به نظر مي‌رسد در فازهاي بعدي خط لوله نابوكو و با آرام‌تر شدن شرايط اقتصادي و سياسي جهان و ايران، نگاه اروپا به گاز ايران جدي‌تر شود، زيرا به طور حتم در بلندمدت كشورهاي موجود در خط لوله نابوكو نمي‌توانند گاز مورد نياز اروپا را به طور كامل فراهم كنند. افشين جوان ـ كارشناس ارشد بازاريابي شركت ملي صادرات گاز ايران ـ در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، با بيان اين مطلب اظهار كرد: در حال حاضر نابوكو علاوه بر گاز تركمنستان، به يك سري فيلدهاي گازي كردستان عراق نيز توجه دارد. براساس منابع موجود تركمنستان، قطعا گاز قابل تامين نابوكو از اين كشور محدود خواهد بود. اگرچه پيش‌بيني شده ميدان گازي تازه كشف شده يولاتان داراي ذخاير گازي زيادي باشد، ولي هنوز نتيجه نهايي نسبت به آن قطعي نيست. * * امكان حضور مستقل تركمنستان بدون روسيه در خط نابوكو كم است به گفته او از سوي ديگر تركمنستان براي انتقال اين گاز به سمت اروپا با صرف نظر كردن از مسير روسيه، نياز دارد گاز را از طريق درياي خزر عبور دهد كه كار مشكلي است و به همين دليل تصور مي‌شود امكان اينكه تركمنستان بتواند دراين خط به طور مستقل حضور پررنگ‌ داشته باشد، كم است. * * ذخاير همه كشورهاي عضو نابوكو نسبت به ذخاير ايران ناچيز است جوان با اشاره به اين‌كه در كردستان عراق نيز فيلدهاي گازي وجود دارد كه براي تامين بخشي از خط لوله نابوكو مورد توجه قرار گرفته‌اند، خاطرنشان كرد: آذربايجان نيز درميدان شاه دنيز ذخاير گازي دارد، ولي مجموع همه اين ذخاير در مقابل دخاير ايران ناچيز است. وي گفت: با توجه به اين‌كه اين خط لوله مرحله به مرحله پيش مي‌رود، ممكن است در فاز اول نيازي به ايران نداشته باشند، ولي در بلند مدت قطعا به گاز ايران نياز پيدا خواهند كرد. * * امنيت عرضه گاز براي اروپا بسيار مهم است او ضمن اشاره به صادرات كنوني گاز ايران به تركيه و تفاوت‌هاي آن با صادرات گاز به اروپا تصريح كرد: براي اروپا امنيت عرضه بسيار اهميت دارد و بايد ريسك‌هاي مالي، فني و سياسي هر پروژه‌اي كه منتج به صادرات به اروپا شود، به حداقل رسيده باشد. به گفته وي اگرچه به نظر مي‌رسد اين ريسك‌ها در ايران جدي نباشند، ولي در خصوص اضافه توليد گاز در ايران به طوري كه بتوانيم علاوه بر تامين مصرف رو به‌ رشد داخل، گازي براي صادرات داشته باشيم، ابهام وجود دارد. * * مقاومت روسيه براي جلوگيري از كم‌رنگ‌شدن نقش خود در بازار اروپا كارشناس ارشد بازاريابي شركت ملي صادرات گاز ايران از فشار روسيه بر عرضه كننده‌هاي گاز خط لوله نابوكو مبني بر ضرورت نقش روسيه در صادرات گاز به اروپا خبرداد و گفت: يكي از مشكلات ايران اين است كه روسيه كه هم‌اكنون انحصار تامين حدود 47 درصد گاز اروپا در را در اختيار دارد، تلاش مي‌كند به روش‌هاي مختلف از كم رنگ‌شدن نقش خود در تامين گاز اروپا جلوگيري كند. وي تصريح كرد: به اين ترتيب روسيه با ايجاد فشار بر تركمنستان و آذربايجان به دنبال اين است كه گاز آنها را خريداري كرده و خود توزيع كننده گاز آسياي ميانه و كشورهاي حوزه درياي خزر در اروپا باشد. * * هدف اروپا از طراحي نابوكو تعدد منابع گازي بوده است او با تاكيد بر اين‌كه با توجه به اين‌كه در اين زمينه اروپا از ابتدا با هدف كم رنگ كردن نقش چشمگير روسيه در تامين گاز اروپا و تعدد منابع تامين گاز خط نابوكو را طراحي كرده است، خاطرنشان كرد: به همين دليل تصور مي‌شود به هر ترتيب در فازهاي بعدي اين خط از گاز ايران استفاده شود. * * شيوه مصرف و قيمت گاز عوامل مرتبط با صادرات گاز در ايران جوان در رابطه با ميزان گازي كه ايران مي‌تواند براي اروپا تامين كند، توضيح داد: اين موضوع وابستگي مستقيم به شيوه مصرف داخل و نيز تحولات اقتصادي در قيمت‌ انرژي در ايران دارد؛ به طوري كه با وجود ميزان توليد گاز بالاي ايران، ولي ميزان مصرف نيز با شدت رو به رشد است كه مانعي مقابل صادرات شده است. از سوي ديگر اگر قيمت‌ انرژي در كشور آزاد شود، آنگاه فروش ارزان‌ گاز به ساير كشورها قابل قبول نيست و احتمال گرايش به مصرف داخلي آن وجود دارد. گفتني است، پروژه خط لوله نابوکو به طول حدود سه هزار و 300 کيلومتر، قرار است ميان کشورهاي ترکيه و اتريش احداث شود. قرارداد اين پروژه نيز روز دوشنبه (13ژوئيه) در آنکارا به امضاي اعضا رسيد. به اين ترتيب گاز حوزه درياي خزر و آسياي ميانه بدون استفاده از قلمرو روسيه به اروپا خواهد رسيد و از وابستگي اين کشورها به گازپروم و روسيه خواهد کاست. اين خط لوله قرار است براي رسيدن به اتريش از ترکيه، بلغارستان، روماني و مجارستان عبور کند. عمليات اجرايي طرح قرار است در سال آينده ميلادي (2010) آغاز شود و تا سال 2014 به پايان برسد. پس از آن بايد اين خط لوله بتواند سالانه 31 ميليارد متر مکعب گاز به اروپا منتقل کند؛ اما مشكل از همين جا شروع مي‌شود. اروپايي‌ها كه به اندازه كافي هوشمند بوده‌اند كه به دنبال راهي براي رهايي از دست روسيه باشند، آن‌قدر هوشمند هستند كه بي گدار به آب نزنند و براي تامين گاز خود منابع قابل اطميناني بيابند. درحالي كه از ابتداي اين پروژه، منابع مختلفي همچون آذربايجان، تركمنستان، عراق، مصر، ازبكستان و... براي تامين گاز نابوكو ذكر شده است، خود اروپايي‌ها و سياستگذاران پروژه بارها اذعان كرده‌اند كه بهترين گزينه براي تامين گاز اين پروژه ايران است، به شرطي كه موانع موجود كنوني ازسر راه برداشته شود. براي همين تصميم گرفته‌اند مراحل ابتدايي پروژه را بدون ايران آغاز كنند تا شايد در فرصت باقي مانده به اجراي پروژه، شكاف‌هاي ديپلماتيك موجود برطرف شده و راهي براي حضور ايران در نابوكو پيدا شود. انتهاي پيام