نوروز 84 به كجا سفر مي‌كنيد؟ /4/ جاده‌ي سنگفرش ابزيشم و كويرهاي سمنان به اميد ديدار ايرانگردان نشسته‌اند

استان سمنان به دليل واقع شدن در مسير شرق به غرب كشور “مشهد – تهران“ و عبور ميليون‌ها زائر آستان قدس رضوي، نقش مهمي در جلب گردشگران و زائرين دارد. از سوي ديگر وجود جاذبه‌ها و چشم اندازهاي طبيعي حاشيه البرز و كوير مركزي، وجود مناطق حفاظت شده حيات وحش، گونه‌هاي گياهي و جانوري نادر در استان، اقليم متنوع و آثار به جا مانده از تمدن‌هاي كهن ايراني و عبور جاده ابريشم از اين استان، سمنان را به يكي از مناطق مستعد براي جلب گردشگرهاي ايراني و خارجي تبديل كرده كه در صورت برنامه‌ريزي درست مي‌توان به رونق گردشگري در اين منطقه اميدوار شد.

استان سمنان با وسعتي برابر 96 هزار 816 كيلومتر مربع از شرق به استان خراسان از شمال به استانهاي مازندران و گلستان، از غرب به استان تهران و قم و از جنوب به استان اصفهان محدود شده است.

شهرستان‌هاي اين استان، سمنان، دامغان، شاهرود و گرمسار است و با آب‌هاي آزاد خليج فارس و درياي خزر به ترتيب يكهزار و 600 و 400 كيلومتر فاصله دارد.

به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، استان سمنان در دوران باستان از تقسيمان شانزده‌گانه اوستايي بود. در تمام دوره حكومت مادها و هخامنشيان اين استان جزء ايالت پارت به شمار مي‌رفت. اين ايالت پيشرفت زيادي طي دوره‌ي ساسانيان داشته است.

سمنان در دوره‌هاي بعد از اسلام جز سرزمين تاريخي قومس (كومش) به شمار مي‌آيد، گذر جاده ابريشم از وسط استان سمنان، جاذبه و شكوه ديگري را در اين بخش ايجاد كرده كه يادآور تمدني ديرين است.

«امكانات زيربنايي»

عبور شاهراه ترانزيتي اروپا، ايران، كشورهاي آسيايي ميانه از اين استان و پل ارتباطي استانهاي شمالي كشور با استانهاي جنوبي و مركزي كشور و بنادر خليج فارس و نيز وجود شبكه فعال راه شوسه و راه‌آهن دو خطه، برق، پست، مخابرات و مراكز دانشگاهي از امتيازات مساعد و بالفعل استان به شمار مي‌رود.

«جاذبه‌هاي طبيعي و تاريخي استان سمنان»

«ذخيره‌گاه زيست‌كره توران»

ايران داراي 9 ذخيره‌گاه زيستكره است و ذخيره‌گاه زيستكره توران با مساحت 1470640 هكتار بزرگترين ذخيره‌گاه زيستكره كشورمان محسوب مي‌گردد.

اين ذخيره‌گاه زيستكره در فاصله‌ي 140 كيلومتري جنوب شرقي شهر شاهرود در 28 كيلومتري جنوب شرقي مركز بخش بيارجمند در شمال كوير مركز ايران واقع است و با وجود 28 كال (مسيل) و 97 چشمه مهمترين كال منطقه‌ي كال‌شور است كه از ارتفاعات بينالود در استان خراسان سرچشمه گرفته و به كوير منتهي مي‌شود.

«غار دربند»

اين غار يكي از بزرگترين غا‌رهاي استان است كه در 3 كيلومتري جنوب شهميرزاد و در شمال مهديشهر واقع شده و مشرف به دره سرسبز و خرم دربند است.

مدخل غار به ارتفاع يك متر و 35 سانتي‌متر و عرض دو متر و 75 سانتي‌متر است. پس از عبور از دهانه و مدخل غار وارد دالاني به طول 24 متر و عرض متوسط 3 متر مي‌شويم. فضاي داخلي غار نسبتا ساده، بصورت تالارهاي بيضي شكل است به طول 91 متر كه عريض‌ترين قسمت آن 36 متر و بلندترين نقطه‌ي سقف آن به 20 متر مي‌رسد. از اين نظر يكي از زيباترين و تماشايي‌ترين غارهاي ايران به شمار مي‌رود. بلندترين ستون استالاگميت با ارتفاع 12 متر و با قطر متوسط 2 متر و 85 سانتي‌متر است.

«چشمه‌علي دامغان»

اين چشمه در 35 كيلومتري شمال دامغان قرار دارد. در زمان آغامحمدخان و فتحعلي شاه قاجار در محل چشمه و چشمه علي دامغان، ساختمانهايي زيبا بنا شده است. چشمه‌علي شامل 2 قسمت است يكي عمارت قراول خانه كه بنايي خشتي است و معماري آن به دوره‌ي صفوي مربوط مي‌شود كه در زمان آغامحمدخان قاجار مورد استفاده قرار مي‌گرفت و ديگري بنايي دو طبقه و آجري است كه شالوده ي سنگي دارد و در داخل يك درياچه‌ طبيعي قرار گرفته است كه به دوره‌ي فتحعلي شاه مربوط مي‌شود.

كويرها

كويرها با وجود موقعيت نامناسب زيستي، داراي ويژگي‌هايي بي‌نظير هستند كه هر يك از اين ويژگي‌ها در صورت برنامه‌ريزي و بهينه كردن ارزش‌هاي بالقوه آن مي‌توانند به مناطقي جذاب تبديل شوند. چراكه امروزه توريست كوير و آفتاب نتقاضيان زيادي را به ويژه در ميان اروپاييان پيدا كرده است.

آسمان پر ستاره كوير براي شهرنشينان و طالبان مناظر بديع، ديدني و شگفت‌آور است. سكوت محض و آرامش كامل، مناظر و چشم اندازهاي بديع، سراب‌هاي اغوا كننده، زمين‌هاي سياه و سفيد، خاك‌هاي بر آمده، موزائيك‌هاي تشكيل شده از نمك لايه‌هاي نمكي برخاسته از زمين و ساير مناظر طبيعي و زيبا را فقط مي‌توان در كويرها ديد.

علاوه بر اين كاخ‌ها، آب انبارها، قنات‌ها، مراكز زيارتي و مذهبي را در دل خود جاي داده است كه نشان از قدمت و ديرينگي زيست انسان در حواشي و محدوده‌هاي آن دارند.

بر پايه پژوهش‌هاي انجام شده، نيمه جنوبي استان سمنان كه نواحي بياباني و كويري است هر ساله مورد بازديد دانش پژوهان قرار مي‌گيرد. ولي ساير مردم اززيبايي هاي آن بي خبرند. براي نمونه، كوير كهك در جنوب گرمسار با درختچه‌هاي اسفناج وحشي كه به طور مصنوعي كشت شده‌اند و كوير حاج علي قلي در جنوب دامغان از جمله كويرهايي با ارزش‌هاي ديداري و جهانگردي هستند.

آشنا شدن با شيوه معيشت و خلق و خوي مردمان و ساكنان واحه‌ها كه تفاوت فراوان با فرهنگ معيشت ديگر مناطق دارد، خود نوعي جاذبه براي كساني است كه مشتاق ديدن اين گونه مناطق هستند.

بسياري ديگر نيز به سياحت در كوير و استفاده از شتر رغبت نشان مي دهند. لذا برقراري تورهاي كوير‌پيمايي با شتر براي استفاده جهانگردان در اكثر مناطق كويري و حاشيه آن در استان ميسر است. اين كار مي‌تواند جهانگردان و ماجراجويان بي شماري را به سوي كوير‌هاي ايران جلب كند.  از سوي ديگر قرار داشتن پارك ملي كوير نيز خود برجاذبه هاي كويري اين استان مي افزايد چرا كه اين پارك گونه هاي كميابي از جانداران را در خود جاي داده است.

«جاده سنگفرش ابريشم»

در امتداد مسير شاهراه اصفهان - ساري، كاروانيان پس از گذر از كاروانسراي قصر بهرام به باتلاقها و نمكزارهاي جنوب گرمسار برخورد مي‌نمودند كه با احداث جاده سنگفرش به طول 35 كيلومتر و عرض 5 متر كاروانيان با سهولت و سرعت بيشتر خود را به منازل بعدي مي‌رسانند. اين جاده همچنان پابرجا و استوار در دل كوير به اميد ديدار دوباره‌ي جهانگردان و ايرانگردان نشسته است.

«شهرستان سمنان»

در جنوب سلسله جبال البرز در دشتي وسيع با شيب تند از شمال به طرف جنوب ساخته شده و شامل شهرهاي سمنان، مهديشهر، شهميرزاد و سرخه است؛ اين شهر در شرق شهر گرمسار، در غرب شهر دامغان و از شمال به استان مازندران و شهر فيروزكوه و از جنوب به كوير محدود شده است.

اين شهر در مسير تهران و خراسان قرار گرفته و داراي بناهاي تاريخي مهمي چون مسجد جامع، حمام حضرت (موزه)، مسجد امام، دروازه ارگ، بازار سرپوشيده شيخ علاءالدوله، كاروانسراي نوشيرواني و شاه عباسي آهوان، لاسگرد و قلعه سارو و مقبره‌ي پيغمبران، است.

آب و هواي اين منطقه خنك و دلچسب و فضايي سبز و خرم دارد.

«دروازه ارگ سمنان»

اين دروازه در سمنان واقع شده كه يكي از آثار تاريخي و با ارزشي و زيباي اين شهر است. دروازه ارگ در زمان ناصرالدين شاه بنا شد. بناي اصلي دروازده از آجر به ارتفاع بيش از 7 متر ساخته شده، يكي از شاهكارهاي اين بناي تاريخي، سردر جالب توجهي است كه در آن تصوير تاريخي نبرد رستم و ديو سپيد به طوري خيره كننده روي كاشي هفت رنگ منقوش شده و درهاي دروازه از الوار قطور با گل ميخهاي آهني است.

«شهميرزاد»

اين منطقه در 24 كيلومتري شمال سمنان قرار دارد.

اين شهر با جاذبه‌هاي طبيعي منحصر به فرد يكي از مناطق جالب گردشگري در سمنان است. مهترين ويژگي‌ اين شهر آب و هواي مطبوع و خنك اين منطقه در فصول بهار و تابستان است؛ محيط طبيعي و سرسبز شهميرزاد اين منطقه در 24 كيلومتري شمال سمنان قرار دارد. اين شهر با جاذبه‌هاي طبيعي منحصر به فرد يكي از مناطق جالب گردشگري در سمنان است. مهمترين ويژگي‌ اين شهر آب و هواي مطبوع و خنك اين منطقه در فصول بهار و تابستان است؛ محيط طبيعي و سرسبز شهميرزاد و محصور بودن كامل آن در ميان كوه و آب و هواي مناسب و تمامي عواملي كه در رشد درختان سردسيري و خصوصا گرودي ايراني موثر است سبب شده كه منطقه‌ي شهميرزاد به عنوان يك قطب مهم گردوي ايران از سوي فائو (FAO) شناخته شود. باغ بزرگ گردوي شهميرزاد در مساحتي معادل هفت ميليون متر مربع است.

«شاهرود»

اين شهر در قسمت شرقي استان سمنان واقع شده و داراي دشت وسيع، سرسبزي است و شامل شهرهاي شاهرود، بسطام، كلاته خيج، مجن و ميامي است. از اثار تاريخي اين شهر؛ مسجد جامع، مسجد شيخ علي‌اكبر، مسجدآقا، تكيه زنجيري، بازار شاهرود، حمام و موزه‌ي مردم‌شناسي است. از ديگر آثار باستاني و عرفاني متعلق به اين شهرستان را مي‌توان در بسطام مجموعه تاريخي بسطام، مدرسه علميه شاهرخيه، مسجد جامع و برج كاشانه، مقبره‌ي عراف نامي، بايزيد بسطامي و شيخ ابوالحسن خرقاني را نام برد كه اين شهرستان نيز داراي كاروانسراي ميامي، مياندشت، عباس‌آباد، دهملا، مسجد جامع فرومد كه هر يك داراي خصيصه منحصر به فرد از نظر معماري تاريخي هستند. همچنين مناطق خوش‌ آب و هواي جنگل ابر، اولنگ و منطقه‌ي حفاظت شده توران از ديگر جاذبه‌هاي گردشگري شاهرود است.

«دامغان»

اين شهر در مركز استان واقع شد و فاصله آن از تهران حدود 335 كيلومتر است. از نباهاي مهم آن مي‌توان مسجد تاريخانه‌ي دامغان، مسجد جامع، مجموعه امامزاده سيد جعفر، بازار قديمي پيرعلمدار در مركز شهر و مجموعه تفريحي، تاريخي چشمه‌علي در 35 كيلومتري شمال اين شهر و همچنين برج مهماندوست در كيلومتر 15 جنوب شرقي جاده دامغان شاهرود و كاروانسراي دامغان نام برد. از ديگر مناطق ديدني دامغان، شهر اميريه به همراه آثار تاريخي موجود در آن است.

«گرمسار»

اين شهرستان در غرب سمنان واقع شده و از شمال به فيروزكوه و دماوند،‌ از غرب به ورامين و قم و از جنوب به بيابانهاي اصفهان محدود مي‌شود.

گرمسار در راسته جنوبي كوههاي البرز در دشت وسيعي قرار دارد و به وسيله رودخانه حبله رود آبياري مي‌شود. اين شهرستان داراي آثار تاريخي چون، آب انبار قديمي، امامزاده شمس‌الدين، امامزاده علي‌اكبر، عبدالله و ذوالفقار در گرمسار، كاروانسراي ايوانكي، امامزاده عاقب و علي ابراهيم در شهر ايوانكي و بازار،‌ امامزاده شاه سلطان نظر، خليل‌الله، حسينيه، آب انبار علي‌آباد و كاروانسراي ده نمك در شهر آرادان است.

«پوشش جانوري»

سمنان به لحاظ تنوع اقليمي و پوشش گياهي منطقه نسبتا غني و در برخي گونه‌ها منحصر به فرد است. در اني منطقه دو راسته مهم پستانداران و پرندگان از جمعيت‌هاي قابل توجهي برخوردار است؛ گوره‌خر آسيايي، يوزپلنگ آسيايي، هوبره، زاغ‌ بور، بازهاي شكاري، انواع گنجشك سانان، انواع حيوانات بومي اين منطقه هستند.

«صنايع دستي»

مهمترين صنايع دستي استان؛ گليم، جاجيم، سراميك، نمد، سفال، صنايع جوبي، قالي، سفره‌هاي قلمكاري، بافتني، كرباس بافي، نمد بافي، دستمال‌هاي نقشدار و چيت زني است.

«سوغات»

پسته دامغان، كماچ،‌ آبغوره، انگور شاهرودي، نان چاي (شيرمال و كماج)، گردوي شهميرزاد، فرآورده‌هاي لبني مهديشهر (سرشير، كره، عسل)، انار، خربزه، انجير، قيسي و آلوي شهميرزاد، زردآلو، سفره قلمكار، قاليچه.

«غذاهاي محلي استان»

انواع سوپ، آش، كوفته، قورمه سبزي.

انتهاي پيام

  • دوشنبه/ ۱۷ اسفند ۱۳۸۳ / ۰۹:۲۵
  • دسته‌بندی: گردشگری و میراث
  • کد خبر: 8312-05616
  • خبرنگار : 71021