اگر چه نرخ بيكاري هم مانند تورم به عنوان يك شاخص تعيين كننده در اقتصاد هر كشور و از جمله ايران اهميت فراوان دارد، اما فضاي اجتماعي كشورها هم مي‌تواند به دور از تحليل‌هاي اقتصادي، نسبت به اين دو رقم واكنش‌هايي نشان بدهد. به گزارش خبرنگار كار و اشتغال خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، در برخي كشورهاي توسعه يافته كه نرخ بيكاري اعدادي كمتر از پنج درصد را تجربه مي‌كند، گاه تغييراتي جزئي در اين عدد به واكنش‌هاي اجتماعي مي‌انجامد. اين در حالي است كه چنين اعدادي در كشورهايي مانند ايران به عنوان يك هدف آرماني ديده مي‌شود و حتي تك رقمي شدن نرخ بيكاري به عنوان هدف در برنامه‌هاي ميان مدت نوشته مي‌شود. به هر حال آنچه مسلم است اين است كه روش محاسبه چنين شاخص‌هايي بر اساس استانداردهاي جهان است و ايجاد تغيير در آنها از سوي نهادهاي رسمي دولتي كمتر به وقوع مي‌پيوندد. اما با اين وجود، گاه و بيگاه نسبت به اين آمارهاي رسمي واكنش‌هايي از سوي افراد غير مسوول و يا صرفا كارشناس صورت مي‌گيرد كه اگر چه مي‌تواند جاي تامل باشد، اما قطعا نمي‌تواند به عنوان يك نظر رسمي مورد استناد باشد. به عنوان مثال پس از تشديد برخي تحريم‌هاي اقتصادي عليه ايران، اعتقاد عده‌اي بر اين بود كه اين اقدام بر روي نرخ تورم و بيكاري در كشور تاثير خواهد گذاشت، اما بر اساس اعلام بانك مركزي نرخ تورم در ماه‌هاي اخير پيوسته كاهشي بوده‌ است با اين وجود افزايش بي‌سابقه نرخ بيكاري در بهار امسال باعث شد كه واكنش‌هاي متفاوتي نسبت به آن بروز كند. در اين زمينه علي دهقان كيا، عضو هيات مديره كانون شوراهاي اسلامي كار استان تهران گفته ‌است: به نظر من اگرچه نرخ بيكاري 14.6 درصدي براي بهار امسال اعلام شده، اما با توجه به آنچه مشاهدات در نهادهاي كارگري نشان مي‌دهد نرخ بيكاري بيش از اين‌هاست. او تاكيد كرده كه ‌پرونده‌هاي هيات‌هاي تشخيص و حل اختلاف در سال جاري تا 40 درصد افزايش يافته است كه اين نشان‌دهنده يكي از پارامترهاي افزايش بيكاري است. ‌همچنين دبيركل كانون عالي انجمن‌هاي صنفي كارفرمايي ايران تاكيد كرده كه به طور قطع نرخ بيكاري واقعي در جامعه بيش از آن چيزي است كه اعلام شده است. محمد عطارديان با بيان اين كه نرخ بيكاري 14.6 درصد اعلام شده براي فصل بهار قطعا كمتر از رقم واقعي است، گفته‌ است:‌ به نظر من اشكال در اعلام نرخ بيكاري به تعريف نادرست از بيكاري بر مي‌گردد. مديركل كار و امور اجتماعي استان تهران هم با بيان اينكه نرخ بيكاري اعلام شده توسط مركز آمار ايران محل ترديد است، گفته‌ است: من نيز با وزير كار و امور اجتماعي كه درباره دقيق بودن اين نرخ ابراز ترديد كرده‌اند هم عقيده‌ام. عليرضا مظهري با بيان اين كه پيش از اين نيز اعلام كرده‌ام اين آمار با مشاهدات و محاسبات ما همخواني ندارد، تاكيد كرده كه واقعيت اين است كه افزايش 3.5 درصدي نرخ بيكاري در بهار امسال نسبت به سال گذشته چندان با واقعيت منطبق نيست. با وجود اينكه اين اظهارات از سوي افراد غيردخيل در محاسبه نرخ بيكاري صورت گرفته، اما بايد ديد اولين ترديد در اين نرخ چگونه به وجود آمد. واقعيت اين است كه تا پيش از ابراز ترديد وزير كار در ميزان نرخ بيكاري و تاكيد او بر كمتر بودن اين رقم از رقم اعلام شده توسط مركز آمار، هيچ مقام رسمي دولتي چنين اظهار نظري نكرده بود، به طوري كه اظهار نظر برخي مقامات كارفرمايي و كارگري درباره نرخ بيكاري هميشه به عنوان حدس و گمان و مطالبي غير قابل اتكا تلقي مي‌شد. اگر چه هميشه مقامات كارگري و كارفرمايي تقريبا هم عقيده بودند كه نرخ بيكاري كمتر از ميران واقعي اعلام مي‌شود، اما اين بار وزير كار دولت دهم با تاكيد بر اين كه ممكن نيست در يكسال گذشته بيش از يك ميليون نفر در كشور بيكار شده باشند، اين گونه اظهار عقيده كرد كه ميران بيكاري كمتر از رقم اعلام شده است. پس از بروز اين اختلاف‌ها، مسوول مستقيم مركز محاسبه كننده نرخ بيكاري با تاييد كامل آنچه از سوي اين نهاد اعلام شده، تاكيد كرد كه ترديدي در نرخ اعلام شده وجود ندارد. عادل آذر، رييس مركز آمار ايران در آخرين نشست خبري خود در پاسخ به سوال خبرنگار ايسنا مبني بر اين كه با وجود ترديد وزير كار در نرخ بيكاري آيا در اين رابطه توضيحي وجود دارد؟‌ گفت: مركز آمار ايران يك مركز حرفه‌اي است و يك دستگاه بخشي نيست كه در اعلام شاخص‌ها و مقدار آن ها تعصب داشته يا ذي‌نفع باشد. مركز آمار ايران كار حاكميتي و فرابخشي انجام مي‌دهد و به همين دليل قانون اين مركز را مرجع رسمي تهيه و اعلام آمار از جمله نرخ بيكاري قرار داده است. وي با بيان اين كه فرمول و چارچوب محاسبه نرخ بيكاري براساس استانداردهاي بين المللي و تعاريف سازمان جهاني كار است، گفت:‌ نرخ بيكاري 14.6 درصدي براي بهار با همان روش و فرمولي ارائه شده كه پيش از آن نرخ بيكاري 9.9 درصد را اعلام كرده بود. بنابراين روش در محاسبه تغيير نكرده است چون همه چيز براساس استاندارد بين المللي و كاملا تخصصي و علمي انجام شده است. آذر با تاكيد براين كه مهمترين دفاع مركز آمار از آمار ارائه شده، تخصص اوست گفت:‌ البته وزير كار درباره نرخ بيكاري به عنوان يك دستگاه بخشي اظهارنظر كرد ولي بعد پذيرفت آنچه اعلام شده واقعي است. او همچنين به فرمايشات مقام معظم رهبري درباره اين كه بايد به آمار رسمي كشور اتكا كرد اشاره و بار ديگر بر دقيق و علمي بودن آمار اين مركز تاكيد كرد. با اين وجود آيا مي‌توان اين اظهار نظر رييس مركز آمار را پاياني بر مناقشه‌ها بر سر نرخ بيكاري دانست؟! انتهاي پيام