دكتر «بهرام مبشر»، نماينده سازمان فضايي اروپا (ESA) در ناسا و از مجريان تهيه ژرفترين تصوير نجومي جهان، با حضور در محل خبرگزاري دانشجويان ايران، ضمن بازديد از بخشهاي مختلف اين خبرگزاري به سوالات خبرنگاران گروه علمي و پژوهشي ايسنا پاسخ داد.
دكتر مبشر در اين ديدار در سخناني با ابراز خرسندي از پيشرفتهاي علمي ايران طي سالهاي اخير علاقه فزاينده دانشجويان و جوانان ايراني به مباحث نجومي و ساير زمينه‌هاي علمي و رشد مقالات و توليدات علمي محققان كشورمان را حاكي از آغاز فصلي جديد در توسعه علمي و پژوهشي كشور عنوان كرد.
به گزارش خبرنگار ايسنا، وي كه در سالهاي اخير علي‌رغم مسئوليت‌ها و مشغله فراوان علمي بارها به ايران سفر كرده و هر بار نشست‌ها و سخنراني‌هايي در مجامع علمي و دانشگاهي كشور داشته است، انگيزه خود را از حضور مستمر در محافل دانشجويي كشور، تشويق و تقويب روح خودباوري جوانان ايراني در عرصه‌هاي علمي پژوهشي عنوان كرد و گفت: در سايه تلاش و موفقيت جوانان ايراني امروز حتي در مراكز علمي بزرگ دنيا نظير ناسا ديدگاه مثبتي نسبت به محققان ايراني به وجود آمده است.
دكتر بهرام مبشر كه در سال 1337 در تهران متولد شده، ديپلم رياضي را از دبيرستان البرز و ليسانس فيزيك را از مدرسه عالي پارس دريافت كرده و سپس به انگلستان رفته و تحصيلات فوق ليسانس و دكتري خود را در رشته كيهان‌شناسي مشاهداتي در دانشگاه «دورهام» انگلستان پشت سر گذاشته است.
وي پس از دريافت درجه فوق‌ليسانس مهندسي اپتوالكترونيك و ديپلم مهندسي ميكروويو از دانشگاه لندن، مدت هشت سال در اين دانشگاه (كالج سلطنتي) به تدريس و تحقيق اشتغال داشته و از چند سال قبل در انستيتو تلسكوپ فضايي هابل در ناسا فعاليت دارد.
دكتر مبشر در حال حاضر نماينده سازمان فضايي اروپا (ESA) در ناسا و از دانشمندان مسئول آشكارساز nikmouse تلسكوپ فضايي هابل است.
اين دانشمند برجسته ايراني نقش عمده‌اي در تهيه تصوير بي‌سابقه اين تلسكوپ فضايي موسوم به «فراژرف» داشته كه ژرفترين نگاه بشر به جهان و سرآغاز پيدايش آن است.
تصوير «فراژرف» براي نخستين بار امكان مطالعه نخستين كهكشانها را كه ستارگان آنها تنها چند صد ميليون سال پس از انفجار بزرگ متولد شدند، براي دانشمندان فراهم كرد و فرضيه‌هاي تكامل كيهان را با چالشي اساسي مواجه كرد، به طوري كه دانشمنداني كه اين تصوير را مطالعه مي‌كنند آن را سوال برانگيز و يك معماي واقعي توصيف كرده‌اند.
دكتر مبشر و تصوير فراژرف در يكي دو ماه اخير بار ديگر در كانون توجه مجامع علمي جهان قرار گرفت؛ علت اين امر تاييد كشف دورترين كهكشان جهان توسط دكتر مبشر و همكارانش بود. كشف اين كهكشان غول‌پيكر در اعماق فضا و در فاصله‌اي حدود 600 ميليون سال از آغاز جهان، نه تنها كيهان‌شناسان را به بازنگري نظريات تحول كهكشانها واداشته بلكه نظريات مربوط به منشا عناصر سنگين موجود در كيهان و بسياري از نظريه‌هاي ديگر را نيز به چالش كشيده است.
دكتر مبشر در گفتوگوي تفصيلي با خبرنگاران گروه علمي ايسنا علاوه بر ارائه توضيحاتي درباره كشف اخير خود و همكارانش از آينده تلسكوپ هابل، تلسكوپ‌هاي جديد فضايي و نقش آنها در دورنماي مطالعات كيهان‌شناسي، ابعاد بي‌كران كيهان و تازه‌ترين نظريه‌ها درباره آغاز و انجام آن، برخي ديگر از طرح‌هاي تحقيقاتي هابل، نحوه همكاري محققان كشورهاي مختلف با موسسه هابل، احتمال وجود حيات فرازميني و بسياري مباحث ديگر سخن گفته است.
ماموريت «هابل» تا سال 2011 تمديد شد
«آينده هابل» كه در سالهاي اخير بارها محل بحث و اظهارنظر دانشمندان و كيهان‌شناسان بوده و ترديدهاي ناسا درباره ادامه فعاليت اين تلسكوپ عظيم فضايي اولين سوالي بود كه در گفتوگوي ايسنا با نماينده ايراني سازمان فضايي اروپا در موسسه تلسكوپ فضايي هابل مطرح شد.
دكتر مبشر با اشاره به اين‌كه تلسكوپ فضايي هابل كه در سال 1369 (1990) به فضا پرتاب شده طبق برنامه‌ريزي بايد پنج سال پيش بازنشسته مي‌شد ولي به دليل نقش بي‌بديل اين تلسكوپ در پيشبرد اكتشافات نجومي و جايگاهي علمي منحصر به فرد آن تصميم به تمديد فعاليت آن گرفته شد، اظهار داشت: تلسكوپ فضايي هابل نياز به تعميراتي داشته و برخي دستگاه‌هاي آن بايد تعويض شوند و سيستم‌هاي جديدي نيز بايد بر روي آن نصب شود تا اطلاعات بيشتر و دقيقتري از آن قابل دريافت باشد.
وي با اشاره به تصميم مقامات ناسا براي تمديد ماموريت هابل تا پنج سال ديگر اظهار داشت: يكي از مشكلات مهم موجود در ادامه كار تلسكوپ فضايي هابل كه به بروز برخي مخالفت‌ها در ادامه فعاليت آن منجر شده هزينه‌هاي چند ميليارد دلاري تعمير و نگهداري هابل است كه از هزينه ساخت اين تلسكوپ به مراتب بيشتر بوده و تامين مخارج آن براي ناسا دشوار است.
دكتر مبشر خاطر نشان كرد: تا پيش از سانحه انفجار شاتل كلمبيا قرار بود كه تعميرات و سرويس هابل به وسيله اعزام فضانورد با اين فضاپيما انجام شود كه پس از توقف پرواز شاتل‌ها طرحي‌هايي براي استفاده از سيستم‌هاي روباتيك براي تعميرات هابل مطرح شد كه با توجه به از سرگيري پرواز شاتل‌ها و پرتاب قريب‌الوقوع فضاپيماي «ديسكاوري» - كه پرتاب آن از چهارشنبه گذشته به هفته آينده موكول شد - قرار است در صورت موفقيت آميز بودن اين ماموريت، عمليات تعمير هابل از طريق اعزام اين فضاپيما انجام شود.
تمهيدات ناسا براي جلوگيري از سقوط تلسكوپ هابل
نماينده سازمان فضايي اروپا در موسسه علوم تلسكوپ فضايي هابل تصريح كرد: با اين كه تعمير هابل تا حد زيادي منوط به موفقيت ماموريت ديسكاوري است ولي حتي در صورت پايان دادن به فعاليت اين تلسكوپ فضايي نيز انجام يك پرواز به آن ضروري است چون با توجه به قرار داشتن هابل در مداري در فاصله 300 مايلي زمين اگر اين تلسكوپ در فضا باقي بماند احتمالا تا سي سال ديگر به طرف زمين سقوط مي‌كند كه ممكن است بر روي مناطق مسكوني بيفتد، بنابراين براي پيشگيري از اين اتفاق قرار است در پايان ماموريت هابل موتوري به آن وصل شود تا بتوان به صورتي برنامه‌ريزي شده آن را از مدار خارج كرده و در اقيانوس آرام ساقط كرد.
تلسكوپ فضايي «جيمز وب» با قدرتي 10 برابر «هابل» تا شش سال ديگر به فضا پرتاب مي‌شود
دكتر مبشر در ادامه با اذعان به اين كه در صورت عدم تعمير هابل اين تلسكوپ فضايي حداكثر تا حدود سه سال آينده قادر به ادامه فعاليت خواهد بود، خاطر نشان كرد: با توجه به اهميت تداوم فعاليت‌هاي نجومي با استفاده از تلسكوپ فضايي، دانشمندان از سال‌ها پيش طرحي را براي جايگزيني نسل بعدي تلسكوپ فضايي در دست اجراء دارند كه بر اساس آن تلسكوپ فضايي قدرتمند «جيمز وب» با بردي بسيار بيشتر از تلسكوپ هابل تا شش سال ديگر (سال 2011) در فضا مستقر خواهد شد.
تلسكوپ جيمز وب (JWST) در فاصله 5/1 ميليون كيلومتري زمين - دور تر از ماه - در دومين نقطه لاگرانژين (نقطه‌اي از فضا كه به دليل تلاقي جاذبه زمين، ماه و خورشيد مي‌توان تلسكوپ را به صورت ثابت در آن نقطه نگه داشت) قرار مي‌گيرد.
وي تصريح كرد: تجهيزات حساس اين تلسكوپ به دليل قرار داشتن در ماوراي ماه از تاثيرات حرارت زمين كاملا مصون بوده و با توجه به قطر 6 متري آينه آن كه سه برابر بيشتر از قطر آينه هابل است، 9 تا 10 برابر آن قدرت دارد.
قابليت تفكيك اين تلسكوپ نيز بسيار بالا است و مي‌تواند كرات در حال تشكيل شدن را مشاهده كرده و دنبال سيارات ديگري همانند زمين بگردد و درون كهكشان‌هاي بسيار دور را ببيند.
دكتر مبشر در گفتوگو با ايسنا اضافه كرد: وقتي با استفاده از تلسكوپ به اعماق فضا نگاه مي‌كنيم همانند آن است كه در زمان به عقب بر مي‌گرديم و كهكشانها را آن طور كه ميلياردها سال پيش بوده‌اند مشاهده مي‌كنيم تلسكوپ فضايي «هابل» كه قويترين تلسكوپ كنوني است تا ميلياردها سال دورتر از زمان فعلي يعني تا حدود 700 ميليون سال پس از آغاز جهان - كه عمر آن حدود 14 ميليارد سال تخمين زده مي‌شود - را در معرض ديد ما قرار دا ده است.
تلسكوپ «جيمز وب» عمق ديد ما را تا 300 ميليون سال پس از «انفجار بزرگ» افزايش مي‌دهد
وي خاطرنشان كرد: تلسكوپ فضايي «جيمز وب» كه با همكاري ناسا، سازمان فضايي اروپا (اسا) و سازمان فضايي كانادا به بهره‌برداري خواهد رسيد مي‌تواند ديد ما را تا مرزهاي آغاز كيهان يعني حدود 300 ميليون سال پس از انفجار بزرگ و آغاز جهان پيش ببرد و اطلاعات بسيار با ارزشي در خصوص نحوه شكل‌گيري كيهان در اختيار ما قرار دهد.
اين كيهان شناس برجسته در ادامه درباره تصور «فراژرف» هابل كه عميق‌ترين تصوير از جهان بوده و با مشاركت مستقيم وي تهيه شده است، اظهار داشت: اين تصوير كه ژرفترين نگاه بشر به جهان و سرآغاز آن بوده و در مدتي حدود يك سال تهيه شده است، امكان مطالعه دورترين كهكشان‌هايي را كه در ابتداي جهان شكل گرفته‌اند،
فراهم كرده و اطلاعات جديدي را درباره نحوه شكل‌گيري جهان در اختيار ما قرار داده كه برخي نظريات پذيرفته شده كيهان شناسي را به چالش كشيده و مي‌تواند پايه نظريات جديدي پيرامون روند تكوين كيهان باشد.
كشف كهكشان غول‌پيكر در ابتداي جهان نظريات كهكشان‌شناسي را با چالش مواجه كرد
دكتر مبشر در گفتوگو با ايسنا خاطر نشان كرد: يكي از كشفيات جديد ما كه با بررسي تصوير فراژرف و با كمك آشكارساز مادون قرمز تلسكوپ فضايي هابل و تلسكوپ فضايي «اسپيتزر» صورت گرفته، شناسايي كهكشان غول پيكري است كه براساس فاصله آن تخمين زده مي‌شود كه در حدود 600 تا 700 ميليون سال پس از انفجار بزرگ (Big Bang) شكل گرفته است.
بررسي اين كهكشان اطلاعات بسيار با ارزشي را درباره شكل‌گيري كهكشانها در ابتداي تشكيل جهان در اختيار ما قرار مي‌دهد ولي نكته بسيار عجيبي كه درباره اين كهكشان وجود دارد جرم فوق‌العاده زياد آن است كه تقريبا برابر كهكشان راه شيري است.
استاد كيهان شناسي دانشگاه بالتيمور تصريح كرد: شكل‌گيري كهكشاني با چنين جرمي در ابتداي تشكيل جهان با بسياري از نظريه‌هاي موجود در تضاد است. البته تاييد قطعي اين كشف مستلزم استفاده از تلسكوپ «جيمز وب» است كه تا شش سال ديگر در مدار قرار مي‌گيرد.
دكتر مبشر در ادامه در پاسخ به سوالي درباره نحوه اندازه‌گيري عمر كهكشانها و جهان - كه حدود 14 ميليارد سال تخمين زده شده است - اظهار داشت: عمر كهكشانها بر اساس نوري كه در طول موج‌هاي مختلف از آنها به ما مي‌رسد تعيين مي‌شود. جهان در حال انبساط است و سرعت اين انبساط به اندازه سرعتي است كه كهكشانها از هم دور مي‌شوند كه اين ميزان متناسب با فاصله اين كهكشانها با ماست. بر اين اساس مي‌توان فاصله كهكشانها و در نتيجه زمان شكل‌گيري آنها و عمر جهان را كه مطمئنا از عمر تمامي كهكشانها بيشتر است محاسبه كرد.
آينده جهان: تداوم انبساط يا برخورد كهكشانها؟
اين دانشمند ايراني در بخشي ديگر از گفتوگوي خود با خبرنگاران ايسنا، درباره آينده قابل تصور براي جهان با توجه به روند انبساط آن طي ميلياردها سال گذشته اظهار داشت: هنوز پاسخ اين سوال كه « آيا انبساط جهان تا ابد ادامه مي‌يابد يا نه» مشخص نيست.
تداوم انبساط جهان بستگي به ميزان ماده موجود در جهان دارد كه مي‌تواند به دليل جاذبه از انبساط جهان جلوگيري كند. بر اين اساس حدي بحراني وجود دارد كه اگر چگالي جهان از اين ميزان كمتر باشد، انبساط جهان تا ابد ادامه مي‌يابد و اگر از اين حد بيشتر باشد كهكشانها با يكديگر برخورد كرده و پديده‌اي مشابه بيگ بنگ - كه به تشكيل جهان منجر شد - به وقوع مي‌پيوندد.
90درصد جرم جهان «ماده تاريك» است
دكتر مبشر در عين حال تصريح كرد: مساله‌اي كه در اين جا وجود دارد اين است كه 90 درصد جرم جهان را ماده تاريك تشكيل مي‌دهد كه قابل مشاهده نبوده و تنها بر اساس ديناميك و جاذبه آن به وجود آن پي برده‌ايم؛
لذا محاسبه جرم واقعي كيهان و پيش‌بيني سرانجام آن با چالشي اساسي مواجه است.
سياه چالگي، سرنوشت محتوم خورشيد
نماينده سازمان فضايي اروپا در ناسا درباره ماهيت ماده تاريك موجود در جهان گفت: ماده تاريك نظير سياه‌چاله‌هاي بر جاي مانده از ستارگان جرم بسيار چگالي است كه به دليل اين كه نوري از آن به ما نمي‌رسد قابل مشاهده نيست.
تمامي ستارگان در پايان عمرشان كه به ميزان سوخت داخل آنها بستگي دارد به سياه چاله تبديل مي‌شوند.
خورشيد ما نيز پس از تبديل تمام هيدروژن آن به هليوم در ميليون‌ها سال آينده چنين سرنوشتي مي‌يابد يعني در پايان انفجاراتي در سطح آن رخ مي‌دهد و به جرمي بسيار چگال تبديل مي‌شود كه به دليل جاذبه فوق‌العاده، سيارات و تمامي اجرام پيرامونش را به سمت خود مي‌كشد. در حال حاضر ميلياردها سياه چاله بر جاي مانده از ستارگان در جهان وجود دارد.
اين كيهان شناس برجسته در عين حال به تبيين ديدگاه جالب خود درباره آينده كيهان، براساس بررسي ابرنواخترها و «انرژي تاريك» پرداخت كه طي كشفيات اخير و همكارانش به شواهد جديدي در باره وجود و نقش تعيين كننده اين پديده در تحولات كيهان پي برده‌اند.
«انرژي تاريك» آينده جهان را رقم مي‌زد
به گفته وي با توجه به مشاهدات و تحقيقات صورت گرفته درباره ابرنواخترها مشخص شده كه حركت كهكشانها توسط انرژي‌اي موسوم به انرژي تاريك كنترل مي‌شود بدين صورت كه جهان از زمان انفجار بزرگ (بيگ بنگ) دچار انبساط شده كه به دليل نيروهاي جاذبه دائما از سرعت آن كاسته شده، تا حدود 100 ميليون سال پيش كه به دليل اثر انرژي تاريك و مولفه‌اي موسوم به «ثابت كيهاني» جاذبه‌اي منفي ايجاد شده و مجددا بر سرعت انبساط جهان افزوده شده كه به نظر مي‌رسد اين روند تا ابد ادامه داشته باشد.
تا10 سال ديگر مي‌توان به آغاز جهان نگاه كرد
دانشمند ايراني موسسه تلسكوپ فضايي هابل در ادامه در پاسخ به سوال خبرنگار ايسنا درباره احتمال مشاهده مرزهاي آغازين كيهان و انفجار بزرگ با پيشرفت تلسكوپ‌هاي فضايي اظهار داشت: اين امر كاملا قابل تحقق است و فكر كنم حدودا طي 10 سال آينده برد تلسكوپ‌هاي ما به حدي برسد كه بتوانيم تصويري از دورترين اعماق جهان را كه شرايطي همانند ابتداي جهان لحظه انفجار بزرگ در 14 ميليارد سال قبل تهيه كنيم و طبيعي است كه به دليل نبود زمان و مكان امكان مشاهده پيش از تشكيل جهان براي ما وجود ندارد.
وي خاطر نشان كرد: با توجه به اين كه جهان در بدو ايجاد بسيار چگال و كدر بوده و تمامي نور تشكيل شده را جذب مي‌كرده، رصد كهكشان‌هاي دوردست و مرزهاي آغازين جهان در طول موج‌هاي مرئي امكان پذير نيست و بايد از ابزارهاي آشكارساز طول موج‌هاي بلندتر (مادون قرمز) كه جذب پرتو در آنها كمتر است استفاده كرد؛ همچنان كه در تهيه تصوير فراژرف هم علاوه بر آشكار ساز مرئي هابل از آشكار ساز مادون قرمز آن (آشكار ساز نيك ماوس) استفاده شده و در واقع كهكشان‌هاي بسيار دور توسط اين آشكارساز ثبت شده است.
«فراژرف» نمايي از سراسر جهان پيراموني
دكتر مبشر در پاسخ به اين سوال كه با توجه به فضاي محدود تصوير فراژرف تا چه حد مي‌توان آن را نمايي از تمام جهان پيرامون ما دانست، گفت: تصوير فراژرف سطح محدودي به اندازه يك سكه كوچك به قطر پنج سانتيمتر از فضا را نشان مي‌دهد ولي با توجه به اين كه جهان در مقياس زياد تقريبا متقارن است مي‌توان تصوير تهيه شده را نمايي از تمام جهان دانست.
تصوير «فراژرف» ديگري در حال مشاهده است
وي افزود: ما از حدود يك ماه پيش مشاهدات مربوط به يك تصوير فراژرف ديگر را آغاز كرده‌ايم كه عمق آن همانند تصوير فراژرف است ولي فضاي بيشتري را مي‌پوشاند به طوري كه تعداد كهكشان‌هايي كه در آن ديده مي‌شود دو برابر تصوير فراژرف است.
دكتر مبشر با اشاره به اين كه تصوير فراژرف دوم در نمايي نزديك به تصوير فراژرف موجود در حال تهيه بوده و پيش‌بيني مي‌شود كه تا تابستان سال آينده به پايان برسد، هدف از تهيه اين تصوير را دستيابي به نمايي گسترده‌تر از كهكشان‌هاي اوليه و بررسي دقيق‌تر تحولات كيهان در آغاز جهان عنوان كرد و اظهار داشت: در حال حاضر امكان تهيه تصويري با عمق بيشتر هم وجود دارد ولي با توجه به اين كه انجام مشاهدات آن زمان زيادي را از تلسكوپ فضايي هابل مي‌گيرد دانشمندان ترجيح مي‌دهند كه تهيه چنين تصاوير فوق‌العاده عميقي را به بهره‌برداري تلسكوپ «جيمز وب» موكول كنند.
اين كيهان شناس برجسته ايراني كه به عنوان يكي از دانشمندان مسئول آشكارساز «نيك ماوس» (مادون قرمز) تلسكوپ فضايي هابل نقش كليدي در تهيه و مطالعه تصوير فراژرف موجود و تصوير فراژرف دوم دارد، خاطرنشان كرد: تلسكوپ فضايي هابل داراي سه آشكارساز است كه يكي از آنها موسوم به ACS در طيف مرئي، يكي در طيف مادون قرمز (نيك ماوس) و ديگري در ناحيه ماوراي بنفش عمل مي‌كنند. در تهيه تصوير فراژرف دوم كه تا تابستان سال آينده ادامه دارد نيز از آشكارساز‌هاي نيك ماوس و ACS استفاده مي‌شود.
«كاسموس» تلاشي ديگر براي شناخت نحوه تكامل كهكشانها
دانشمند ايراني سازمان فضايي اروپا (اسا) در ادامه گفت و گو با خبرنگاران ايسنا درباره ساير پروژه‌هاي خود در موسسه هابل گفت: يكي ديگر از طرح‌هاي هابل كه مسئوليت اصلي آن را بر عهده دارم پروژه‌اي موسوم به «كاسموس» است كه طي آن تلاش مي‌كنيم كه در سطحي نسبتا بزرگ (2 درجه در 2 درجه) ساختار جهان، نحوه تشكيل خوشه‌هاي كهكشاني و .... را مشاهده و بررسي كنيم كه با توجه به قابليت تفكيك بالاي هابل و گستره ديد وسيع آن اميدواريم كه به نتايج قابل توجهي درباره نحوه تشكيل جهان دست پيدا كنيم . در اين بررسي جهان در عمق‌هاي مختلف (دوره‌هاي زماني مختلف) بررسي مي‌شود.
هابل در جست‌و‌جوي سياهچاله‌ها
وي افزود: يكي ديگر از طرح‌هاي من بررسي سطح زيادي از جهان با طول موج‌هاي مختلف است كه هدف آن بررسي كهكشانها و يافتن سياه چاله‌ها است كه با توجه به متصاعد شدن اشعه ايكس از آنها به وسيله آشكارساز اشعه ايكس قابل انجام است.
يكي ديگر از طرح‌هايي كه در آن مشاركت دارم طرح تلسكوپ «اسپيتزر» است كه در تابستان سال گذشته به فضا پرتاب شد و تصاويري را در طول موج‌هاي بيش از مادون قرمز تهيه كرده و اطلاعاتي را درباره گردوغبارها و گازهاي موجود در كهكشانها و تغييرات ستارهگان در طول زمان در اختيار ما قرار مي‌دهد كه مي‌تواند به عنوان مكمل داده‌هاي هابل در محاسبه جرم كهكشانها به كار رود.
هابل آماده دريافت طرح‌هاي پژوهشي از سراسر جهان
دكتر مبشر در بخش ديگري از گفتوگو با ايسنا درباره امكان استفاده دانشمندان و محققان خارج موسسه هابل از امكانات اطلاعات اين تلسكوپ و نحوه ارائه طرح‌هاي مورد نظر آنها به اين موسسه گفت: هر پژوهشگري كه طرحي در اين زمينه داشته باشد مي‌تواند بدون هيچ محدوديتي آن را به كميته علمي هابل ارائه كند.
اين طرح‌ها سالي يك بار توسط گروهي از دانشمندان بررسي مي‌شود و آنهايي كه از نظر علمي ممتاز و جديد باشند براي اجراء پذيرفته مي‌شوند.
وي با اشاره به اين كه تقريبا از هر هفت طرح ارائه شده به موسسه تلسكوپ فضايي هابل يك طرح كه از نظر عمل قويتر است پذيرفته مي‌شود، خاطر نشان كرد: بعد از قبول پروژه تحقيقاتي، مختصات مكان اجرامي كه بايد مشاهده شوند از طريق رايانه‌هاي موسسه به تلسكوپ فرستاده شده و جهت تلسكوپ از روي زمين به سمت مورد نظر تنظيم مي‌شود.
پس از انجام مشاهدات اطلاعات و تصاوير تهيه شده در رايانه تلسكوپ ثبت شده و حدود 50 دقيقه تا يك ساعت پس از ثبت توسط آنتن تلسكوپ به پايگاه زميني رله مي‌شود و در اختيار محققان قرار مي‌گيرد.
حيات فرازميني در جهاني با ميلياردها ميليارد ستاره كاملا محتمل است
دكتر مبشر در ادامه در پاسخ به خبرنگار گروه «علمي» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، كه نظر وي را درباره احتمال وجود حيات فرا زميني در گستره كيهان جويا شده بود، اظهار داشت: طبق محاسبات صورت گرفته در جهان حدود 100 هزار ميليون كهكشان وجود دارد كه كهكشان راه شيري كه خورشيد ما با منظومه پيرامون آن تنها يكي از صد هزار ميليون ستاره آن است، در مقايسه با ساير كهكشانها ابعادي متوسط دارد؛ با اين حال سي سال طول مي‌كشد تا نور با سرعت فوق العاده خود از يك سوي كهكشان راه شيري به سمت ديگري برسد.
با توجه به اين ابعاد و ارقام خيره كننده از جهان كه حتي تصور آن امكان پذير نيست وجود سياراتي كه همانند زمين ميزبان گونه‌اي از حيات باشند بسيار متحمل است.
ما در نقطه‌اي تاريخي براي پاسخ به سوالات هزاران ساله انسان درباره جهان قرار داريم
اين كيهان شناس برجسته ايراني همچنين در پاسخ به اين سوال كه انجام اين قبيل مطالعات پرهزينه بنيادي و پي بردن به نحوه ايجاد جهان صرف‌نظر از گسترش مرزهاي دانش چه دستاوردهايي براي بشر امروز خواهد داشت، اظهار داشت: سوالاتي نظير نحوه شكل‌گيري جهان و آينده آن چندين هزار سال براي فلاسفه و دانشمندان مطرح بوده و هيچ كدام به نتيجه نرسيده‌اند. امروز ما اين سعادت را داريم كه درست در مرحله‌اي از تاريخ بشر هستيم كه مي‌توانيم با روش‌هاي علمي به اين قبيل سوالات عميق و اساسي انديشمندان گذشته پاسخ دهيم. هر كس در زندگي فلسفه‌اي دارد ولي واقعيت جهان امري ثابت است كه ما براي رسيدن به آن تلاش مي‌كنيم.
دكتر مبشر در پايان خاطرنشان كرد: اگرچه دست يافتن به پاسخ اين قبيل سوالات شايد نقشي در معاش و زندگي روزمره مردم ندارد ولي توجه به آنها و دريافتن عظمت واقعي جهان مي‌تواند ديدگاه ما را نسبت به زندگي و جهان پيرامونمان كاملا دگرگون كند. صرف نظر از ارزش علمي و فلسفي، اين قبيل مطالعات هدفي براي پيشرفت تكنولوژي ايجاد مي‌كند. توسعه تجهيزات و فناوريهايي نظير آشكارسازها و ارسال فضاپيما و تلسكوپ بدون چنين اهدافي امكان پذير نيست و از اين قبيل پيشرفتهاي تكنولوژيك مي‌توان در موارد ديگر هم استفاده كرد.
تنظيم خبر: علي شمس - سعيده جلوسي
انتهاي پيام