عضو جامعه‌ي راهنمايان ايرانگردي و جهانگردي گفت: تعداد افراد متخصص در طبيعت‌گردي از غيرمتخصص‌ها كم‌تر است و وضعيت تورهاي طبيعت چندان مطلوب نيست. علي جعفرنژاد در گفت‌وگو با خبرنگار بخش گردشگري خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، بيان كرد: افراد غيرمتخصص بيشتر براي كسب سود به حوزه‌ي طبيعت‌گردي وارد مي‌شوند و در كم‌ترين زمان مي‌خواهند بيشترين استفاده را داشته باشند. اين فعال طبيعت‌گردي اظهار داشت: سال‌ها پيش كه موضوع بازديد از آثار فرهنگي در كشور به‌صورت گسترده مطرح شد، تورها خدمات مطلوبي نتوانستند بدهند و مردم ترجيح دادند كه خود به سفر بروند. اكنون كه مردم به طبيعت‌گردي رو آورده‌اند، اين معضل بار ديگر تكرار مي‌شود. او وضعيت تورهاي طبيعت‌گردي را كاملا مطلوب ندانست و ادامه داد: استاندارد صددرصدي براي مناطق طبيعي وجود ندارد، حتا اين استاندارد را براي مناطق فرهنگي نداريم؛ اما آژانس‌ها، استانداردي را براي تورهاي طبيعت‌ و تعداد بازديدكنندگان، متناسب با وضعيت هر منطقه تعيين مي‌كنند. وي گفت: با توجه به برپايي تورهاي طبيعت در ديگر كشورها‌، با آژانس‌هاي خارجي برگزاركننده‌ي اين تورها تعامل برقرار مي‌كنيم تا سطح استاندارد آن‌ها را ببينيم و سطح كار خود را ارتقا دهيم و نقاط ضعف را رفع كنيم. اين عضو انجمن حفاظت از محيط زيست كوهستان با يادآوري موافقت‌نامه‌ي بين‌المللي كاتمانداي نپال در سال 2002 ميلادي درباره‌ي حفاظت از محيط زيست از جنبه‌هاي گردشگري و تورهاي طبيعت، اظهار كرد: در اين موافقت‌نامه، استانداردي براي حفاظت از محيط زيست تدوين شد كه كشورهاي حاضر در نشست سال 2002 ميلادي نپال، اين استانداردها را تا حدي رعايت مي‌كنند، البته ما كنترلي روي اين موضوع نداريم؛ اما تلاش مي‌كنيم، خود را با اين استانداردها تطبيق دهيم. وي افزود: وقتي فردي براي 50 هزار نفر با پست الكترونيكي و پيام كوتاه تور طبيعت تبليغ مي‌كند، فقط مي‌خواهد برنامه‌اي را اجرا و سود كسب كند و امكان دارد برنامه‌ي كاري خود را در سال آينده تغيير دهد. با توجه به اين شرايط، وضعيت گردشگري طبيعت در ايران مطلوب نيست، چون كنترلي روي آن صورت نمي‌گيرد و محيط زيست، جوامع روستايي و عشايري، تخريب و اوضاع هر روز بدتر مي‌شود. عضو جامعه‌ي راهنمايان ايرانگردي و جهانگردي درباره‌ي فعاليت‌هاي كميته‌ي ملي طبيعت‌گردي در اين زمينه، گفت: اين كميته تاكنون كارهاي دفتري را انجام داده و در زمينه‌ي آموزش و نحوه‌ي آموزش تورهاي طبيعت، هيچ برنامه‌اي نداشته است. البته در اين ميان، مسيرهايي كه براي گردشگري تعريف شده‌اند، به‌گونه‌اي نيستند كه آژانس‌ها براساس آن‌ها برنامه‌ي تور را بتوانند تنظيم كنند. وي بيان كرد: حدود 70 تا 80 درصد اين مسيرها براي تورهاي طبيعت‌گردي مناسب نيستند و آژانس‌ها براساس آن نمي‌توانند تور راه‌اندازي كنند. بايد براي فعاليت اين بخش، تحقيق و مطالعه مي‌كردند، شايد براي افرادي كه اين مسيرها را نمي‌شناسند، سفر در اين مسيرها جذاب باشد؛ اما براي نمونه، در تهران كه ما شناخت كامل از مسيرهاي آن داريم، شايد فقط حدود 13 مسير در تور قابل اجرا باشند. جعفرنژاد افزود: اين مسيرها معرفي شده‌اند؛ اما آموزشي داده نشده است كه مردم چگونه به طبيعت سفر كنند تا كم‌ترين آسيب به آن‌ها و طبيعت وارد شود. طبيعت كارواش ماشين و تعويض روغني نيست و تاكنون به مردم آموزشي درباره‌ي چگونگي سفر به طبيعت داده نشده است. به اعتقاد او، سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در زمينه‌ي آموزش مي‌تواند متولي باشد و رسانه‌ها اين كار را انجام دهند. اين سازمان دست كم در سايت‌هاي اينترنتي معرفي خدمات خود، اين آموزش‌ها و تذكرها را مي‌تواند ارايه كند. اين فعال طبيعت‌گردي با بيان اين‌كه افزايش سفر به طبيعت بدون آموزش به تخريب بيشتر محيط زيست منجر مي‌شود، براي نمونه به درياچه‌ي گهر در استان لرستان اشاره و اضافه كرد: اين درياچه زماني مانند بهشت بود؛ اما در سفري كه دو هفته‌ي پيش به گهر داشتم، اين درياچه مانند كهريزك به محل انباشت زباله‌ها تبديل شده بود. يك دهه پيش، شايد 50 نفر هم به اين درياچه سفر نمي‌كردند؛ ولي دو هفته‌ي پيش شايد حدود 300 هزار نفر در گهر حضور داشتند كه آموزشي نيز نديده بودند. اين عضو انجمن حفاظت از محيط زيست كوهستان درباره‌ي وضعيت تورهاي طبيعت در مناطق حفاظت‌شده، توضيح داد: هر آژانسي كه به اداره‌ي محيط زيست و منابع طبيعي استاني، درخواست بازديد از منطقه‌اي را نمابر كند، بدون هيچ بررسي روي آژانس، صلاحيت آن براي انجام اين كار و تخصص متقاضي، پاسخ مثبت را دريافت مي‌كند. آژانسي كه تخصصي كار مي‌كند، مي‌داند در قلب طبيعت چه كار مي‌خواهد انجام دهد؛ ولي آژانس غيرمتخصص فقط به سود خود فكر مي‌كند، ما تقريبا به تعداد زيادي از اين مناطق حفاظت‌شده با فرستادن يك نمابر به اداره‌ي منابع طبيعي سفر كرده‌ايم و در منطقه نيز هيچ كنترلي بر نحوه‌ي كار افراد صورت نگرفت. او در ادامه با اشاره به وضعيت قصر بهرام كه در پارك ملي كوير واقع شده است، اظهار داشت: اين منطقه روزگاري محل زندگي جبير، گوره‌خر و پستانداران بزرگي بود؛ اما بعدها يكي از ارگان‌هاي نظامي در اين منطقه، مانورهايي را برپا كرد. اكنون نيز به‌جز آژانس‌هاي گردشگري، سازمان‌هاي مختلف و مدارس براي بازديد از كاروانسراي قصر بهرام در پارك ملي كوير با فرستادن يك نمابر، مجوز دريافت مي‌كنند و محيط بانان فقط توان اين را دارند كه از اين بناي تاريخي محافظت كنند تا تكه‌اي از ديوارهاي آن جدا نشود و ديگر كاري ندارند كه مردم زباله مي‌ريزند يا در 100 متري اين قصر اواخر هفته، زباله‌ها را آتش مي‌زنند. اين عضو جامعه‌ي راهنمايان ايرانگردي و جهانگردي درباره‌ي وضعيت راهنمايان طبيعت‌گردي، گفت: اين بخش بدترين معضل در طبيعت‌گردي است، چون در كشور ما همواره مدرك‌گرايي مطرح بوده و در سازمان‌ها نيز اين موضوع تشديد شده است و آيين‌نامه‌هايي را براساس اين شرايط تنظيم كرده‌اند. وي تسلط به زبان انگليسي را يكي از معيارها براي انتخاب راهنماي تور و يكي از موانع براي فعاليت طبيعت‌گردها دانست و توضيح داد: بسياري از طبيعت‌گردان‌ها به زبان انگليسي مسلط نيستند؛ اما دانستن زبان انگليسي جزو چارچوب‌هاي اصلي كار است. بنابراين افراد ديگري كه به زبان مسلط هستند، به‌راحتي از اين فيلتر عبور و در دوره‌هاي آموزشي شركت مي‌كنند و پس از چند ماه با دريافت كارت راهنماي تور، گمان مي‌كنند كه راهنما شده‌اند. درحالي‌كه شايد بسياري از آن‌ها يك‌بار هم در چادر نخوابيده باشند و حتا نمي‌دانند دربرابر مشكلات طبيعي و زمان‌هاي بحراني چه برخوردي بايد داشته باشند و به‌صرف داشتن كارت راهنما، تورها را هدايت مي‌كنند و در اين ميان، اتفاق‌هايي رخ مي‌دهند. جعفرنژاد افزود: اين افراد علاوه بر اين‌كه به خود آسيب مي‌زنند، به ديدگاه مردم نيز آسيب وارد مي‌كنند. انتهاي پيام