اشاره:
آنچه كه در پي مي‌آيد هجدهمين بخش از گزارش عملكرد اداره سلامت روان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي در سال 1386 است كه در دفتر سلامت رواني، اجتماعي و اعتياد اداره‌ي سلامت روان تنظيم شده است.
در اين بخش عملكرد اداره سلامت روان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي در "تدوين برنامه ملي پيشگيري و مديريت پديده كودك‌آزاري در ايران" انتشار و توزيع ابزارهاي ارتباطي جهت ارتقاي روابط  خانوادگي و آغاز بهره برداري" ارائه مي‌شود؛ به اين ترتيب كه پس از بيان مساله، به چگونگي وضعيت موجود، اهداف كلي و اختصاصي، شرح برنامه، فعاليت‌هاي انجام شده، مشكلات موجود، فعاليت‌هاي بعدي و دستاوردهاي برنامه پرداخته خواهد شد.

سرويس مسائل راهبردي ايران به منظور تسهيل دسترسي خبرنگاران حوزه اجتماعي، و بهداشت و درمان به اسناد سياستي و برنامه‌هاي وزارت بهداشت و درمان با هدف فراهم آوردن زمينه تحليل و بررسي برنامه‌ها و سياست‌هاي حوزه بهداشت روان در عرصه‌اي عمومي، متن كامل اين سند را منتشر مي‌كند. قابل ذكر است پيش از اين نيز گزارشي از اهداف عملكردي اداره‌ي مذكور در سال 1387، در اين سرويس منتشر شده است.
سرويس مسائل راهبردي ايران (psy.isna88@yahoo.com) با تقدير از اين اقدام دفتر سلامت رواني، اجتماعي و اعتياد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي، در مسير انتشار اطلاعات و تعامل با دانشگاهيان و افكار عمومي، آمادگي خود را براي انعكاس پيشنهادات و انتقادات استادان، پژوهشگران، دانشجويان، فعالان بخش سلامت روان و مديران و سياست‌گذاران بخش به منظور بررسي اين گزارش اعلام كرده و اظهار اميدواري مي‌كند ايجاد يك عرصه‌ي‌ عمومي براي گفت وگوي دانشگاهيان و حرفه‌مندان با مديران و سياست‌گذاران ضمن مستندسازي تاريخ سياست‌گذاري و نظارت عمومي بيشتر بر فرآيند سياست‌گذاري عمومي، موجب طرح ديدگاه‌هاي جديد و ارتقاي كيفيت اين فرآيند در هر حوزه شود. 

*********

"تدوين برنامه ملي پيشگيري و مديريت پديده كودك‌آزاري در ايران"

مقدمه و بيان مساله:
اين طرح در سال 1385 به عنوان فعاليت مشترک دفتر سلامت رواني- اجتماعي و اعتياد وزارت بهداشت و يونيسف آغاز شده و تدوين برنامه طي سال 1386 توسط اداره سلامت روان پيگيري شده است. جهت حصول اطمينان از امکان مداخله صحيح در امور بروز كودك‌آزاري، نياز به وجود برنامه‌اي منسجم که در آن نحوه تعامل سازمان‌هاي مختلف مسئول در ارتباط با سلامت و حفظ حقوق کودک مشخص شده و وظايف هر يک به طور شفاف تعيين شده باشد، ضروري به نظر مي‌رسيد.

وضعيت موجود:
عدم وجود برنامه‌اي فراگير که تمامي سازمان‌هاي مرتبط با مراقبت و حمايت از کودکان را به طور هماهنگ در زمينه پيشگيري از كودك‌آزاري مرتبط كند، يکي از مشکلات و موانع اصلي در مورد مداخله در موارد بروز كودك‌آزاري در ايران است. در حال حاضر، به طور همزمان تعدادي از سازمان‌هاي ذيربط در حال تدوين برنامه‌هايي در اين زمينه هستند که در عين حال که اين مسأله توجه سازمان‌هاي مزبور به اهميت مسأله را مي‌رساند، مي‌تواند منشاء موازي کاري و افزايش هزينه‌ها باشد.

مجري برنامه و همكاران:
- دفتر سلامت رواني، اجتماعي و اعتياد (اداره سلامت روان)
- صندوق کودکان سازمان ملل متحد
- انجمن روانپزشکي کودک ونوجوان

هدف كلي:
تدوين و اجراي برنامه ملي پيشگيري از كودك‌آزاري

هدف اختصاصي:
- تهيه پيش‌نويس برنامه ملي پيشگيري از كودك‌آزاري
- ارائه پيش‌نويس به شوراي معاونين وزارت بهداشت پس از اعمال اصلاحات
- کسب مصوبه از مجلس شوراي اسلامي
- هماهنگي بين بخشي براي اجراي برنامه پيشگيري از كودك‌آزاري

شرح برنامه:
برنامه حاضر سعي بر آن دارد تا فعاليت‌هاي سازمان‌ها و نهادهاي مختلف فعال در ارتباط با کودکان را در زمينه پيشگيري و مديريت كودك‌آزاري هماهنگ سازد. اين برنامه بايد مشخص‌كننده الگوريتمي مناسب براي مداخلات هر يک از سازمان‌ها و نيز فلوچارتي مناسب براي به نمايش گزاردن نحوه تعامل سازمان‌هاي مختلف با هم باشد.

فعاليت‌هاي انجام شده:
- رايزني جهت افزايش حساسيت در مورد نياز به تدوين برنامه‌اي منسجم در رابطه با پيشگيري و مديريت كودك‌آزاري در ايران
- جلب مشارکت گروهي از متخصصين مرتبط با مراقبت از کودک در وزارت بهداشت و سازمان بهزيستي
- برگزاري نشست تخصصي با حضور صاحب‌نظران در زمينه مراقبت از کودک از سازمان بهزيستي و وزارت بهداشت
- ارائه پسخوراند به گروه مجري جهت انجام اصلاحات

دستاوردهاي برنامه تاکنون:
- ارائه گزارش نهايي توسط گروه مجري

فعاليت‌هاي بعدي:
- بازبيني گزارش توسط گروه مجري
- برگزاري نشست تخصصي با حضور دست‌اندرکاران مراقبت از کودک در سطحي گسترده‌تر (ساير وزارتخانه‌ها و نهادها)

ارائه برنامه نهايي:
- رايزني جهت همکاري بين بخشي
- اجراي برنامه در سطح ملي

دستاوردهاي سال 87:
- ارائه گزارش اصلاح شده توسط گروه مجري
- تصويب برنامه توسط شوراي معاونين وزارت بهداشت
- تصويب ويرايش تصويب شده توسط شوراي معاونين وزارت بهداشت در مجلس شوراي اسلامي

مشكلات موجود:
تغيير مدير مسئول برنامه در ميانه راه به دليل عزيمت فرد طرف قرارداد دفتر سلامت رواني- اجتماعي و اعتياد به خارج از کشور

ادامه دارد...