مرتضي كاخي: بدتر از آنچه بر سر تركها آمد در كمين الفباي ماست
مرتضي كاخي معتقد است: اگر براي مسألهي ورود الفباي لاتين در خط فارسي راه حلي پيدا نكنيم، راهي براي تعويض الفباي فارسي با الفباي لاتين و ايجاد ضايعه در خط فارسي باز كردهايم. اين پژوهشگر و ويراستار با اشاره به ضايعهاي كه در زمان آتاتورك در تركيه پديد آمد، در گفتوگويي با خبرنگار بخش ادب خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، يادآور شد: در زمان آتاتورك، تلاش براي رسيدن به تمدن غربي و بهكارگيري الفباي لاتين، به فراموشي تمدن تركيه، كه از تمدن بيزانس، عثماني و ليديا برگرفته بود، منجر شد. در هر حال يكي از وسايل ارتباطي در جهان امروز، اينترنت است؛ اما اگر راهي براي مقابله با رواج الفباي لاتين بهجاي الفباي فارسي نيابيم، ضايعهاي بسيار بزرگتر از آنچه كه بر سر زبان تركها آمد، يعني از بين رفتن تمدن مكتوب آنها، بر سر الفباي فارسي خواهد آمد. كاخي دربارهي راه حلهاي جلوگيري از جايگزيني الفباي لاتين بهجاي الفباي فارسي، گفت: ما بايد ببينيم كشورهايي مانند روسيه يا چين، كه الفباي آنها لاتين نيست، چه راه حلهايي براي حفظ الفباي خود بهكار گرفتهاند، تا ما هم همان راه حلها را بهكار گيريم. او همچنين با اشاره به رواج واژههاي بيگانه در زبان فارسي گفت: درست است كه ورود برخي واژهها از زبان بيگانه به زبان ديگر، موجب قوي شدن آن زبان ميشود، اما زماني كه ورود واژههاي بيگانه به سيل تبديل شود، زبان از بين خواهد رفت. مرتضي كاخي در عين حال به اين موضوع اشاره كرد كه اگر برخي واژهها مانند: فوتبال، تلفن، تلگراف و ... چنان جهانگير شوند، كه چارهاي جز استفاده از آنها نباشد، بايد آنها را بهراحتي در زبان پذيرفت. اين مدرس دانشگاه در پايان دربارهي فعاليتهايي كه در زمينهي واژهسازي در كشورمان انجام شده است، گفت: ناكارآمدي بخش ايجاد واژهي معادل براي كلمات بيگانه، كه بهصورت سيل به زبان فارسي وارد ميشوند، دليلي بر اين نيست كه زبان، قابليت اين كار، يعني واژهسازي و ايجاد جايگزين براي واژههاي بيگانه را ندارد. انتهاي پيام