مروري بر دو حراج خبرساز؛ تأثير پي‌گيري كشورها براي پس‌گرفتن آثارشان در حراجي‌ها و موزه‌ها
در هفته‌هاي گذشته، جهان شاهد حراج مجسمه‌هاي برنزي چين و وسايل شخصي گاندي بود كه موجب جلب توجه جهانيان به پديده‌ي حراج آثار تاريخي شدند. به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، در مقاله‌اي كه در آسوشيتدپرس منتشر شده، شرايط حراج مجسمه‌هاي برنزي چين و لوازم شخصي گاندي بررسي شده است. در بخشي از آن اين‌گونه مي‌خوانيم: «سرانجام وسايل شخصي گاندي به هند بازمي‌گردند و مجسمه‌هاي برنزي چين هم چكش حراج خوردند. هرچند هنوز معلوم نيست، چه سرنوشتي در انتظار اين دو مجسمه است، ولي وسايل شخصي گاندي توسط يك ميليادر هندي خريده شدند و در آينده، به هند بازگردانده مي‌شوند. البته گفته مي‌شود، عمل او با حمايت دولت هند صورت گرفته است. ابتدا اعلام شد، آثار چين به يك خريدار ناشناس فروخته شده‌اند، ولي بعدها معلوم شد كه شركت در حراج با هدف تأخير در فروش آن‌ها صورت گرفته است. هرچند دولت چين با وجود تقاضاي علاقه‌مندان به فرهنگ اين كشور، حاضر به خريد اين آثار نشد، ولي دست كم موفق شد تا جنگ تبليغاتي بزرگي را عليه مؤسسه‌ي كريستي و تا حدود دولت فرانسه راه بيندازد. نكته‌اي كه در هر دو حراج خبرساز، مشهود است، نقش مسايل سياسي در برگزاري آن‌هاست. كارشناسان سياسي تبليغات وسيع دولت چين را به موضع‌گيري رييس‌جمهور فرانسه در مسأله‌ي تبت و احتمال تحريم المپيك پكن مربوط مي‌دانند، اين درحالي است كه مسؤولان مؤسسه‌ي مالك دو مجسمه‌ي برنزي چيني چند روز مانده به حراج اعلام كردند كه حاضر به برگرداندن اين آثار به چين در صورت تعهد دولت چين براي رعايت حقوق بشر در تبت هستند. در موضع‌گيري ديگري كه تقريبا مشابه اين موضع‌گيري بود، مالك وسايل شخصي گاندي اعلام كرد كه در صورت تعهد دولت هندوستان براي رسيدگي بيش‌تر به وضعيت كودكان فقير هندوستاني، وسايل شخصي گاندي را به هندوستان برمي‌گرداند. به‌طور كلي، براي پس‌گرفتن آثار تاريخي، دو راه وجود دارند؛ استفاده از راهكارهاي قانوني يا خريد آثار. هرچند در شرايط فعلي و با وجود قوانين موجود در سطح جهان، احتمال پس‌گرفتن آثار تاريخي با استفاده از راهكارهاي قانوني بسيار كم است، ولي با اين كار مي‌توان محيطي ناامن براي مؤسسه‌هاي حراجي فراهم كرد. از سوي ديگر، اين هشدار را به موزه‌ها داد كه هرچه زودتر آثار تاريخي متعلق به كشورهاي ديگر را به آن‌ها برگردانند. به‌دليل رواج پي‌گيري‌هاي قانوني براي پس‌گيري آثار تاريخي در سال‌هاي اخير، تعدادي از موزه‌هاي مشهور جهان از جمله موزه‌هاي متروپليتن، بوستون و لس‌آنجلس آثار تاريخي فراواني را به كشورهاي مختلف جهان برگردانده‌اند كه از آن جمله مي‌توان به برگرداندن صدها اثر تاريخي به ايتاليا و يونان اشاره كرد. با اين وجود، هنوز موزه‌هايي مانند موزه‌ي بريتانيا در برابر برگرداندن آثار تاريخي كشورها مقاومت مي‌كنند كه از آن جمله مي‌توان به مقاومت اين موزه در برگرداندن مجسمه‌هاي مرمري معبد پارتنون به يونان اشاره كرد؛ ولي به‌نظر من، اين كار براي هميشه نمي‌تواند ادامه يابد. اما مسأله‌اي كه نبايد آن را از نظر دور داشت، احتمال برگزار شدن حراج‌هاي آثار تاريخي به‌صورت كاملا مخفيانه در صورت شدت گرفتن پي‌گيري كشورها براي پس‌گرفتن آثار تاريخي‌شان است. در اين صورت، ديگر هيچ اثر يا نشانه‌اي از اين آثار باقي نخواهد ماند.» انتهاي پيام