در ذات و سرشت آيين سيزدهمين روز سال بيش‌ترين شور و نشاط نهفته است كه يكي از نمادي‌ترين اعمال انسان در برابر پرودگار، تعظيم و بزرگداشت او و حركتي اعتدالي نزد ايرانيان است. مهيار علوي مقدم - مدرس دانشكده ادبيات دانشگاه فردوسي مشهد - در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) در خراسان، با بيان اين مطلب گفت: يكي از برجسته‌ترين آيين‌هاي ايراني سيزده‌به‌در است كه متاسفانه در گذر زمان، با تحريف و خرافه، از معنا و مفهوم بلند خود دور شده است. وي نامگذاري روز «طبيعت» را پيامد تحريف سيزده‌به‌در در گذر زمان عنوان كرد و گفت: روز طبيعت با تداعي واژه «ايلانوت» يهوديان هرگز بيانگر بار معنايي محكم و استوار آيين ارزشمند سيزده‌به‌در نمي‌باشد. او همچنين نحسي عدد ‌13 را مربوط به اعتقاد غربيان عنوان كرد و گفت: در داستان حضرت مسيح (ع) و يهوداي خائن به ‌13 نفر از حواريون حضرت مسيح (ع) اشاره مي‌شود كه قصد پنهان نگهداشتن حضرت را از دشمنان داشتند و يهوداي خائن با دريافت ‌30 سكه نقره از دشمنان به‌سوي حضرت عيسي (ع) رفته و ايشان را مي‌بوسد، بدين ترتيب حضرت مسيح (ع) را تسليم دشمنان مي‌كند، از اين پس ‌13 عددي نحس در اعتقاد غربيان گنجانده شد. وي به كتاب «التفهيم» ابوريحان بيروني اشاره كرد و گفت: ايرانيان باستان هر روز از ماه را به نامي خاص مي‌خواندند و سيزدهمين روز هر ماه را «تيرروز» مي‌ناميدند. «تير» نام فرشته‌اي والامقام و همچنين نام ستاره‌اي بزرگ و نوراني بوده است، درنتيجه اين روز هرگز در اعتقاد ايرانيان باستان نامبارك نبوده و عددي خوش‌يمن و فرخنده محسوب مي‌شده است. علوي مقدم همچنين به داستان «آرش كمانگير» در اسطوره‌هاي ايراني اشاره كرد و گفت: در روز سيزده فروردين «آرش» يكي از كمانداران زبده سپاه منوچهر پس از صلح وي با افراسياب به قله دماوند صعود نموده و با تمام توان تيري از كمان رها مي نمايد كه در كنار رود جيحون نشسته و مرز بين ايران و توران را مشخص مي كند كه اين نيز يكي ديگر از دلايل مباركي اين روز درگذشته است. اين مدرس دانشگاه فردوسي مشهد همچنين واژه «در» را در ترکيب «سيزده‌به‌در» به‌معناي دره و دشت دانست و افزود: واژه «در» در ادبيات قديم در تركيباتي همچون «در و دشت» يا اسامي همچون « كبك دري» به معناي دره و دشت است. «ببينيد در و دشت رنگين شده / نكوتر ز صورتگر چين شده» كه با نحسي ‌13 و باور نادرست در «به در كردن» نحسي آن فاصله بسيار دارد. علوي مقدم سيزده‌به‌در را سرشار از راز و رمزهاي مربوط به ارتباط انسان و طبيعت و همچنين ستايش انسان از آفريده‌هاي پروردگار عنوان كرد و گفت: در اعتقاد ايرانيان هنگامي كه دو ساقه ريواس «مشيه» نماد مرد و «مشيانه» نماد زن به يكديگر پيوند خوردند، از اين دو ساقه انسان به‌وجود آمد. وي افزود: معناي نمادين زايش در گره زدن سبزه در آيين سيزده نوروز به اين داستان اشاره مي‌كند که دختران و پسران جوان در اين روز سبزه ها را به گونه‌اي گره مي‌زنند كه تا هنگام پژمردن از يكديگر باز نشوند. اين مدرس دانشكده ادبيات دانشگاه فردوسي مشهد، رنگ سبز را نماد بركت و شور و وجد عنوان كرد و گفت: در سيزدهمين روز سال، زمين به اوج بيداري خويش مي‌رسد و گره زدن سبزه به‌نوعي انتقال بركت و شور نهفته در رنگ سبز به انسان است. وي همچنين بر توجه به بازگشت اشيا به اصل خويش و چرخه طبيعت در آيين سيزده‌به‌در اشاره كرد و گفت: در ‌13 فروردين در حركتي نمادين سبزه و ماهي از خانه خارج مي‌شود و به طبيعت يا محيط اصلي خويش برگشت داده مي‌شود. مهيار علوي مقدم افزود: سيزده فروردين ماه پايان جشن‌هاي نوروزي است و مردم با اعتقاد به جاويد ماندن خرمي و نشاط نوروز تا پايان سال به دامان طبيعت رفته و از آفريده‌هاي زيباي پروردگار خويش سپاسگزاري مي‌كنند. انتهاي پيام