد و در 5 / 6 كيلومتري بافت قديمي شهر كاشان قرار دارد. انتهاي پيام