استان تهران و هويت اين منطقه‌ي چندهزار ساله درحالي روزبه‌روز در ذهن مردم كم‌رنگ‌تر مي‌شود كه مدير كل معماري و ساختمان معاونت شهرسازي شهرداري تهران ـ عباس اخلاصي ـ اعلام كرده است كه از ابتداي سال 1385 فعاليت‌هاي گسترده‌ي شهرداري تهران در راستاي ارتقاي كيفيت و منظر شهري تهران و بهبود تمام بناها انجام مي‌شود.
اگر به وضعيت آثار تاريخي و نماي بناهاي شهر تهران نظر شود، اين‌گونه به‌نظر مي‌رسد كه فعاليت‌هاي گسترده‌ي شهرداري تهران امكان‌پذير نمي‌شوند به‌جز با تخريب بناهاي تاريخي كه هويت چندصد ساله‌ي اين شهر را تشكيل مي‌دهند.
مسؤول دفتر فني سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان تهران در اين‌باره به خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، توضيح داد: هويت هر شهر را مجموعه‌اي از ارزش‌هاي طبيعي، فرهنگي و اجتماعي آن تشكيل مي‌دهد و تهران به‌عنوان يكي از اين شهرها، پشتوانه‌ي بسيار عظيمي از لحاظ تاريخي و طبيعي دارد كه آن‌را به‌عنوان يكي از شهرهاي كم‌نظير در جهان معرفي كرده است.
مهدي معمارزاده گفت: تهران به‌لحاظ تاريخي داراي سابقه‌ي ارزشمندي است، چون از يك سو حركت به‌سوي پايتختي را از شهر ري باستان تا ورامين و سپس تهران كنوني پشت سر گذاشته است و ازسوي ديگر سابقه‌اي دوهزار ساله براي پايتخت با پشتوانه‌ي ري (تداوم ري باستان) و سابقه‌ي شش‌هزار ساله براي مدنيت، تمدن و يك‌جانشيني دارد كه با ارزش‌هاي فرهنگي و اجتماعي نوعي هويت كسب كرده است.
وي بيان كرد: هرچند اين شهر تاريخي در دوره‌هايي دست‌خوش تحولات چشمگيري شد، اما باز هم استخوان‌بندي نخستين خود را حفظ كرد؛ ولي متأسفانه با انجام يكسري خيابان‌كشي‌ها در دوره‌ي پهلوي اول، بخشي از بناها از بين رفت و به‌جاي آن‌ها يكسري بناي ديگر در بدنه‌ي خيابان‌هاي شهر نقش بست.
او ادامه داد: متأسفانه در چند دهه‌ي اخير به مرور زمان، تعدادي از اين بناها تخريب شده و فقط تك‌بناهايي مانند ساختمان بانك مركزي، مجموعه‌ي ميدان مشق يا بانك تجارت توپخانه در برخي خيابان‌ها باقي مانده‌اند كه هنوز هويت خود را حفظ كرده‌اند.
به عقيده‌ي معمارزاده، برخي ساختمان‌هايي كه به‌تازگي ساخته مي‌شوند، از نظر تحول جديد، بخشي از ارزش‌هاي سير تحول معماري را در پايتخت دارند و به‌عنوان سمبل و الگو براي ديگر شهرها نيز مورد استفاده قرار مي‌گيرند؛ ولي متأسفانه در دهه‌هاي اخير، اين تحول معماري كه بازتاب اصالت‌هاي معماري ايران است، به‌ندرت ديده مي‌شود و در بعضي موارد اصلا وجود ندارد.
مسؤول دفتر فني سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان تهران تأكيد كرد: اكنون در تهران با فقدان شديد ارزش‌هاي هويتي و معماري مواجه هستيم و اينجاست كه مديريت شهري وظيفه دارد، مواردي را كه به‌عنوان هويت پايتخت درنظر گرفته مي‌شوند، حفظ كند.
معمارزاده اظهار داشت: متأسفانه اكنون مديريت شهري به دلايل بسيار زيادي كه مهم‌ترين آن‌ها نبود مديريت واحد شهري است، سبب شده كه شهرداري با مشكلاتي مانند فروش تراكم برخورد كند. اگر در اين زمينه به خيابان وليعصر نگاه كنيم، تعداد كمي از بناهاي تاريخي به‌جا مانده‌اند و اين به‌دليل ساخت‌وسازها و صدور مجوزهاي شهرداري با ارتفاع بالاست كه در بدنه‌ي شهر رخ مي‌دهد كه در نتيجه‌ي آن‌ها، نرسيدن آفتاب به درختان، خم شدن آن‌ها و قطع درختان براي پيشروي خانه‌ها به سمت خيابان ايجاد مي‌شود و سبب شده است فقط از ميدان ونك تا تجريش حدود يك‌صد درخت خشك شوند.
او با اشاره به وظيفه‌ي شهرداري به‌عنوان كسي كه مسؤول دريافت هزينه‌هاي تراكم است، گفت: شهرداري اكنون اعتبارات خود را براي ساخت تونل، پل، اتوبان و ديگر موارد مورد نياز در سطح شهر هزينه مي‌كند، ولي بخش اندكي از هزينه‌ها صرف بناهاي تاريخي مي‌شود. درحالي‌كه بايد دست كم يك‌سوم درآمدهاي شهرداري فقط صرف بافت‌ها، بدنه‌ها و بناهاي تاريخي، فرهنگي و طبيعي شود، چون اين بدنه‌ها خود موجب تداوم حركت شهر در طول تاريخ شده‌اند و ارزش‌ها را از نسلي به نسل ديگر منتقل مي‌كنند.
وي تأكيد كرد: شهرداري بايد حتما اولويت‌هاي خود را در موضوع بدنه‌هاي شهري با هدف حفظ آن‌ها متمركز كند. تهران بناهاي تاريخي و ارزشمندي دارد كه بايد حفظ شوند، چون اين بدنه‌ها ارزش‌هاي تاريخي شهر هستند.
كارشناس فني سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان تهران اضافه كرد: اين بدنه‌ها تداوم هويت شهرسازي و معماري ما هستند، پس شهرداري موظف است، همان‌گونه كه براي ساخت هتل، پل و اتوبان پول خرج مي‌كند، براي حفظ ارزش‌هاي طبيعي و تاريخي هم پول خرج كند و بدنه‌هاي تاريخي را حفظ و از آن‌ها حمايت كند، وگرنه به مرور از هويت شهر تهران چيزي باقي نمي‌ماند.
انتهاي پيام