همايش ادبيات معاصر فارسي ادامه پيدا كرد «قيصر امين‌پور بر زندگي صلح‌مدارانه تأكيد دارد»
نخستين همايش بين‌المللي ادبيات معاصر فارسي با بزرگداشت قيصر امين‌پور به‌كار خود ادامه داد. به گزارش خبرنگار بخش ادب خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، نعمت‌الله ايران‌زاده در اين همايش درباره‌ي صلح در شعرهاي قيصر امين پور، گفت: به نظر من درباره‌ي امين‌پور نگاه‌هاي مختلفي در دوره‌ي ادبيات انقلاب بوده؛ از اين فرد به عنوان شاعر دفاع مقدس، متعهد و انقلابي نام برده‌اند و همه‌ي اين‌ها هست؛ اما قيصر امين‌پور نيست. او در ادامه ضمن تبيين نگاه سنتي و رهيافت‌هاي تازه در حوزه‌ي ادبيات تصريح كرد: متون ادبي در قفسه‌هاي كتاب وجود ندارد. در واقع متون ادبي در تجربه‌ي خواننده فعليت مي‌يابد و وجود خواننده به اندازه‌ي مؤلف مهم است. او با تبيين نسبت بين مؤلف و خواننده در نگاه پديدارشناسي، به سخنان امين‌پور درباره‌ي هنرمند و هنر تأثيرگذار استناد كرد و يادآور شد: ما با نگاهي به شعر امين‌پور در دوره‌هاي مختلف مي‌توانيم وجوه تأثيرگذاري او را ببينيم. در دوره‌ي نخست شاعري‌اش، آن هنگام كه بايد به دفاع از استقلال و حيثيت اخلاقي خود برمي‌خاستيم، غزل‌هاي حماسي و عاشقانه‌ي امين‌پور ما را به مبارزه دعوت مي‌كرد و البته اين دعوت نيز توجه به زندگي و زندگي شرافتمندانه داشت و پس از اين دوران شاعر باصراحت مخاطب را به صلح دعوت مي‌كند. اين استاد دانشگاه همچنين با اشاره به برخي از شعرهاي قيصر امين‌پور در دفتر «دستور زبان عشق» تأكيد كرد: امين‌پور بر زندگي صلح‌مدارانه تاكيد مي‌ورزد. او بر زندگي صلح‌مدارانه تاكيد داشت و در اشعارش طرح صلح را به عنوان نياز جدي بشر مطرح مي‌كرد. ايران‌زاده موضوعات پربسامد در شعر قيصر امين‌پور را دوستي، محبت، عشق، آزادگي، شهادت، توحيد و انتظار ظهور دانست و افزود: همه‌ي اين مفاهيم در پيوند با يك موضوع است و آن انتظار صلح، انتظار زندگي راستين و آرامش است. او جهان بي‌كينه را آرزو دارد و اگر ديواري مي‌خواهد ديواري با صد پنجره مي‌خواهد. همچنين موتيف درد هم در شعر قيصر بسيار زياد است. دردهاي بيان‌شده در شعر قيصر دردهاي جامعه‌ي بشري امروز است. قيصر امين‌پور مخاطب را به زيبايي دعوت مي‌كند و او اگر درد را تحمل مي‌كند، همواره به اميد زندگي بهتر براي همنوعان است. وي همچنين در پايان يادآور شد: ديگر ويژگي خاص شعر قيصر امين‌پور در اين است كه گزاره‌هاي منطقي را با تصويرهاي شاعرانه بيان مي‌كند. در ادامه مهدي كاظم‌اف گفت: ادبيات فارسي قديمي‌ترين و كهن‌ترين ادبيات است كه در بين آثار دوره‌ي كلاسيك بسيار مهم جلوه مي‌نمايد؛ چرا كه استادان بزرگ در آن دوره مي‌زيستند. شعر كلاسيك ايران ستيغ آثار هنري بعد از خود شد و هنوز سنن آن پيداست. اگر چه راه آن در قرن بيستم كمي مشكل شده است. اين استاد زبان و ادبيات فارسي با اشاره به دو انقلاب مشروطيت و انقلاب اسلامي در اواخر قرن بيستم در ايران اظهار كرد: با اين دو رويداد اجتماعي، ادبيات فارسي ايران كه دربرگيرنده‌ي نظم و نثر است، از عادات كهن فارغ مي‌شود و لباسي جديد مي‌پوشد و در ادبيات فارسي با نويسندگاني چون سيدمحمدعلي جمالزاده، صادق هدايت، جلال آل احمد و... پروسه داستان كوتاه شكل مي‌گيرد و شعر هم با نيما يوشيج تغيير شكل جدي پيدا مي‌كند، كه البته قبل از آن نشانه‌هايي از اين تغيير شعر در آثار ميرزاده عشقي يا فرخي يزدي ديده مي‌شود؛ ولي در واقع دگرگوني اساسي با ظهور نيما پديد آمده است. وي همچنين تاكيد كرد: تغييرات ادبيات ايران اغلب خصلت تكاملي داشته است. كاظم‌اف در ادامه سخن به جريان‌شناسي ادبيات معاصر ايران از انقلاب مشروطيت تا انقلاب اسلامي پرداخت. همچنين در اين مراسم، عتيق الرحمان - استاد دانشگاه هند - درباره‌ي سنت‌شكني مهدي اخوان ثالث در حماسه‌سرايي فارسي معاصر گفت: اخوان ثالث معروف‌ترين و مشهورترين شاعر حماسه‌سراي معاصر ايران است. او به موضوعات تاريخي، جغرافيايي، سياسي و ملي و همچنين اوضاع طبقاتي و اجتماعي توجه خاص داشت و اشعارش سرشار از تصاوير نمادين از اوضاع سياسي واجتماعي ايران است. اين استاد زبان و ادبيات فارسي حماسه‌سرايي اخوان را دنباله‌روي از همان روش فردوسي در حماسه‌سرايي دانست و ادامه داد: با اين تفاوت كه او در شعرش به زندگي و ويژگي‌هاي شاهان و پهلوانان نپرداخته؛ بلكه سعي كرده مصيبت‌هاي مردم عامه و جبر و استبداد حاكم در جامعه‌ي آن روز و به طور كلي موضوعات اجتماعي و سياسي را در قالب زبان كهن و سبك خراساني به تصوير بكشد، تا از اين طريق احياگر زبان شعر قرن چهارم و پنجم هجري نيز باشد. وي در ادامه خاطرنشان كرد: اخوان مهم‌ترين مجموعه شعري خود يعني آخر شاهنامه را به شيوه آثار فردوسي و هومر سروده است و در بيشتر اشعار اين مجموعه تاثير ذهن و زبان فردوسي و علاقه‌ي او به اساطير و حماسه‌هاي ملي و روي هم رفته فرهنگ ايران پيش از اسلام قابل مشاهده است. الرحمان در ادامه به بررسي مضامين سياسي - اجتماعي شعر اخوان و همچنين تبيين تفاوت‌هاي حماسه‌سرايي اخوان و فردوسي پرداخت. به گزارش ايسنا، رضا چهرقاني نيز كه با موضوع درنگي در نظريه ادبيات متعهد و ادب پايداري سخن مي‌گفت، با نقد كردن نگاهي كه در جامعه ادبي در مواجهه با نظريه ادبيات متعهد و ادب پايداري است، گفت: در مملكت ما به اين نوع ادبي با تدابير ترديد نگاه مي‌كنند. آن هم به اين دليل است كه نگاه ما به آن سوي آب‌هاست. او در ادامه خاطرنشان كرد: در بطن مفهوم ادبيات مقاومت و پايداري نوعي اعتراض نهفته است. درواقع شاعر مقاومت بيش از هر چيز در پي نفي است. براي نفي در ادبيات مقاومت مي‌توان سطوح مختلفي را برشمرد كه لايه‌ي اوليه‌ي آن درواقع نفي واقعيت موجود است و لايه‌ي ديگر اين نفي به نقد و نفي هر گونه بي‌عدالتي، فساد و تباهي مي‌پردازد. درواقع در سطح سوم نسبت به استبداد داخلي و همچنين تجاوز خارجي اعتراض دارد. وي در ادامه با استناد به نظر انديشمندان غربي و ايراني به تبيين مفهوم ادبيات مقاومت پرداخت و اظهار كرد: در واقع ادبيات متعهد هر نوع عصيان در برابر واقعيت موجود است. چهرقاني در ادامه از منظر مكاتب ادبي، نظريه‌هاي ادبي و بلاغت به تبيين نسبت مقاومت با ادبيات پرداخت و شواهدي از آثار رئاليستي، ناتوراليستي و ساختارگرا پرداخت. همچنين بهروز ژاله با تاكيد بر شعر لولوي شيشه‌ها به بررسي بن‌مايه‌ي ترس در شعرهاي سهراب سپهري پرداخت. استاديار زبان و ادبيات فارسي دانشگاه زنجان بن‌مايه‌هاي زباني، معنايي و تصويري مرتبط با رگه شخصيتي ترس را يكي از پربسامدترين بن‌مايه‌هاي شعر سهراب سپهري دانست و در ادامه‌ي مقاله با بازخواني شعر لولوي شيشه‌ها با رويكردي روان‌شناسي، اجتماعي و روانكاوي به تبيين دلايل افزوني بسامد اين بن‌مايه در شعرهاي سپهري پرداخت. نخستين همايش بين‌المللي ادبيات معاصر فارسي در بزرگداشت قيصر امين‌پور روزهاي سه‌شنبه و چهارشنبه 22 و 23 آبان‌ماه در تالار فردوسي دانشگاه تهران به همت سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي، مركز گسترش زبان و ادبيات فارسي، دانشكده‌ي ادبيات و علوم انساني دانشگاه تهران، انجمن علمي زبان و ادبيات فارسي و همچنين شوراي گسترش زبان و ادبيات فارسي برگزار مي‌شود. انتهاي پيام