اشاره:
آنچه كه در پي مي‌آيد بيست وسومين بخش از گزارش عملكرد اداره سلامت روان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي در سال 1386 است كه در دفتر سلامت رواني، اجتماعي و اعتياد اداره‌ي سلامت روان تنظيم شده است.
در اين بخش عملكرد اداره سلامت روان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي در " تدوين استانداردهاي حمايت‌هاي رواني - اجتماعي پس از بلايا" ارائه مي‌شود؛ به اين ترتيب كه پس از بيان مساله، به چگونگي وضعيت موجود، اهداف كلي و اختصاصي، شرح برنامه، فعاليت‌هاي انجام شده، مشكلات موجود، فعاليت‌هاي بعدي و دستاوردهاي برنامه پرداخته خواهد شد.
سرويس مسائل راهبردي ايران به منظور تسهيل دسترسي خبرنگاران حوزه اجتماعي، و بهداشت و درمان به اسناد سياستي و برنامه‌هاي وزارت بهداشت و درمان با هدف فراهم آوردن زمينه تحليل و بررسي برنامه‌ها و سياست‌هاي حوزه بهداشت روان در عرصه‌اي عمومي، متن كامل اين سند را منتشر مي‌كند. قابل ذكر است پيش از اين نيز گزارشي از اهداف عملكردي اداره‌ي مذكور در سال 1387، در اين سرويس منتشر شده است.
سرويس مسائل راهبردي ايران (psy.isna88@yahoo.com) با تقدير از اين اقدام دفتر سلامت رواني، اجتماعي و اعتياد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي، در مسير انتشار اطلاعات و تعامل با دانشگاهيان و افكار عمومي، آمادگي خود را براي انعكاس پيشنهادات و انتقادات استادان، پژوهشگران، دانشجويان، فعالان بخش سلامت روان و مديران و سياست‌گذاران بخش به منظور بررسي اين گزارش اعلام كرده و اظهار اميدواري مي‌كند ايجاد يك عرصه‌ي عمومي براي گفت وگوي دانشگاهيان و حرفه‌مندان با مديران و سياست‌گذاران ضمن مستندسازي تاريخ سياست‌گذاري و نظارت عمومي بيشتر بر فرآيند سياست‌گذاري عمومي، موجب طرح ديدگاه‌هاي جديد و ارتقاي كيفيت اين فرآيند در هر حوزه شود.
*********
*تدوين استانداردهاي حمايت‌هاي رواني- اجتماعي پس از بلايا*
مقدمه و بيان مساله:
با توجه به اين‌كه در منابع موجود در مورد حمايت‌هاي رواني- اجتماعي برخي از گروه‌هاي جمعيتي از قبيل کودکان زير 6 سال و نيز مردان کمتر تحت پوشش خدمات قرار مي‌گيرند، و نيز جهت ارتقاي کيفيت خدمات، نياز به بررسي منابع جهت امکان پوشش‌دهي به اين گروه‌هاي جمعيتي و نيز تعيين حداقل‌هايي براي کارشناسان دخيل در ارائه اين خدمات احساس مي‌شد. دستاورد نهايي اين برنامه بايد پاسخگوي اين نيازها باشد.
وضعيت موجود:
در حال حاضر، با توجه به وجود تجربه ناشي از بلاياي به وقوع پيوسته در سال‌هاي اخير، تعداد زيادي از کارشناسان بهداشت روان و نيز روانپزشکان از آموزش‌هاي لازم براي ارائه خدمات رواني- اجتماعي پس از بلايا آموزش ديده‌اند. با توجه به وسعت برنامه حمايت رواني- اجتماعي به دنبال زلزله بم، ايران يکي از کشورهاي پيشرو در زمينه ارائه اين خدمات محسوب مي‌شود. با اين وجود، نياز به ارتقاي کيفيت خدمات از طريق دقت در انتخاب افراد ارائه‌دهنده خدمات به نحوي که داراي حداقل توانايي‌هاي لازم در اين زمينه باشند، و نيز برنامه‌ريزي براي ارائه خدمات به آن دسته از گروه‌هاي جمعيتي که تاکنون مغفول ماندهاند، يکي از اهداف عمده در ارتقاي کيفيت خدمات است.
مجري برنامه و همكاران:
دفتر سلامت رواني، اجتماعي و اعتياد (اداره سلامت روان)
هدف كلي:
تدوين استانداردهاي حمايت‌هاي رواني- اجتماعي پس از بلايا
هدف اختصاصي:
- تعيين استانداردها براي انتخاب افراد ارائه كننده حمايت‌هاي رواني- اجتماعي پس از بلايا
- تعيين خدمات رواني- اجتماعي براي کودکان زير 6 سال
- تعيين حمايت‌هاي رواني- اجتماعي براي گروه جنسي مردان (که در برنامه‌هاي قبلي مغفول ماندهاند)
شرح برنامه:
با توجه به اين‌که ايران يکي از کشورهاي داراي برنامه گسترده و داراي سابقه در زمينه حمايت‌هاي رواني- اجتماعي است، در حال حاضر ارتقاي کيفيت برنامه‌ها از طريق بازبيني برنامه به گونه‌اي که گروه‌هايي از جمعيت که تاکنون کمتر مورد توجه قرار گرفته‌اند، از پوشش مناسب‌تري از خدمات برخوردار شوند و نيز ارتقاي دانش ارائه‌کنندگان حمايت‌ها و انتخاب بهينه افراد ارائه‌كننده خدمات، مورد توجه اداره سلامت روان است.
فعاليت‌هاي انجام شده:
- انجام مرور منابع بين المللي در اين زمينه
- برقراري ارتباط با افراد صاحب‌نظر در اين زمينه (با توجه به محدوديت منابع بين‌المللي موجود) براي اطلاع از نظر تخصصي آنان در اين زمينه
دستاوردهاي برنامه تاکنون:
اين برنامه در حال حاضر در دست اجرا است.
فعاليت‌هاي بعدي:
- ارائه گزارش نهايي برنامه
- ادغام نتايج برنامه در برنامه حمايت‌هاي رواني- اجتماعي
دستاوردهاي سال 87:
- تعيين استانداردها براي خدمات رواني- اجتماعي پس از بلايا
- بازبيني راهنماهاي موجود جهت ادغام نتيجه اين برنامه
- برگزاري كارگاه‌هاي آموزشي جهت بازآموزي کارشناسان
- اجراي برنامه در محيط در صورت بروز بلايا
مشكلات موجود:
محدوديت شديد منابع بين‌المللي در اين زمينه
ادامه دارد...