تعريف علمي از مطبوعات آزاد مي‌گويد مطبوعه‌اي كه بتواند در چارچوب آزادي‌هاي قانون اساسي يك كشور و در عرض قواي اصلي آن حركت كند، مطبوعه مستقل است و بر همين اساس در كشور ما بايد ركن چهارم را به مطبوعات اختصاص داد تا همه اشخاص و مسوولان در كشور نسبت به اين ركن پاسخگو باشند.
محمدعلي وكيلي - مدير مسوول روزنامه ابتكار - در گفت‌وگو با خبرنگار رسانه خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، اظهار كرد: مطبوعات موجود در كشور ما با استانداردهاي جهاني و با استانداردهاي اين عرصه بسيار فاصله دارد. همان طور كه بسياري از مسائل ديگر در كشور ما قابل قياس با استانداردهاي آن در سطح جهاني نيست.
او ادامه داد: اخلاق حرفه‌يي بايد بتواند رسانه‌هاي موجود در يك كشور را نيز پرورش داده و حرفه‌يي بودن را به آن‌ها الحاق كند و در اين حوزه صداقت و فراگيري خبر در اطلاع‌رساني‌ها بايد از استانداردهاي تكنيكي موجود باشد.
مدير مسوول روزنامه ابتكار با بيان اين كه مطبوعه حرفه‌يي لابه الشرط است ادامه داد: اين مطبوعه به موضوعات پيراموني نمي‌پردازد و در تعريف رسمي رسانه‌ها نيز بدون موضع رفتار كرده و نگاهش به خبر كاملا بي‌طرفانه است.
وكيلي درباره شاخص‌هاي حرفه‌يي روزنامه‌نگاري و مطبوعات تصريح كرد: در اين حوزه شاخصه‌هاي متعددي از قبيل استقلال مالي، سرعت در اطلاع‌رساني، پناهگاه خبري براي مردم و پايبندي به قانون اساسي از شاخصه‌هاي اصلي به شمار مي‌رود و در اين راستا فضاي سياسي كشور نبايد بين بازه صفر تا صد حركت كند و به گونه‌اي نباشد كه صاحبان قدرت براي انتقال ديدگاه‌هاي خودشان به سمت رسانه‌ها روي آورند.
او درباره رشد رسانه‌ها گفت: اگر طيف عقايد خاصي كه در جامعه موجود است به رسميت شناخته نشود و رفتار خاكستري با اين گونه عقايد داشته باشيم و كم‌تر موضع سلبي به رقيب بدهيم، امكان رشد مهيا مي‌شود.
وي افزود: بيت‌المال و منابع حمايتي اگر به عقايد سياسي گره نخورد و هم‌چنين اقتصاد مطبوعاتي با كاركرد و جهت‌گيري آن ارتباطي نداشته باشد، مي‌تواند از عوامل موفقيت رسانه‌ها شود.
اين كارشناس رسانه‌يي درباره اخلاق حرفه‌يي در امر رسانه اظهار كرد: امانتداري در حقوق مردم، شجاعت در دفاع از حق و نلغزيدن به واسطه تهديدهاي ارباب قدرت، پاكدستي و صلابت در وظايف و بصريت در تشخيص تكاليف مي‌تواند رسانه‌ها را ممتاز كرده و آن‌ها را به استانداردشان نزديك‌تر كند.
او درباره مزيت‌هاي برگزاري نمايشگاه مطبوعات و خبرگزاري‌ها گفت: اصل نمايشگاه امر مثبتي است و مي‌تواند با برگزاري خودش هر ساله صنف‌هاي متعدد را در كنار يكديگر جمع كند و واسطه‌اي براي انتقال تجربيات يكساله آن‌ها گردد و مخصوصا اين كه مي‌تواند مسوولان رسانه‌ها را هم با چالش‌ها و موضوعات جديد درگير كند.
وكيلي افزود: اين موضوع ربطي به دستاورد جامع نمايشگاه ندارد و در حال حاضر محيط نمايشگاه چندان جذاب نيست و بخش‌هاي مختلفي از قبيل روزنامه‌خوان‌هاي حرفه‌يي نمي‌توانند به اين نمايشگاه راه يابند.
او درباره سياست حاكم بر مطبوعات عنوان كرد: سياست‌گذاري بايد تغيير كند زيرا وضعيت رسانه‌هاي موجود شكننده است و رضايت‌مندي در حد مطلوب را به‌دنبال خود ندارد و اين موضوع هم از طرف دولتمردان و هم از طرف روزنامه‌خوان‌هاي حرفه‌يي بيان گرديده است.
اين كارشناس مطبوعاتي درباره علل محافظه كار شدن برخي از منتقدان در عرصه مطبوعات تصريح كرد: دو عامل كه يكي از آن‌ها خطوط قرمز توهمي و ديگري خطوط قرمز سليقه‌يي است، برخي منتقدان را گوشه‌گير و محافظه‌كار مي‌كند زيرا كه بسياري از ما گرفتار خطوط قرمز توهمي هستيم و به نوعي دچار خودسانسوري شديم.
وي ادامه داد: معمولا افرادي كه در عرصه مطبوعات و رسانه ديدگاهشان به قدرت معطوف است، بعد از گذشت زماني ناخودگاه دچار محافظه‌كاري مي‌شوند و ترجيح مي‌دهند جوري رفتار كنند كه هم پشتوانه فكريشان را حفظ كنند و هم حمايت مردم را به دنبال خودشان داشته باشند.
مدير مسوول روزنامه ابتكار درباره رفتار برخي از صاحبان رسانه خاطر نشان كرد: طيفي از مسوولان در كشور وجود دارند كه صاحب رسانه خاص هستند اما آن‌ها به جايي اين كه قانون را مبناي تعامل خويش بگذارند، سليقه‌هاي شخصي‌شان را بر آن قرار مي‌دهند و در اين دوره مشاهده مي‌كنيم برخي از مطبوعات وابسته به گرايش، حزب و يا جريان خاصي مي‌شوند.
او درباره فرهنگ نقد در مطبوعات گفت: فرهنگ انتقاد در كشور ما دچار آسيب جدي است زيرا در راستاي آن انصاف و امانتداري وجود ندارد و معمولا منتقدان پاي خودشان را فراتر از انصاف مي‌گذارند كه موجب تخريب مي‌گردد و از سوي ديگر شاهديم كه برخي از مسوولان دولتي جنبه نقدپذيري ندارند كه همين عامل مي‌تواند باعث افت فرهنگ نقد در كشور شود.
اين كارشناس رسانه ضريب پايين امنيت نقد را موجب پايين آمدن ضريب انتقادپذيري دانست و تصريح كرد: به واسطه اين عوامل در كشور شاهديم كه پژواك انتقاد چندان اثرگذار نيست و معمولا مطبوعات در جامعه ما 90 درصد آيينه دولت هستند و منتقدان ما هم به جاي اين كه آيينه افكارشان را بيان كنند به اين سمت روي مي‌آورند.
وي نقش دولت را در انتقاد سازنده در جامعه موثر دانست و با تاكيد بر اين كه نقش دولتي كليدي است، گفت: در برهه‌اي از زمان پيشنهاد اين موضوع را دادم كه جشنواره‌اي براي انتقاد سازنده داده شود كه بتوانيم به واسطه آن روحيه نقد را در مسوولان ارتقاء دهيم و به نظرم در حال حاضر اين موضوع براي بالا بردن فرهنگ نقد راهگشا خواهد بود و تا زماني كه منتقدان منصف تمكين و تمجيد نشوند وضعيت به همين شكل است.
او در پايان خاطر نشان كرد: اگر جامعه‌اي حرف خودش را در رسانه‌ها ببيند، دلگرم مي‌شود و انسجام اجتماعي نيز به واسطه همين موضوع محكم‌تر مي‌گردد.
انتهاي پيام