كمتر كسي است كه در ميان اهالي سفر به خصوص اكوتوريسم با نام ميانكاله و جزيره آشوراده در منتهي‌اليه شرقي آن آشنا نباشد. ناحيه روستايي آشوراده از توابع شهرستان بندر تركمن در 25 كيلومتري مركز استان گلستان واقع شده است. آشوراده به شكل جزيره و داراي آب و هواي معتدل و مرطوب است. زبان مردم اين جزيره فارسي و تركي و تنها راه دسترسي و ورد به آن از طريق دريايي و به وسيله قايق‌هاي بومي و محلي است. تماشاي صيد ماهيان خاوياري، اسكله و تاسيسات بندر تركمن از سواحل جزيره آشوراده يكي از جاذبه‌هاي توريستي اين ناحيه محسوب مي‌شود . به گزارش خبرنگار گردشگري ايسنا، جزيره آشوراده به عنوان تنها جزيره موجود در درياي خزر به شمار مي‌آيد كه علاوه بر اين ويژگي قرار گرفتن آن در تالاب بين‌المللي ميانكاله و ثبت جهاني آن در سايت رامسر نيز يكي ديگر از مزاياي ويژه اين جزيره شمرده مي‌شود . اين جزيره از نظر تقسيمات جغرافيايي در استان گلستان قرار دارد، ولي به دليل قرار گرفتن آن در پناهگاه حيات وحش ميانكاله با مديريتي يكپارچه تا امروز زير نظر اداره محيط زيست استان مازندران بوده است كه همين امر نيز موجب بروز اختلافاتي بين محيط زيست استان مازندران و مسئولان استاني در گلستان شده بود. جزيره آشوراده با وجود تنوع و پوشش‌هاي گياهي و جانوري و حتي انواع آبزيان از گذشته‌هاي دور مورد توجه اهالي منطقه اطراف، گردشگران، و حتي رهگذران بوده اما به دليل عدم توجه مسئولين و متوليان حوزه گردشگري كمتر به عنوان مقصدي براي گردشگران و به خصوص طبيعت‌گردان شناخته شده است. اين منطقه تقريبا هيچگاه شاهد عمليات اجرايي و احداث تاسيسات گردشگري در خود نبوده است. با تشكيل سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در سطح معاونت رييس جمهور و ارائه طرح احداث مناطق نمونه گردشگري و با توجه به طرح استانداري گلستان براي احداث دهكده توريستي در جزيره آشوراده، اين منطقه مورد توجه دست اندركاران و فعالين حوزه گردشگري قرار گرفت، به طوري كه عليرغم همه مخالفت‌ها و مشكلات پيش آمده از سوي سازمان محيط زيست استان مازندارن و حتي پيگيري شخص معاونت رييس جمهور، سرانجام پس از دو سال چالش ورود غير قانوني بودن طرح احداث دهكده توريستي آشوراده از سوي دستگاه‌هاي قضايي، 380 هكتار از اين جزيره براي عملياتي شدن به بخش خصوصي واگذار شد. به گفته محمود ربيعي، مدير كل ميراث فرهنگي و گردشگري استان گلستان، بيش از دو سوم هكتار از جزيره آشوراده، به احداث هتل‌ها، رستوران‌ها و سايت‌هاي ورزشي و تفريحي اختصاص خواهد يافت. او با اشاره به قابليت‌هاي اجراي ورزش‌ها آبي در جزيره ميانكاله تاكيد كرده است: تمامي بازي‌هاي آبي و همچنين تردد كشتي‌هاي گردشگري طبق طرح مصوب هيات دولت تا چهار سال آينده و پايان عمليات احداث دهكده توريستي در جزيره به انجام مي‌رسد. ربيعي همچنين جهت سهولت ورود گردشگران به جزيره آشوراده، از احداث خط ريلي بندر گز تا اين جزيره خبر داده و گفته است: براي آسيب نرسيدن به شبه جزيره ميانكاله و تقسيم نشدن آن به قسمت اين خط ريلي در پلي به ارتفاع 8 متر از سطح زمين احداث مي‌شود. هزينه احداث دهكده توريستي جزيره آشوراده، از سوي كارشناسان 670 ميليارد تومان برآورد شده است كه تاكنون بيش از 150 ميليارد تومان از اين هزينه توسط بخش خصوصي جهت سرمايه‌گذاري در اين طرح تامين شده است. *آشوراده، جزيره سرگرداني* چند سال اخير منازعات و اختلافات پيش آمده در خصوص جزيره توريستي آشوراده و منطقه ميانكاله بيش از هر چيز ديگري توجه علاقه‌مندان و حتي اهالي اين مناطق را به خود جلب كرده است. همگان منتظرند تا ببينند بالاخره اين جزيره به كدام يك از نهادهاي دولتي شبه دولتي و يا حتي بخش خصوصي واگذار مي‌شود. ماجراي جزيره آشوراده و منطقه ميانكاله از آنجا شروع شد كه اين منطقه براي نخستين بار در سال 1348 و به موجب مصوب شماره شوراي عالي محيط زيست به عنوان منطقه حفاظت شده تصويب شد. بعد از آن در سال 1352 به موجب مصوبه شماره 55 شوراي عالي محيط زيست، بخش‌هاي ديگري از ميانكاله نيز منطقه حفاظت شده اعلام شد تا اين كه در سال 1354 با مصوبه شماره 78 اين شورا با ذكر مستثنيات موجود در منطقه، ميانكاله به عنوان پناهگاه حيات وحش ارتقاء يافت. اما نكته مهم اين وقايع اين بود كه در آن سال‌ها و حتي تا همين چند سال قبل نيز هيچ قسمتي از جزيره آشوراده به عنوان مستثنيات در مصوبه شوراي عالي محيط زيست نبوده است. با تمام اين اوصاف بنياد علوي وابسته به بنياد مستضعفان با ارائه سند مالكيت 1960 هكتار از شبه جزيره ميانكاله و شش دانك جزيره آشوراده در سال 81، خود را به عنوان مالك اين منطقه اعلام كرد. در همان ايام و واگذاري 380 هكتار از جزيره آشوراده به سازمان همياري‌هاي شهرداري عليرغم اعتراضات سازمان محيط زيست استان مازندران، بنياد مستضعفان اعلام كرد: 380 هكتار از اراضي جزيره آشوراده در اجراي توافقات به عمل آمده با استاداري گلستان و به نرخ كارشناسي روز به سازمان همياري شهرداري‌هاي استان گلستان واگذار شده است. اين بنياد همچنين اعلام كرد: بنياد حقوق خود را در مجراي قانوني و با وضع طبيعي موجود به شهرداري واگذار كرده و هر گونه مسئوليت پاسخگويي به ادعا و اعتراض احتمالي آتي از سوي سازمان‌هاي دولتي از جمله سازمان محيط زيست بر عهده شهرداري قرار گرفته و از اين بابت مسئوليتي متوجه بنياد نيست. عمده اعتراضات و اشكالات ارائه شده از سوي سازمان حفاظت از محيط زيست استان مازندران، اين بود كه بسياري از مالكيت‌هاي رژيم گذشته كه تحت عنوان بنياد پهلوي در سراسر كشور اداره مي‌شده است بعد از انقلاب باطل اعلام شد و تمامي اراضي آن به عنوان اراضي ملي منطقه‌ايي اعلام شد كه مالكيت آن در دست منابع طبيعي است و سازمان محيط زيست از 35 سال قبل تاكنون درآن مالكيت دارد. وقوع چالش‌ها و اختلافات پيش آمده ميان سازمان‌ها محيط زيست و بنياد مستضعفان موجب شد تا در تاريخ 82/11/29 هيات تعيين تكليف اراضي اختلافي در بندر گز تشكيل جلسه دهد. در اين جلسه قاضي، اعتراض سازمان حفاظت از محيط زيست را در خصوص ادعاي مالكيت بنياد در جزيره آشوراده را وارد دانست و با اعلام ملي بودن اراضي، تنها حكم بر مالكيت بنياد بر 380 هكتار از جزيره آشوراده يعني درست همان مقداري كه به بخش خصوصي جهت احداث دهكده توريستي واگذار شده را صادر كرد. *نامه خاتمي* وقايع پيش آمده در خصوص جزيره آشوراده به آنجا رسيد كه رييس جمهوري در پاسخ به درخواست رسمي استانداري گلستان براي تسريع در اجراي طرح‌هاي توريستي اين جزيره در نامه‌ايي به سيد حسين مرعشي رياست سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري، دستور رسيدگي به اين مساله را با رعايت ضوابط زيست محيطي صادر كرد. رييس جمهور از معاون گردشگري خود خواست تا در نشستي با رييس سازمان حفاظت محيط زيست و استاندار گلستان مساله تشكيل دهكده توريستي آشوراده را بررسي كرده و با رعايت ضوابط زيست محيطي زمينه اجراي اين پروژه را فراهم كند. مرعشي نيز پس از دريافت نامه رييس جمهوري و تشكيل كميته‌اي از نمايندگان دو سازمان ميراث و محيط زيست خبر از مثبت بودن نتايج نشست و فراهم شدن زمينه احداث دهكده توريستي جزيره آشوراده و همچنين بر طرف شدن كليه مسايل حقوقي آن را داد. طي آخرين اخبار رسيده از روند رسيدگي به حل اختلافات حقوقي جزيره آشوراده در سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري و سازمان محيط زيست كشور نمايندگاني براي اين امر معرفي كرده‌اند كه طبق گفته محمد ربيعي مدير كل ميراث فرهنگي و گردشگري استان گلستان اين مذاكرات در حال پيگيري است و دو طرف در حال دستيابي به تفاهمات مشترك هستند. بيش از يك و چند ماه است كه از ارائه طرح توريستي جزيره آشوراده و وقوع مسايل حقوقي آن و حتي واگذاري و فروش اين جزيره به سازمان مناطق گردشگري كه يك بخش خصوصي است مي‌گذرد و هنوز هيچ يك از عمليات براي اين دهكده توريستي در جزيره آشوراده به وقوع نپوسته است و اين دقيقا مساوي با همان اتلاف وقت، سرمايه‌ و حتي نيروي انساني موثر در كشور است. هر چند اصرار سازمان محيط زيست كشور در خصوص به خطر افتادن منابع طبيعي و زيست محيطي ميانكاله و جزيره آشوراده در خور ستايش و تقدير است، اما پرسش اصلي از مسئولان اين سازمان اين است كه چرا اين سازمان به رغم مديريت 35 ساله خود در منطقه ميانكاله اقدام به خريداري و حفاظت از آن نكرد؟ يك هكتار از جزيره آشوراده طبق اسناد مالكيت صادره را اداره ثبت اسناد و املاك شهرستان بهشر به مبلغ 19 ميليون تومان كه مورد اعتراض بسياري از كارشناسان محيط زيست هم قرار گرفت به بخش خصوصي واگذار شد. در حالي كه سازمان حفاظت از محيط زيست پيش از اين و طبق كارشناسي‌هاي رسمي انجام شده در خصوص خريد مستثنيات مردم در اراضي ميانكاله موظف شده بود با توجه به موقعيت زمين‌هاي مزبور حداقل پنج هزار تومان براي هر متر زميني كه زير آب رفته و يا در دريا نيز واقع شده است، به صاحبان آنان بپردازد كه اين خود بيش از مبلغي بود كه جزيره آشوراده فروخته شد. معصومه ابتكار معاون رييس جمهور و رييس سازمان محيط زيست كشور در خصوص علت عدم خريد جزيره آشوراده از سوي سازمان اعلام كرد: ما در خواست خريد اسناد را كرديم و همين الان هم حاضريم به سه برابر و حتي چند برابر آن را به خريم ولي آن را به ما نفروختند. با اين وجود جزيره آشوراده جزء پناهگاه حيات وحش ميانكاله است و طبق قانون هر گونه تغيير كاربردي در آن ممنوع است. به هر حال گويي همه كشمكش‌ها و چالش‌هاي جزيره آشوراده پس از دو سال اين بار در مسيري آرام به راه خود ادامه مي دهند بايد ديد بالاخره نتيجه مذاكرات و تفاهمات حاصله ميان دو سازمان محيط زيست كل كشور و سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري منجر به احداث دهكده توريستي جزيره آشوراده و رونق اقتصادي اين منطقه مي‌شود و آيا به گفته مسئولين گردشگري جزيره آشوراده به دومين قطب گردشگري ايران پس از كيش تبديل خواهد شد يا خير؟ در آخرين اقدامات نيز محمود ربيعي به ايسنا گفت: با روند مناسب مذكرات نمايندگان سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري و سازمان محيط زيست، عمليات اجرايي طرح‌هاي گردشگري آشوراده از نيمه‌ي دوم سال جاري آغاز مي‌شود. مديركل ميراث فرهنگي و گردشگري گلستان افزود: اجرايي شدن پروژه‌هاي گردشگري جزيره‌ي آشوراده برابر با اجرايي شدن 10 پروژه‌ي گردشگري در استان گلستان است. وي تاكيد كرد: قابليت‌ها و ظرفيت‌هاي گردشگري جزيره‌ي آشوراده مورد توجه تمامي كارشناسان و مسوولان دولتي است به طوريكه رئيس مجمع تشخيص مصلحت نظام در آخرين بازديد خود از جزيره آن يك طرح ملي اعلام و بر ضرورت توسعه‌ي آن تاكيد كرد. مديركل ميراث فرهنگي و گردشگري گلستان يادآور شد: سرمايه‌گذاران بخش خصوصي براي اجراي طرحهاي گردشگري جزيره‌ي آشوراده، حداقل بايد 100 ميليارد تومان در طول 3 سال هزينه و سرمايه‌گذاري كنند انتهاي پيام