پنج سال گذشت... "كاوه گلستان" از چشم‌هاي بسته تا جايزه‌اي كه متوقف شد

"انسان چشم دارد كه ببيند؛ تا با ديدن بر فهم و شعور و شناختن خود از اين جهان و زندگي بيافزايد".

پنج سال گذشت؛ سالي كه با حمله سربازان آمريكاي و انگليسي به عراق آغاز و در آخرين روز نوروز آن، يعني سيزدهم فروردين، "كاوه گلستان" - عكاس و فيلمبردار ايراني شبكه خبري بي‌بي‌سي - در كردستان عراق كشته شد.

به گزارش خبرنگار بخش هنرهاي تجسمي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، نام كاوه گلستان با ثبت واقعيت‌هاي اجتماعي، رويدادهاي انقلاب اسلامي سال 57 و جنگ‌هاي ايران و عراق، آمريكا و افغانستان همراه است. چاپ عكس‌هاي او از رويدادهاي انقلاب ايران در بسياري از مطبوعات معتبر جهان، از حدود سال‌هاي 1354، او را در ميان خبرنگاران عكاس بين‌المللي، به نامي آشنا تبديل كرد.

از همان دهه‌ي پنجاه عكاس حرفه‌يي مستند اجتماعي بود. به اذعان همكارانش او فصل جديدي در عكاسي مطبوعاتي ايران باز كرد و عكس‌هاي او از قلعه شهر نوي تهران، كارگرهاي ساختماني و معلولان آسايشگاه رواني يافت‌آباد، گواهي بر اين امر است كه به همكارانش نشان دهد: "بايد دقيق‌تر نگاه كرد، نافذ و تيز".

سال 1356 با نخستين حركت‌هاي انقلاب، جنبش اعتراضي عليه شاه را به مردم دنيا منتقل كرد. به پالايشگاه نفت آبادان رفت، عكس او از چند كارگر كه شير فلكه نفت را به نشانه اعتصاب و همبستگي با مردم مي‌بندند، نماد قاطعيت مردم عليه رژيم پهلوي شد.

اعتقاد داشت، "عكس بود كه خون شهيد را به‌عنوان پيام معنوي انقلاب اسلامي، به سراسر ايران منتقل كرد. تصاوير شهداي به خون غلتيده انقلاب كه دست به دست مي‌گشت، خشم عمومي را نسبت به رژيم شاه افزايش داد".

كاوه با آغاز جنگ ايران و عراق، همراه با ديگران، جهان را از جنگ، شهادت و از مصيبتي كه بر جنگ‌زده‌ها مي‌رفت، خبردار مي‌كرد.

او مي‌گفت: عكس‌هاي توليدشده در زمان جنگ تحميلي كه عكاسان حرفه‌يي، آماتور و بسيجي تهيه كردند، يكي از كامل‌ترين و باارزش‌ترين مجموعه‌ي اسناد تاريخي در ايران است.

گلستان عكاس ويژه مجله تايمز بود. مدتي با آژانس خبري آسوشيتدپرس كار كرد، سپس به شبكه خبري بي‌بي‌سي پيوست و در تهران به كار مشغول شد.

سال 70 دوربين فيلم‌برداري به دست گرفت و تصويربردار شد. همان سال مستندي 22 دقيقه‌يي و سفارشي را با عنوان "ثبت حقيقت"، در لندن براي كانال 4 انگليس مونتاژ كرد. او در اين مستند، پاي صحبت چند روزنامه‌نگار ايراني زمان انقلاب نشست.

پس از دو سال بار ديگر به ايران آمد و ماندگار شد. دعوت به تدريس در دانشگاه‌هاي آزاد را پذيرفت و سال‌ها تجربه‌هايش را به نسل علاقه‌مند جوان منتقل كرد. او فيلم 15 دقيقه‌يي را هم مونتاژ كرد: "مرا در غم خود شريك بدانيد".

از چند سال پيش با تلويزيون بي‌بي‌سي همكاري مي‌كرد، با شروع حمله ارتش‌هاي آمريكا و انگليس به عراق، با يك گروه خبري شامل جيم ميور - خبرنگار بي‌بي‌سي در ايران -، استورات هيوز - تهيه‌كننده -، مترجم و يك راهنماي كرد، به كردستان عراق رفت. سيزدهم فروردين، دوم آوريل، عراق - كردستان - كفري، آنگونه كه مي‌گويند: اتومبيل توقف مي‌كند، هيوز نفر اولي است كه پياده مي‌شود، نخستين قدم او با انفجار همراه است و از دست دادن پاهايش، گلستان مي‌دود تا پناه بگيرد، او هم روي مين مي‌رود و بلافاصله كشته مي‌شود.

به گزارش ايسنا، كاوه گلستان جايزه رابرت كاپا را به‌خاطر عكسي از آن خود كرد كه حضرت امام خميني (ره) را در حال پايين آمدن از پله‌هاي هواپيمايي كه او را از پاريس به تهران ‌آورد، نشان مي‌دهد.

گلستان عكس گرفت؛ همچون 11 عكاس ديگر؛ اما فيلم عكس را به خلبان همان هواپيما داد؛ تا به پاريس برگرداند و...

او معتقد بود: "انسان چشم دارد كه ببيند؛ تا با ديدن بر فهم و شعور و شناختن خود از اين جهان و زندگي بيافزايد". مي‌گفت: "اين چشمان، چشمان من، شاهدي بوده‌اند؛ شاهدي بر مشقت زندگي در سرزمينم، در اين جا، واقعيت رنج كشيدن انسان‌هاست، اما در واقعيت اين حقيقت است كه رنج مي‌برد".

گلستان خود باور داشت: "عكاس ايراني هيچ‌گاه نتوانست در حد لزوم نگاه خود را در سطحي بين‌المللي ارايه دهد، بضاعت اندك و محدوديت‌هاي گوناگون هميشه گريبان‌گير عكاس و خبرنگار ايراني و مانع پيشرفت او بوده است. تاكنون فرصت اثرگذاري جدي بر افكار عمومي جهان در مورد ماهيت زندگي، وقايع و تحولات اجتماعي ايران به‌دست نيامده است".

وي در عين حال اذعان مي‌داشت: "به‌رغم يك دهه استقرار مراكز آموزش عكاسي در عكاسي ايران و در حالي كه براي نخستين بار در تاريخ مطبوعات ايران درصد قابل توجهي از عكاسان مطبوعاتي شاغل را جواناني تشكيل مي‌دهند كه داراي مدرك دانشگاهي در رشته عكاسي و عكاسي خبري هستند، عرصه عكاسي مطبوعاتي ايران همچنان تنگ‌تر از آن است كه بتوانيم در مقام مقابله با بينش غرب نسبت به هويت‌مان برآييم".

مراسم پنجمين سالگشت درگذشت "كاوه گلستان" - عكاس و فيلمبردار ايراني - كه سيزدهم فروردين‌ماه سال 1382 در كردستان عراق كشته شد، صبح روز 12 فروردين برگزار شد و مراسم ديگري هم 23 فروردين ماه‌ جاري براي وي تدارك ديده شده است.

به گزارش خبرنگار بخش هنرهاي تجسمي ايسنا، جمعي از دوستان و خانواده كاوه گلستان در آستانه‌ي پنجمين سالگشت درگذشت وي، دوازدهم فروردين‌ماه جاري بر مزار او در روستاي افجه (لواسان) گردهم آمدند و يادش را گرامي داشتند.

خانواده‌ي گلستان به‌همراه جمعي از دوستان عكاس و شاگردانش در اين يادبود حضور يافته بودند.

هنگامه گلستان، - همسر کاوه گلستان - مراسم يادبود ديگري را روز جمعه 23 فروردين‌ماه جاري از ساعت 10 تا 12 بر مزارش تدارك ديده است.

سال 1382، عكاسان و دوستان گلستان، برقراري مسابقه - جايزه‌اي در زمينه عكاسي به‌نام كاوه گلستان را خواستار شدند.

چند ماه پس از درگذشت او، فراخوان اين جايزه ازسوي خانواده وي اعلام شد و مهرماه همان سال اين جايزه‌ به بهترين عكس - گزارش سال با نگاه انساني، يك عكس خبري و يك عكاس به‌عنوان استعداد جوان داده شد. اما پس از برگزاري سه دوره برگزاري، با واگذاري تولي‌گري برگزاري اين جايزه عكس مطبوعاتي از سوي خواهر به همسر و فرزند كاوه گلستان، سرانجام متوقف شد.

انتهاي پيام

  • جمعه/ ۱۶ فروردین ۱۳۸۷ / ۱۱:۳۰
  • دسته‌بندی: تجسمی و موسیقی
  • کد خبر: 8701-01634
  • خبرنگار :