با نهايي شدن احداث رصدخانه ملي ايران در قله گرگش كاشان، مجري طرح رصدخانه ملي ايران از اعزام نخستين دانشجوي ايراني جهت آموزش كار با تلسكوپ به رصدخانه «TNG» واقع در جزيره لاپالما در مجموعه جزاير قناري اسپانيا براساس قرارداد آموزشي امضا شده با اين رصدخانه خبر داد.
دكتر رضا منصوري در گفت‌وگو با خبرنگار علمي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) با اشاره به نهايي شدن مكان رصدخانه ملي ايران و آغاز مقدمات احداث رصدخانه در قله گرگش كاشان خاطرنشان كرد: در قله‌هاي با ارزش نجومي دنيا تنها يك تلسكوپ قرار نمي‌گيرد بلكه مجموعه اي از تلسكوپ ها در چنين مناطقي نصب مي شوند تا به تصاويري با حداكثر كيفيت برسند. ما هم درصدديم در آينده مجموعه‌اي از تلسكوپ‌ها را در ارتفاعات حوالي قله گرگش مستقر كنيم.
وي در خصوص وضعيت قله«گرگش» گفت: نوك قله گرگش نسبتا تيز است و ممكن است قسمتي از قله را براي نصب تلسكوپ صاف كنيم. از سوي ديگر در شبيه‌سازي‌هايي كه همكاران دانشگاهي انجام مي‌دهند اعلام مي شود كه اين تغييرات تا چه اندازه در پارامتر ديد تاثيرگذار خواهد بود.
احداث ساختمان رصدخانه از سال 91
مجري طرح رصدخانه ملي ايران خاطرنشان كرد: برنامه‌ريزي طرح اين است كه در اوايل تابستان مطالعات خاك شناسي و بررسي‌هاي مشابه در بالاي قله آغاز شود كه در اين صورت احداث ساختمان رصدخانه به سال 91 موكول مي‌شود.
منصوري با بيان اين كه شركت هاي داخلي توانمندي بالايي در طراحي سازه بالاي قله دارند، خاطرنشان كرد: در حال حاضر از چهار كارخانه بازديد و مذاكرات را آغاز كرده‌ايم و احتمالا از چهار كارخانه ديگر هم بازديد خواهيم كرد تا با توانمندي‌هاي آنان آشنا شويم و در اواخر بهار و اوايل تابستان سفارش ساخت قطعات تلسكوپ را به كارخانجات داخلي مي‌دهيم.
احداث ساختمان پشتيبان رصدخانه در 250متري قله
وي با بيان اينكه در كنار محل نصب تلسكوپ به يك ساختمان پشتيبان نياز است، ادامه داد: اين مركز مي‌تواند محل استراحت منجمان و كارهاي تحقيقاتي باشد و وظيفه نگهداري تلسكوپ را هم بر عهده دارد؛ بسياري از كشورها اين مركز را نزديك تلسكوپ ساخته‌اند اما به دليل اينكه وجود ساختمان مانعي براي باد بوده و بر روي تصوير گرفته شده از طريق تلسكوپ تاثير مي‌گذارد بنابراين ساختمان پشتيبان بايد در ارتفاع پايين‌تري از تلسكوپ ساخته شود تا تلاطم ايجاد نكند. بر اساس مطالعات انجام شده، ساختمان پشتيبان در ارتفاع منهاي 250 متري نوك قله به مساحت دو هزار متر مربع ساخته مي‌شود كه اين موضوع را به استانداري اصفهان و فرمانداري كاشان اطلاع داده‌ايم.
استاد فيزيك دانشگاه صنعتي شريف ادامه داد: علاوه بر اين در شهر كاشان يك دفتر بزرگ براي فعاليت‌هاي تحقيقاتي منجمان ساخته خواهد شد كه نقش يك مركز تحقيقاتي را ايفا خواهد كرد.
اعزام يك دانشجو براي آموزش كار با تلسكوپ به رصدخانه جزاير قناري
مجري طرح رصدخانه ملي ايران در خصوص برنامه آموزش نيروي انساني رصدخانه گفت: به منظور آماده‌سازي منجمان كشور و نيز تربيت نيروهاي جديد براي به كار گرفتن تلسكوپ در آينده و همچنين راهبري تلسكوپ و رصدخانه ملي ايران، توافقنامه‌اي براي آموزش منجمان كاربر تلسكوپ با استفاده از تلسكوپ‌هاي مشابه با رصدخانه «TNG» واقع در جزيره لاپالما در جزاير قناري (اسپانيا) منعقد شد كه در قالب اين توافقنامه، دانشجويان و پژوهشگران اعزامي هم اكنون مشغول رصد و آ‌موزش‌هاي لازم هستند.
وي تصريح كرد: در اين راستا يك دانشجوي دكتري نجوم كيهان شناسي دانشگاه صنعتي شريف به جزاير قناري اعزام شده و ساعت خاصي را براي رصد و آموزش به وي اختصاص يافته است و اميدواريم دو دانشجوي ديگر هم به زودي اعزام شوند.همچنين نيروهايي در آينده به كشورهاي صاحب نام اعزام خواهند شد كه بتوانند كار مهندسي تلسكوپ را آموزش ببينند تا بتوانند از تلسكوپ آينده ايران نگهداري كنند.
در زمان راه اندازي رصدخانه به 20،10 منجم حرفه اي نياز داريم
منصوري با بيان اينكه زماني كه رصدخانه ملي ايران راه‌اندازي مي‌شود، بايد حداقل 10 تا 20 منجم متبحر و با سابقه رصد با اين نوع تلسكوپ‌ها داشته باشيم به ايسنا گفت: البته با داشتن اين تعداد منجم حرفه‌اي هنوز جايگاه كشور به لحاظ تعداد منجمان حرفه‌اي نسبت به ساير كشور بسيار كم است كه اميدواريم طي 10 سال آينده اين تعداد به 50 تا 100 منجم برسد.
ايران مركز نجومي كشورهاي عضو اكو شود
وي ادامه داد: پيشنهاد داده‌ايم كه ايران بتواند مركز نجومي براي كشورهاي عضو اكو باشد چرا كه اين كشورها با توجه به نوع تلسكوپ ايران بسيار علاقمند به همكاري هستند. علاوه بر آن، كشورهاي حاشيه خليج فارس هم ممكن است بعدها علاقمند به اين كار شوند چرا كه قله «گرگش» جزو قله‌هاي خيلي خوب دنيا در كنار قله هاي هاوايي، جزاير قناري و شيلي است و اين قله به لحاظ ارزش نجومي تقريبا هم رديف اين قله‌هاست.
براي سال آينده به شش ميليارد تومان بودجه نياز داريم
وي در خصوص بودجه مورد نياز جهت ادامه كار طرح رصد خانه ملي ايران هم به ايسنا گفت: مذاكراتي به منظور تخصيص بودجه با مجلس شوراي اسلامي، وزارت علوم، معاونت علمي و فناوري و معاونت برنامه‌ريزي و نظارت راهبردي رياست جمهوري در حال انجام است كه اميدواريم در لايحه بودجه كه به مجلس ارائه خواهد شد ارقام درخواستي حفظ ما شود. البته براي بودجه مورد نياز سال آينده درخواست حداقل شش ميليارد تومان را داده‌ايم كه اميدواريم بيش از اين مقدار يعني حدود 9 ميليارد تومان از سوي مجلس اختصاص يابد.
گفتني است، رصدخانه ملي ايران به عنوان اولين رصدخانه پژوهشي كشور، اولين گام بزرگ كشور براي ايجاد زير ساخت‌هاي پژوهشي در نجوم و كيهان شناسي رصدي است كه حاصل آن تشكيل و رشد گروه‌هاي پژوهشي و ايجاد بخش‌هاي توسعه فناوري خواهد بود.
طرح رصدخانه ملي ايران در سال 1378 به عنوان يكي از طرح هاي كلان علمي در شوراي پژوهش‌هاي كشور مطرح شد و مكان‌يابي رصدخانه از همان سال‌ها آغاز شد. روندي كه با عدم اختصاص بودجه مناسب با افت و خيزهاي فراوان همراه بود.
با تصويب طرح رصدخانه ملي در زمره طرح‌هاي كلان ملي فناوري در اسفند ماه 87 و رفع مشكلات مالي طرح، روند پيگيري آن شتابي دوچندان گرفت تا سرانجام در اواسط سال جاري پس از سال‌ها تلاش و بررسي شرايط 40 قله در نواحي مختلف كشور، فرآيند پيچيده و حساس مكان‌يابي رصدخانه به پايان رسيد و از ميان دو قله «گرگش» و «دينوا» در منطقه كاشان كه واجد بيشترين ارزش نجومي در كشور هستند، «گرگش» به عنوان ميزبان نخستين تلسكوپ و رصدخانه ملي ايران انتخاب شد.
براي ديدن عكس‌هاي بيشتر از قله گرگش مي توانيد به تارنماي پروژه بين‌المللي جهان در شب (TWAN) مراجعه كنيد.
انتهاي پيام