وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي در دومين آيين تجليل از خادمان كتاب و كتابخواني، آمار جديدي از سرانهي كتابخواني ارائه داد و گفت: امروز همچنان كار تبليغ كتاب مظلوم است.
به گزارش خبرنگار بخش كتاب خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، محمدحسين صفار هرندي در اين مراسم كه از سوي نهاد كتابخانههاي عمومي كشور، امروز (جمعه، 24 آبان) در مركز همايشهاي بينالمللي صدا و سيما برگزار شد، گفت: قبل از هرچيزي، ميخواهم پيام همراهي و همدلي و سلام رييسجمهوري را به جمع حاضر تقديم كنم، كه با توجه به طولاني شدن نشست هيأت دولت، ميسر نشد به اين جمع بپيوندد.
او يادآور شد: آنچه كه خوب است در نشستهاي اينچنيني بر آن تأكيد كنيم، اين است كه راه پيمودهشده و مسيري را كه با تحولات مختلف همراه بود، ارزيابي كنيم و ببينيم آيا با موفقيت توأم بوده است يا نه؟ ميخواهم ارزيابي را از نهاد كتابخانهها فراتر برده و به مسألهي كتابخواني و كتابخانهها در كل كشور عنايت داشته باشم. با پيشينهاي كه كشور ما داشته، ميبينيم با كتاب همراه بوده و خالقان كتابهاي ارزشمند در تصور فرهنگ انساني و الهي، بسياري به ملت ما تعلق داشته و دارند.
صفار هرندي يادآور شد: كسي نميتواند ملت ما را متهم به بيگانگي با كتاب كند. هميشه بايد گذشتهها را چراغ راه كنيم، تا به سوي آينده حركت كنيم. برخلاف برخي از ارزيابيها، سرنوشت ايران و ايراني، بخصوص بعد از انقلاب، وضعيت مطلوب و قابل قبولي يافته است، كه البته نبايد به آن بسنده كرد.
وزير ارشاد با اشاره به آمار كتابخانههاي عمومي كشور، گفت: كتابخانههاي عمومي كشور بيشتر از 1800 باب است. اگر ارزيابيهاي خود را دقيقتر كنيم، ميبينيم كتابخانههايي كه در اختيار مردم است، زيادتر شده، كه آنها را در اين آمار حساب نميكنيم. كتابخانههايي هم هستند كه در حوزهي نهاد تعريف نشدهاند؛ مثلا در حوزهي مساجد، كتابخانههايي داريم. در كشور، بيش از 40هزار باب مسجد فعال است، كه از اين ميان، كمتر مسجدي است كه يك كتابخانهي باز نداشته باشد؛ با اين حساب، كتابخانههاي ما بيشتر از آمار ارائهشده است. به اين تعداد بايد كتابخانههاي مدارس و واحدهاي آموزشي را هم افزود.
صفار هرندي همچنين يادآور شد: سيمايي كه پيش روي خود ترسيم ميكنيد، محدود به يك بخش از كتابخواني مردم نكنيد؛ وقتي نگاه ما بخشي شد، به مردم اتهام كتاب نخواندن ميزنيم. ما اين اتهام را بر مردم خود روا نداريم. يكي از سنجشهايي كه صورت گرفته، باطلكنندهي بسياري از توهمات است. در اين پژوهش كه در تهران صورت گرفته، سرانهي كتابخواني نزديك يك ساعت است و در برخي موارد، بيش از نيم ساعت. در برخي از مناطق نيز بين 15 دقيقه تا نيمساعت و در مناطقي كمتر از 15 دقيقه، كه ميانگين آنها، رقمي بالاي 15 دقيقه است. در آذربايجان شرقي نيز آماري نزديك به اين آمار بهدست آمده است. يك آمار قديمي سايهي خود را در ذهن و دل برخي اهالي رسانه انداخته بود، كه مربوط به 30 يا 40 سال قبل است، كه حاصل آن را وسيلهاي براي تحقير مردم ميشمرند؛ در حاليكه چنين نيست.
او عنوان كرد: الآن هزار كتابخانهي باز در كشور گشوده شده، كه اين از بهترين راههاي انس بيشتر مردم با كتاب است. ما نميشينيم كه كتابخوانان به ما رجوع كنند؛ ما بايد به آنان رجوع كنيم و كتاب را به در خانهي مردم ببريم. امروز همچنان كار تبليغ كتاب مظلوم است. بايد اين حرفهاي كلي، مخصوصا در رسانهي ملي، به تفاهمنامه تبديل شود. ما كه هيچ تبليغي نكردهايم، آمار كتابخوانيمان رشد داشته است.
او همچنين با اشاره به ميزان كتابهايي كه وزارت ارشاد در سال گذشته، خريداري كرده است، گفت: سهميليارد و 600 ميليون تومان كتاب به مساجد رفته است. همچنين سال گذشته، به ركورد 25 ميليارد تومان خريد كتاب از ناشران به قيمت پشت جلد رسيديم، كه اين تعداد به كتابخانهها رفته است.
او ادامه داد: همين رقمي كه ما در آمار كتابخوانان خود داريم، يعني 15 دقيقه در روز، حالا بگوييم 10 دقيقه، اين ميزان در قياس با ساير كشورها، پديدهي ناهنجاري نيست. مثلا آماري كه در خارج از كشور ارائه شده است، نشان ميدهد، 3/58درصد مردم بلژيك گفتهاند در 12 ماه گذشته، حتا يك كتاب هم نخواندهاند. ما بايد اين عادت را كنار بگذاريم كه خود را خفيف كنيم و چيزي را كه مردم ندارند، به آنها نسبت دهيم. اگر آمار كتابخواني را در كشور 10 دقيقه بدانيم، دوسوم آنهايي كه در آمار كتابخواني هستند، خود كتاب را ميخرند و ميخوانند؛ اما در جاهاي ديگر، اين سرويس را كتابخانهها ميدهند.
در ادامهي مراسم، از خيرين منتخب كتابخانهساز تقدير شد؛ عزتالله رييسي از شيراز، داوود پازوكي از پاكدشت تهران، سيداحمد اخوان دستمالچي از يزد، سيدحسين رضازاده از اصفهان، محمدرضا طالبيان از كرمان و مجيد غفوري، استاندار كرمانشاه.
انتهاي پيام