در حالي با حذف بخشي از يارانه و نيز افزايش 400 توماني قيمت بنزين سوپر در يك مرحله، فروش اين فرآورده با نرخ هر ليتر 540 تومان از ابتداي تيرعملياتي خواهد شد كه از طرف مسوولان پايين بودن تقاضاي عمومي و در نتيجه عرضه محدود آن به قشري خاص كه از توانايي مالي بالاتري برخوردارند، دليل پيشگام بودن بنزين سوپر در اجراي طرح آزاد سازي قيمت انرژي تا سال 1391عنوان ميشود.
به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، اين درحاليست كه هماكنون از حدود 2300 جايگاه فعال در كشور، در كمتر از 130 جايگاه بنزين سوپرعرضه ميشود و اين در حالي است كه در بيشتر مواقع استفادهكنندگان بنزين سوپر از عرضه نامرتب و غيرمداوم اين فرآورده درهمين تعداد اندك مجاري عرضه نيز ناراضي هستند. همچنين جايگاهداران همواره با تاكيد بر تقاضاي زياد مردم براي استفاده از بنزين سوپر از عرضه محدود و نامرتب آن از سوي شركتهاي توليد و توزيع كننده آن ابراز گله ميكنند.
از سوي ديگر بر اساس اظهارنظرهاي كارشناسان صنعت خودرو، استفاده از بنزين سوپر كه از عدد اكتان (درجه آرام سوزي) بالاتري برخوردار است، علاوه بر پيمايش بهتر خودرو، موجب وارد شدن فشار كمتر به موتور، كاهش استهلاك قطعات فني و نيز بالاتر رفتن راندمان، كيفيت و عملكرد خودروها ميشود.
به اين ترتيب بر اساس مطالعات كارشناسان، بخش زيادي از مردم بدون درنظر گرفتن سطح درآمدشان سعي ميكنند كه براي عملكرد بهتر موتور خودرو خويش به طور متناوب از بنزين سوپر و يا مكملهاي بنزين استفاده كنند.
بنابراين ملاحظه ميشود در حالي كه برخي مسوولان وزارت نفت براي اثبات تقاضاي كم بنزين سوپر، بر مصرف تنها 1.5 تا 2.5 ميليون ليتري آن در روز اشاره ميكنند، ولي مراجعه مكرر دارندگان خودرو براي دريافت بنزين سوپر فارغ از اين كه در نهايت موفق به دريافت آن ميشوند يا خير، بيانگر تقاضاي زياد مردم براي اين فرآورده و البته كمبود عرضه آن است.
از طرف ديگر هماكنون در شرايطي روزانه حدود 20 ميليون ليتر بنزين وارد كشور ميشود كه عمدتا از نوع سوپر با عدد اكتان بالاي 90 است، ولي متاسفانه به دليل ضعف در سيستمهاي پالايش كشور و قديمي بودن تكنولوژي آنها، مشاهده ميشود كه عدد اكتان مربوط به 42.7 ميليون ليتر بنزين توليدي كشور از استانداردهاي منطقه نيز پايينتر است؛ به طوري كه لازم است اين بنزين با حدود سه ميليون ليتر بنزين سوپر تركيب شود تا در مجموع توليد روزانه بنزين 9 پالايشگاه كشور را به حدود 45 ميليون ليتر با عدد اكتان 87 برساند.
اگرچه مسوولان مرتبط با تامين و توزيع بنزين سوپر و بهويژه مديرعامل شركت ملي پالايش و پخش فرآوردهاي نفتي مكرر بر برنامههاي افزايش توليد، واردات و عرضه اين فرآورده در مجاري عرضه تاكيد ميكنند، بهطوري كه قرار است تعداد جايگاههاي عرضه كننده بنزين سوپر تا شهريور امسال سه برابر شده و به عدد 500 برسد، ولي تصور ميشود كه در اين راستا پرداختن به افزايش توليد بنزين سوپر كه عدد اكتان آن معمولا حدود 95 است، موضوع مهمتري است كه بايد مورد توجه مسوولان در بخش پالايش نفت كشور قرار گيرد.
حال در چنين شرايطي بر اساس تصميمات گرفته شده در وزارت كشور و ستاد ساماندهي حمل و نقل عمومي و مديريت مصرف سوخت، از ابتداي تيرماه قيمت بنزين سوپر از 140 تومان سهميهاي به 540 تومان افزايش پيدا خواهد كرد و به صورت آزاد و بدون نياز به ارائهي كارت هوشمند در اختيار مردم قرار خواهد گرفت.
در اين خصوص اظهار نظر كارشناسان دربارهي سرنوشت مصرف بنزين سوپر در كشور متفاوت است. در حاليكه كارشناسان حاضر در شركت ملي پالايش و پخش فرآوردهاي نفتي با ابراز نگراني از اين موضوع از كاهش شديد مصرف اين فرآورده در ماههاي آينده خبر ميدهند وتاكيد ميكنند كه در اين شرايط بيشتر مردم كه به صورت متناوب از بنزين سوپر استفاده ميكنند، پس از اين به سمت مكملها روي خواهند آورد، ولي برخي ديگر از كارشناسان و همچنين مسوولان جايگاهها بر افزايش مصرف اين فرآورده با آزادسازي آن تاكيد ميكنند.
استدلال گروه دوم اين است كه تاكنون نيز به دليل محدوديت عرضه، بسياري از مالكان خودروهاي با كيفيتتر كه نياز به بنزين سوپر دارند، به دليل عرضه محدود، امكان استفاده از اين فرآورده را از دست ميدادند؛ چه رسد به اينكه با توجه به افزايش واردات خودروهاي خارجي و روند رو به رشد خودروهاي با تكنولوژيهاي جديد داخلي، دارندگان اين خودروها مجبورند از بنزين سوپر استفاده كنند كه در اين راستا آزادسازي آن موجب رفع مشكل عرضه محدود خواهد شد.
يكي از مهمترين دلايل تصميم آزادسازي قيمت بنزين سوپر، هدفمند كردن يارانهها و اين كه فقط قشر مرفه و معدودي از جامعه از اين نوع بنزين استفاده ميكنند، اعلام شده است. بيشك هر عقل سليمي موافق هدفمند شدن يارانه و برخورداري قشر ضعيف جامعه از يارانههاي دولتي است، ولي آيا چنين تصميمي با توجه به اينكه تا ديروز بر طبل استفاده هرچه بيشتر از بنزين سوپر با توجه به مباحث زيستمحيطي و تاثير آن در كاهش آلايندگي هوا از يك سو و بالا رفتن عمر موتور خودروها و رويآوردن خودروسازان داخلي به ساخت خودروهاي با تكنولوژي بالا از سوي ديگر نواخته ميشد، ميتواند امروز با محدود كردن شرايط استفاده از آن مطابقت داشته باشد؟
انتهاي پيام