يك راهنماي عرب‌زبان و كارشناس ارشد برنامه‌ريزي گردشگري گفت: يكي از دلايل ناموفق بودن آژانس‌هاي گردشگري كشور در جذب عرب‌ها، اين است كه آن‌ها برنامه‌اي مشابه گردشگران اروپايي براي عرب‌ها تنظيم مي‌كنند. سيدمهسا مطهر در گفت‌وگو با خبرنگار بخش گردشگري خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، درباره‌ي وضعيت ورود گردشگران عرب به ايران و كمبودها و نيازهاي آن‌ها در كشوري كه جذب گردشگران منطقه را كه بيش‌تر كشورهاي عربي هستند، در برنامه‌هاي خود از چشم‌انداز 20 ساله تا برنامه‌ي چهار توسعه هدف قرار داده است، اظهار كرد: جهان‌گردي يك بخش تقاضامحور است. قبلا ما اشتباه مي‌كرديم كه جهان‌گردي را عرضه‌محور مي‌دانستيم. ما هتل‌ها را مي‌ساختيم و سپس به اين‌كه كسي در آن‌ها اقامت نمي‌كند، معترض مي‌شديم. در حالي كه كشورهاي پيش‌رو در اين صنعت، گردشگري را مهندسي مي‌كنند. او ادامه داد: مهمانان عرب در ايران به خدمات لوكس، استراحت زياد و خوردن و خوابيدن خيلي علاقه دارند و برخلاف ديگر ملت‌ها، به گردشگري صرف علاقه‌اي ندارند. يكي از دلايل ناموفق بودن آژانس‌ها در جذب اين گردشگران، برنامه‌ريزي مشابه گردشگران اروپايي است و در اين‌باره اصلا به حرف راهنماهايي كه با اين گردشگران ارتباط مستقيم دارند، توجه نمي‌كنند. مطهر بيان كرد: عرب‌ها بيش‌تر از موزه و نقاط فرهنگي و تاريخي، به توچال و دربند علاقه دارند. در حالي كه آژانس‌ها اصلا به نياز آن‌ها توجه نمي‌كنند. وي افزود: آژانس‌هاي گردشگري ايران بازار عرب را نمي‌شناسند و نمي‌دانند روي چه چيزي بايد بازاريابي كنند. در واقع، عرب‌ها خودشان ايران را پيدا كرده‌اند، چون ما تبليغات خاصي در اين كشورها نداريم. البته در سه چهار سال اخير، تيزرهاي تبليغاتي در برخي شبكه‌هاي تلويزيوني كشورهاي عربي از ايران پخش مي‌شود؛ اما آن‌ها هم استانداردهاي جهان‌گردي را ندارند، چون درباره‌ي خدمات و امكانات كشور تبليغ نمي‌شود، بلكه فقط جاذبه‌ها معرفي مي‌شوند. اين كارشناس ارشد برنامه‌ريزي گردشگري گفت: در حالي كه در تبليغات گردشگري كشورهاي ديگر، علاوه بر اين‌كه جاذبه‌ها و آثار تاريخي و طبيعي معرفي مي‌شوند، خدماتي مانند هتل، حمل‌ونقل و وضعيت جاده‌ها و حتا مهمان‌داران هواپيما و خدمات‌دهنده‌ها در هتل‌ها و رستوران‌ها را در حالي كه روي خوش و لبخند دارند، نشان مي‌دهند؛ ولي تبليغات گردشگري ما اين‌طور نيست، چون ما عرضه‌محور هستيم. وي اظهار كرد: بر اساس تعاريف سازمان جهاني جهان‌گردي، رفتار گردشگر امكانات و خدمات مورد نياز او را نشان مي‌دهد، در حالي كه ما اصلا به اين مسائل توجه نمي‌كنيم. مطهر با بيان اين‌كه خاورميانه‌يي‌ها علاقه‌ي زيادي به خريد دارند،‌ در حالي كه ما اصلا مركز خريد مناسب آن‌ها را نداريم، ادامه داد: عرب‌ها به خريد چرم ايراني تمايل دارند و چرم كشور ما را از ايتاليا بهتر مي‌دانند؛ ولي ما مركز مشخصي را براي عرضه‌ي چرم ايران نداريم و حتا به آن‌ها خريد چرم ايتاليايي را پيشنهاد مي‌كنيم. وي گفت: مشكل ما در اين حوزه، نبود برنامه‌ريزي است. ما فقط زياد حرف مي‌زنيم و همايش‌هاي سرمايه‌گذاري برگزار مي‌كنيم؛ اما به جاي سرمايه‌گذار و شركت‌هاي خدماتي، از سفرا و روزنامه‌نگاران دعوت مي‌كنيم، در حالي كه سفراي خارجي در سرمايه‌گذاري و حتا معرفي ظرفيت‌ها نمي‌توانند نقش داشته باشند. دعوت از روزنامه‌نگاران هم پس از بسترسازي تأثير دارد. اين راهنماي تورهاي عرب‌زبان بيان كرد: ما درباره‌ي جذب گردشگران كشورهاي اسلامي صحبت مي‌كنيم؛ اما در واقع، كاري جدي انجام نمي‌دهيم. اكنون هم بيش‌تر، شيعيان به ايران جذب مي‌شوند كه آن هم سازمان‌دهي‌نشده است. البته اين گردشگران جزو اقشار كم‌بضاعت‌اند و جذب آن‌ها براي آژانس‌ها به‌صرفه نيست. وي پيشنهاد كرد: به جاي توجه به كشورهاي اسلامي، مي‌توانيم جذب مسلمانان جهان را محور فعاليت‌ها قرار دهيم، چون در كشورهاي اروپايي و آسياي جنوب شرقي هم مسلمانان زيادي زندگي مي‌كنند كه اتفاقا متمول‌ترند و براي سفر به ايران هم تمايل دارند. اين كارشناس ارشد برنامه‌ريزي گردشگري با بيان اين‌كه عرب‌ها معمولا تصورات اشتباهي از ايران دارند و ما تا كنون تصويرسازي مناسبي از كشور خود در منطقه‌ي عرب نتوانسته‌ايم داشته باشيم، افزود: خوراك خبري عرب‌ها بيش‌تر رسانه‌هاي غربي است و پيام آن‌ها از ايران روي اين افراد بسيار تأثير دارد. بنابراين به درست تبليغ كردن در اين كشورها بايد بيش‌تر توجه كنيم. به گفته‌ي او، در كشور ما حتا دعوت‌ها غلط انجام مي‌شود؛ براي نمونه، وزير سياحتي سوريه وقتي به ايران آمد، محور گفت‌وگو در تمام نشست‌ها درباره‌ي فرستادن مسافران بيش‌تر از ايران به سوريه بود! مطهر بيان كرد: در نشست‌هاي گردشگري هيچ‌وقت راه‌كاري وجود ندارد و از افراد متخصص كم‌تر استفاده مي‌شود. اين در حالي است كه ما فارغ‌التحصيلان زيادي در حوزه‌ي گردشگري داريم؛ اما از آن‌ها هيچ استفاده‌اي نمي‌كنيم. منظور از حضور افراد آكادميك، اين نيست كه فرد درس‌خوانده حتما تخصص اين كار را هم دارد، بلكه موضوع آشنا بودن او با فضاي موجود است. از سوي ديگر، فضاي سازمان‌هاي مربوط به گردشگري معمولا خموده است و كارمندان آن اصلا انگيزه ندارند. اين راهنماي عرب‌زبان كه حدود 10 سال پيشينه‌ي كار در اين حوزه را دارد، درباره‌ي وضعيت راهنماهاي مورد نياز اين تورها، گفت: ما مترجم‌هاي عرب‌زبان زيادي داريم؛ اما فقط پنج نفر عرب‌زبان كارت راهنماي تور دارند، چون دريافت كارت، مراحل اداري زيادي دارد و معمولا خيلي‌ها در اين مسير كار را رها مي‌كنند. او در ادامه با اشاره به فعاليت دلال‌ها در بازارهاي عرب، اظهار كرد: بسياري از گردشگران عرب گرفتار دلال‌ها مي‌شوند، اين افراد كنترل كار را از دست فعالان واقعي بخش خصوصي گردشگري خارج كرده‌اند. مطهر همچنين به تمايل عرب‌ها براي سفرهاي درماني و پزشكي به ايران اشاره كرد و افزود: اين بخش هيچ متولي دقيق و مشخصي ندارد و هيچ قانوني براي حمايت از بخش خصوصي در اين حوزه وجود ندارد، يعني اگر پزشكي در صورت معرفي بيمار به كار خود متعهد نباشد، فعالان بخش گردشگري سلامت به هيچ جايي نمي‌توانند متوسل شوند. معمولا بيمارستان‌ها هم مشتاق‌اند، به اين حوزه وارد شوند و ترجيح مي‌دهند، در اين راه تنها باشند. اين راهنماي تور ادامه داد: توسعه‌ي گردشگري سلامت به تبليغات دولتي نياز دارد، چون اين تمايل در كشورهاي عربي براي سفرهاي درماني ايجاد شده است. براي همين، دولت تايلند با تشخيص سريع اين نياز و تمايل، هتل‌بيمارستان‌هايي را ايجاد كرده است و گردشگران عرب زيادي را با هدف درمان جذب مي‌كند. هندي‌ها نيز بيمارستان هوايي ساخته‌اند، يعني هواپيمايي كه با تجهيزات درماني كامل به كشورهاي هدف براي درمان متقاضيان مي‌رود. به گفته‌ي او، بيش‌ترين درآمد ايران از بخش گردشگري سلامت به كشور عراق مربوط مي‌شود كه متأسفانه اين بازار هم درگير فعاليت‌هاي دلالي شده است.‌ اين افراد سودجو پول‌هاي زيادي را از عرب‌ها مي‌گيرند و خدمات بسيار بدي مي‌دهند و تنها كار آن‌ها معرفي اين افراد به بيمارستان‌هاست. اين مسأله موجب مي‌شود، عرب‌هايي كه با اين هدف به ايران سفر كرده‌اند، پشيمان شوند و مقصد ديگري را انتخاب كنند. وي ادامه داد: ما با وجود توان زيادي كه در بخش درمان داريم، گاهي در روزنامه‌هاي خود تبليغات درماني كشورهاي ديگر را مي‌بينيم، كنترل اين مسائل با دولت است. آن‌ها بايد اين حوزه‌ي تازه‌نفس را پيش از آن‌كه خراب شود، سامان‌دهي كنند. اين كارشناس ارشد برنامه‌ريزي به نمونه‌ي كنترل دولت‌ها در اين زمينه اشاره و اضافه كرد: دولت چين براي سامان‌دهي وضعيت گردشگري كشورش به آژانس‌ها اجازه مي‌دهد، در ازاي هر 10 نفر، يك چيني خارج كنند. البته در سال‌هاي اخير، اتفاق‌هايي از اين دست در كشور ما هم رخ داده است، يعني هر آژانس تا سه سال بايد در بخش ورود گردشگر كار كند تا گردشگر خارج كند؛ اما براي نجات گردشگري و جذب گردشگران مسلمان جهان بايد عزم و آموزش ملي داشته باشيم. انتهاي پيام