صنايع دستي ايران، به عنوان صنعتي مستقل و بومي، شاخص‌ترين هنر كاربردي ايران و يكي از سه قطب برتر صنايع سدتي جهان، ريشه‌هاي عميق و استوار در فرهنگ غني وبارور ايران اسلامي داشته است. صنعتگران دستي ايران اين پاسداران راستين مردمي‌ترين هنر شناخته شده تمامي قرون و اعصار با خلق آثار برجسته و شاهكارهايي از انواع صنايع دستي كه هم‌اكنون زينت‌بخش گنجينه‌هاي بزرگ و ديگر مراكز هنري جهان است، پيوسته توجه و تحسين بازديدكنندگان و ناقدان آثار فرهنگي را برانگيخته‌اند. به گزارش خبرنگار بخش «صنايع دستي ايسنا» جاي تاسف اينجاست كه طي سال‌هاي گذشته هم‌چون مقوله گردشگري تبليغات بايسته‌اي براي معرفي اين حوزه از صنايع كشور انجام نشده است. به خصوص در حوزه استان‌ها كه هنوز هم مي‌توان اعجوبه‌اي آميخته با هنر صنايع دستي را در نقاط بكر و گردشگر‌×ذير اين مناطق همچون كرمانشاه پيدا كرد. تحقيقاتي كه سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان كرمانشاه در خصوص صنايع دستي اين استان انجام داده نشان مي‌دهد كه استان كرمانشاه از جمله نقاطي است كه از لحاظ دارا بودن صنايع دستي و بومي از غناي بالايي برخوردار است. رنگ‌ها و نقوش به كار رفته در دستبافت‌هايي چون گليم، جاجيم، قالي و ... ملهم از طبيعت و مظاهر طبيعي است كه خود نشاني از تجلي سادگي و بي‌پيرايگي زندگي مردمان سخت‌كوش اين سرزمين است. گليم در استان كرمانشاه نام هرسين با گليم همراه است، گليم‌بافي در اين منطقه پيشينه‌اي طولاني دارد و امروزه هرسين از مراكز عمده توليد گليم است. نقوش گليم هرسين بسيار متنوع است و از نقش‌ها و خرده نقش‌هاي فراواني تشكيل شده است. نقوشي مانند مرغابي، مل چفته، سماور و گنجشگ از جمله نقش‌هاي معروف آن مي‌باشد. گليم هرسين به دليل داشتن طرح‌هاي انتزاعي خاص و نقوشي كه بر گرفته از ذهنيات بافنده و محيط و پيرامون او است و همچنين به لحاظ استفاده از پشم مرغوب از ارزش بالايي برخوردار است. فرش از گذشته تاكنون فرش زينت بخش ديوارها و دلنوازترين زير‌انداز خانه‌هاي ايرانيان است. در شهر زيباي سنقر به دست مردم با ذوق شهر و روستاهاي اطراف كه دايما با طبيعت زيبا و كوهستان‌هاي سربلند و مراتع سر سبز آن در تماس‌اند، فرش‌هايي بافته مي‌شود كه حداقل قدمت آن به چند دهه پيش مي‌رسد. فرش سنقر به فرش كردي نيز معروف و عمدتا از نوع فرش‌هاي گوشت‌دار و داراي پرز بلند است. معروفترين نقوش فرش سنقر عبارتند از: بازوبندي، اكبرآبادي، عبداللهي، سماوري، حسين‌آبادي، كليايي و كيوناني. نقشه‌هاي غير بومي مانند ماهي درهم، ماهي بيجار، جوزان و ساروق نيز در اين منطقه رايج مي‌باشد. موج موج دستبافته‌اي بسيار زيبا با كاربري فراوان و نام ديگر آن رختخواب پيچ است. در زندگي روستايي و عشايري موج روانداز مناسبي براي فصول سرد مي‌باشد و در زمستان براي محافظت از نفوذ سرما به درون اتقا‌ها از آن به عنوان پرده نيز استفاده مي‌شود. اين بافته بسيار جالب و منحصر به فرد به سياه چادرهاي ايلاتي رنگ و رويي زيبا مي‌بخشد و هنگام كوچ نيز كاربرد بسيار زيادي براي آنها دارد. موج در نقش‌ها و رنگ‌هاي مختلف و از پشم بافته مي‌شود. نقوش قصري، ايلامي، چهل طوقي و كردستاني از معروفترين نقوش موج مي‌باشد. موج بافي در منطقه اورامانات ، جوانرود، اسلام اباد غرب ، و گيلانغرب رايج مي‌باشد. جاجيم جاجيم دستبافته‌ايي زيبا و تماشايي با رنگ‌ها و نقش‌هاي متنوع است كه در برخي نقاط استان از جمله صحنه و هرسين بافته مي‌شود. نقوش جاجيم ملهم از طبيع زيباي منطقه و ذوق و استعداد بافندگان آن مي‌باشد و از آن به عنوان زيرانداز و رويه بيروني لحاف استفاده مي‌شود. همچنين هنگام كوچ عشاير از آن استفاده مي‌كنند. بافت جاجيم بر روي دارهاي بلند و باريك از جنس چوب انجام مي‌گيرد. جاجيم از نظر بافت به دو گروه تقسيم مي‌شود: جاجيم‌هاي راه راه رنگي ساده كه در گذشته بافت آن مرسوم بوده است. جاجيم‌هاي نقش دار، استفاده از رنگ‌هاي ملايم و آرام گياهي كه بر گرفته از طبيعت‌اند در لابه‌لاي نقش نگاره‌ها، تلالو و درخشندگي آن را چندين برابر مي‌كند. شال بافي نساجي به روش سنتي از ديرباز در استان كرمانشاه رايج بوده است و به ويژه در منطقه اورامانات سابقه طولاني‌تري دارد. دستگاه نساجي سنتي يا به گويش محلي «جولايي» ساده و چوبي است. شال يكي از مهمترين بافته هايي است كه به روش سنتي با اين دستگاه بافته مي‌شود. از شال نوعي پوشاك محلي به نام «چوخه و رانك» تهيه مي‌شود كه خاص مردان منطقه پاوه و جوانرود است. پارچه شال را از تارهاي ظريف و نازكي كه از موي بزي به نام «مرغز» به دست مي‌آيد، مي‌بافند . عرض اين پارچه بيست سانتيمتر و طول آن بيست تا سي متر مي‌باشد. شال بسيار سبك، ظريف ، خوشرنگ ، ساده و بدون نقش و نگار است. گيوه كشي پاوه و اورامانات نگين سرسبز منطقه غرب، مامن هنرمندان چيره دستي است كه با ذوق و سليقه و پشتكار در زمينه‌هاي مختلف هنر‌افريني مي‌كنند. گيوه كشي، هنري است كه از ساليان دور در اين منطقه رايج بوده و حاصل آن كفش راحت، نرم و مقاومي است كه به نام گيوه كه به گويش محلي به آن «كلاش» مي‌گويند. گيوه كشي مستلزم نيرويي زياد و مهارت كافي است و تنها توسط مردان انجام مي‌شود، ولي در بافت رويه گيوه زنان نيز شركت مي‌كنند. معمولا رويه گيوه به رنگ سفيد و تخت و يا زيره آن به رنگ سفيد و قرمز و آبي مي‌باشد. چيق بافي چيق يا به گوشي محلي چيخ (cix) حصيري به پنهاي تقريبي 170 سانتيمتر با نقوش زيبا و يا ساده و بدون نقش است كه با استفاده از ني‌هاي باريك و بلند ، نخ‌هاي رنگي و موي بز توسط زنان عشاير منطقه گيلانغرب و سرپل ذهاب بافته مي‌شود. اين بافته سنتي داراي نقوش سمبليك و متنوع است كه عبارتند از : طوق سوار، ئاسك (آهو) ، قرژنگ (خرچنگ)، پردال (عقاب)، ستاره، مرغابي. اين بافته با طرح‌هاي هندسي و رنگ بندي‌هاي زيبا كه بر گرفته از محيط طبيعي پيرامون و ذهنيات بافنده‌اند، همانند ديوار پر نقش نگار زيبايي دور تا دور سياه چادر را فرا مي‌گيرد. سياه چادر يا به گويش محلي «دوار» نيز توسط مردان عشاير منطقه با استفاده از موي بز بافته مي‌شود. عشاير به هنگام كوچ سياه چادر را بر پا كرده و با چيق دور تا دور آن را پوشانده و با استفاده از چيق‌هاي رنگي يا «اسپرپيچ» فضاي داخلي آن را جهت مصارف مختلف به چند بخش جدا از هم تقسيم مي‌كنند. سبد بافي در منطقه پاوه و اورامان در روستاي داريان و هجيج، مردان با ذوق و زحمتكش روستايي با استفاده از تركه‌هاي نازك ارغوان كه در منطقه به وفور يافت مي‌شود ، انواع مختلف سبد را مي‌بافند كه علاوه بر زيبايي كاربردهاي خاصي را نيز دارا مي‌باشند. مانند انواع مختلف سبدهاي حمل و نقل ميوه، خشكبار، كندوي زنبور عسل، سبد ماهيگيري، سبد نگهداري طيور و ( مرغ و خروس ) و .... قلمزني قلمزني از هنرهاي بسيار قديمي ايرانيان است. از آثار به جاي مانده دوره ساساني نمونه‌هاي بسياري به دست آمده كه شامل مجموعه‌ ظروف و بشقاب‌هاي نقره و طلايي است. در دوران اسلامي نيز قلمزني رايج بوده هنرمندان چيره دست كرمانشاهي از اين هنر بي‌بهره نمانده‌اند و از اساتيد مختلف در اين زمينه آثاري چند به جاي مانده است. در گذشته قلمزني بر روي نقره در كرمانشاه از رونق خاصي برخوردار بوده و در سال‌هاي بعد قلمزني بر روي مس، و ورشو نيز رواج پيدا كرده است. نقوشي كه در قلمزني به كار مي‌روند اغلب شامل شخصيت‌هاي مذهبي و تاريخي، آثار باستاني،‌ گل و گياه و حيوانات است. تنبور تنبور يكي از آلات موسيقي قديم ايران و ساز سنتي و عرفاني است كه بيش از شش هزار سال قدمت دارد. آهنگ و نغمه‌هاي تنبور به صورت مقامي و داراي جذبه خاصي است، نام محلي تنبور «تميره» و سازي زهي با دسته بلند شبيه سه تار است با اين تفاوت كه دسته تنبور بلندتر از دسته سه تار و كاسه آن غناي بيشتري دارد. تنبور داراي دو يا سه سيم با چهارده پرده است كه با فاصله‌هاي مناسب در ساز پرده بندي شده است. ساخت تنبور توسط هنرمندان اهل دل كرمانشاهي از ساليان دور، در برخي نقاط استان از جمله گهواره، صحنه، كنگاور، اسلام‌آباد و كرمانشاه رايج است. در تهيه تنبور از چوب درختان توت و گردو استفاده مي‌شود. سراجي در گذشته راستاي سراجان بازار سنتي شهر كرمانشاه مامن هنرمندان متعدد چرم ساز بوده است. ساكنان شهر و روستا براي كفش دوزي، زين سازي، پوشش تسليهات فردي و افسار و لگام و برخي از وسايل شكار به اين راسته مراجعه مي‌كردند، ولي اكنون كار چرم سازي جنبه تزئيني پيدا كرده است و بيشتر به صورت عرضه كيف‌هاي زنانه، كمربند و .... مي‌باشد. انتهاي پيام