غوغاي تنوع رنگ‌ها كه هر سال در فصل پاييز در جنگل‌ها و بوستان ها نمايان مي شود اما جلوه‌هاي دل‌انگيز خزان بسته به اينكه ساكن كدام سمت از اقيانوس‌هاي كره زمين باشيد، متفاوت است به طوري كه رنگ برگ‌هاي پاييزي در اروپا و آمريكا يعني در دو سوي اين اقيانوسها با هم فرق دارد.

به گزارش سرويس علمي خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، در حالي كه برگ‌هاي پاييزي در آمريكاي شمالي و شرق آسيا بيشتر به رنگ قرمز آتشين و تند هستند در همين فصل برگ درختان در اروپا عمدتا به رنگ زرد گرايش دارد.

گروهي از محققان نظريه جديدي دارند كه علت تفادت رنگ پاييزي برگها در قاره‌هاي مختلف را توجيه مي‌كند.

براساس يافته هاي علمي، رنگ سبز برگ‌ها در طول فصل‌هاي بهار و تابستان حاصل وجود رنگدانه كلروفيل در ساختار برگ است كه به گياهان امكان مي دهد نور خورشيد را مهار كرده و طي فرايند فتوسنتز از اين نور انرژي توليد كنند.

وقتي هوا در فصل پاييز رو به سردي مي رود توليد كلروفيل كه به سرما حساس است متوقف مي شود. با از بين رفتن رنگ سبز، رنگدانه هاي زرد و نارنجي موسوم به كاروتنوئيدها غالب مي شوند. اين رنگدانه ها همواره در پيش زمينه رنگ برگ وجود دارند اما در نهايت با محو شدن رنگ سبز نمايان مي شوند.

در حالي كه اين فرايند تغيير رنگ برگ‌ها از مدتها پيش براي دانشمندان شناخته شده است اما مكانيسمي كه باعث مي شود رنگ برگ‌ها قرمز تند شود پيش از اين ناشناخته بوده و ذهن دانشمندان را به خود مشغول كرده است چون درخت براي توليد اين رنگدانه هاي قرمز نياز به انرژي زيادي دارد اما اين درست درزماني است كه برگها در حال خشك شدن و ريزش هستند.

تحقيقات بيشتر نشان داده است كه رنگ قرمز ناشي از رنگدانه هاي آنتوسيانين است كه برخلاف كاروتنوئيدها فقط در فصل پاييز توليد مي شوند.

اين رنگدانه‌هاي قرمز مانند ضد آفتابي براي درختان عمل مي كنند تا جلو تشعشعات مضر را گرفته و از تماس بيش از حد گياه با نور جلوگيري كنند. آنها همچنين به عنوان ضد يخ عمل مي‌كنند تا از يخ زدن برگها در هواي سرد جلوگيري شود.

در اين بررسي‌ها گروهي از محققان به سرپرستي دانشمندان دانشگاه كوپيو در فنلاند درباره تفاوت رنگ برگ درختان در قاره هاي مختلف مي گويند: تا حدود 35 ميليون سال پيش اين نظريه وجود داشت كه مناطق زيادي از جهان پوشيده از جنگل‌هاي هميشه سبز حاوي درختان استوايي بوده اند. در اين مرحله، وقوع چندين دوره عصر يخبندان و نيز خشكسالي باعث شده برخي درختان تكامل يابند تا جايي كه حتي با توليد برگهاي قرمز رنگ و آتشين از خود در برابر آفات و حشرات مضر محافظت كنند.

از آنجا در آمريكاي شمالي و شرق آسيا يعني در غرب اقيانوسهاي زمين طي عصر يخبندان رشته كوه هاي شمال به جنوب از گياهان و حيوانات مهاجر كه حشرات را نيز با خود مي آوردند، محافظت مي كردند پس بايد درختان اين منطقه براي محافظت از خود در برابر اين آفات راهي مي يافتند و در نتيجه به گونه اي تكامل يافتند تا رنگدانه هاي قرمز و پررنگ از آنها در برابر اين آفتها محافظت كنند.

اما از سوي ديگر در اروپا رشته كوه هاي آلپ و انشعابات آن از شرق به غرب اين نواحي محافظ را مانند كوه‌هاي آمريكايي ايجاد نكردند و بنابراين بسياري از گونه هاي درختان در برابر سرما دوام نمي آوردند كه در نتيجه حشراتي هم كه از آنها تغذيه مي كردند به دليل عدم وجود گياه كافي يعني غذاي مناسب از بين مي رفتند.

پس درختان اروپايي طوري تكامل يافتند كه پس از پايان عصر يخي و سرماي شديد نيازي به مقابله با انبوه آفات و حشرات نداشتند پس براي توليد رنگدانه هاي قرمز ضد آفات در برگهايشان تلاشي نكردند.

دانشمندان در تئوري جديد خود اظهار داشتند كه اين وضعيت تا به امروز ادامه يافته و همين امر عامل تفاوت رنگ پاييز در امريكا و اروپا است.

انتهاي پيام