يك كارشناس حفاظت از آثار تاريخي نسبت به قاچاق اشياي تاريخي و عتيقه در مكانهاي باستاني در ايام نوروز هشدار داد و گفت: بهعلت تعطيلي ارگانها و ادارهها در نوروز، بيشترين قاچاق اشياي تاريخي در اين زمان رخ ميدهد.
كريم متقي در گفتوگو با خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) در اصفهان، دربارهي تخريب آثار تاريخي در ايام نوروز و هنگام بازديد گردشگران از اين بناها، اظهار داشت: يكي از مكانهايي كه بيشترين آسيب را در ايام نوروز ميبينند، سايتها و مكانهاي باستانياند كه متاسفانه قاچاقچيان و حفاران غير مجاز با سوءاستفاده از تعطيلي ادارهها و ارگانها، فعاليتهاي بسيار گستردهاي را براي قاچاق عتيقه و اشياي تاريخي ميكنند و متاسفانه هيچ اقدامي عليه آنها نميشود.
وي افزود: در جايجاي كشور، سايتها و دفينههاي تاريخي بسيار هستند كه بيشتر آنها نيز به زمان پيش از اسلام تعلق دارند و ما نيز دربرابر قاچاق اين آثار كار زيادي نميتوانيم انجام دهيم. هرچند يگان حفاظت از آثار تاريخي بسيار فعال است، ولي بهعلت وسعت بيش از اندازهي اين مكانهاي تاريخي، قادر به حفاظت و نگهداري از همهي آنها نيستيم. به همين دليل، تبليغات در جهت معرفي و حفظ بناهاي تاريخي بايد به اندازهاي باشد كه همهي مردم بهعنوان نگهبان آثار تاريخي محسوب شوند. بهعنوان مثال، شوراهاي روستايي و انجمنهاي اسلامي در مناطق دور دست و مهمتر از همه، دانشآموزان با تشكيل گروههايي بهعنوان مراقبان آثار تاريخي ميتوانند تعيين شوند.
متقي از ديگر عوامل تخريب آثار باستاني را در ايام نوروز بارندگيها، بخصوص در مناطق سردسير دانست و تصريح كرد: در مناطق سردسير بهعلت آنكه جنس بناهاي تاريخي از سنگ است، براثر ريزش برف مشكل ايجاد ميشود. در برخي موارد نيز بناهاي خشتي براثر ضربههاي فيزيكي باران شسته و تخريب ميشوند و حتا احتمال خطر جاني نيز بهوجود ميآورند. بهعنوان مثال، در ايام نوروز امسال در منطقهي جلفاي اصفهان، قسمتي از خانهي تاريخي داوودي متعلق به زمان صفوي براثر باران تخريب شد.
او ادامه داد: بناهاي شوش و چغازنبيل، آثار بهجا مانده از ارگ بم، قلعهي بياضه در خور و بيابانك و 900 كاروانسرايي كه در سرتاسر ايران هستند، بيشتر در جاهايي دور از دسترساند و به بازديدهاي مستمر و مداوم كارشناسان نياز دارند، بخصوص در ايام نوروز كه امكان بازديد مردم هم وجود دارند. همچنين تپههاي باستاني در بيرون شهرها كه ساختار آنها از خشت و گل است كه آسيبپذيرترين عنصر در معماري و بناهاي تاريخي است.
اين كارشناس حفاظت از آثار تاريخي با اشاره به تمهيداتي كه بايد سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري پيش از ايام نوروز بينديشد، گفت: بايد به موازات تشكيل كميتههاي نوروزي شامل نيروهاي شهرداري، ادارهي آب و برق و تلفن، كميتهي مشترك سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري نيز براي رفع خطر از بناهاي تاريخي تشكيل شود.
وي بيان كرد: بايد تفكر مردم نسبت به اهميت و ارزش بناهاي تاريخي تغيير كند و بدانند كه ميراث فرهنگي مساوي با ثروتهاي فرهنگي است و بايد جاي صنعت نفت را بگيرد؛ چراكه روزي نفت تمام خواهد شد.
متقي با انتقاد از اينكه در سالهاي گذشته به اهميت و تبليغ آثار تاريخي كمتر توجه شده است، اضافه كرد: بايد اعتبار ويژهاي براي تبليغات فرهنگي با هدف بالا بردن سطح آگاهي مردم اختصاص يابد، تا آنها متوجه شوند، چگونه اين آثار با ارزش را نگهداري كنند و به نسلهاي آينده تحويل دهند.
انتهاي پيام