رييس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري گفت: بنا داريم وضعيت آثار و اشياي تاريخي را در كشور سامان‌دهي كنيم.
به گزارش خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، حميد بقايي كه در حاشيه‌ي بازديد خبرنگاران و عكاسان از انبارهاي سامان‌دهي‌نشده‌ي موزه‌ي ملي ايران سخن مي‌گفت، بيان كرد: اين زمان، فرصتي است كه همه بتوانند از نزديك موزه را ببينند و با كمك رسانه‌ها، طرح سامان‌دهي موزه‌ي ملي را جلو ببريم.
وي اظهار داشت: من سال 1384 در بازديد مختصري كه از موزه‌ي ملي داشتم، بحث سامان‌دهي اين موزه مطرح شد. پس از آن، در سال 1385 از همه‌ي انبارهاي موزه ديدن كردم و در همان زمان به رييس وقت موزه‌ي ملي دستور تشكيل يك بانك اطلاعاتي را از اشياي داخل انبارهاي موزه‌ي ملي دادم. آن زمان قرار شد، اين كار انجام شود. پس از آن، چندبار اين قضيه را پي‌گيري كردم، ولي تا سال 1386 اقدامي در اين‌باره انجام نشد كه احساس كردم، اراده‌اي براي انجام اين كار نيست.
او با اشاره به اين‌كه پس از انجام هر سامان‌دهي، بايد اشياي سامان‌دهي‌شده در معرض نمايش قرار گيرند، ادامه داد: خواست دومي كه از رييس موزه‌ي ملي در آن زمان داشتم، در معرض نمايش گذاشتن اين اشيا بود. به‌ناچار سال 1386 مدير موزه‌ي ملي ايران با وجود اين‌كه بحث‌هاي زيادي درباره‌ي مديريت و سابقه‌ي تخصصي او مطرح بودند، تغيير كرد.
وي با اشاره به منصوب كردن مدير جديد براي موزه‌ي ملي در سال 1386، گفت: به مدير جديد نيز دو دستور درباره‌ي سامان‌دهي انبارها و ايجاد فرصت نمايش اشياي تاريخي در انبارهاي موزه‌ي ملي را دادم. با وجود پي‌گيري‌ها در سال 1387 هيچ اتفاقي در اين زمينه نيفتاد. به همين دليل، باز هم بعد از يك جمع‌بندي، به اين نتيجه رسيديم كه بايد در موزه‌ي ملي ايران تغيير مديريت اتفاق بيفتد.
معاون رييس‌جمهور در توضيح تصميم‌هايي كه براي موزه‌ي ملي ايران گرفته شده‌اند، بيان كرد: در طرح سامان‌دهي اشياي موزه‌ي ملي در ديگر موزه‌هاي كشور، اين طرح بايد به‌صورت جدي انجام شود. اعتبارات آن توسط سازمان به اين بخش‌ها داده مي‌شود، البته بخش‌ها بايد ميزان اعتبار درخواستي را اعلام كنند. هم‌چنين بحث نمايش آثار تاريخي، تصميم ديگري است كه فقط در قالب تهران نبايد اين اتفاق بيفتد، بلكه در شهرستان‌ها نيز بايد اين كار انجام شود و نمايشگاه‌هايي به‌صورت مرتب براي آشنايي نسل جوان با گذشته برگزار شوند.
بقايي تأكيد كرد: اين‌بار شخص خودم مديريت اين پروژه را برعهده مي‌گيرم.
وي برآورد انجام پروژه‌ي سامان‌دهي اشياي موجود در انبارهاي موزه‌ي ملي ايران را دست كم سه‌سال ارزيابي كرد و افزود: آغاز اين مدت بايد از همين امروز باشد.
او با اشاره به اين‌كه از انحصاري بودن موزه‌ي ملي جلوگيري مي‌كند، گفت: براي نمونه، به‌منظور سامان‌دهي انبارهاي موزه از همه‌ي باستان‌شناسان كشور در اين زمينه استفاده و در فراخواني از باستان‌شناسان در قالب يك همكاري مشترك علمي با نظارت سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري دعوت به همكاري مي‌كنيم.
بقايي با تأكيد بر اين‌كه تا كنون درهاي موزه‌ي ملي ايران بسته بودند، اظهار كرد: اكنون اين درها بازند و حتا دانشگاهيان مي‌توانند براي انجام پروژه‌هاي خود به موزه‌ي ملي بيايند.
او موزه‌ي ملي ايران را گنجينه‌ي كشور دانست و عنوان كرد: ارزش اين موزه كم‌تر از بانك مركزي نيست.
وي پژوهشگاه را متولي فني طرح سامان‌دهي اشياي تاريخي موزه‌ي ملي ايران، موزه‌ي ملي را مدير اين پروژه و سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري را منبع مالي اين پروژه تا سه‌سال آينده براي پايان اين كار دانست و افزود: با كمك رسانه‌ها، از باستان‌شناسان دعوت مي‌كنيم، براي سامان‌دهي اشياي موجود در انبارهاي موزه‌ي ملي به ما كمك كنند.
او در پاسخ به پرسش خبرنگاري درباره‌ي اعلام 10 ساله بودن پروژه‌ي تملك ميدان مشق و گسترش موزه‌ي ملي ايران با توجه به وضعيت نامناسب انبارهاي اين موزه، بيان كرد: بسياري از اين خواسته‌ها اگر در انبارهاي معيني سامان‌دهي شود، انجام مي‌شود. اكنون چيدمان انبارهاي موزه مشكل دارد. اشياي موجود در انبارها مستندسازي نشده‌اند. به همين دليل، به پژوهشگاه سازمان ميراث فرهنگي اعلام كرديم كه اگر نقشه‌هايش آماده است، با ارائه‌ي آن‌ها به سازمان، اعتبارات مورد نياز را بگيرد تا همه‌ي نقشه‌ها بررسي و اجرا شوند و با شناسايي اشياي نفيس، آن‌هايي كه ارزش بيش‌تري دارند، در موزه‌ي ملي نگهداري شوند و اشيايي كه ارزش كم‌تري دارند، به موزه‌هاي شهرستان‌ها انتقال داده شوند.
خبرنگار ايسنا در اين نشست با انتقاد از اين‌كه برنامه‌ي بازديد امروز فقط شامل انبارهاي سامان‌دهي‌نشده‌ي موزه‌ي ملي بود و خبرنگاران به مخزن سامان‌دهي‌شده‌ي اين موزه راه نيافتند، خطاب به بقايي گفت: شما در سال‌هاي گذشته نيز در سازمان مسؤوليت داشتيد و دوسال پيش كه مدير اين موزه را تغيير داديد، اشيا در همين شرايط بودند. هرچند مديران پيشين موزه بايد نسبت به اين شرايط پاسخ‌گو باشند، ولي كدام مديري به‌دنبال گرفتن اعتبار نيست؟ هم‌چنين چه تضميني وجود دارد كه شما مدتي ديگر، سرپرست موزه‌ي ملي را به‌دليل ناموفق بودن تغيير ندهيد و باز هم آثار در اين شرايط باقي بمانند؟ البته سامان‌دهي اشيا با وجود بودجه و امكانات گسترده ممكن خواهد شد.
بقايي پاسخ داد: طبق هر قاعده‌اي و براساس هر مديريت و سيستمي، وقتي كسي مديريتي را برعهده بگيرد، بايد به او فرصت عمل داده شود تا آن كار را انجام دهد. اگر پس از مدتي فرد به كارش عمل نكرد، وظيفه‌ي مقام ارشد اين است كه با بركنار كردن او، فرد ديگري را جاي او براي طي كردن اين روند بگذارد. در موزه‌ي ملي نيز اين اتفاق افتاد، كسي را مسؤول اين كار كرديم، ولي هيچ اتفاقي درباره‌ي خواست‌هاي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در موزه‌ي ملي نيفتاد. پس او را بركنار كرديم و شخص ديگري را جاي او گذاشتيم. اكنون نيز ما هم‌چنان نظارت خود را بر اين پروژه داريم.
معاون رييس‌جمهور ادامه داد: براي تشويق سرپرست جديد موزه‌ي ملي ايران، رسانه‌ها را در اين امر دخيل كرديم. اگر سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري مي‌خواست مدير انتخاب‌شده به‌صورت دائمي باشد، هيچ‌گاه رسانه‌ها را در اين امر دخالت نمي‌داد. اين اراده‌ي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري را نشان مي‌دهد كه انبارها را به خبرنگاران نشان داديم.
وي توضيح داد: اين روش مديريتي نيست كه در اتاقي بنشينيم و بگوييم، اگر پول دادند، پروژه اجرا مي‌كنيم، وگرنه كاري از پيش نمي‌بريم. چندي پيش، حدود 30 ساعت جلسه براي گرفتن اعتبار مورد نياز پروژه‌ي ميدان مشق در مجلس برگزار كرديم. مدير اگر بخواهد كار كند، بايد اين‌گونه باشد.
خبرنگار ديگري از رييس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري پرسيد، در زمان محمدرضا كارگر ـ رييس پيشين موزه‌ي ملي ـ بودجه‌ي هنگفتي براي مهندسان ايتاليايي با هدف مطالعه، سامان‌دهي و مرمت موزه‌ي ملي ايران درنظر گرفته شد، چرا اين طرح با وجود مدون شدن مسكوت مانده است؟
بقايي پاسخ داد: اجراي طرح ايتاليايي‌ها به دو دليل امكان‌پذير نبود؛ چون گارانتي و پشتيباني طرح جاي پرسش داشت، ضمن اين‌كه مبلغي كه براي ساخت ويترين‌ها درنظر گرفته شده بود، در داخل كشور كاهش مي‌يافت. پس به سرپرست موزه‌ي ملي ـ آزاده اردكاني ـ و مدير كل امور موزه‌ها ـ ام‌البنين نعمت گرگاني ـ اعلام شد كه اين طرح توسط آن‌ها انجام شود.
وي در پاسخ به پرسشي درباره‌ي دليل افتتاح نشدن بخش دوران اسلامي موزه‌ي ملي ايران و اين تضمين كه تا سه‌سال آينده پروژه‌هاي موزه‌ي ملي انجام شوند، اظهار كرد: اين سؤال، سؤالي انحرافي است. شما بگوييد چه ضمانتي بدهم. همين كه پنهان‌كاري نكرديم و مخزن موزه را نشان داديم، اين بهترين ضمانت است. همين كه آبرو و اعتبار مديريتي‌مان را گذاشتيم، اين خود يك تضمين است. همين كه مي‌گوييم، همه‌ي باستان‌شناسان مي‌توانند به اين قضيه وارد شوند، يك ضمانت ملي ايجاد مي‌كند.
بقايي ادامه داد: مرمت موزه‌ي دوران اسلامي كامل شده و درحال خاتمه است. اين كار به همت من انجام شد. كار تعطيل بود و پس تكليف كرديم كه صندوق مرمت كار را آغاز كند. اكنون بخش نهايي آن درحال انجام است.
معاون رييس‌جمهور درباره‌ي امانت گرفتن منشور كوروش، گفت: رييس موزه‌ي بريتانيا در نامه‌هايي اعلام كرده است كه تا چه تاريخي و در چه زماني، منشور كوروش را به ايران مي‌فرستد؛ ولي ما زير بار نمي‌رويم. انگليسي‌ها بايد بپذيرند كه اشتباه كردند و ضرر اصلي را آن‌ها كردند.
بقايي در پاسخ به پرسشي درباره‌ي اين‌كه ممكن است، رسانه‌هاي خارجي از وضعيت كنوني انبارهاي موزه ملي ايران سوء‌استفاده كنند و موردي مانند قضيه‌ي منشور كوروش پيش آيد، بيان كرد: درنظر موزه‌داران خارجي اين باور به‌وجود مي‌آيد كه اراده‌ي فرهنگي در ايران براي رفع مسأله است. هميشه اين احتمال را بايد داد كه خارجي‌ها از وضعيت اطلاع دارند. اگر مديران زمان‌هاي گذشته اين حساسيت را داشتند، بايد به رفع مشكلات موجود در انبارهاي موزه‌ي ملي مي‌پرداختند.
وي تأكيد كرد: ما مي‌خواهيم موزه‌ي ملي را از انحصار خارج كنيم، بحث سامان‌دهي فرهنگي از انحصار خارج شود و دانشگاه‌ها ديدگاه‌هاي خود را در اين زمينه به ما بدهند.
او بار ديگر درخواست كمك از همه‌ي باستان‌شناسان را نشانه‌ي انحصاري نبودن موزه‌ي ملي دانست و ادامه داد: با حضور باستان‌شناسان در اين پروژه، بسياري از هزينه‌ها پايين مي‌آيد. ضمن اين‌كه دانشجويان دانشگاه‌ها نمايشگاه و محل كاري براي پروژه‌هاي خود پيدا مي‌كنند.
بقايي در توضيح پروژه‌ي ميدان مشق، گفت: سال 1387 حدود 30ميليارد تومان بودجه براي ميدان مشق و موزه‌ي ملي ايران اختصاص داده شد. سال‌هاي 1385، 1386 و 1387 بودجه‌ي كمي به موزه‌ي ملي اختصاص داده نشد؛ ولي وقتي مسؤولان ذي‌ربط بودجه را درخواست و جذب نكنند، جاي ديگري مي‌رود. در هر بخشي، مديراني موفق‌اند كه كار مي‌كنند و بودجه‌هاي مناسبي جذب مي‌كنند.
او اضافه كرد: در اين چندسال، هيچ درخواستي از سوي موزه‌ي ملي به سازمان نيامد كه پاسخ منفي به آن داده باشم. هيچ‌كسي نمي‌تواند بگويد كه از سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري چيزي خواسته است و به او نداده‌اند.
انتهاي پيام