در دومين روز برنامه‌هاي پژوهشگاه سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در هفته‌ي پژوهش، اقدامات حفاظتي و مرمتي در دو محوطه‌ي آكروپليس يونان و تخت جمشيد (پارسه) ايران تشريح شدند.

به گزارش خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، در ابتداي اين مراسم، رييس پژوهشگاه سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري ـ احمد خوشنويس ـ با اشاره به سابقه‌ي طولاني تمدن، فرهنگ و اشتراكات ايران و يونان، بويژه در زمينه‌ي كالبد فرهنگي، گفت: برگزاري چنين همايش‌هايي نتايج خوبي را در زمينه‌ي حفاظت از بناهاي سنگي مي‌تواند داشته باشد.

در بخش ابتدايي اين مراسم، دكتر توفانو ـ متخصص رشته‌ي مرمت از كشور يونان ـ بيان كرد: اين فرصت مناسبي است كه نمايندگان دو كشور ايران و يونان كه در طول تاريخ همواره با يكديگر در تعامل بودند، همكاري‌هاي علمي داشته باشند.

او با نمايش عكس‌ها و اسلايد‌هايي از محوطه‌ي تاريخي آكروپليس، اظهار داشت: مردم در يونان باستان با استفاده از نقاشي‌ها و مجسمه‌ها تلاش كردند، تاريخ خود را ثبت كنند. امروز نيز جامعه، شهر و كشور براساس وجود چنين مركزي شكل گرفته كه پارتنون نيز بخشي از آن است. در اين‌باره تلاش كرديم، طرحي را تدوين كنيم و از ديگران تقليد نكنيم.

وي با اشاره به گفته‌ي پروكليس مبني بر اين‌كه آتن‌ با اين بناها به يك مركز پرورش مغز و تفكر تبديل شد، ادامه داد: انديشمنداني كه در اين مراكز در آتن جمع مي‌شدند، آن را به دانشگاه انديشه‌پروري براي تمام اروپا تبديل كردند. به اين ترتيب، پارتنون همان‌طور كه بقاياي آن نشان مي‌دهد، از زير خاك بيرون آورده شد.

او با بيان اين‌كه در ساخت اين اثر، بيش‌ترين روشنفكري و مهندسي رعايت شده است، اظهار كرد: پس از اين‌كه در سال 1830 ميلادي نخستين بقاياي آكروپليس از زير خاك بيرون آورده شد، حفاظت و مرمت آن هميشه اهميت ويژه‌اي داشت، به‌طوري كه اين بنا به يك نماد ملي براي ما تبديل شد و ما علاوه بر اهميت تاريخي‌اش، از آن به‌عنوان يك تجربه‌ي منحصر‌به‌فرد در مرمت ياد مي‌كنيم.

به گفته‌ي توفانو، در اوايل قرن نوزدهم ميلادي، نخستين مرمت‌ها به‌صورت كلاسيك در آكروپليس انجام شدند و بعدها با فن‌آوري‌هاي جديد، اقدامات مرمتي ادامه يافتند و ديواره‌ها و بخش‌هايي از ستون‌ها دوباره براساس بقاياي به‌جامانده برپا شدند.

اين متخصص مرمت با اشاره به اين‌كه از سال 1898 تا 1902 ميلادي تلاش شد، تمام بخش‌هاي مختلف آكروپليس بازسازي شوند و در نهايت به شكل امروزي درآمد، بيان كرد: در مرمت و بازسازي اين اثر، اتصال‌هاي فلزي در دروازه‌ي شرقي پارتنون و بتون براي تقويت و مرمت بنا استفاده شد كه البته بعدها سبب گرفتاري براي ما شد.

او ادامه داد: براي اجرايي كردن پروژه‌ي مرمت آكروپليس با استفاده از كمك‌هاي وزارت فرهنگ يونان در سال 1999 ميلادي، يك كميته‌ي كارشناسي شامل افراد مختلف در حوزه‌هاي باستان‌شناسي، معماري، عمران، شيمي و مرمت براي حفاظت و مرمت اين اثر تشكيل شد. هم‌چنين هزينه‌ي بخش اعظم پروژه توسط دولت يونان تأمين مي‌شود و البته اتحاديه‌ي اروپا كمك‌هايي مي‌كرد.

اين متخصص مرمت توضيح داد: در ابتداي كار با مشكلات زيادي مواجه بوديم، زيرا وصل كردن دوباره‌ي قطعات، بسيار مشكل بود، بويژه اين‌كه برخي قطعات آهني استفاده‌شده اكسيد شده بودند و به‌دليل آلودگي‌هاي اتمسفري، سطح سنگ‌ها دچار آسيب شده بود. به اين ترتيب، برپا كردن اين‌ها بسيار سخت بود و اين مسائل پروژه‌ي مرمت آكروپليس را به يك پروژه‌ي عظيم مرمت و بازسازي‌ تبديل كرد. در اين راستا، تلاش كرديم از معماراني كه در زمينه‌ي باستان‌شناسي تجربه داشتند، استفاده و ابتدا مواد و مصالح را توسط اين افراد و متخصصان شيمي شناسايي كنيم.

توفانو تأكيد كرد: منظر و محيط اطراف اثر براي ما اهميت بسياري داشت و هميشه براي حفظ اصالت اثر تلاش مي‌كرديم. در اين‌باره با همكاري دانشگاه‌هاي ونيز و كرت تكنيك‌هايي را طراحي كرديم كه به‌تدريج پيشرفت كردند.

او با اشاره به اين‌كه زيرساخت‌هاي مرمتي آميخته‌اي از روش‌هاي سنتي و جديد بودند، گفت: روش‌هايي طراحي شدند كه در آن‌ها به بردن جرثقيل به درون محوطه نياز نباشد و از محلي دورتر با استفاده از همين وسايل، اقدامات مرمتي و بازسازي انجام شوند.

وي ادامه داد: در آكروپليس تلاش كرديم، براساس تمام اسناد بين‌المللي در حوزه‌ي مرمت، كار را انجام دهيم، بدون اين‌كه به اصالت بنا آسيبي وارد شود. در اين راستا، حتا براي اتصال قطعات شكسته‌شده براساس نظر كارشناسان شيمي با توجه به نزديكي محوطه به دريا، از تيتانيوم به‌دليل جلوگيري از بروز زنگ‌زدگي استفاده كرديم.

او در پايان سخنان خود با اشاره به اين‌كه سومين مرحله‌ي مرمت آكروپليس از سال 2000 ميلادي آغاز شده است و سال آينده به پايان مي‌رسد، اضافه كرد: آكروپليس يك سايت باستاني است كه به بنايي با نياز به ايده‌هاي جديد تبديل شده است. ما تلاش كرده‌ايم، نمايي از پارتنون و آكروپليس را نشان دهيم كه در گذشته وجود داشت و به اين ترتيب، آن را براي آيندگان حفظ كنيم.

به گزارش ايسنا، در بخش ديگري از اين نشست، مدير پايگاه ميراث جهاني تخت جمشيد (پارسه) به ارائه‌ي گزارش‌هايي درباره‌ي اقدامات حفاظتي در اين محوطه‌ي تاريخي پرداخت.

محمدحسن طالبيان با اشاره به اين‌كه هدف اصلي ما در تخت جمشيد (پارسه) و پاسارگاد بحث حفاظت است، بيان كرد: تلاش مي‌كنيم، در اين محوطه، بازسازي كم‌تري را انجام دهيم و بيش‌تر به كارهاي نگهداري و حفاظت بپردازيم.

او با نمايش نمودارهايي از دهه‌هاي مختلف تا امروز كه نشان مي‌دادند، اقدامات حفاظتي از سال 1358 تا 1387 روبه رشد بوده‌اند و نگاه به مرمت كاهش يافته است، گفت: اين هدف ماست و اگر بازسازي انجام دهيم، بيش‌تر به‌صورت مجازي خواهد بود.

وي در ادامه، به اقدامات انجام‌شده در زمينه‌هاي باستان‌شناسي، مستند‌نگاري، نظارت بر پروژه‌ي خريد حريم درجه‌ي يك تخت جمشيد (پارسه) و انجام اقدامات پژوهشي در راستاي اقدامات عمراني اطراف محوطه اشاره كرد.

او هم‌چنين تأكيد كرد: از سال 1380 كه پايگاه پارسه ـ پاسارگاد آغاز به كار كرد، عكس‌هاي هوايي، اقدامات فتوگرامتري، ليزر اسكن و پروژه‌هاي مختلف در زمينه‌هاي زمين‌شناسي و آركئولوژيك انجام شدند. هم‌چنين طراحي موزه‌ي پاسارگاد انجام شد و مستند‌نگاري‌هايي درباره‌ي انواع لعاب و رنگ و نيز آسيب‌شناسي درباره‌ي گل‌سنگ‌ها انجام مي‌شوند كه براي طرح جامع مرمتي و حفاظتي تخت جمشيد (پارسه) ضروري هستند.

طالبيان در بخش ديگري از سخنان خود علاوه بر اشاره به اقدامات پژوهشي براي عبور قطار از مقابل محوطه‌ي نقش رستم، افزود: براي حفاظت از پلكان تخت جمشيد (پارسه) طراحي ويژه‌اي انجام شده است، به‌طوري كه قابليت برداشت و تميز‌كاري داشته باشد. اين كار اكنون در حال توسعه است و توسط گروه معماري انجام مي‌شود.

به گزارش ايسنا، امروز بحث‌هاي تخصصي ديگري در حوزه‌ي حفاظت و مرمت در پژوهشكده‌ي حفاظت و مرمت آثار و اشياي تاريخي و فرهنگي ارائه خواهند شد.

انتهاي پيام