معاون هنرهاي سنتي و صنايع دستي با اشاره به ادغام سازمان‌هاي صنايع دستي و ميراث فرهنگي و گردشگري و تغييرات‌ داده‌شده در بدنه‌ي اين معاونت پس از ورود به اين بخش، اظهار كرد: دست كم در فرصتي كوتاه، توانستيم كه شاكله‌ي مديريتي اين بخش را درست كنيم و شش محور اصلي را كه در دنيا براي صنايع دستي مطرح است، نهادينه كنيم و سه اداره‌ي كل حفظ و احيا، حمايت از توليد و بازرگاني و آموزش و ترويج صنايع دستي تعيين‌ و مصوب شدند؛ اين حداقل كاري بود كه در شش‌ماه نخست انجام داديم.

در زمان فعاليت 26 گروه كاري چه اتفاقي افتاده بود؟!

حسين هاتفي فارمد در ادامه‌ي گفت‌وگو با خبرنگار بخش صنايع دستي ايسنا، درباره‌ي انحلال 26 گروه كاري پيش از تصويب چارت صنايع دستي و در زمان سرپرست پيشين اين معاونت با وجود اعتقاداتي مبني بر اين‌كه گروه‌هاي تشكيل‌شده، تخصصي كار مي‌كنند و آيا اين شيوه نمي‌توانست ادامه يابد؟ گفت: چه اتفاقي افتاده بود؟! مي‌توانيد پي‌گيري كنيد كه در آن مدت چه اتفاقي افتاده بود؛ براي نمونه، من كارگروه بافته‌هاي سنتي داشتم، چه اتفاقي قرار بود كه رخ دهد؟ اما اكنون چارت شكل‌گرفته در معاونت صنايع دستي كل، به‌صورت كوچك‌تر در استان‌ها وجود دارد كه برنامه‌ها براي آن‌ها تشريح شده‌اند.

وي ادامه داد: براي مسؤولان استان‌ها موضوع حفظ و احيا تشريح شده است؛ اما در مرحله‌ي نخست، بايد آگاه باشند كه چه چيز را قرار است، حفظ و يا احيا كنند و براي اين‌كه از داشته‌هاي صنايع دستي كشور مطلع باشيم، به بانك اطلاعاتي نياز داريم. اين بانك در كجا بايد تشكيل شود. يك بانك اطلاعاتي در گذشته با 900 هزار ركورد وجود داشت؛ اما اكنون خبري از آن نيست كه يا جابه‌جا شده يا مسؤول آن رها كرده‌ و رفته است.

او افزود: اكنون اداره‌ي اين سازمان در استان بايد صنايع دستي فعال و غيرفعال را تقويم كند و به مراكز بفرستد. بارها از من پرسيده شده است كه بيمه‌ي هنرمندان چه شد؟ مشكل از ماست. اگر قرار باشد كه هنرمندي بيمه شود، بايد از محل فعاليت، اقامت، سن، كارگاه و شرايط آن مطلع باشيم تا دولت بتواند بيمه كند. مگر يك‌صدهزار اسم را براي بيمه مي‌توان ارايه كرد، چه‌كسي در كشور، تعداد هنرمندان را براي بيمه شدن مي‌تواند مشخص كند؟

مرحله‌ي نخست بانك اطلاعاتي تا پايان سال حتما بايد آماده شود

هاتفي بيان كرد: فكر مي‌كنم، تاكنون اطلاعات 14 يا 15 استان تكميل شده است و تا پايان سال، مرحله‌ي نخست بانك اطلاعاتي حتما بايد آماده شود.

دولت براي بيمه‌ي هنرمندان آمادگي دارد، اما بانك اطلاعاتي نداريم

او در پاسخ به اين موضوع كه پيش از اين هم وعده داده بوديد تا پايان سال، هنرمندان بيمه مي‌شوند، اظهار كرد: حتما؛ من اگر اكنون بانك اطلاعاتي داشتم، از رييس‌جمهور درخواست مي‌كردم، دستور بيمه شدن هنرمندان را صادر كند و دولت آمادگي دارد.

هاتفي درباره‌ي امكان بيمه شدن هنرمنداني كه در روستاهاي دورافتاده و بدون كارت هنرمندي فعاليت مي‌كنند، گفت: اين كار درحال انجام است. معاونان صنايع دستي در استان‌ها بايد به من بگويند كه در كشور چند هنرمند صنايع دستي فعال و پويا داريم. اين اطلاعات درحال جمع‌آوري‌اند و هر زمان كه نخستين مرحله‌ي آن آماده شود، حتا اگر پنج‌هزار هنرمند شناسايي شده باشند، براي بيمه اقدام مي‌كنيم.

وي ادامه داد: امكان دارد، اين اقدام در بعضي استان‌ها شكل نگرفته باشد، چون ديدگاه قبل با موجود، متفاوت است. سازمان صنايع دستي مي‌خواست خود متولي كار باشد. نمي‌گويم ما نقص نداريم؛ اما تازه كار را آغاز كرده‌ايم. حساب كنيد، در كنار كشورهايي كه ساليان سال سياست‌گذاري مي‌كنند، ما حالا مي‌خواهيم سياست‌گذاري كنيم!

او اين موضوع را كه آيا قرار است، معاونت صنايع دستي براي حفظ، احيا و ارتقاي كيفيت صنايع دستي برنامه‌اي داشته باشد، تأييد كرد و افزود: براي حفظ صنايع دستي بايد از رشته‌ها و راه‌هايي مربوط به حفظ اين رشته‌ها در كشور كه به‌صورت سنتي و آكادميك وجود دارند، مطلع باشيم. مثلا براي حفظ رشته‌ي نمدمالي بايد تعدادي نمدمال باشند. اكنون تعدادي از هنرمندان اين رشته در كشور فعاليت مي‌كنند، حال چگونه اين رشته‌ها حفظ شوند، بايد دانش آن با آموزش منتقل شود كه در كنار آن به توجيه اقتصادي نمد نياز است و بازرگاني آن بايد فعال شود كه اكنون درحال فعال كردن اين بازرگاني هستيم.

وي يادآور شد: نمدمالي در كشور درحال كاربردي شدن است. اين طرح در 15 استان كه نمدمالي داشته‌اند و اين هنر در آن‌ها از ميان رفته است، به‌صورت پايلوت با تعريف 70 كاربري جديد اجرا مي‌شود. بنابراين براي احياي رشته‌هاي منسوخ‌شده بايد از داشته‌ها و نداشته‌ها مطلع شويم و براي احياي آن اقدام كنيم كه برنامه‌هاي آن مشخص است.

روند گذشته به سمت منسوخ شدن صنايع دستي پيش مي‌رفت

معاون هنرهاي سنتي و صنايع دستي درباره‌ي اين ديدگاه كه احياي صنايع دستي با توجه به منسوخ شدن بسياري از رشته‌ها در سال‌هاي اخير، كند پيش مي‌رود و اين روند همان روند كندي است كه در احياي ميراث فرهنگي دنبال مي‌شود، گفت: اگر روال گذشته بود، بايد كم‌كم صنايع دستي را در موزه‌ها مي‌ديديم؛ اما دولت در يك‌سال اخير اعلام كرده است كه نمي‌خواهد تصدي‌گري كند و سياست‌گذاري مي‌كند، بايد نظارت داشته باشد و ديگر مجري نيست.

او درباره‌ي اين‌كه آيا سياست‌گذاري موجب مي‌شود كه احياي صنايع دستي كند پيش رود؟ اظهار كرد: در گذشته و زماني كه صنايع دستي شركت بود و مي‌خواست تجارت كند، چه اتفاقي افتاده است؟

وي ادامه داد: سازمان صنايع دستي در آن دوره، 11 شركت تجاري داشت و براي نمونه قصد داشت، گليم را حفظ كند، چه كاري مي‌كرد؟ چند گليم‌باف در كشور داريم؟ در همه‌ي روستاهاي كشور، گليم‌بافي رواج دارد. سازمان صنايع دستي وقت از چند گليم‌باف مي‌توانست خريد كند؟ هر استان ظرفيت بيش از پنج كارگاه را نداشت. در تهران پنج فروشگاه صنايع دستي بودند كه تجارت را از طريق آن انجام مي‌دادند؛ براي نمونه، اگر در آن دوره 10 هزار هنرمند بودند و سازمان با يك‌هزار نفر كار مي‌كرد، 9 هزار نفر ديگر چه كار مي‌كردند؟ كم‌كم از ميان رفتند، چون حقوق آن سازمان را دولت پرداخت مي‌كرد و ساختمان آن‌را دولت در اختيار اين بخش قرار داده بود و حمل‌ونقل دولتي داشت. بنابراين قيمت تمام‌شده‌ي صنايع دستي پايين‌تر مي‌شد. درحالي‌كه قيمت تمام‌شده‌ي آثار بخش خصوصي بالاتر بود. آيا مي‌توانستند با دولت رقابت كنند؟ اين مصداق در همه‌ي موارد بود.

هاتفي تأكيد كرد: روند گذشته به سمت منسوخ شدن صنايع دستي پيش مي‌رفت؛ اما اكنون ما اعلام مي‌كنيم كه معاونت صنايع دستي نمي‌خواهد به بخش خريد و فروش وارد شود، يعني رقيب بخش خصوصي نيستيم.

هر كسي در صادرات صنايع دستي مشكل دارد، مراجعه كند تا من حل كنم

وي بيان كرد: اكنون افرادي هستند كه جايگزين شوند و در نمايشگاه‌ها اين موضوع مشهود است. جوانان و افرادي در اين نمايشگاه‌ها شركت مي‌كنند كه در گذشته نبودند، چون فكر مي‌كردند كه با دولت نمي‌توانند رقابت كنند. درست هم فكر مي‌كردند. آيا در صادرات مي‌شد با دولت رقابت كرد؟ دولت خود صادركننده بود؛ اما اكنون هر صادركننده‌اي مراجعه كند، مي‌گوييم به ما مربوط نمي‌شود. مشكلات‌ را مطرح كنيد تا رفع كنيم، اين موضوع بارها مطرح شده است. هر كسي در صادرات صنايع دستي مشكل دارد، مراجعه كند تا من حل كنم. در گذشته مي‌گفتند كه صادركننده بيايد و اما ما هم صادر مي‌كنيم، چگونه در آن شرايط صادركننده مي‌تواند فعاليت كند؟!

آمار صنايع دستي را در گمرك به تفكيك نداريم

هاتفي در ادامه درباره‌ي تعامل با گمرك براي رفع مشكلات صادرات صنايع دستي، اظهار داشت: يكي از مشكلات ما در گمرك، اين است كه براي تمام رشته‌هاي صنايع دستي كد هفت رقمي نداريم و فقط هفت رشته، اين كد را دارند. بنابراين آمار صنايع دستي در گمرك به تفكيك وجود ندارد. در اين‌باره با گمرك مذاكراتي شده و براي چند رشته كد داده شده است و آمار رشته‌هاي ديگر در بخش «ساير» مشخص مي‌شود. گمرگ در اين‌باره اعلام آمادگي كرده است و اميدواريم مشكل رفع شود.

ورود صنايع دستي خارجي به كشور عيب نيست

معاون هنرهاي سنتي و صنايع دستي درباره‌ي نتيجه‌ي مذاكرات براي تنظيم آيين‌نامه‌ي تحديد ورود صنايع دستي به كشور و جلوگيري از قاچاق، گفت: ورود صنايع دستي خارجي به كشور عيب نيست. اين كشورها هنوز صنايع دستي ما را نمي‌توانند توليد كنند. بنابراين نبايد از ورود اين آثار جلوگيري كرد، چون مي‌خواهيم صنايع دستي ايران را به بازارهاي جهاني عرضه و با كالاهاي خارجي رقابت كنيم، فقط بايد كيفيت آثار را بهتر كنيم. اگر قرار است كه صادرات داشته باشيم، واردات را نمي‌توان محدود كرد.

نيروي انتظامي از ورود جنس قاچاق به كشور برابر قانون جلوگيري مي‌كند

وي افزود: درباره‌ي قاچاق صنايع دستي ما بايد چه كار كنيم؟ چون اكنون از ورود هر جنس قاچاق به كشور جلوگيري مي‌شود و تفاوتي نمي‌كند كه سنگ باشد يا دست‌بافته. نيروي انتظامي از ورود جنس قاچاق به كشور برابر قانون جلوگيري مي‌كند و اين موضوع را ديده‌ام.

از مسؤولان سازمان ميراث فرهنگي بپرسيد صنايع دستي را در تبليغات گردشگري لحاظ كرده‌اند؟

معاون هنرهاي سنتي و صنايع دستي در ادامه‌ي اين گفت‌وگو با خبرنگار ايسنا درباره‌ي اقدامات اين معاونت براي تبليغ صنايع دستي در داخل و خارج كشور و وجود الزام‌هايي براي پرداختن به صنايع دستي در تبليغات گردشگري، بيان كرد: سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري قرار است كه در تبليغات گردشگري، به‌خصوص در رسانه‌هاي خارجي به موضوع صنايع دستي بپردازد؛ اما بايد از مسؤولان اين سازمان بپرسيد كه اين موضوع را لحاظ كرده‌اند يا نه؟! ولي در بخش تبليغات داخلي، معاونت صنايع دستي تا جايي كه ممكن بوده، اطلاع‌رساني كرده است.

مصوبه‌ي هيأت دولت درباره‌ي كاربرد صنايع دستي اجباري نبود

او درباره‌ي اجرايي شدن مصوبه‌ي هيأت دولت درباره‌ي كاربرد صنايع دستي در محيط‌هاي اداري و سازمان‌ها، گفت: اين مصوبه اجباري نبود؛ اما مسؤولان مربوط در معاونت صنايع دستي اين موضوع را در سازمان‌ها و سفارتخانه‌هاي ايران در خارج از كشور پي‌گيري مي‌كنند و مذاكره‌هايي شده كه در مكان‌هايي كه محل رفت‌وآمد مراجعه‌كنندگان‌اند، ويترين‌هاي صنايع دستي ايجاد شوند و اين موضوع را پي‌گيري مي‌كنيم.

هاتفي در پاسخ به اين پرسش كه آيا با سفارتخانه‌هاي كشورهاي ديگر در ايران مذاكره مي‌شود كه صنايع دستي ايراني را ارايه دهند؟ تصريح كرد: درباره‌ي سفارتخانه‌هاي كشورهاي ديگر كه در ايران مستقرند، ما نمي‌توانيم كاري كنيم.

مواد اوليه را در اختيار هنرمندان نمي‌توانيم قرار دهيم

معاون هنرهاي سنتي و صنايع دستي درباره‌ي اين‌كه صنايع دستي پس از ادغام در بخش‌هايي مانند تهيه‌ي مواد اوليه براي هنرمندان كه ارزاني كالاها را موجب مي‌شد، دچار خلأ شده و آيا قرار است، در اين‌باره اقدامي شود؟ توضيح داد: اكنون اين معاونت، وظيفه‌ي پژوهش و تهيه‌ي طرح‌هاي كاربردي را براي صنايع دستي دارد و اين كار را آغاز كرده، اما در آغاز راه است. نمي‌توان تعيين كرد كه اين كار چه زماني در سطح كشور و روستاها و ميان تمام هنرمندان توسعه مي‌يابد. اكنون اين امكان را نداريم كه اين طرح را براي تمام روستاهاي دورافتاده انجام دهيم؛ ولي براي شروع، پژوهش و طراحي چند رشته آغاز شده است. ما حق تصدي‌گري نداريم؛ اما به پژوهش و طراحي موظفيم. در طراحي با كمبودهايي مواجه‌ايم؛ ولي از ظرفيت‌هاي موجود، به‌خصوص دانشگاهي استفاده مي‌كنيم و با اين بخش‌ها مذاكراتي آغاز شده‌اند.

وي اضافه كرد: بيشتر هنرمندان، مواد اوليه‌ي مورد نياز خود را بومي در منطقه تهيه مي‌كنند؛ اما اتحاديه‌ها و تعاوني‌ها نيز مواد اوليه‌ي هنرمندان را مي‌توانند تأمين كنند. اكنون تعدادي از اتحاديه‌هاي صنايع دستي فعال مانند اصفهان مواد اوليه را تهيه و در اختيار هنرمند قرار مي‌دهند، سپس اثر را مي‌خرند و در بازار عرضه مي‌كنند. ما مواد اوليه را در اختيار هنرمند نمي‌توانيم قرار دهيم و اتحاديه‌ها و تعاوني‌ها بايد به اين بخش وارد شوند.

دانشجوها را حمايت مي‌كنيم، اما استخدام نمي‌كنيم

او درباره‌ي اين‌كه چقدر در استفاده از ظرفيت دانشگاهي ضرورت وجود دارد؟ گفت: اكنون همكاري‌هاي خوبي با دانشگاه‌ها آغاز شده و مذاكرات خوبي صورت گرفته‌اند. اين معاونت از ظرفيت‌ دانشگاه‌ها استفاده مي‌كند و اگر دانشگاه‌ها مراجعه كنند، حمايت مي‌كنيم. اكنون براي برگزاري نمايشگاه صنايع دستي دانشجويي با جهاد دانشگاهي و دانشكده‌ي هنر همكاري‌هايي آغاز شده‌اند.

وي تأكيد كرد: ما استخدام نمي‌كنيم، چون براساس قانون نمي‌توانيم، اما حمايت مي‌كنيم. دانشجوها و دانشگاه‌ها مراجعه كنند، ما حمايت مي‌كنيم. در صورتي كه دانشجويان هر زمان كه مراجعه مي‌كنند، مي‌پرسند «خوب كي استخدام مي‌شويم؟» ما نمي‌توانيم استخدام كنيم؛ اما مي‌توانيم حمايت كنيم.

چگونه وقتي دانشگاه‌ها مراجعه نمي‌كنند، ما از آن‌ها حمايت كنيم؟!

هاتفي درباره‌ي اين‌كه آيا قرارداد همكاري‌هاي مشترك با دانشگاه‌هاي كشور بسته مي‌شود؟ اظهار داشت: ما اين كار را نكرده‌ايم، جايي را نشان دهيد كه اين كار را كرده باشد. دانشگاه‌ها بايد مراجعه كنند تا حمايت كنيم، چگونه وقتي آن‌ها مراجعه نمي‌كنند، ما از آن‌ها حمايت كنيم؟!

او افزود: دانشجويان نمايشگاه مي‌توانند برپا كنند يا تشكل غيردولتي تشكيل دهند. آيا دانشجويان براي نمونه تشكل شيشه نمي‌توانند تشكيل دهند؟ ما از آنها حمايت مي‌كنيم؛ اما استخدام نمي‌كنيم.

فروشگاه‌هاي زير نظر شركت‌ سهامي صنايع دستي در اختيار هنرمندان قرار گرفته‌اند

معاون هنرهاي سنتي و صنايع دستي درباره‌ي تكليف فروشگاه‌هايي كه زير نظر شركت‌ سهامي صنايع دستي بودند، گفت: تقريبا اين فروشگاه‌ها در اختيار هنرمندان قرار گرفته يا در آن‌ها كارگاه‌هاي آموزشي ايجاد شده يا قرار است كه تعاوني‌ها، صنايع دستي بومي استان را بفروشند. اين فروشگاه‌ها در اختيار شركت تسويه‌اند. در تهران نيز فكر مي‌كنم، قرار است كه اين فضا‌ها را به هنرمندان واگذار كنند تا ضمن توليد، آثار را نيز عرضه كنند.

هاتفي در پاسخ به اين پرسش كه صنايع دستي چقدر دغدغه‌ي مسؤولان كشور و سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري است، توضيح داد: ما تازه شروع كرده‌ايم، اگر به روال پيش بوديم، صنايع دستي در مجموعه‌ي وزارت صنايع و معاون مانند يك معدن، خودروسازي يا مجموعه‌ي صنعتي ديده مي‌شد. در گذشته به اين سمت حركت مي‌كرديم. من هم كه آمدم برخي آقايان مي‌گفتند كه صنايع دستي ديگر وجود ندارد و چيزي نيست. ما اكنون خودرو، مواد عالي و پتروشيمي توليد مي‌كنيم و ديگر به صنايع دستي نيازي نداريم؛ اما وقتي مي‌گوييم «صنايع دستي» يعني هويت ملي، اشتغال، افزايش صادرات، كاهش جرم و فساد و بايد به آن پرداخته شود.

رييس‌جمهور صنايع دستي را قبول دارد و مطرح مي‌كند

او درباره‌ي اين‌كه چنين مسايلي، صحبت‌هاي خود مسؤولان معاونت صنايع دستي است؛ اما ديگر مسؤولان كشور چقدر به آن پرداخته‌اند؟ بيان كرد: ما در اين زمينه، فرهنگ‌سازي مي‌كنيم و در همه‌ي برخوردها با مسؤولان نيز اين مسايل گفته مي‌شوند؛ براي نمونه رييس‌جمهور پايان ارديبهشت‌ماه در كاخ گلستان، مهمان سازمان بود و من در مراسم بازگشايي موزه‌ي مردم‌شناسي با رييس‌جمهور درباره‌ي صنايع دستي صحبت كردم و او گفت كه قبول دارد و صنايع دستي را مطرح مي‌كند.

دولت سازمان صنايع دستي را كه بدهي داشت و به سمت اضمحلال مي‌رفت، متوقف كرد

وي درباره‌ي اين‌كه اگر اين اعتقاد وجود دارد كه صنايع دستي دغدغه‌ي مسؤولان كشور شده است، براي آن ‌چه كاري كرده‌اند، اظهار داشت: دست كم اين‌كه سازمان صنايع دستي را كه بدهي داشت و به سمت اضمحلال مي‌رفت، متوقف كرد و در مجموعه‌اي فرهنگي قرار داد كه اكنون درحال سياست‌گذاري است. دولت در تمام استان‌ها، زمين مورد نياز براي ايجاد بازارچه و شهرك صنايع دستي را در اختيار قرار مي‌دهد و در برخي بافت‌هاي قديمي شهرها، بازارچه‌هايي ازسوي دولت براي صنايع دستي درحال مرمت‌اند.

صنايع دستي دغدغه‌ي جدي دولت است

هاتفي افزود: صنايع دستي دغدغه‌ي جدي دولت است؛ اما اين‌كه كافي نيست، بايد تلاش و فرهنگ‌سازي كرد و رسانه‌هاي صوتي و تصويري، به‌خصوص صداوسيما كمك كنند. صداوسيما خوب كار مي‌كند. يك زماني كوه، دشت و بلبل از اين رسانه پخش مي‌شد؛ ولي اكنون به هنر، صنايع دستي و هنرمندان آن پرداخته مي‌شود. اين فرهنگ‌سازي و انتقال فرهنگ به نسل جديد است. وقتي همه كمك كنند، صنايع دستي فرهنگ عمومي و دغدغه‌ي همه‌ي مديران مي‌شود.

تغيير وضعيت هنرمندان پس از ادغام قابل توجه است

معاون هنرهاي سنتي و صنايع دستي درباره‌ي اين‌كه ادغام چقدر وضعيت هنرمندان را كه اسف‌بار است، تغيير داد؟ بيان كرد: قابل توجه است؛ مي‌توانيد با آنها در نمايشگاه‌هايي كه حضور مي‌يابند، صحبت كنيد. البته اين تغيير اين كافي نيست؛ ما بايد جايگاه هنرمندان را به جايي برسانيم كه نياز مادي نداشته باشند. اكنون هنرمند نياز مادي دارد و اثر دست خود را به قيمت خيلي پايين مي‌فروشد، چون ديگران اين هنر را نمي‌شناسند؛ براي نمونه در نمايشگاه دبي، يك مجسمه هنرمند ايراني به قيمت دو ميليون و هشتصد هزار دلار فروخته شد، كسي كه هنر ايراني را مي‌شناسد، قيمت آن‌را پرداخت مي‌كند.

هاتفي در پايان تأكيد كرد: ما بايد حضور يابيم و معرفي كنيم تا جايگاه هنري صنايع دستي و هنرمندان ايران درست شود، اين كار شروع شده است. اگر حمايت كنيم و جلو رويم، روزي شاهد خواهيد بود كه صنايع دستي حتما توسعه مي‌يابد، چون صنايع دستي پاك و اشتغال‌زاست و پدر و مادر ديگر، نگران فرزند دختر خود براي كار بيرون از خانه نخواهند بود. بارها گفته‌ايم كه با يك‌صد هزار تومان نيز شغل مي‌توانيم ايجاد مي‌كنيم، اين واقعي است. بخش خصوصي را براي ايجاد تعاوني‌ها و اتحاديه‌ها تشويق و ترغيب كنيد تا سرمايه‌گذاري كنند و همه دست در دست يكديگر دهيم تا اين بخش رشد كند.

گفت‌وگو از خبرنگار ايسنا؛ سميه حسنلو

انتهاي پيام