هپاتيت «سي» بيماري كبدي خاموشي است كه امكان دارد بيمار چندين سال از ابتلا به آن آگاهي نداشته باشد با اين وجود هپاتيت قابل درمان است و در صورت مصرف دقيق دارو تحت نظر پزشك، امكان ريشه كني آن وجود دارد.
به گزارش سرويس «بهداشت و درمان» ايسنا، هپاتيت كه از نظر لغوي به معناي التهاب كبد است، ميتواند در اثر عوامل مختلف از جمله مصرف بسياري از داروها، ابتلا به ويروسهاي مختلف، بيماريهاي خود ايمني و ژنتيك پديد آيد.
هپاتيت «سي» نوعي بيماري كبدي است كه در اثر عفونت به ويروس هپاتيت «سي» رخ ميدهد. ويروس هپاتيت «سي» در سلولهاي كبدي زندگي ميكند و موجب التهاب كبد (هپاتيت) ميشود. اين ويروس همچنين ميتواند موجب آسيب دايمي كبد مثل سيروز (تنبلي كبد)، سرطان كبد و نارسايي كبد شود.
بسياري از بيماران تا زماني كه دچار آسيب كبدي شوند، از بيماري خود بياطلاع هستند و اين امر ممكن است چندين سال پس از آلوده شدن فرد به ويروس هپاتيت «سي» رخ دهد. بلافاصله پس از اينكه فردي به ويروس هپاتيت «سي» آلوده شود، وارد مرحله كوتاه مدت و ابتدايي (فاز حاد) بيماري ميشود. پس از اين مرحله، ويروس هپاتيت از بدن بعضي افراد به طور دايمي از بدن پاك ميشود و هرگز مشكل كبدي پديد نميآيد ولي حدود 85 درصد از مبتلايان به اين ويروس،وارد فاز پيشرفته و طولاني مدت بيماري (هپاتيت سي مزمن) ميشوند.
بر اساس تخمين سازمان بهداشت جهاني 170 ميليون ناقل هپاتيت «سي» در جهان وجود دارد و سالانه بيش از يك ميليون مورد مرگ در اثر هپاتيت اتفاق ميافتد. در سال 1379 در زندانهاي كشور ايران اپيدمي هپاتيت «سي» در حدود 20 درصد بود كه با توزيع سرنگ يك بار مصرف در بين زندانيان و تغيير اعتياد آنها از تزريقي به خوراكي، اين بيماري كاهش يافت به گونهاي كه در سال 84 حدود 5 درصد از معتادان تزريقي به هپاتيت «سي» مبتلا بودند.
در حال حاضر حدود 200 هزار بيمار هپاتيت «سي» در ايران شناسايي شدهاند كه سابقه تزريق خون قبل از سال 1375 يكي از علل ابتلا ميباشد.
چگونگي ابتلا به هپاتيت «سي»
ويروس هپاتيت «سي» عامل ابتلا به اين بيماري است. اين ويروس پس از تماس فرد با خون بيمارمبتلا به هپاتيت «سي»، وارد بدن ميشود. هپاتيت «سي» از خون يك فرد به خون فرد ديگر انتقال مييابد ولي از طريق بغل كردن، بوسيدن، سرفه يا عطسه كردن و آب يا غذاي مشترك منتقل نميشود. ويروس هپاتيت «سي» در محيط خارج از بدن و درون خون خشك شده نيز به مدت سه ماه زنده ميماند. ولي با جوشاندن در 100 درجه سانتيگراد به مدت 5 دقيقه از بين ميرود.
روشهاي انتقال هپاتيت «سي»
استفاده مشترك از سرنگها يا وسايل ديگري كه براي تزريق داروها و مواد غير مجاز(مواد مخدر) به كار مي روند، شايعترين روش انتقال هپاتيت «سي» در بسياري از كشورها است. خالكوبي، حجامت، تاتو كردن، سوراخ كردن گوش، خدمات پزشكي و دندانپزشكي در محلهاي نامطمئن و با وسايل آلوده ، دريافت خون يا عضو اهدايي آلوده قبل از سال 1375 ، تماس پزشكان و كاركنان مراكز بهداشتي - درماني با خون فرد آلوده
در موارد نادر از مادر آلوده به هپاتيت «سي» به نوزادش در حين زايمان از راههاي ديگر ابتلا به هپاتيت«سي» است.
اگر فردي شك به ابتلا به هپاتيت «سي» دارد بايد از اهداي خون خودداري كند و آزمايش دهد چون شايعترين راه انتقال هپاتيت «سي»، روش تزريقي است كه بيش از 50 درصد موارد را شامل ميشود. انتقال هپاتيت «سي» از راه جنسي نسبت به هپاتيت «بي» كمتر است. شير دهي نيزموجب انتقال هپاتيت «سي» نميشود.
موارد ضروري مراجعه به پزشك براي بررسي ابتلا به هپاتيت «سي»
اگر فردي داراي عوامل خطر ابتلا به هپاتيت «سي»مانند تزريق وريدي است، دچارعلايم هپاتيت «سي» مانند خستگي، درد عضلاني، كاهش اشتها، تهوع، ادرار پررنگ، مدفوع كم رنگ، تب يا زردي است، مشكوك به تماس با فرد مبتلا هپاتيت «سي» است و تست خانگي او از نظر ابتلا به هپاتيت «سي» مثبت شده بايد به پزشك مراجعه كند.
بيمارمبتلا به هپاتيت «سي» در صورت دچار شدن به خونريزي از مقعد يا استفراغ خوني و گيجي شديد يا توهم بايد با اورژانس تماس بگيرد . در كل اين بيماران بايد به طور منظم و پيگير وضعيت خود باشند چون هپاتيت «سي» ميتواند بدون تظاهر باليني به كبد آسيب برساند.
اگر فردي به اين بيماري مبتلا شده است بايد هرچه زودتر به پزشك خود اين موضوع را اطلاع دهد چون در اين صورت پزشك و گروه مراقبتهاي بهداشتي، بيمار را تحت نظر قرار ميدهند و نتايج تحقيقات جديد درباره هپاتيت «سي» و انواع درمان اين بيماري را با او در ميان ميگذارند علاوه برآن بيمار را درباره راههاي پيشگيري از انتقال ويروس به ديگران آگاه ميكنند.
درمان هپاتيت «سي»
هپاتيت «سي» در مواردي نياز به درمان دارويي دارد و در مواردي درمان دارويي لازم نيست. در صورتي كه آسيب كبدي خفيف باشد ممكن است نيازي به درمان نباشد. همچنين درمان دارويي به علت عوارض جانبي زياد اين داروها و گران بودن آنها همواره بهترين انتخاب نيست.
براساس مطالب كتابچه هپاتيت «سي» تاليف دكترسيد مويد الدين علويان رييس شبكه هپاتيت ايران، در صورتيكه پزشك معالج درمان دارويي را لازم بداند، اينترفرون و ريباويرين را تجويز ميكند. آمپول اينترفرون هفتهاي سه بار به بيمار تزريق ميشود. مقدار و مدت مصرف آن را پزشك تعيين ميكند. بيماران بايد حداقل ماهي يك بار براي بررسي و انجام آزمايشات به پزشك مراجعه كنند. امروزه آلفا - اينترفرون جديدي به نام پگ - اينترفرون معرفي شده كه هفتهاي يك بار تزريق ميشود. اين دارو گرانقيمت است، ولي تاثير بيشتري دارد. هپاتيت «سي» قابل درمان است و در صورت مصرف دقيق دارو تحت نظر پزشك، امكان ريشه كني آن وجود دارد.
انتهاي پيام