بهبود كيفيت خشتهاي مرمتي به پژوهش بيشتر نياز دارد ديگر سازمانها خود را با مساله حفظ حريم درگير نميكنند /وضعيت ناجور دوراونتاش (چغازنبيل) بهبود مييابد؟/4/
پژوهشگر پايگاه ميراث فرهنگي چغازنبيل (دوراونتاش)، گفت: پژوهشهايي براي بهبود كيفيت خشتهاي مرمتي چغازنبيل (دوراونتاش) انجام شد و به مرحلهي اجرا رسيد. البته با پژوهشهاي بيشتر ميتوان كيفيت مواد مرمتي را بهبود بخشيد. حميد فدايي در گفت و گو با خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، اظهار داشت: تاكنون در مورد مواد و مصالح چغازنبيل (دوراونتاش) پژوهش و مطالعاتي دربارهي خشت، آجر و اندود كاهگل شده است؛ چراكه آب و هواي آن منطقه به گونهاي است كه مصالح مرمتي بهخصوص خشت زود از بين ميروند؛ به همين دليل، مصالح مرمتي مطالعه شد تا كيفيت آنها به مصالح تاريخي نزديك شود. وي با اشاره به اين كه خاك مرغوب براي توليد خشت شناسايي و اقدامات لازم براي بهينهسازي خشتها در آزمايشگاه انجام شد، ادامه داد: برخي افزودنيها براي بهبود كيفيت خشتها به خاك اضافه و خشتهاي مرمتي مناسبي توليد شد كه اين امر به حفاظت آثار كمك كرد. البته در پژوهشها چند نمونه از افزودنيها به خاك آزمايش شد و هنوز هم ميتوان مواد ديگري را براي بهبود خشت، آجر و ملات، آزمايش كرد. او با بيان كه پايگاههاي سراسر كشور به سمت پژوهش بيشتر جهتگيري كردهاند، اظهار داشت: اكنون پژوهش، پيش نياز بيشتر كارهاي اجرايي است؛ ولي در سالهاي قبل، اين روش مرسوم نبود و پس از آنكه مسايلي، مرمتهاي انجامشده را زير سوال برد، تصميم گرفته شد تا پيش از مرمت، طرح آن تهيه شود و اين كار به پژوهش نياز داشت. در حال حاضر نيز تمام پايگاههايي كه بودجهي عمراني دارند، كار تحقيقاتي را سر لوحهي اقدامات خود قرار دادهاند. عضو هيات علمي پژوهشكدهي حفاظت و مرمت، ادامه داد: مشكلي كه در ميراث فرهنگي پيش آمده، اجراي طرحهاي تهيه شده در سطح كلان است. بهعنوان مثال، در مشكلي كه اكتشافات نفت در نزديكي چغازنبيل (دوراونتاش) ايجاد كرد، تمام مسائل مربوط به حريم و عرصهي اثر و مسائلي تاريخي مربوط به آن ازسوي ميراث فرهنگي بررسي شده بود؛ اما ديگر سازمانها خود را درگير حفظ حريم آثار نميكنند. در مشكل اكتشاف نفت، نقشهها و اطلاعاتي كه مانع از آن كار ميشد، تهيه شده بود؛ ولي مشخص نيست اين مسائل چگونه بايد به ديگر دستگاهها ابلاغ شوند؛ تا ازسوي آنها مورد اجرا قرار گيرد. فدايي تاكيد كرد: سازوكار اجرايي شدن يك پژوهش بايد روشن شود؛ تا دستگاهها و سازمانهاي ديگر از نتايج پژوهشها براي حفظ آثار تاريخي استفاده كنند. چراكه تمام سازمانهاي كشور در قبال حفاظت از بخشهاي تاريخي، وظايفي برعهده دارند. وي در پايان اضافه كرد: در مورد آسيبشناسي آجرهاي چغازنبيل (دوراو نتاش)، توليد آجر و سنت پخت آجر مطالعاتي انجام شده و در محوطههاي ديگر نيز توسعه يافته است كه اين تحقيقات ميتواند به بهبود مرمتها و حفاظتها كمك كند. انتهاي پيام