صنعت سيمان را مي‌توان يكي از پرخبرترين صنايع كشور در سالي كه گذشت، برشمرد. تلاطم‌هاي صنعت سيمان در سال جاري از تلاش وزارت صنايع و معادن براي رساندن ظرفيت توليد اين كالاي استراتژيك به 55 ميليون تن تا پايان خرداد ماه آغاز و در مراسم بزرگداشت روز صنعت و معدن در روز 10 تير ماه با اعلام خبر خروج سيمان از سبد حمايتي دولت به اوج خود رسيد.

به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، هرچند در ادامه وضع عوارض روي صادرات سيمان مجددا به مشكلات اين صنعت دامن زد، اما در نهايت اين عوارض نيز هرچند خيلي دير، حذف شد تا اين صنعت تقريبا به آزادي كامل برسد.

اما سخن گفتن درباره گذشته و اين‌كه صنعت سيمان با چه مشكلاتي در سال جاري مواجه شده است، شايد تكرار مكررات باشد. آن‌قدر درباره صنعت سيمان در سال جاري خبر و گزارش منتشر شد كه ديگر نوشتن گزارشي درباره وضعيت صنعت سيمان تكراري به نظر مي‌رسد. در اين بين به نظر مي‌رسد كه نگاهي به صنعت سيمان در سال جاري از دريچه اخبار منتشر شده بر حسب تاريخ انتشار، گوياي بسياري از واقعيات صنعت سيمان باشد. اخباري كه بعضا نشان‌دهنده تفاوت در گفته‌هاي مسوولان بوده يا عملي شدن وعده‌هاي داده شده را نشان داده است. اخباري كه بعضا در لابه‌لاي آن‌ها مي‌توان به احتياط و محافظه‌كاري فراوان برخي از مصاحبه‌شوندگان درباره وضعيت صنعت سيمان پي برد.

وزير صنايع و معادن 23 فروردين در مشهد گفت: زمان خروج سيمان از سبد حمايتي دولت نزديک است.

محمدرضا منتظري - مجري ساخت و توسعه آزادراه‌هاي كشور - 18 ارديبهشت گفت: مهمترين مشكلات ما در بخش ساخت آزاد راه‌ها تامين سيمان و قير است.

وي همچنين اظهار داشت: درباره سيمان بايد بگويم حتي تامين آن نيز براي ما مشكل شده است و قيمت آن در بازار آزاد در حدود سه تا چهار برابر كارخانه است. از اين رو مساله سيمان تاثير جدي بر روي روند اجراي پروژه‌هاي آزادراهي كشور گذاشته است.

وزير صنايع و معادن در همان روز گفت: با متعادل شدن توليد و عرضه سيمان،‌ بازار سيمان متعادل خواهد شد.

علي‌اكبر محرابيان با بيان اين‌كه ظرفيت توليد سيمان در كشور افزايش داشته است، افزود: ظرفيت توليد سيمان در كشور تا پايان خرداد امسال به 55 ميليون تن و تا پايان سال به 64 ميليون تن خواهد رسيد.

هرچند محرابيان سال گذشته براي نخستين بار خبر رسيدن ظرفيت توليد سيمان در كشور به 55 ميليون تن را اعلام كرده بود.

يك كارشناس صنعت سيمان 24 ارديبهشت در گفت‌وگو با ايسنا پيش‌بيني كرد كه سيمان امروز يا فردا از سبد حمايتي خارج مي‌شود.

وي همچنين گفت: پس از خروج سيمان از سبد حمايتي روي صادرات سيمان عوارض اعمال مي‌شود تا از كمبود احتمالي آن جلوگيري شود.

معاون امور معدني و صنايع معدني وزارت صنايع و معادن سه روز بعد (27 ارديبهشت) به ايسنا خبر داد: طبق توافق وزارتخانه‌هاي صنايع و معادن، بازرگاني و انجمن‌ سيمان براي هر تن سيمان آزاد قيمت 48 هزار و 500تومان پيشنهاد شده است.

محمدمسعود سميعي‌نژاد افزود: طبق طرح پيشنهادي، كارخانه‌هاي قديمي سيمان موظفند چهار هزار تومان و كارخانه‌هاي جديد هزار تومان به ازاي فروش هر تن سيمان در اختيار انجمن سيمان قرار دهند تا براي واردات و جابه‌جايي سيمان و كلينكر از استان‌هاي داراي مازاد توليد به استان‌هاي نيازمند هزينه شود.

وي همچنين اخباري منتشر شده مبني بر واگذاري توزيع سيمان به وزارت صنايع و معادن را تكذيب كرد.

او يك روز بعد اظهار كرد: برنامه‌ريزي کرده‌ايم تا سال 1392 ظرفيت توليد سيمان کشور از 51 ميليون تن فعلي به 110 ميليون تن برسد.

معاون ساخت و توسعه شبكه راه‌آهن 4 خرداد گفت: كمبود سيمان يكي از مشكلات اجراي پروژه‌هاي راه‌آهن است؛ به طوري اگر سيمان لازم به موقع تامين نشود، بر روي زمان بهره‌برداري پروژه‌ها تاثير مي‌گذارد.

سه روز بعد با راه‌اندازي خط سوم توليد سيمان سپاهان اصفهان، ظرفيت توليد سيمان در كشور به 53 ميليون تن رسيد.

وزير صنايع و معادن در آن مراسم در پاسخ به انتقاد برخي كارشناسان و فعالان صنعت سيمان در خصوص اين‌كه با صفر شدن صادرات سيمان، بازارهاي صادراتي‌مان را در اين زمينه از دست مي‌دهيم، توضيح داد: با وجود اين كه در حال حاضر ميزان صادرات سيمان ايران تقريبا صفر شده است، اما در مورد از دست رفتن بازارهاي صادراتي چنين استنباطي ندارم و معتقدم هر زمان كه اقدام به صادرات سيمان كنيم، بازارهاي صادراتي خود را به دست مي‌آوريم، زيرا كيفيت سيمان توليد داخل بالاست.

محرابيان در عين حال از تنوع پايين توليد سيمان در كشور انتقاد كرد و گفت: در حال حاضر 9 تيپ سيمان در كشور توليد مي‌شود، در حالي كه اين ميزان در دنيا به 45 تيپ نيز مي‌رسد و بايد ستاد سيمان و مسوولان مربوطه روي توليد سيمان‌هاي خاص كار بيشتري انجام دهند.

همچنين وي با وجود وعده‌هاي داده شده در اين مراسم نيز توضيح صريحي درباره‌ آخرين وضعيت خروج سيمان از سبد حمايتي نداد و پرسش‌هاي خبرنگاران در اين زمينه بي‌پاسخ ماند.

محرابيان يك روز بعد (8 خرداد) در حاشيه جلسه هيات دولت گفت: خبري در زمينه آزادسازي سيمان ندارم.

وي در پاسخ به اين سوال كه درصورت آزادسازي سيمان، آيا قدرت نظارتي دولت به اندازه‌اي هست كه از افزايش سرخود قيمت سيمان در بازار جلوگيري كند؟ تنها به گفتن اين جمله بسنده كرد كه خبري در زمينه آزادسازي سيمان ندارم.

مجري پروژه آزادراه قزوين ـ رشت 29 خرداد گفت: كمبود سيمان در پروژه‌هاي عمراني كشور به ويژه در بخش آزادراه‌ها مشكلات فراواني ايجاد كرده است؛ به طوري كه اگر سيمان موردنياز اين پروژه تامين نشود، ممكن است روند ساخت آزادراه قزوين ـ رشت متوقف شود.

طبق اعلام 7 تير وعده وزارت صنايع و معادن در سال گذشته مبني بر رسيدن ظرفيت توليد سيمان در كشور به سالانه 55 ميليون تن تا پايان خرداد 1387 عملي شد.

در آن روز اعلام شد كه با بهره‌برداري از طرح توسعه كارخانه سيمان نكا در استان مازندران و همچنين افتتاح رسمي دو طرح سيماني عمران انارك در استان مركزي و ساروج اصفهان طي چند هفته آينده وعده رسيدن ظرفيت توليد سيمان در كشور به 55 ميليون تن تا پايان خرداد ماه اگرچه با چند روز تاخير عملي شد.

وزير صنايع و معادن 9 تير گفت: اميدواريم با راه‌اندازي طرح‌هاي جديد شاهد بهبود وضعيت سيمان در كشور باشيم؛ به طوري كه در شرايط فعلي برخي از استان‌ها مانند كرمان با مازاد توليد روبه‌رو شده‌اند.

يك روز بعد (10 تير) معاون امور معدني و صنايع معدني وزارت صنايع و معادن به ايسنا خبر داد: مرحله نخست خروج سيمان از سبد حمايتي آغاز شد.

محمدمسعود سميعي‌نژاد گفت: ديروز طرح ساماندهي توليد و توزيع سيمان در هيات دولت تصويب شد.

وي افزود: به اين ترتيب بحث توزيع سيمان به انجمن توليدكنندگان سيمان واگذار و اين كار از دست دولت خارج شد.

او در پاسخ به اين سوال كه آيا به تصويب رسيدن طرح ساماندهي توليد و توزيع سيمان در كشور به معناي خروج كامل سيمان از سبد حمايتي است؟ عنوان كرد: تصويب اين طرح مرحله‌ي نخست خروج سيمان از سبد حمايتي بوده و به زودي خروج سيمان از سبد حمايتي به طور كامل محقق مي‌شود.

وي 14 تير به ايسنا خبر داد: قيمت‌ سيمان پاكتي مشخص شده و انجمن توليدكنندگان سيمان، امروز - جمعه - اين قيمت‌ها را اعلام مي‌كند.

سميعي‌نژاد افزود: قيمت‌هاي سيمان فله در استان‌هاي مختلف از 60 تا 65 هزار تومان در هر تن است و كارخانه‌ها تعهد كرده‌اند كه سيمان فله‌اي تيپ يك را 48 هزار و 500 تومان در هر تن بفروشند.

وي با بيان اين‌كه قيمت‌هاي پاكتي سيمان طبق جدولي مشخص شده است، گفت: قيمت اين پاكت‌هاي سيمان نسبت به قيمت قبلي (دولتي) آن بالاتر خواهد بود كه امروز اين قيمت‌ها اعلام مي‌شود.

او خاطرنشان كرد: تعهد شده است كه سيمان فله با قيمت 65 هزار تومان در هر تن بين عاملان توزيع تقسيم شود.

دبير انجمن كارفرمايان صنعت سيمان 15 تير گفت: قيمت هر پاكت سيمان 50 كيلويي تيپ يك براي مصرف كننده 3550 تومان به نرخ مصوب دولتي تعيين شده است.

محمدحسن پورخليل خبر داد: هر پاكت سيمان 50 كيلويي تيپ يك در كارخانه 2750 تومان به نرخ مصوب دولتي به فروش مي‌رسد كه با احتساب سود عامل فروش و هزينه حمل، 3550 تومان به دست مصرف‌كننده مي‌رسد.

معاون امور معدني و صنايع معدني وزارت صنايع و معادن 22 تير گفت: در دنيا بيش از 2 ميليارد تن سيمان توليد مي‌شود كه در حال حاضر ظرفيت ما 55 ميليون تن است. چين بزرگترين توليد كننده سيمان با توليد سالانه يك ميليارد و 200 ميليون تن در جهان است و توليد سيمان ما در خاورميانه مقام اول را دارد.

وي همچنين عنوان كرد: امسال ظرفيت توليد سيمان داخلي به ‌64ميليون تن خواهد رسيد.

يك كارشناس صنعت سيمان 2 مرداد گفت: پس از اجراي نخستين مرحله خروج سيمان از سبد حمايتي به نظر مي‌رسد كه قاچاق اين كالا نيز از كشور غيراقتصادي و حذف شده باشد.

وي همچنين تاكيد كرد: با قيمت‌هاي فعلي سيمان در كشور به نظر مي‌رسد كه قاچاق سيمان همانند گذشته عملي اقتصادي نبوده و ميزان آن كاهش زيادي يافته باشد.

دبير انجمن صنفي كارفرمايان صنعت سيمان 16 مرداد خبر داد: قيمت بازار آزاد سيمان در فاصله يك ماه پس از ابلاغ طرح ساماندهي سيمان، بين 35 تا 40 درصد كاهش يافته است.

محمدحسين پورخليل گفت: آخرين قيمت بازار آزاد سيمان تيپ يك فله در تهران 85 هزار تومان، گيلان 90 هزار تومان، خراسان رضوي 82 هزار تومان، اصفهان 78 هزار تومان و مازندران 85 هزار تومان است.

سميعي‌نژاد 8 شهريور گفت: به منظور اجراي اصل 44 قانون اساسي توزيع سيمان بايد به بخش خصوصي واگذار شود و به همين منظور به زودي توزيع سيمان از دست وزارت بازرگاني و وزارت صنايع و معادن خارج مي‌شود.

وي 11 شهريور نيز گفت: فروش كارخانه‌هاي سيمان در برخي استان‌ها به دليل عدم تقاضاي بازار با مشكل مواجه شده است.

سميعي‌نژاد افزود: در استان‌هايي مانند بوشهر، كرمان و خوزستان توليد سيمان به بيش از تقاضا رسيده و كارخانه‌ها با بحران فروش مواجه شده‌اند.

وي همچنين گفت: قيمت سيمان در بازار آزاد تا 50درصد كاهش يافته است.

او همچنين 23 شهريور به ايسنا خبر داد: از اين پس سيمان مورد نياز پروژه‌هاي عمراني و ملي از داخل تامين خواهد شد.

معاون وزير صنايع ومعادن افزود: تا پيش از اين طبق مصوبه هيات دولت، سيمان مورد نياز پروژه‌هاي عمراني و ملي وارد مي‌شد كه از اين به بعد صنعت سيمان آمادگي دارد سيمان مورد نياز آن‌ها را به هر مقدار در داخل تامين كند.

سايت معتبر "ماركت واچ" 3 مهر، ايران را بزرگ‌ترين توليدكننده سيمان در منطقه خاورميانه بعد از مصر معرفي كرد.

سميعي‌نژاد 19 مهر در پاسخ به اين سوال كه آيا قرار است، عوارض صادراتي سيمان به زودي حذف شود؟ گفت: همانطور كه پيش از اين نيز اعلام كرده بودم، تا پايان امسال عوارض صادراتي سيمان تغيير نكرده و حذف نخواهد شد.

دو روز بعد (21 مهر) دبير انجمن سيمان درباره اثرات حذف يارانه انرژي بر صنعت گفت: در صورت حذف يارانه انرژي قيمت تمام شده هر تن سيمان حداقل ‌12هزار تومان افزايش خواهد يافت.

معاون امور معدني و صنايع معدني وزارت صنايع و معادن 22 مهر درباره زمان لغو عوارض صادرات سيمان گفت: با توجه به شرايط تنظيم بازار و در صورت اشباع بازار داخل، عوارض صادراتي سيمان به صورت پله‌اي كاهش خواهد يافت.

وزير صنايع و معادن نيز همان روز تصريح كرد: بايد از سرمايه‌گذاري‌هاي جديد در صنعت سيمان جلوگيري شود، زيرا ظرفيت مصرف و صادرات كشور با تكميل طرح‌هاي فعلي پر خواهد شد.

يك روز بعد (23 مهر) اعلام شد كه در نيمه نخست سال جاري 23 ميليون و 973 هزار تن سيمان در كشور توليد شد. به اين ترتيب ايران رشد 21.4 درصدي توليد سيمان را در شش ماهه نخست سال جاري تجربه كرد.

دبير انجمن صنفي كارفرمايان صنعت سيمان 14 آبان گفت: مخازن سوخت جايگزين زمستاني توسط كارخانه‌ها در حال پر شدن است.

محمدحسن پورخليل به ايسنا خبر داد: ذخيره‌سازي سوخت مازوت براي احتمال قطع گاز در زمستان آغاز شده كه اين ذخيره براي 45 روز توليد كارخانه‌ها كفايت مي‌كند.

وي تصريح كرد: پيش‌بيني مي‌شود كه زمستان سال جاري به سختي زمستان سال گذشته نباشد و هيچ كارخانه‌اي به دليل نبود سوخت، دچار توقف توليد نخواهد شد.

وزارت صنايع و معادن 21 آبان پيش‌بيني كرد كه امسال توليد سيمان در كشور به 48.5ميليون تن مي‌رسد.

17 آذر: ادامه ممنوعيت صادرات سيمان با وجود رشد توليد اين كالا در كشور اعتراضات مختلفي را از سوي توليدكنندگان و كارشناسان برانگيخت. همچنين اعلام شد كه در هشت ماه امسال 31 ميليون و 300 هزار تن سيمان در كشور توليد شد.

يك كارشناس صنعت سيمان 20 آذر به ايسنا خبر داد: امسال حداقل 5 ميليون تن سيمان در انبار كارخانه‌ها باقي مي‌ماند.

وي همچنين سهميه 200هزار تني در نظر گرفته شده براي صادرات سيمان را ناچيز دانست.

وزير صنايع و معادن 24 آذر گفت: امروز احساس مي‌كنيم كه مي‌توانيم صادرات سيمان را با روش‌هايي به صورت كنترل شده آزاد كنيم.

3 دي: برخي حتي آزادسازي صادرات كلينكر را مقدمه‌اي براي آزادسازي صادرات سيمان اعلام كرده‌اند. با آزادسازي صادرات كلينكر راه براي آزادسازي صادرات سيمان فراهم مي‌شود.

يك روز بعد جشن 75 سالگي صنعت سيمان ايران در حالي برگزار شد كه وزير صنايع و معادن در آن حضور نيافت و استقبال خبري چنداني هم از آن نشد.

سميعي‌نژاد در اين مراسم با انتقاد از پايين بودن تنوع توليد سيمان در كشور گفت: نيم درصد سيمان توليدي كشور هدر مي‌رود.

سرانجام پس از چند ماه كش و قوس بر اساس تصميم كميته مركزي طرح جامع سيمان، 23 دي عوارض 100 دلار به ازاي هر تن كه روي صادرات سيمان وضع شده بود، حذف شد.

با اين وجود مسوولان وزارت صنايع و معادن و انجمن توليدكنندگان سيمان از اعلام نظر در اين باره خودداري كردند.

عضو انجمن صنفي كارفرمايان صنعت سيمان 30 دي گفت: حدود 13 نوع سيمان در كشور توليد مي‌شود، در حالي كه در دنيا بيش از 30 نوع سيمان توليد مي‌شود.

وزير صنايع و معادن 5 بهمن در پاسخ به سوال ايسنا كه چرا حذف عوارض صادراتي سيمان به گمرك ابلاغ نشده است؟ گفت: حدف عوارض صادراتي سيمان در هيات دولت مصوب و ابلاغ شده است و همه‌ دستگاه‌هاي دولتي بايد آن را اجرا كنند.

عضو انجمن صنفي كارفرمايان صنعت سيمان 18 بهمن به ايسنا گفت: مصوبه دولت مبني بر حذف عوارض صادراتي سيمان هنوز توسط گمرك اجرا نشده است.

مرتضي لطفي گفت: مصوبه حذف عوارض صادراتي سيمان توسط معاون اول رييس‌جمهوري امضا و ابلاغ شده است، اما مشخص نيست كه چرا گمرك، وزارت بازرگاني و وزارت اقتصاد و امور دارايي در اجراي اين مصوبه تعلل مي‌كنند.

بدون اشاره به ظرفيت‌سازي‌هاي انجام شده، آژانس مطالعات زمين‌شناسي آمريكا 22 بهمن گزارش داد كه ايران پانزدهمين توليدكننده بزرگ سيمان در جهان در سال 2008 است.

آژانس دولتي مطالعات زمين‌شناسي آمريكا توليد سيمان ايران در سال 2008 ميلادي را 35 ميليون تن برآورد كرد.

يك كارشناس صنعت سيمان 12 اسفند پيش‌بيني كرد كه دست‌كم تا پايان سال جاري توليدكنندگان سيمان قادر به صادرات نخواهند بود.

وي گفت: در حال حاضر كشورهايي مانند عربستان، چين و اوكراين با مازاد سيمان توليدي خود روبه‌رو بوده و به همين دليل سعي دارند كه به هر قيمت سيمان خود را در بازارهاي منطقه بفروشند.

يه روز بعد (13 اسفند) يك كارشناس صنعت سيمان گفت: در حال حاضر با توجه به توان مناسب سازندگان داخلي تجهيزات كارخانه‌هاي سيمان به ويژه در بخش خصوصي، ديگر به وجود شركت احداث صنعت تحت پوشش وزارت صنايع و معادن نيازي نيست.

وي توضيح داد: هم‌اكنون فقط حدود 15 تا 20 درصد از تجهيزات مورد نياز براي ساخت يك كارخانه سيمان از خارج وارد مي‌شود و توان ساخت ساير تجهيزات موردنياز براي احداث كارخانه‌هاي سيمان در كشور وجود دارد.

مرور وضعيت سيمان در سال 1387 بيانگر آن است كه تلاش براي ظرفيت‌سازي به نتيجه رسيده و به همين دليل سيمان از سبد حمايتي خارج شد، ولي نكته مهم اينجاست كه نبايد شرايط به گونه‌اي پيش رود كه اگر تا ديروز مشكل كمبود سيمان وجود داشت، فردا با مشكل فروش و انباشت آن مواجه شويم. به طور حتم در اين ميان تنظيم بازار داخلي در كنار صادرات سيمان مي‌تواند استراتژي مناسب براي اين صنعت باشد.

انتهاي پيام