اشاره:
آن‌چه كه در پي مي‌آيد چهارمين بخش از گفت و گوي خبرنگار سرويس مسائل راهبردي خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، با دكتر علي وطني معاون آموزشي - پژوهشي انستيتو نفت دانشگاه تهران و رئيس اسبق دانشگاه صنعت نفت است كه به موضوع «سياست‌هاي آموزشي و پژوهشي در بخش بالادستي نفت» اختصاص داشت.
گفتني است دكتر عمادي مدير پژوهش و فناوري شركت ملي نفت با حضور در كارگاهي با همين عنوان كه در دفتر مطالعات خبرگزاري دانشجويان ايران برگزار شد، در باره ي بخش‌هايي از نقد هاي طرح‌شده از بيان معاون پژوهشي انستيتو نفت دانشگاه تهران سخن گفت. متن كامل گزارش اين كارگاه نيز متعاقباً ارسال خواهد شد.
غفلت بزرگ صنعت نفت در تربيت استاد در رشته‌هاي مهندسي نفت
خبرنگار:
شما مسووليت معاونت آموزش و پژوهشي انستيتوي مهندسي نفت دانشگاه تهران را بر عهده داريد. براي ما درباره‌ي وضعيت اين انستيتو توضيح دهيد.
دكتر وطني:
شايد بتوان گفت در كشور براي تربيت دانشجو سرمايه‌گذاري شده است، اما براي تربيت استاد در رشته مهندسي نفت سرمايه‌گذاري خاصي نشده است. يك قرن از ايجاد اين صنعت در كشور سپري مي‌شود وبزرگترين، قوي‌ترين و مهم‌ترين اساتيد مهندسي نفت دنيا خصوصا در امريكا و انگليس ايرانيان هستند. بهترين اساتيد با مدرك PHD و مرتبه‌ي علمي استادي در دانشگاه‌هاي آمريكا و اروپا به خصوص انگليس و فرانسه ايرانيان هستند. اين نشان مي‌دهد كه بحث اين نيست كه تأسيسات نفتي وجود دارد؛ بلكه مهم اين است كه چه انتظاري از PHD نفت، گاز و پتروشيمي داريم؟ آيا مي‌توانيم امكانات و تسهيلات و تمهيداتي را در اختيار قرار دهيم كه از توانمندي،استعدادها، ظرفيت‌ها و قابليت‌هاي خود و دانشجويان در جهت توسعه پايدار استفاده كند و احساس غرور و لذت و افتخار كند؟ اين مسائل را بايد تجزيه و تحليل كرد.
از 8 آزمايشگاه تحقيقاتي برنامه‌ريزي شده‌ي انستيتوي مهندسي نفت، تنها 3 آزمايشگاه راه اندازي شده است
براي راه اندازي آزمايشگاه‌هاي باقي مانده، نيازمند 10 ميليون دلار هستيم
ظرفيت‌هاي پژوهشي و آزمايشگاه‌هاي موجود انستيتو مهندسي نفت دانشگاه تهران
در انتظار مساعدت شركت ملي نفت ايران
در حال حاضر از 8 آزمايشگاه تحقيقاتي برنامه‌ريزي شده‌ي براي انستيتوي مهندسي نفت، تنها 3 آزمايشگاه در بخش بالادستي راه‌اندازي شده است. ساير آن‌ها به دليل فقدان منابع مالي - ارزي، خريداري و تجهيز نشده‌اند، بنابراين از نظر تجهيزات تكميل نمي‌باشد. براي راه‌اندازي آزمايشگاه‌هاي باقي مانده نيازمند 10 ميليون دلار هستيم.
از سوي ديگر در استفاده از ظرفيت‌هاي پژوهشي و آزمايشگاه‌هاي موجود انستيتوي نفت دانشگاه تهران اهمال شده است. چنان‌كه بخش مهمي از ظرفيت پژوهشي اين انستيتو همچنان خالي مانده است و در انتظار مساعدت شركت ملي نفت به سر مي‌برد.
اين در حالي است كه ما در كشور نياز مبرم به انجام مطالعات مخزن داريم. اما با وجود نياز صنعت و پذيرش دانشجو در كشور با كمبود تجهيزات مواجه هستيم. بنابراين بايد دولت و مجلس، وزارت نفت را به ارائه‌ي تجهيزات و تخصيص بودجه نسبت به اين بخش از صنعت نفت تشويق كنند. چرا كه قرار نيست نيروهاي مهندسي نفت در جايي غير از صنعت نفت استخدام شوند.
بايد براي تكميل ساختمان انستيتو مهندسي نفت سرمايه‌گذاري نمود. بايد در زمينه تأمين و تكميل تجهيزات و تأمين نيروي انساني متخصص اقدام عاجل به عمل آيد.
شركت نفت نسبت به ارائه‌ي پروژه‌هاي تحقيقاتي به انستيتو مهندسي نفت واطلاعات مربوط به مخازن اقدام نمايد.
خبرنگار:
بنابر اين انستيتو نفت از نظر تجهيزات مشكل دارد و هنوز مجموعه‌ي كاملي نيست.
دكتر وطني:
طبق آخرين برآورد از معاونت اداري و مالي انستيتو مهندسي نفت به ميزان 1 ميليارد و 50 ميليون تومان كسري اعتبار داريم تا بتوانيم ساختمان انستيتو مهندسي نفت را از نظر راه‌اندازي آمفي تئاتر، كتابخانه، سالن و سايت، دفتر كار اساتيد، كلاس دانشجويان و .... تكميل كنيم.
دانشگاه تهران به دليل آن‌كه سال‌ها ست تربيت نيروي انساني متخصص در رشته‌ي مهندسي گاز را عهده‌دار است، اين آمادگي را دارد كه در صورت برخورداري از حمايت‌هاي مالي شركت ملي گاز ايران و وزارت نفت، انستيتوي مهندسي گاز را تشكليل دهد.
بزرگترينف مجهزترين و پيشرفته ترين آزمايشگاه تبديلات گازي در ايران در دانشكده‌ي مهندسي شيمي دانشگاه تهران است. دانشكده‌ي مهندسي شيمي نيروهاي متخصص زيادي نيز در مقاطع كارشناسي ارشد و دكتري تربيت كرده است.
دانشگاه تهران آماده‌ي تأسيس انستيتوي مهندسي گاز
براي استفاده بهينه از گاز بايد آن را به محصولات و فرآورده‌هاي استراتژيك تبديل كرد. امروزه نانو‌تكنولوژي در توسعه و پيشرفت كشورها به صورت بسيار راهبردي ايفاي نقش مي‌كند. استفاده از اين تكنولوژي مستلزم توجه ويژه مسوولين محترم، نمايندگان مجلس، دولت و آموزش عالي كشور است.
در صورت مهيا بودن تجهيزات و ابزار مورد نياز مي‌توان مبحث پتروشيمي گاز محور را به جاي پتروشيمي نفت محور به عنوان يك سياست راهبردي مطرح كرده و توسعه داد. در چنين شرايطي است كه مي‌توان خود را در توليد محصولات استراتژيك پتروشيمي در دنيا و در ايجاد تكنولوژي و دانش فني پيشرفته در دنيا مطرح كرد.
مشكل دسترسي به اطلاعات و تعريف پروژه حتي براي دانشجويان مقطع دكتري هم مطرح است
خبرنگار:
مشكل دسترسي به اطلاعات و تعريف پروژه براي دانشجويان مقاطع دكتري هم مطرح است؟
دكتر وطني:
امسال در دانشكده‌ي فني دانشگاه تهران در مقطع دكترا 2 نفر دانشجو جذب كرده‌ايم. براي تعريف پروژه و استفاده از امكانات و تجهيزات، دانشجويان نياز به تعريف پروژه‌هاي صنعتي و دسترسي به اطلاعات دارند.
نگاه ما نسبت به تربيت نيروي انساني نبايد محدود به اين باشد كه اين نيرو پس از آماده شدن در پست‌هاي سازماني شركت‌هاي تابعه وزارت نفت استخدام شود.
اين در شرايطي است كه دانشجويان كشور پس از دوره‌ي كارشناسي جذب كشور‌هاي پيشرفته‌ي دنيا مي‌شوند، در صورتي كه اگر بستر‌هاي لازم در كشور فراهم آيد، همان گونه كه به راحتي با شركت‌هاي خارجي قراداد مي‌بنديم، مي‌توانيم با توجه به مطرح شدن اصل 44 در داخل كشور شركت‌هاي خصوصي ايجاد كنيم. همچنين مي‌توانيم نيروهاي انساني خود را كه از قابليت‌ها و توانمندي در سطح شركت‌هاي بين‌المللي برخوردار هستند، جذب و حفظ كنيم.
ادامه دارد...