اكسپوي شانگهاي فرصتي براي معرفي قابليت‌هاي شهري، دستاوردهاي اجتماعي، اقتصادي، فرهنگي و علمي و محل عرضه و نمايش تمدن‌ها و فرهنگ‌هاي مختلف كشورهاي جهان است؛ اما به‌راستي سهم ايران با حدود 10هزار سال تمدن، از اكسپوي شانگهاي و 70ميليون نفر بازديدكننده‌ي آن چيست؟
به گزارش خبرنگار بخش گردشگري خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، اكسپو نمايشگاهي دوره‌يي است كه از 150 سال پيش هر پنج‌سال يك‌بار در كشورهاي مستعد برگزار مي‌شود، چون هزينه‌ي برپايي آن حتا از بازي‌هاي المپيك هم بيش‌تر است.
اكسپو براي نخستين‌بار در سال 1851 ميلادي در لندن برپا شد و تا كنون 24 نمايشگاه جهاني برگزار شده است. امسال هم اين نمايشگاه از 11 ارديبهشت‌ماه به‌مدت شش‌ماه در شانگهاي چين برپاست. مسؤولان شهر شانگهاي براي اين نمايشگاه، زميني معادل 35 زمين فوتبال را با وسعت 580 هكتار اختصاص داده‌اند و 189 كشور و 75 سازمان بين‌المللي از جمله سازمان جهاني جهان‌گردي، يونسكو، بانك جهاني، سازمان صندوق جهاني ملل متحد و سازمان جهاني محيط زيست در آن حضور دارند.
كشورهاي مختلف براي حضور پررنگ در اين نمايشگاه، تلاش‌هاي زيادي مي‌كنند و از ماه‌ها پيش براي معرفي كشور خود، بويژه جاذبه‌هاي گردشگري در اكسپوي شانگهاي برنامه‌ريزي كرده‌اند كه از آن جمله مي‌توان به ايجاد غرفه‌هاي بزرگ براساس معماري سنتي و انتخاب نام‌هاي جذاب و خاص براي غرفه‌ي هر كشور اشاره كرد.
برخي کشورها نيز با هدف رونق گردشگري و اقتصادي، ده‌ها ميليون دلار براي ساخت غرفه‌هاي خود هزينه كرده‌اند. براي نمونه آمريکا، امارات متحده عربي، عربستان، روسيه، آلمان و دانمارک هريک به ترتيب 61ميليون دلار، 30ميليون دلار، 25ميليون دلار، 40ميليون دلار، 30ميليون يورو و 45ميليون يورو هزينه کرده‌اند.
اكسپوي شانگهاي فرصتي براي نمايش نمادها، معماري‌ها و هنرهاي شهري در رقابتي نزديك است. بر اين اساس، اماراتي‌ها معمار بزرگي را مانند نورمن فاستر براي طراحي غرفه‌ي خود برگزيده‌اند. اسپانيا، کانادا و استراليا نيز معماران صاحب‌نامي را براي اين نمايشگاه در اختيار گرفته‌اند.
آمريكا نيز دو هفته پس از آغاز اين اكسپو، پربازديدكننده‌ترين غرفه لقب گرفت. غرفه‌ي اين كشور روزانه 35هزار نفر بازديدكننده دارد كه تا كنون 500ميليون نفر از اين غرفه ديدن كرده‌اند. مسؤولان اين غرفه پيش‌بيني كرده‌اند كه در مدت شش‌ماه، بيش از شش‌ميليون بازديدكننده داشته باشند.
مسؤولان شهر شانگهاي نيز با صرف مبالغ هنگفت (رقمي حدود 45ميليارد دلار) براي جذب بازديدكنندگان و مخاطبان بيش‌تر به توسعه‌ي حمل‌ونقل و خدمات شهري شانگهاي و جذابيت‌هاي داخلي اين نمايشگاه پرداخته‌اند، چون پيش‌بيني آن‌ها بازديد 70ميليون نفر از اين نمايشگاه است. آن‌ها معتقدند كه اين رويداد در گردشگري چين، بويژه شانگهاي تأثير زيادي مي‌گذارد و طبق پيش‌بيني‌ها سه برابر المپيك پكن درآمد عايدشان مي‌كند.
تركيه هم مانند هميشه تلاش كرده است، از فرصت اكسپوي شانگهاي مانند ديگر نمايشگاه‌هاي بين‌المللي براي رونق گردشگري خود استفاده كند. آن‌ها به افزايش تعداد گردشگران و بازديدكنندگان خود مي‌انديشند. براي همين، نخستين سرپناه شناخته‌شده در جهان مربوط به عصر نوسنگي را در اكسپوي شانگهاي معرفي كرده و غرفه‌ي خود را با موضوع «گهواره‌ي تمدن‌ها» برپا كرده‌اند. تركيه در نخستين روز، 50هزار نفر بازديد‌کننده داشت. ترك‌ها پيش‌بيني كرده‌اند، اين تعداد در شش‌ماه به هشت‌ميليون نفر برسد.
اين سرپناه كه از آن در 7500 تا 5700 سال پيش از ميلاد در آناتولي جنوبي استفاده مي‌شد، به‌عنوان نماد غرفه‌ي تركيه است و ترك‌ها با توجه به عظمت نمايشگاه شانگهاي، آن را به‌عنوان يك فرصت براي معرفي كشور خود نمايش مي‌دهند.
ايران هم در فضايي به وسعت دوهزار مترمربع (فضايي به وسعت غرفه‌ي تركيه) در اكسپوي شانگهاي حضور دارد. به گفته‌ي مسؤولان بازرگاني كشور كه متوليان اين غرفه هستند، قرار است در اكسپو، فرهنگ و تمدن ايران‌زمين با آميزه‌اي از فرهنگ و معماري اصيل ايراني و اسلامي نشان داده شود. پيش‌بيني شده است، از غرفه‌ي ايران 10ميليون نفر بازديد كنند.
بابك افقهي ـ معاون وزير بازرگاني ـ نمايشگاه اكسپو را فرصتي تاريخي ـ تجاري براي توسعه‌ي روابط اقتصادي ايران، چين و تمام كشورها دانسته است، اما واقعا ايران با دوهزار مترمربع غرفه چقدر از ظرفيت اكسپوي شانگهاي با اين تعداد بازديدكننده و كشورهاي شركت‌كننده، براي معرفي ظرفيت‌ها و جاذبه‌هاي شهري، هويت تاريخي و فرهنگي و حتا طبيعي خود استفاده كرده است؟
اكسپوي شانگهاي با توجه به شعار «شهر بهتر، زندگي بهتر» داراي غرفه‌هاي زيست‌محيطي و انرژي‌هاي پاك است. سازمان‌هاي حامي محيط زيست نيز در اين نمايشگاه حضور چشم‌گيري دارند؛ اما واقعا در غرفه‌ي ايران چقدر فضا به فعالان محيط زيست و معرفي ظرفيت‌ها و اكوسيستم‌هاي طبيعي كشور داده شده است؟
با وجود اين‌كه اكسپو نمايشگاهي براي معرفي ظرفيت‌هاي فرهنگي، تاريخي و نمادهاي شهري است، اما به اذعان كامران شاهين‌فر ـ عضو هيأت مديره‌ي مهندسان مشاور ـ اين فضا در معماري غرفه‌ي ايران چندان نشان داده نشده است.
او گفته است: جامعه‌ي مهندسان معمار پيشنهادهايي را براي طراحي غرفه‌ي ايران داده بودند؛ ولي مسؤولان غرفه ترجيح دادند، كسي در كارشان دخالت نكند. همان‌طور كه ايده‌ي اجراشده‌ي كنوني آن‌ها كه نمادي از پل خواجو اصفهان است، خيلي با يك غرفه‌ي جهاني و امروزي مرتبط نيست. درحالي‌كه ما بايد حرف خود را هم‌سو با سوژه‌ي ارائه‌شده انجام دهيم. مثلا بايد شهرهاي‌مان را معرفي كنيم و بگوييم چگونه شرايط زندگي بهتر را براي مردم خود فراهم كرده بوديم.
شاهين‌فر اظهار كرده است: وقتي چندميليارد هزينه براي چنين حضوري صرف مي‌شود، بايد نتيجه درست باشد. درحالي‌كه نتيجه‌ي اجراشده در غرفه‌ي ايران، بيش‌تر شتاب‌زده است.
وقتي مسؤولان بازرگاني كشور معتقدند: اكسپو يك پديده‌ي اقتصادي و جهاني مهم است و ترغيب بازديدكنندگان به ديدن غرفه‌ي ايران يكي از اهداف مهم آن‌ها به‌شمار مي‌آيد، قطعا بايد غرفه‌اي با جذابيت‌هايي مربوط به فرهنگ، تمدن و سنت كشور ايجاد كنند تا جذب 10ميليون نفر بازديدكننده‌اي كه پيش‌بيني كرده‌اند، محقق شود.
اما واقعا براي جذب درصدي از اين بازديدكنندگان، از چه ابزارهايي استفاده شده و چه جذابيت‌هايي ايجاد شده است؟ چرا سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري درحالي‌كه بسياري از كشورهاي منطقه از اين فرصت براي جذب گردشگر بيش‌تر استفاده مي‌كنند، در غرفه‌ي ايران در اكسپوي شانگهاي نقش و حضوري ندارد؟
آيا صرفا توزيع تعدادي بروشور از جاذبه‌هاي ايران و نمايي از پل خواجو مي‌تواند اهداف پيش‌بيني‌شده‌ي كشور را در اكسپوي چين، كشوري كه براي جذب گردشگران آن تمايل زيادي وجود دارد، محقق كند و تنها اين اقدام در رقابت شديدي كه ميان كشورهاي حاضر در اكسپو وجود دارد، كافي است؟
مسؤولان بازرگاني كشور كه اين همه سنگ تعاملات تجاري و اقتصادي را در اكسپوي شانگهاي به سينه مي‌زنند، در اين نمايشگاه چقدر فضا براي فعالان بخش خصوصي و تورگردانان كه مي‌توانند از فرصت اكسپو به نفع گردشگري ايران و ارزآوري به كشور استفاده كنند، فراهم كرده‌اند و چقدر گردشگري ايران به‌عنوان يك بخش اقتصادي براي‌شان دغدغه بوده است؟
انتهاي پيام