مدير گروه مديريت جهانگردي دانشگاه علامه طباطبايي: آمار سفرهاي نوروزي در حد خود كاربرد دارد تغيير الگوي سفر به خاطر سياستهاي سازمان ميراث فرهنگي نيست
مدير گروه مديريت جهانگردي دانشگاه علامه طباطبايي گفت: آمار سفرهاي نوروزي در حد و جاي خود كاربرد دارد؛ ولي متأسفانه استنباط و تفسيرهاي غلطي از آن ميشود. محمود ضيايي در گفتوگو با خبرنگار بخش گردشگري خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، اظهار كرد: ما بايد بدانيم كه هدف از آمارگيري سفرهاي نوروزي و كاربرد آن چيست. بايد بدانيم كه اين تقسيمبنديها با هدف مديريتي و برنامهريزي انجام ميشود، يعني ميخواهيم پديدهي گردشگري را مديريت كنيم تا بيشترين منافع از آن براي جامعهي ميزبان، گردشگر و دولت حاصل شود. او ادامه داد: براساس تعريف سازمان جهاني جهانگردي به فردي كه يك شب در مقصد ديگري اقامت دارد، گردشگر اطلاق ميشود و تأكيد بر يك شب اقامت به خاطر اشتغالزايي و درآمدزايي حاصل از اين اقامت و سفر است. همچنين براساس اعلام اين سازمان، هر گردشگر متوسط 700 دلار در مقصد هزينه ميكند؛ اما اگر اين تعاريف در آمارگيري ما دقيق لحاظ نشود، درست نيست هر فردي را كه مواد غذايي و استراحتگاه خود را در سفر همراه ميآورد و درآمدزايي و اشتغالزايي ندارد، گردشگر بدانيم. اين مدرس دانشگاه با تأكيد بر اينكه بهطور كل واحد «نفرسفر» در آمارگيريهاي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري مشكلي ندارد، بيان كرد: مهمترين بخش آمار به چگونه محاسبه كردن و تحليل آن مربوط است. اگر ما آماري را كه سازمان جهاني جهانگردي از متوسط درآمد هر گردشگر در مقصد داده است، بدون هيچ تفاوتي براي تمام گردشگران از پاكستاني تا اروپايي درنظر بگيريم، بدون اينكه به ميزان درآمدزايي واقعي آنها توجهي داشته باشيم و اين آمار را به برنامهريزان بدهيم، نتايج نادرستي بهدست ميآوريم. عضو هيأت علمي دانشگاه علامه طباطبايي در ادامه گفت: اين تحليل كه نفرسفر معادل گردشگر است، اشتباه است، چون وقتي يك نفر از تهران به خراسان رضوي سفر ميكند، در پنج نقطه سرشماري ميشود، در حالي كه تمام اين مسير را در 15 ساعت رفته و فقط در مشهد اقامت داشته است. وي اظهار كرد: البته مسافران در مسير رفت و آمد خود، خدماتي را دريافت ميكنند كه واحد «نفرسفر» اينجا به كار ميآيد و مديران مناطقي كه در مسير حركت مسافر قرار دارند، براساس آمار نفرسفر ميتوانند خدمات و امكانات مورد نياز مسافران را تأمين كنند. دانستن اين آمار براي اين مديران لازم است، ولي بايد توجه كرد كه دست كم 70 درصد خدمات در مقصد نهايي، مورد نياز مسافر است، پس بايد اطلاعات تكميلتري از مقصد نهايي، مدت اقامت و هدف سفر تهيه شود. ضيايي افزود: آمار «نفرسفر» اطلاعات زيادي ميدهد؛ ولي لازم است بهدنبال آن، آمار تكميليتري نيز اعلام شود، چون كارشناسان ميتوانند از اطلاعات تكميلي براي برنامهريزيها استفاده كنند. عضو انجمن علمي متخصصان گردشگري همچنين گفت: شايد ارائهي آمار سفرهاي نوروزي به شكل كنوني اثرات مثبتي داشته باشد؛ ولي آيا ما حق داريم اطلاعات غلط را در اختيار سرمايهگذاران قرار دهيم؟ اگر اين اطلاعات شفاف نباشد، به معني آن است كه سرمايههاي كشور در مسيري قرار گرفته است كه بهرهبرداري لازم از آن نخواهد شد و بخش عظيمي از اين سرمايهها نيز بلوكه ميشود. او ادامه داد: بهجز از اين مسائل، ما معتقديم آمار چراغي در تاريكي است، پس چطور آمارهاي غلط ميتواند ما را به مقصد نهايي برساند. ضيايي بيان كرد: قبول دارم كه اين آمارها ايجاد انگيزه و سرمايهگذاران را متوجه اين بخش ميكند، اما در هر صورت، آمارهاي غلط سبب انحراف سرمايه و تخصيص بودجه ميشود. وي در پاسخ به اين پرسش كه با توجه به تأكيد سازمان ميراث فرهنگي بر توزيع سفر در استانهاي مختلف، آيا در الگوي سفر تغييري ايجاد شده است؟ گفت: بايد براي اين موضوع كه خراسان رضوي چند سال در ميان مقاصد نخست سفرهاي نوروزي بوده است و ناگهان در يك سال از اين فهرست خارج ميشود، استدلال منطقي وجود داشته باشد، چون صرفا بيان اين موضوع كه بهدليل توزيع سفر، اين استان از فهرست مقاصد نخست خارج شده، نشاندهندهي اين است كه يا آمارهاي قديم يا آمارهاي جديد اشتباه بوده است، چون مشهد مسافرپذيري بسيار بالايي دارد و با توجه به اعتقادات و شرايط فرهنگي و اقتصادي خانوار ايراني، همواره جزو انتخابهاي نخست مردم براي سفر بهشمار ميآيد. او تأكيد كرد: اين تغيير ناگهاني بايد دليل و استنباط منطقي داشته باشد، وگرنه ضعف آمارها را نشان ميدهد. ضيايي معتقد است: امسال هدفمند كردن يارانهها در دامنه و مسافت سفر، طول مدت اقامت و حوزهي جغرافيايي (داخل و خارج كشور) تأثير داشته است، يعني اگر تغييري در الگوي سفر اتفاق افتاده باشد، ميتواند به خاطر اجراي طرح هدفمند كردن يارانهها باشد نه سياستها و راهكارهاي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري براي همگاني و همهمكاني كردن سفر، چون دليل علمي براي آن نداريم. انتهاي پيام