«رويكرد تاريخي ندارم» گزارشي از تمرينات نمايش «شكار روباه» علي رفيعي
طبقهي هفتم تالار وحدت اين روزها ميزبان تمرينات نمايش «شكار روباه» به نويسندگي و كارگرداني دكتر علي رفيعي است، نمايشي كه طلسم اجراي آن پس از 17 سال شكسته ميشود تا در بيستوهفتمين جشنوارهي بينالمللي تئاتر فجر اجرا شود. به گزارش خبرنگار تئاتر خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) علي رفيعي كه پيش از اين نمايشنامههايي همچون «خاطرات جامهدار از زندگي و مرگ ميرزا تقيخان فراهاني» و «شازده احتجاب» را دركارنامهي كاري خود دارد با اجراي اين نمايش، تريلوژي خود را دربارهي آثاري كه به مقوله تاريخ و قدرت ميپردازند، كامل ميكند. اما اين طراح و كارگردان تئاتر تاكيد دارد: «به هيچوجه دغدغه نوشتن نمايشنامهي تاريخي ندارم و دراين متن هرگز نسبت به آقا محمدخان قاجار رويكرد تاريخي نداشتهام. سالهاي پيش از انقلاب هم كه نمايش «خاطرات جامهدار ...» را اجرا كرده بودم مصرانه ميگفتم اين تراژدي يك تراژدي تاريخي نيست، بلكه تراژدي تاريخ است. من با تاريخ چالش ميكنم نه اينكه يك ماجراي تاريخي را روايت كنم. دراينجا گذشته به عنوان چراغ راه آينده مورد توجه قرار ميگيرد. علي رفيعي درهر سه اثر نمايشي خود تلاش كرده برخورد قدرتمندان و همينطور مردم را با مقولهي قدرت مورد كنكاش قرار دهد. او ميگويد: «درنمايش «شازده احتجاب» كه متن آن را از زندهياد هوشنگ گلشيري اقتباس كردهام مقوله قدرت در سه نسل گوناگون بررسي ميشود و همچنان اصرار دارم كه به هيچوجه با كارهايي كه از تاريخ بهره ميگيرند، اسم نمايش تاريخي نگذاريم.» رفيعي با اينكه اين نمايشنامه را 17 سال پيش نوشته است، خوشحال است كه اين اثر هرگز بيات نشده و همچنان طراوت و تازگي خود را حفظ كرده است و ادامه ميدهد:«گويي اين نمايشنامه را همينامروز نوشتهام. رفيعي چندماه پيش تمرينات اين نمايش را آغاز كرده بود، اما بهدليل حضور بازيگران موردنظرش در پروژههاي تصويري ناچار شد تمرينات اين نمايش را براي مدتي متوقف كند. خودش دراين باره توضيح ميدهد: «بازيگران من جذب سريالها و فيلمهاي تلويزيوني شدند و من نميتوانستم با هر بازيگري كار كنم. بازيگري ميخواهم كه علاوه بر تسلط بدني از نظر درك زيباييشناسي هم با كارهايم هماهنگي داشته باشد.» درطول چند ماهي كه اين پروژه متوقف بوده است، رفيعي شخصيت پابرهنه را به آن اضافه ميكند و به روابط و مناسبات شخصيتها استحكام بيشتري ميبخشد. به گزارش ايسنا، متن نمايشنامه توسط محمد چرمشير دراماتورژي شده است. اين نمايشنامهنويس پيش ازاين متن «درمصر برف نميبارد» را براي علي رفيعي نوشته بود، اما اينبار بهعنوان دراماتورژ با او همكاري ميكند. رفيعي كه شخصيت منعطف و تسلط محمد چرمشير برزبان و ادبيات نمايشي را ميستايد، دربارهي همكاري خود با او توضيح ميدهد: «نميخواستم پيكره و چارچوب متن دگرگون شود؛ بلكه ميخواستم عميقتر و بهتر شود. بنابراين درعين وفاداري به متن، ميخواستم محمد چرمشير هم حرفهاي خود را مطرح كند به اين ترتيب كه متن «شكار روباه» همان متن قبلي است، اما بهتر و پختهتر شده است. دراين اثر كوشيدهايم براي هر ديالوگي ما به ازاي تصويري پيدا كنيم كه اگر چنين نشود آن اثر ادبيات است و ديگر تئاتر نيست.» علي رفيعي كه بعد از اجراي نمايش «درمصر برف نميبارد» در سال 82 اثر ديگري را اجرا نكرده است، مدتها پيش قصد داشت نمايشي را با الهام از يكي از بازارهاي متروكه كاشان اجرا كند، اما مدتي بعد كه بحث اجراي كارش قطعي شد از اجراي نمايشنامه «شكار روباه» خبر داد. او دربارهي اين جايگزيني توضيح ميدهد: «آن طرح مستلزم كارگروهي گسترده و درعين حال تحقيق و جمعآوري اسناد و مدارك بود. در سفري كه به كاشان داشتم از بازاري زيبا اما خالي از كسبه ديدن كردم، گويي بازاري مرده بود. تصميم گرفتم به نوعي آن را به صحنه تئاتر بياورم بهگونهاي كه تصوير بازار روي پرده بيفتد. اما عابران آن بازيگراني باشند كه بهصورت زنده روي صحنه ظاهر ميشوند. اين طرح بعد از مدتي به پيشنهاد مهندس كاظمي، معاون امور هنري سابق تغيير كرد و قرار شد خيابان لالهزار جايگزين آن شود.» كارگردان نمايشهايي همچون «كلفتها» و «رومئو ژوليت» با اشاره به سابقهي فرهنگي خيابان لالهزار ميگويد: «لالهزار تنها يك خيابان نيست، بلكه نمايانگر تاريخ اجتماعي ماست. اگر امروز زيباييهاي اين خيابان به سيم و برق الكترونيكيها تبديل شده، نشانگر اتفاقي است كه درجامعه ما رخ داده است. اما اجراي اين نمايش زماني ممكن ميشود كه از حمايت مراكزي مانند شهرداري يا سازمان ميراث فرهنگي برخوردار شويم.» او با توضيح مشكلات امروز توليد تئاتر مطرح ميكند: «امروزه براي گردآوري 15 بازيگر، سخت دچار مشكل هستيم. زندگي بازيگران مهم است نه كارگرداني كه با آن كار ميكنند. فيلمها و سريالهاي تلويزيوني تماموقت بازيگران را به خود اختصاص ميدهد. تلويزيون كار خود را ميكند. از سوي ديگر تئاتر هم حمايت نميشود بههمين خاطر با بازيگراني كه دراين كار حضور دارند، با احترامي مضاعف همكاري ميكنم.» به گزارش ايسنا، بازيگران نمايش نخستين دورخوانيها را انجام ميدهند؛ سيامك صفري، هومن برقنورد، محسن تنابنده، شهرام عبدلي، افشين هاشمي، هدايت هاشمي، داريوش موفق،سهيلا رضوي، پانته آبهرام، ستاره اسكندري، مينا خسرواني، محمود راسخفرو ... بازيگراني هستند كه در اجراي اين اثر علي رفيعي را همراهي ميكنند البته قرار است چند بازيگر ديگر هم به اين تركيب اضافه شوند. به گزارش ايسنا، نمايش «شكار روباه» بعد از سهماه تمرين، نخستين اجراهاي خود را درتالار وحدت انجام ميدهد و پس از آن تا پايان سال روي صحنه ميماند و به گفتهي علي رفيعي اگر توفيق پيدا كند بعد از عيد هم روي صحنه خواهد بود. علي رفيعي علاوه بر نويسندگي و كارگرداني، طراحي صحنه و لباس اين نمايش را انجام ميدهد. گلناز گلشن و نگار نعمتي به عنوان دستيار لباس، حميد هنري بهعنوان دستيار اول كارگردان و برنامهريز، حجت سيد عليخاني بهعنوان مديرتوليد و ترانه كوهستاني هم بهعنوان منشي صحنه با او در اجراي اين پروژه همكاري ميكنند. انتهاي پيام