اشاره:
كيفيت مطالعات پشتيبان اسناد توسعه، نقش بسيار پراهميتي در قابليتهاي اين اسناد دارد؛ اين مطالعات از منظر كاربردي و نظري مباني شكل گيري اسناد توسعه را تدارك ميبينند و اهداف و جهتگيريهاي اصلي آنها را تعيين ميكنند.
بررسي وضعيت موجود، نقاط قوت و ضعف درون بخش و فرصتهاي و تهديدات محيط پيراموني (SWOT) يكي از مهمترين مطالعات پشتيبان برنامههاي توسعه است.
آنچه كه درپي ميآيد تحت عنوان بسته پيشنهادي آب، كشاورزي و منابع طبيعي است كه توسط دبيرخانه ستاد برنامهي چهارم توسعه در موسسهي پژوهشهاي برنامهريزي و اقتصاد كشاورزي براي تنظيم برنامهي پنجم توسعه در بخش كشاورزي تدوين شده است. در بخشهاي پيشين اين گزارش به بيان وضعيت موجود كشور در بخشهاي مختلف كشاورزي و منابع طبيعي، تحليل وضعيت موجود و بيان نقاط ضعف، قوت، فرصتها، تهديدها و تحليل چشم انداز آينده و موقعيت برخي از محصولات كشاورزي در ايران و جهان پرداخته شد. در ششمين بخش از اين گزارش به بيان موقعيت ايران در منطقه و جهان از نظر تعداد ديگري از محصولات كشاورزي پرداخته ميشود.
سرويس مسائل راهبردي ايران(isnakeshavarzi@yahoo.com) ضمن تقدير از استقبال موسسهي پژوهشهاي برنامهريزي و اقتصاد كشاورزي از تعامل با دانشگاهيان و افكار عمومي آمادگي خود را براي انعكاس پيشنهادات و انتقادات استادان، پژوهشگران، دانشجويان، فعالان بخش كشاورزي و مديران و سياستگذاران بخش در بررسي اين مطالعات اعلام كرده و اظهار اميدواري ميكند ايجاد يك عرصهي عمومي براي گفت وگوي دانشگاهيان و حرفهمندان با مديران و سياستگذاران ضمن مستندسازي تاريخ سياستگذاري و نظارت عمومي بيشتر بر فرآيند سياستگذاري عمومي، موجب طرح ديدگاههاي جديد و ارتقاي كيفيت فرآيند سياستگذاري درهر حوزه شود.
گفتنيست سرويس مسائل راهبردي ايران پيش از اين مطالعات SWOT انجام گرفته در 19 زير بخش كشاورزي كه براي تنظيم برنامهي توسعه چهارم توسعه در همين موسسه انجام گرفته بود را منتشر كرده است. اين مطالعات با عنوان مجله SWOT در زيربخشهاي كشاورزي (براي مشاهده متن كامل خبر كليك كنيد) منتشر شد.
سرويس مسائل راهبردي خبرگزاري دانشجويان ايران، همچنين، گزارش مجموعهي كارگاهها و مقالات متعدد ديگري در بررسي پيشينه سياستگذاري در بخش كشاورزي، مفاهيم مهندسي كشاورزي و منابع طبيعي و سياستهاي توسعهي بخش از منظر اقتصادي و فني منتشر كرده است. خوانندگان گرامي، ميتوانند گزارش مجموعهي كارگاهها و مقالات پيش گفته را در اخبار و مجلات الكترونيكي كه در بخش اخبار مرتبط اين خبر آمده است، ملاحظه كنند.
موقعيت ايران در منطقه و جهان از نظر محصولات كشاورزي:
حبوبات:
در سال 2007 ميزان توليد حبوبات جهان معادل 61341 هزار تن بوده است و در اين سال 170 كشور جهان به كشت حبوبات پرداختهاند. كشورهاي هند، چين، كانادا، برزيل و نيجريه پنج كشور برتر توليدكننده حبوبات به ترتيب با توليد 14500، 6197، 3347، 3203 هزار تن 1/51 درصد از كل توليد جهاني را به خود اختصاص دادهاند.
بيشترين عملكرد در واحد سطح حبوبات در بين كشورهاي منطقه در سال 2007 متعلق به تاجيكستان با 3278 كيلوگرم در هكتار ميباشد و پس از آن كشورهاي آذربايجان، ارمنستان، عربستان و تركمنستان به ترتيب با عملكرد 2209، 1839، 1822و 1806 كيلوگرم در هكتار در رتبههاي دوم تا پنجم قرار دارند. ميزان عملكرد در واحد سطح حبوبات آبي و ديم در ايران در اين سال به ترتيب 1814 و 519 كيلوگرم در هكتار ميباشد.
پسته:
بررسي وضعيت توليد پسته در سال 2007 نشان ميدهد كه از 19 كشور توليد كننده اين محصول، 501451 تن پسته توليد شده است. كشورهاي ايران، امريكا، تركيه ، چين و سوريه پنج كشور برتر توليد كننده پسته ميباشند. كشورهاي مذكور به ترتيب با توليد 230 ، 110 ، 78 ، 38، 29 هزار تن ، 8/96 درصد از كل توليد جهاني را به خود اختصاص دادهاند.
انگور:
بررسي وضعيت توليد انگور در سال 2007 نشان ميدهد كه از 92 كشور توليد كننده اين محصول، 66272 هزار تن انگور توليد شده است. كشورهاي ايتاليا، فرانسه، چين، امريكا و اسپانيا پنج كشور برتر توليد كننده انگور ميباشند. كشورهاي مذكور به ترتيب با توليد 8519 ، 6500 ، 6250، 6105 ، 6013 هزار تن 38/50 درصد از كل توليد جهاني را به خود اختصاص دادهاند.
سيب:
بررسي وضعيت توليد سيب در سال 2007 نشان ميدهد كه از 95 كشور توليد كننده اين محصول، 64256 هزار تن سيب توليد شده است. كشورهاي چين، امريكا، ايران، تركيه و روسيه پنج كشور برتر توليد كننده سيب ميباشند. كشورهاي مذكور به ترتيب با توليد 27507، 4238، 2660، 2266، 2211 هزار تن ،5/60 درصد از كل توليد جهاني را به خود اختصاص دادهاند.
خرما:
بررسي وضعيت توليد خرما در سال 2007 نشان ميدهد كه از 38 كشور توليد كننده اين محصول، 6422 هزار تن خرما توليد شده است. كشورهاي مصر، ايران، عربستان، امارات و پاكستان پنج كشور برتر توليد كننده خرما ميباشند. كشورهاي مذكور به ترتيب با توليد 1130، 1000، 970، 755 و 510 هزار تن، 68 درصد از كل توليد جهاني را به خود اختصاص دادهاند.
زيتون:
بررسي وضعيت توليد زيتون در سال 2007 نشان ميدهد كه از 41 كشور توليد كننده اين محصول، 17456490 تن زيتون توليد شده است. كشورهاي اسپانيا، ايتاليا، يونان، تركيه و تونس پنج كشور برتر توليد كننده زيتون ميباشند. كشورهاي مذكور به ترتيب با توليد 5787، 3481 ، 2600 ، 1525 ، 900 هزار تن، 9/81 درصد از كل توليد جهاني را به خود اختصاص دادهاند.
ادامه دارد...